OECD ÜLKELERİNDE ELEKTRİK ÜRETİMİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 42, 72 - 88, 30.04.2022

Pınar Çomuk , Serkan Ercoşkun

Öz

Dünyanın birçok ülkesinde, enerji ve elektrik üretimi talebi ile ekonomik faaliyetlerin birbiriyle ilişkili olduğu bilinmektedir. Ekonomik gelişmeler ve nüfustaki artışlar, elektrik üretimine olan talebi daha da arttırmaktadır. Elektrik enerjisi günlük yaşantıda çok yoğun bir şekilde kullanılmakta ve ekonomik faaliyetlerle de önemli derece ilişki içermektedir. Bu çalışmanın amacı, 2010-2018 dönemi için 36 OECD ülkesinin elektrik üretiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin panel veri regresyon modeli ile analiz etmektir. Hausman testi analizinden elde edilen bulgular, panel veri analizinde kullanılan modellerden sabit etkiler modelinin kabul edilmesi gerektiğini göstermektedir. Panel veri analiz sonuçlarına göre, bu çalışmada elde edilen sabit etkiler modelinde farklı varyans, otokorelasyon ve birimler arası korelasyon olduğu sonuçları elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara bakıldığında, elektrik üretimi değişkeninin ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir ilişkisinin olduğu görülmektedir. Söz konusu pozitif ilişkinin varlığı, elektrik üretiminde ve ekonomik büyümede sürdürülebilirliğinin sağlanmasının gerekliliğini ve önemini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, çalışmada, toplumsal refah üzerinde çok yönlü etkiler oluşturan elektrik üretimine yönelik, düzenleyici ve yönlendirici nitelikteki enerji ve ekonomi politikalarının geliştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Elektrik Üretimi, Ekonomik Büyüme, Panel Veri Analizi, OECD Ülkeleri

Kaynakça

• Altıntaş, H., ve Kum, M. (2013). Multivariate granger causality between electricity generation, exports, prices and economic growth in Turkey, International Journal of Energy Economics and Policy 3:41-51. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijeeep/issue/31907/350762
• Baltagi B.H (2005). Econometric analysis of panel data, 3rd ed., John Wiley and Sons, England.
• Bayraktutan, Y., Yılgör, M., ve Uçak, S. (2011). Renewable electricity generation and economic growth: panel-data analysis for OECD members, International Research Journal of Finance and Economics, Volume:66: 59-66.
• Chontanawat, J., Hunter, L.C., ve Pierse, R., (2006). Causality between energy consumption and gdp: evidence from 30 OECD and 78 NON-OECD countries, surrey energy economics centre (SEEC) department of economic, Surrey Energy Economics Discussion Paper Series, University of Surrey.
• Greene, William H., (2003). Econometric analysis, 5th Edition, Prentice Hall, New Jersey.
• Güriş, B., ve Yavuz Tiftikçigil, B. (2020). The renewable energy consumption- economic growth nexus in Turkey. Social Sciences Research Journal (SSRJ), 9(3):105-111. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ssrj/issue/56126/758989
• Hassan, M. (2015). Sermaye yapısı ve karlılığa etkisi: gıda firmaları üzerine bir çalışma (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hsiao C (2003). Analysis of panel data, 2nd Ed., Cambridge University Press.
• Lu, W. C. (2017). Electricity consumption and economic growth: evidence from 17 Taiwanese ındustries, Sustainability, 9 (1):50. https://doi.org/10.3390/su9010050
• Mátyás L, Sevestre P (1995). The econometrics of panel data, 3rd Ed., Springer.
• Nnaji, C., Chukwu, J.O., ve Nnaji, M., (2013). Electricity supply, fossil fuel consumption, CO2 emissions and economic growth: ımplications and policy options for sustainable development in Nigeria Nigeria, International journal of Energy Economics and Policy, 3(3):262-271.
• Özer, M. ve Biçerli, K. (2003). Türkiye’de kadın ışgücünün panel veri analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 55-86.
• Rehman, A., Deyuan, Z., Chandio, A.A., ve İrfan, M. (2020). Does electricity production fron different sectors in pakistan have dominant contribution to economic growth? emprical evidence from long- run and short-run analysis, The Electricity Journal 33(3). https://doi.org/10.1016/j.tej.2020.106717
• Saraç, T.B. (2009), Araştırma geliştirme harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: panel veri analizi, Anadolu Uluslar arası Ekonomi Konferansı, Anadolu Üniversitesi.
• Sarker, A.R., ve Alam, K. (2010). Nexus between electricity generation and economic growth in Bangladesh, Asian Social Science, 6(12):16-22 DOI:10.5539/ass.v6n12p16
• Stern, D.I., Burke, P.J., ve Bruns, S.B. (2017). The ımpact of electricty on economic development: a macroeconomic perspektive. EEG State-of- Knowledge Paper Series, Oxford Policy Management Center for Effective Global Action, Energy and Economic Growth:Applied Research Programme.
• Szlazak, J., ve Szlazak, R.A. (2017). Access to primary energy sources- the basis of national energy security, IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, Volume:268, The Role of Polish Coal in the National and European Energy Sector, 19-21 June, Andrychow,Poland. doi:10.1088/1757-899X/268/1/012002
• Tariq, G., Sun, H., Haris., M., Javaid, H.M., ve Kong, Y. (2018). Energy consumption and economic growth: evidence from four developing countries, American Journal of Multidisciplinary Research, 7(1): 100-107.
• Tatoğlu, F. Y. (2013). Panel veri ekonometrisi: stata uygulamalı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Tayyar, A.E. (2021). Elektrik Üretimi- ekonomik büyüme- çevre kirliliği: Türkiye için VECM analizi, Sosyoekonomi, 29(47):267-284. DOI: 10.17233/sosyoekonomi.2021.01.13.
• Turhan M. ve Taşseven Ö. (2010), Yönetim fonksiyonlarının uygulandığı alanlarda ortaya çıkan hata değerlerinin oluşturduğu yeni ilişkilerin panel veri modelleri ile irdelenmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:11, ss: 128-153.
• Tüzüntürk, S. (2007). Panel veri modellerinin tahmininde parametre heterojenliğinin önemi: geleneksel Phillips eğrisi üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 1-14.
• Uzun, A., Emsen, Ö. S., Yalçınkaya, Ö., ve Hüseyni, İ. (2013). Toplam elektrik üretimi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1980-2010), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(3): 327-344. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/2834/38600
• Wooldridge J M (2002). Econometric analysis of cross section and panel data. Cambridge: MIT Press.
• Yoo, S.H., ve Kim, Y. (2006). Electricity generation and economic growth in Indonesia, Energy 31 (14):2890-2899. doi:10.1016/j.energy.2005.11.018
• Zeshan, M. (2013). Finding the cointegration and casual linkages between the electricity production and economic growth in Pakistan, Economic Modelling 31:344-350. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2012.11.021
• Zhang, C., Zhou, K., Yang, S., ve Shao, Z. (2017). On electricity consumption and economic growth in China, renewable and sustainable energy Reviews 76 (2017):353-368. https://doi.org/10.1016/j.rser.2017.03.071