Tarihi Dokuda Kentsel Müdahale Biçimi Olarak Kamusal Sanat: Amasya Örneği

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 24, 650 - 676, 31.12.2019

Pınar Çalışır Adem , Bige Şimşek İlhan , Deniz Özge Aytaç , Emel Birer

https://doi.org/10.21602/sduarte.540853

Öz

Sanatı, kent yaşamı ile bütünleştirmenin yollarından biri; sanatı,
kentlinin günlük yaşamında kolaylıkla erişebileceği kamusal mekânlara
taşımaktır. Bu yöntemle; hem sanat eseri varlığını ortaya koyarak kentliye ulaşacak
hem de kentli sanat etkinliğinin fiziksel, sosyal ve kültürel yapısından
faydalanma fırsatı bulacaktır. Bu
makale, tarihi kentlerde, kent dokusuna ait artifaktların sanatsal bir ifade
ile yorumlanarak kamusal mekanda nasıl sanat eserlerine dönüştürülebileceğini
ve bu yol ile kentliler için karşılaşma mekanları oluşturularak, kentsel mikro
müdahalelerin kamusal sanat aracılığı ile nasıl gerçekleştirilebileceğini,
“Kentsel Mekana Müdahaleler: Özgün Mahalle Dokusunda Karşılaşma Mekanları”
isimli çalıştayın sonuçları üzerinden tartışmaktadır. Kamusal mekanlar, kamusal
sanatın temsil yeri olurken, aynı zamanda kentlilerin karşılaştığı ve diyaloğa
girdiği, kamusal iletişimin yaşandığı yerlere dönüşme potansiyeli taşır. Bu
anlamda, tarihi kent içindeki kamusal mekanlarda, mikro ölçekli kentsel
müdahalelerin sanat içerikli olması, tarihi mekânın kimliğini korumaya, kent
imajını güçlendirmeye, gündelik hayat ve kentin mevcut problemlerine
sürdürülebilir çözüm önerileri bulmaya yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Kamusal Mekân, Kamusal Sanat, Kentsel Müdahale, Amasya

Public Art as a Form of Urban Intervention in Historical Urban Fabric: The Case of Amasya

Öz

One
way to integrate art into urban life is to convey the art into public spaces in
which the city dweller is able to access easily in his daily life. In this
respect, the art work will reach the city dweller through revealing its
essence, as well as the city dweller will benefit from the pyhsical, social and
cultural structure of the art activity. This article discusses how artifacts of
urban fabric in historic cities can be interpreted with an artistic expression
and transformed into art works in the public space, so that they can create
spaces of encounter for the city dwellers and be realized as micro-scale urban
interventions by the public art through results of the workshop named
“Interventions to Urban Space: Encounter Spaces in Traditional/Unique
Neighbourhood”. As public spaces are performance spaces of the public art, they
have a potential to transform into places where the city dwellers encounter and
engage in a dialog, and public interaction occurs at the same time. In this
context, if micro-scale urban interventions have art context, public spaces
within historical urban context can benefit from conserving the historical
space’s identity, enhancing image of the city, 
finding sustainable solutions to daily life and existing issues of the
city.

Anahtar Kelimeler

Public Space, Public Art, Urban Intervention, Amasya

Kaynakça

• Boynudelik, Z. (2002), “Sokaklarda Sanat”, SANART 5. Uluslararası Sempozyum ve Sanat Etkinlikleri Bildiri Önerisi, 1-3 Mayıs.
• Carr, S., Francıs, M., Rivling, L.G. ve Stone, A.M., (1992), “Public Spaces”, Cambridge Univ. Press, Cambridge.
• Certeau, M. (1984), “The Practice of Everyday Life”, (tr. by) Steven Rendall, University of California Press, Berkeley.
• Erdemci, F. (2002), “Kişisel Coğrafyalar Küresel Haritalar, İstanbul Yaya Sergileri 1”, ed: Amado, L., Kumcuoğlu, İ., Stil Matbaa, İstanbul.
• Habermas, J, (1997), “Kamusallığın Yapısal Dönüşümü”, İletişim Yayıncılık, İstanbul.
• Jacobs, J. (2011), “Büyük Amerikan Şehirlerinin Ölümü ve Yaşamı”, Metis Yayınları, İstanbul.
• Lipton, S. (2003), “From Rags to Riches: The Case for Better Public Spaces in Creating Better Streets and Public Spaces”, ICA, London.
• Mccarthy, J. (2006). Regeneration of Cultural Quarters: Public Art For Place Image of Place Identity? Journal of Urban Design, 11:2. Routledge. 243-262
• Mitchell, W.(1992), “Utopia and Critique in Art and Public Sphere”, Chicago: The University of Chicago Press.
• Oktay, D. (2003), “Kamusal Mekânda Sanata Güncel Bir Bakış”, Yapı Mimarlık Kültür Sanat Dergisi 264, s.105-109.
• Ögel, S. (1997), “Çevresel Sanat”, İTÜ Mimarlık-Mühendislik Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Özbek, M, (2004), “Kamusal Alan”, Hil Yayın, İstanbul, s.446.
• Remesar, A., (2001), “Public Art: Towards a theoretical framework Urban Regeneration a Challenge for Public Art”, (ed.) Remesar, A., Publications de la Universitat de Barcelona.
• Shiner, L., (2004), “Sanatın İcadı: Bir Kültür Tarihi”, (Çev.) İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Şenliyer, N., (1995), “Yaya Mekanlarında Sanat Objelerinin Çevre Yasam Kalitesine Etkisi: Paris’ten bir MİA Örneği”, Mimari ve Kentsel Çevrede Kalite Arayısları Sempozyumu, 5-6-7 Haziran, İTÜ yayınları, İstanbul, s. 133-139.
• Tan, P.(2009),” Mikro Ölçekte Kentsel Mekân: Mimarinin Ötesine Geçmek”, Arredamento, Şubat 2009, s.59-60.
• Tan, P. Boynik, S.(2007), “Olasılıklar, Duruşlar, Müzakere, Güncel Sanatta Kamusal Alan Tartışmaları”, İstanbul Bilgi üniversitesi Yayınları, s.15.
• Tanaç Zeren, M. (2010), “Tarihi Çevrede Yeni Ek ve Yeni Yapı Olgusu”, Yalın Yayıncılık, İstanbul, s.17.
• Tanyeli, U. (2006), “Kamusal Alanda Heykel”, Heykel Sempozyumu, İstanbul Modern, Nisan 25, İstanbul.
• Uzer, E. (2013), “Kentsel Akupunktur: Bireysel Taktiklerden Kentsel Stratejilere, Küçük Ölçekli Müdahale”, Mimarlık (371).