THE MOURNING of SUBJECTIVITY and the SELF'S PASSION for IGNORANCE

Yıl 2023, Sayı: 47, 255 - 285, 31.12.2023

Uğurcan Kaçmaz

https://doi.org/10.61904/sbe.1317468

Öz

For Freud, the mourning process is a reaction to the loss of a loved one or to the loss of concepts that replace the lost person, but the mourning due to the loss of one's subjectivity is unusual. The loss of one's subjectivity means the dissolution of the images, qualities, memories, feelings and thoughts that make up that subjectivity and hold it together. Thanks to the social structure, the subject, who becomes embodied and has a self, is empowered by the authority of the other and becomes will-speaker. When the subject of the empowerment-embodiment process loses the network of embodiment and empowerment in which these processes are knotted, it may lose its subjectivity. In this study, the mourning process of the subject's lost subjectivity will be discussed and the ontological and epistemological aspects of the processes of embodiment and empowerment through which the subject approaches its own truth will be revealed. The spatial space where the processes of embodiment and empowerment intersect will be handled with the Lacanian phenomenon of the passion of ignorance where truth can be revealed. In order to show the logic of subjectivity with the passion of ignorance, the epistemological form of confession, which oscillates between the authentic and the inauthentic, will be discussed. In this way, the authenticity and whatness of the mourned subjectivity will be addressed. In order to make sense of this mourning process, Camus's text The Fall will be used to conceptualize the loss of the self and the mourning against this loss. The dialectical context between the authentic and the inauthentic will be discussed with the concept of the passion of ignorance in Lacanian psychoanalysis and the impossible thing that the self still possesses against the lost subjectivity will be opened to discussion and a different process of embodiment and empowerment will be pointed out.

Anahtar Kelimeler

Truth, Falsehood, Passion for İgnorance, Confession, Self.

ÖZNELLİĞİN YASI ve KENDİLİĞİN BİLMEZLİK TUTKUSU

Öz

Freud açısından yas süreci, sevilen bir kişinin kaybıyla ya da kaybedilen kişinin yerine ikamet eden kavramların kaybına verilen tepkidir fakat kişinin öznelliğinin kaybı nedeniyle tuttuğu yas sıra dışıdır. Kişinin öznelliğini kaybetmesi demek o öznelliği oluşturan ve onu bir arada tutan imajların, niteliklerin, anıların, duygu ve düşüncelerin dağılması demektir. Toplumsal yapı sayesinde bedenlenerek benlik sahibi olan özne ötekinin yetkesiyle yetkilenerek irade-söz sahibi olur. Yetkilenme-bedenlenme sürecinin öznesi bu süreçlerin düğümlendiği bedenlenme ve yetkilenme ağını yitirdiğinde öznelliğini kaybedebilmektedir. Bu çalışmada kişinin yitirilen öznelliğinin yas süreci ele alınarak öznenin kendi hakikatine yaklaştığı bedenlenme ve yetkilendirme süreçlerinin ontolojik ve epistemolojik yönleri ortaya konulacaktır. Bedenlenme ve yetkilenme süreçlerinin kesiştiği uzamsal alan, hakikatin açığa çıkabildiği Lacancı bilmezlik tutkusu olgusuyla ele alınacaktır. Öznelliğin bilmezlik tutkusuyla olan mantığının gösterilebilmesi için sahih olan ile olmayan arasında gidip gelen itirafın epistemolojik formu ele alınacaktır. Böylelikle yası tutulan öznelliğin sahihliği ve neliği ele alınabilecektir. Bu yas sürecini anlamlandırabilmek adına Camus’nun Düşüş adlı metninden yola çıkılarak kendiliğin yitirilişine ve bu kayba karşı tutulan yasın kavramsallaştırılması gerçekleştirilecektir. Sahih olan ve olmayan arasındaki diyalektik bağlam Lacancı psikanalizdeki bilmezlik tutkusu kavramıyla ele alınarak yitirilen öznelliğe karşı kendiliğin yine de sahip olduğu imkânsız şey tartışmaya açılacak ve farklı bir bedenlenme ve yetkilenme sürecine işaret edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hakikat, Yalan, Bilmezlik Tutkusu, İtiraf, Kendilik

Kaynakça

• Ateş, Şahin (2022). ‘‘Fark, Zaman ve Yasa: Soykütüğün Artığı ve Anarşik Bir Sorumluluğun İcrası’’ Yayınlanmamış bildiri metni
• Aydemir, G. (2020). Einfühlung: Estetiğin zengin ve muammalı kavramı. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 9 (66), 180-189. Retrieved from https://www.idildergisi.com/makale/pdf/1584914576.pdf
• Camus, Albert (2017). Düşüş, Çev. Hüseyin Demirhan, Can Yayınları.
• Demirtaş, M. (2017). Yok Oluş Arzusu Olarak Yazar. Monograf, (8), 10-23. http://monografjournal.com/sayilar/8/yok-olus-arzusu-olarak-yazar-monograf-sayi-8.pdf
• Erhat, Azra (1996). Mitoloji Sözlüğü (6.Baskı) Remzi Kitabevi.
• Evans, Dylan (2019). Lacancı Psikanalize Giriş Sözlüğü. Çev: Turgay Sivrikaya, Umut Yener Kaya. (1. Baskı) Islık Yayınları.
• Eyüpoğlu, Zeki İ. (1991) Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü. Sosyal Yayınlar.
• Fidaner, Işık Barış. (2020, Eylül 6). ‘‘Ignorance’a Cehalet Değil Bilmezlik Denmelidir’’ https://yersizseyler.wordpress.com/2020/09/06/ignorancea-cehalet-degil-bilmezlik-denmelidir-isik-baris-fidaner/
• Fidaner, Işık Barış. (2020, Eylül 25). ‘‘Merak ve Bilmezlik Tutkusu’’ https://yersizseyler.wordpress.com/2020/09/25/merak-ve-bilmezlik-tutkusu-isik-baris-fidaner/
• Fidaner, Işık Barış. (2020, Mayıs 20). ‘‘Ayna Evresi ve Sosyal Medya: Yetkilenme ile Bedenlenme’’ https://yersizseyler.wordpress.com/2020/05/20/ayna-evresi-ve-sosyal-medya-yetkilenme-ile-bedenlenme-isik-baris-fidaner/
• Fink, B. (2016). Lacancı Psikanalize Bir Giriş: Klinik ve Kuram. (1. Baskı) Encore Yayınları.
• Freud, S. (1895) Bilimsel Bir Psikoloji Projesi. Çev: Şahin Ateş. Felsefe Sanat Psikanaliz.
• Freud, S. (2014). Yas ve Melankoli. Çev: Aslı Emirsoy. (1. Baskı) Telos Yayınevi.
• Freud, S. “İnkar (1925)”, Metapsikoloji çev. Emre Kapkın & Ayşen Tekşen içinde (Payel, 2013)
• Freud, Sigmund, “Kaygı’’ , Psikanalize Giriş çev. Günsel Koptagel içinde ( Star Yaprak, 1993)
• Freud, Sigmund, “Narsisizm Üzerine: Bir Tanıtım (1914)”, Metapsikoloji çev. Emre Kapkın & Ayşen Tekşen içinde (İstanbul: Payel, 2013)
• Freud, Sigmund, “Zihinsel İşleyişin İki İlkesi Üzerine Formülasyonlar (1911)”, Metapsikoloji çev. Emre Kapkın & Ayşen Tekşen içinde (Payel, 2013)
• Freud, Sigmund. ‘‘Mektup 52 (1896)’’ https://www.felsefesanatpsikanaliz.com/mektup-52-1896-sigmund-freud/#_ftnref4 15.9.2022
• Freud, Sigmund. ‘’Kıskançlık, Paranoya ve Eşcinsellikteki Bazı Nevrotik Düzenekler’’ Psikanaliz Yazıları, ed: Talat Parman (Bağlam Yayınları) 31/15-25
• Freud, Sigmund. “Bilinçdışı (1915)”, Metapsikoloji çev. Emre Kapkın & Ayşen Tekşen içinde (İstanbul: Payel, 2013)
• Göğercin, A . (2006). ALBERT CAMUS'NÜN 'DÜŞÜŞ' VE TAHSİN YÜCEL'İN 'VATANDAŞ' ANLATILARI ÜZERİNE MUKAYESELİ BİR ÇALIŞMA. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 0 (16), 1-22. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sefad/issue/16459/171714
• Grigg, R. (2016). ‘‘Hatırlamak ve Unutmak’’, https://yersizseyler.wordpress.com/2016/06/15/hatirlamak-unutmak-1-russell-grigg/ 19 Nisan 2021
• Hydlgaard, Kirsten (2009). ‘‘Ölümle İlgili Yapılacak Bir Şey: Sergio Leone’nin “Bir Zaman lar Batıda" Eserine Özel Bir Atıfla Freud ve Lacan’da Travma, Yineleme Ve Ölüm İtkisi’’ Çev: Yüksel Yarım ve Sibel Kibar. MonoKL Lacan Özel Sayısı, Sayı: VI-VII, s.403
• Kaçar, E . (2019). Öznenin Trajedisi: Aynanın Ötesine Geçmek . Dört Öge , (15) , 75-84 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/dortoge/issue/48449/582750
• Keskin, Yeşim. (2009). “Öznenin Serüveni, Bedenin Trajedisi: Ichspaltung”. MonoKL Lacan Özel Sayısı, Sayı: VI-VII, s. 403.
• Lacan, Jacques (2020). Psikanalizin Temel İlkeleri. Çev: Mutluhan İzmir. (1. Baskı) Çolpan Kitap. Miller, J.Alain. ‘‘Dıştanlık’’ https://www.felsefesanatpsikanaliz.com/distanlik-jacques-alain-miller/ 22 Mayıs 2021
• Nietzsche, Friedrich. (1998). "Ahlakdışı Anlamda Doğruluk ve Yalan Üzerine”. Oruç Aruoba (Çev). Cogito. Sayı 16. İstanbul: s. 55-66.
• Öztürk, Orhan. “Denizin Yaşlı Adamı” https://ozhanozturk.com/2019/08/30/denizin-yasli-adami/ 20.6.2023
• Taburoğlu, Özgür (2017). Nazar: Başkası Nasıl Görür? (1.Baskı) Doğu Batı Yayınları.
• Zupancic, Alenka (2018). Cinsellik Nedir?. Çev: Barış Engin Aksoy. (1.Baskı) Metis Yayınları.
• Zupancic, Alenka (2020). Hegel ve Freud: Olumsuzlamadan Dürtüye. Çev: Erkal Ünal. (1.Baskı) Encore