A CONCEPTUAL FRAMEWORK FOR FLEXIBLE WORKING IN PUBLIC ADMINISTRATIONS

Yıl 2018, Sayı: 32, 557 - 585, 26.12.2018

Derya Taner

Öz

Flexible working,
one of the brand-new trends of changing world, 
gives working life its new form. Being widespread in especially private
sector. this method is having a progressive course in Turkey.

The additional
provision to the Article 100 of Public Servants Law No 657 that regulates the
principles of public personnel system stipulates that the staff at public
institutions holds the opportunity of working in flexible hours as per their
working hours and durations depending on the qualities of the services the offer.
This additional provision paves the way for flexible hours in public
institutions as private sector implements.

Working
environment and conditions fall within the field interest of both private and
public administrations. From this perspective, flexible working is a
significant implementation for the institutions. Flexible working is a model of
working that allows variety in working conditions while the term of flexibility
is inherent in flexible working. Flexible working implementations do not only boost
the satisfaction of the staff but they also grow the productivityof the
institution in order to reach its objectives. 

This study
shall investigate the flexible working system and related terms and has the
objective of exploring the practicability of flexible working systems based on
modern administration approaches in Turkish public institutions. 

Anahtar Kelimeler

: Flexibility, Productivity, Public Administration

KAMU İDARELERİNDE ESNEK ÇALIŞMAYA DAİR KAVRAMSAL BİR ÇERÇEVE

Öz

Esnek çalışma,
gelişen dünyanın yeni trendlerinden biri olarak çalışma hayatını yeniden
şekillendirmektedir. Özellikle özel sektörde uygulamasını görebildiğimiz bu
yöntem, ülkemiz açısından da arzulanan bir seyir izlemektedir.

Ülkemiz kamu
personel sistemini düzenleyen 657 sayılı Devlet Memurları Temel Kanununun 100.
maddesine ilave edilen fıkra uyarınca “Bütün
memurların gerçekleştirdikleri hizmetlerin niteliklerine göre çalışma saat ve
süreleriyle görev yerlerine bağlı olmadan çalışabilmelerinin imkân dâhilinde
olduğu” ifadesiyle esnek çalışmanın önü açılıp özel kurumlarda
uygulanabilen esnek çalışma kamu sektörüne de taşınılmaya çalışılmaktadır.

Çalışma ortamı
ve koşulları hem özel idarelerin hem de kamu idarelerinin ilgi alanındadır. Bu
bağlamda kurumlar açısından esnek çalışma, önemli bir uygulamadır. Esnek
çalışma, özünde esneklik kavramını barındırırken; çalışma koşullarına
çeşitlilik sağlamaya imkân veren çalışma modelidir. Esnek çalışma uygulamaları
çalışanın tatminini artırırken; kurumun hedeflerine ulaşması anlamında da
verimliliği yükseltmektedir.

Bu doğrultuda
makalede esnek çalışma sistemi ve ilgili kavramlarının incelenip modern yönetim
yaklaşımlarına dayalı esnek çalışma sistemlerinin Türkiye’de kamu idarelerinde
uygulanabilirliğinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Esneklik, Verimlilik, Kamu İdaresi

Kaynakça

• AKTAN Coşkun Can ve VURAL İstiklal, “Bilgi Toplumu, Yeni Temel Teknolojiler ve Yeni Ekonomi”, Yeni Türkiye, Bilim ve Teknoloji Özel Sayısı, c. 1, S. 88, 2016, ss.1-37.
• ALKAN Tarık, Esnek Çalışma Biçimleri ve Çağrı Merkezi Örneği, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2007.
• ARMSTRONG Michael, Armstrong’s Handbook of Human Resource Management Practise, 11th Edition, Kogan Page, London, 2009.
• ATEŞ Hamza ve ÇÖPOĞLU Mustafa, “Kamu Yönetimi ve Çalışma Hayatında Esneklik”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, c. 10, S. 1, 2015, ss.97-113.
• AYDOĞANOĞLU Erkan, “4857 Sayılı İş Kanununda Çalışma Süreleri ve Esneklik Tartışmaları I”, http://www.emekdunyasi.net/ed/arastirmalar/,06.09.2007.
• …………………………, “Çalışma Sürelerinin Kısaltılması Tartışmaları Üzerine”, Özgürlük Dünyası Dergisi, S. 223, Kasım, 2011.
• BAŞDOĞAN Tuğçe, Esnek Çalışanlarda Esnek Çalışmaya Yönelik Tutumun İş Tatmini Üzerine Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2015. BAŞKAN Recai, “Çalışma Barışı ve Esneklik Tartışmalarında Farklı Bir Yaklaşım”, Mercek Dergisi, S. 15, Temmuz, 1999.
• BELEK İlker, Postkapitalist Paradigmalar, Sorun Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 1999.
• BENLİ Abdurrahman ve YİĞİT Yusuf, “4857 Sayılı İş Kanununa Göre Geçici İş İlişkisi ve Bu İlişkinin Hukuki Sonuçları”, Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, c. 8, S. 4, 2006, ss.1-40.
• BREWSTER Chris ve LARSEN Henrik Holt, “Flexibility In HRM Contradictions In Organizational Survival”, Ed. Chris Brewster ve Henrik Holt Larsen, Human Resource Management in Northern Europe, First Published, Blackwell Business, 2010.
• ÇARIKÇI İlker ve AVŞAR Nilüfer, “Kamu Üst Kademe Yöneticilerin Cinsiyet Temelli Rol Algılamaları Çerçevesinde Alternatif Çalışma Düzenlemeleri ve İzin Politikalarının Etkinliği”, Ed. Ayşegül Güçhan, Kadın Çalışmalarında Disiplinlerarası Buluşma, Yeditepe Üniversitesi 1-4 Mart 2004 Sempozyum Bildiri Metinleri, Mor Ajans, 1. Baskı, İstanbul, 2004.
• ÇELİK Sümeyra, Türkiye İşgücü Piyasasının Esnekliği ve Esnek Çalışma Önündeki Engeller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu ve Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara, 2007.
• ÇETİN Sefa, “Türkiye’de Kamu Yönetimi Reform Sürecinin Değerlendirmesi: Aksayan ve İşleyen Yönler”, Çorum Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 19, S. 3, 2010, ss.23-38.
• ÇİFTER Algun ve DEMİR Özge, “4857 Sayılı İş Kanununa Göre Geçici İş İlişkisi, Kavramı, Türleri ve Koşulları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 10, 2006, ss.7-23.
• ÇOBAN Ömer, “Paylaşım Olgusunda Meydana Gelen Değişiklikler ve Günümüz Sosyal ve İş Yaşamına İzdüşümleri”, Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c 1, S. 28, 2010, ss.345-349.
• DEMİR Fevzi ve GERŞİL Gülşen, “Çalışma Hayatında Esneklik ve Türk Hukukunda Esnek Çalışma”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 2, S. 16, 2008.
• EKŞİ Hülya, “Kamu Yönetiminde Değişim ve Yeni Yönetim Modelleri”, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, c. 9, S. 17, 2009, ss.491-500.
• EREN Erol, Yönetim ve Organizasyon, Beta Yayınları, İstanbul, 2011.
• ERGENÇ Sedat, “Esnek Çalışma Yöntemi ve Bir Örnek Uygulama”, http://sedatergenc.blogcu.com/esnek-calısma-yontemı-ve-bır-ornek-uygulama/1822464,15.03.2016.
• GERÇİK İbrahim Zeyd, Yöneticiler İçin Gerçek Kriz Öyküleri Kriz Yönetimi ve Kurum Kültürü, Küre Yayınları, 1. Baskı, Eylül, 2009.
• GÜLSEVER Teoman, “Teknolojik Gelişme, Enformasyon Teknolojisi, Esnek Üretim ve Esnek Uzmanlaşma”, TMMOB Sanayi Kongresi Bildirileri I, Ankara, 1989.
• GÜNAY Mehmet, İş Hukukunda Ödünç İş İlişkisi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2007.
• GÜNER Erol, “Çağrı Üzerine Çalışmanın Hukuki Sonuçları”, ISMMO Mali Çözüm Dergisi, S. 136, Temmuz-Ağustos, 2016.
• GÜRKANLAR Esin, Esnek Çalışma Saatlerinin Kadın Çalışanların Sosyal Rolleri ve Çalışma Performansı Üzerine Etkileri: Akdeniz Üniversitesinde Bir Araştırma, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya, 2010.
• HAKTANKAÇMAZ İlker, “Türkiye’nin Reform Deneyimi Işığında Son Dönem Kamu Yönetimi Reformlarının Değerlendirilmesi”, Ed. Ahmet Kesik ve Hasan Canpolat, Küreselleşme ve Kamu Yönetiminde Dönüşüm, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2011.
• İKİZLER Murat, Türk Hukukunda Esnek Çalışma, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara, 2012.
• İMAMOĞLU Gözde, “Çalışma Kavramı ve İşgücü Piyasasının Küreselleşmesi”, http://hrexperiencet/topics/university-notes/human-resources/calısma-kavramı-ve-ısgucu-pıyasasının-kuresellesmesı, 17.05.2011.
• KAYALAR Murat, “Ekonomik Kriz Dönemlerinde İşçi Çıkarımlarına Alternatif Bir Öneri: Esnek Çalışma Sistemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 3, 1998, ss.157-162.
• KÖSE Ömer, “Devlet ve Kamu Yönetimi Üzerindeki Etkileri ve Türk Kamu Yönetimine Yansımaları”, Ed. Ahmet Nohutçu ve Asım Balcı, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması II, Beta Basım, 1. Baskı, İstanbul, 2007.
• KUTLU Önder, Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi Teorik Çerçeve ve Ülke Uygulamaları, Çizgi Kitabevi, Mart, 2006.
• LEONARDİ Paul M., “When Flexible Routines Meet Flexible Technologies: Affordance, Constraintand The Imbrication of Human and Material Agencies”, MIS Quarterly 35, March, 2011.
• MAXWELL Gill, RANKİNE Sheena Bell and MACVİCAR Anna, “The Incidence And Impact of Flexible Working Arrangements In Smaller Businesses”, Employee Relations, c. 29, S. 2, 2007.
• MERİÇ Nedim, “Türk ve Alman İş Hukukunda Kısmi Süreli Çalışma”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, c. 2, S. 8, 2005, ss.1545-1581.
• ÖREN Kenan ve GÖÇMEN Murat, “6111 Sayılı Torba Yasanın Getirdiği Reform ve Değişikliklerin Çalışma Hayatına Yansımaları (Kısmi Bir Analiz)”, Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, c. 12, S. 1, 2011, ss.1-26.
• ÖZDEMİR Sami Sonat, POLAT Eray ve ÖZDEMİR Meltem, “Kamu Sektöründe Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi: Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler”, Meriç Uluslar Arası Sosyal ve Kültürel Araştırma Dergisi, c. 1, S. 1, 2015.
• ÖZEL Yusuf, Esnek Çalışma Modeli ve İmalat Sanayinde Uygulanabilirliğine İlişkin Bir Araştırma, Karaman Ticaret ve Sanayi Odası, Komsan Ofset, Karaman, 2006.
• ÖZER M. Akif, Yeni Kamu Yönetimi Teoriden Uygulamaya, Platin Yayınları, 1. Baskı, Ankara, 2005.
• SEYYAR Ali ve ÖZ Cihan Selek, İnsan Kaynakları Terimleri Ansiklopedik Sözlük, Değişim Yayınları, İstanbul, 2007.
• SUCU Tülay, “Esnek Mesai”, http://aılehekımlerı.net/ındex.php/forum/15-Uygulama-ıle-ılgılı-paylaşımlar/12249-ESNEK-MESAİ, 24.12.2015.
• ŞİRİN İlker, Türkiye’de İşsizlik Sigortası Uygulamasının Aktüeryal Esaslara Göre İncelenmesi, Sosyal Güvenlik Kurumu, Yeterlilik Tezi, 2005.
• T.C. KALKINMA BAKANLIĞI, Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013), http://www.kalkinma.gov.tr, 12.12.2016.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı, Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014-2018), http://www.kalkinma.gov.tr, 14.12.2016.
• TİSK, Özel İstihdam Büroları Aracığı ile Geçici İş İlişkisi Semineri, (Tebliğler ve Görüşler), Matsa Basımevi, Ankara, 2013.
• TOKOL Aysen, “Tele Çalışma Geleceğin Çalışma Şekli Olabilir mi?”, İŞ, GÜC, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, c. 5, S. 1, 2003.
• TOSUN Nihat, “Hekimler ve Tabip Odası Yöneticileri İçin Mevzuat”, https://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com-content&vıew=article&6id=736, Mesai Dışı Poliklinik Uygulaması İçin Sağlık Bakanlığı Genelgesi, 2010/6, 28.01.2010.
• TUNCAY Can, “Hizmet Akdinin Türleri ve Sona Ermesi Açısından Arayışlar”, TUHIS, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, c. 16-17, S. 1-6, 2001, ss.13-36.
• TURAN Bülent, Türk Çalışma Hayatında Esneklik Tartışmaları ve 4857 Sayılı İş Kanununa Yansımaları, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 2005.
• ÜNAL Ayşe, “Avrupa’da Kısmi Çalışma ve Uygulamanın Genel Özellikleri”, Kamu-İş, c. 8, S. 1, Ankara, 2005.
• ÜTÜK Utku, “Denhardt ve Denhardt’ın Yeni Kamu Hizmeti Kuramına Bakış”, Sayıştay Dergisi, S. 99, 2015, ss.47-70.
• VARÇIN Recep, İstihdam ve İşgücü Piyasası Politikaları, Siyasal Kitabevi, Ocak, 2004.
• YAVUZ Arif, Esnek Çalışma ve Endüstri İlişkilerine Etkisi, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1995.
• ……………, “Çalışma Sürelerinin Esnekliği ve Esnek Zaman Modeli”, Çimento İşveren Dergisi, c. 11, S. 6, 1997, ss.10-21.
• ………….., İşgücü, İstihdam ve Kriz Olgusu, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul, 2012.
• T.C. KALKINMA BAKANLIĞI, Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013), http://www.kalkinma.gov.tr, 12.12.2016.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı, Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014-2018), http://www.kalkinma.gov.tr, 14.12.2016.
• http://www.ensonhaber.com/basbakan-davutoglu-8-yenı-program-acıkladı-2015-01-28.html, 2015.
• http://www.memurlar.net/haber/299072,2016.
• http://ekonomiekibi.com/haber/detay/2075/memur-2013de-esnek-calısacak,2016.
• http://www.medihaber.net/2012/11/14/memura-degısık-saatlerde-ısbası-gelıyor,2012.
• http://muhasebedr.com/ıste-2016-torba-kanun-tasarısının-tam-metnı/,2016.
• Hürriyet Gazetesi, 28.06.2017.