Çağdaş Türk Resmine Görsel Okuryazarlık Bağlamında Yöntembilimsel Bir Yaklaşım

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 34, 558 - 572

Murat Nezir , Mustafa Işık

https://doi.org/10.21602/sduarte.1480908

Öz

Görsel okuryazarlık, temelinde gündelik yaşamdan sosyal medyaya, grafik, şema ve tasarımlardan sanata kadar her türlü görüntünün öğrenilmesi, yorumlanması, açıklanması ve doğru biçimde aktarılması için imgeler, semboller, simgeler ve biçimlerle ilgilenen uzmanlık alanıdır. Diğer taraftan görsel okuryazarlık, endüstri ve teknolojiyle gelişen sosyal medya sisteminin oluşturduğu yeni görsel dilin hızla çoğalması sonucu ortaya çıkan görüntü enformasyonun öğrenilmesinde ve belirlenmesinde bir ihtiyaç haline gelmiştir. Görsel dili tanımlamak ve anlatımını sağlamak amacıyla kendini yapılandıran görsel okuryazarlık, bireyin yaşamında gördüğü her imgeye ya da nesnel iletilere karşı bir tür öğrenme, düşünme ve algılama modeli sunmaktadır. Sanat eserlerindeki sunulan görüntülere yönelikte bir algılama ve düşünme yöntemi geliştirmeye çalışan bu alan, sanatçının aktarmak istediği iletileri çok boyutlu disiplinlerden oluşan bir çözümleme getirmektedir. Dijital dünyanın hızlı bir şekilde gelişmesi bir dönüşüm çağının gereksinimini beraberinde getirerek, güçlü bir iletişimde görsel okuryazarlık önemli bir yer alacaktır. Bu çalışmada görsel okuryazarlık ve yöntembilimsel yaklaşım yöntemi ele alınmış ve Çağdaş Türk ressamlardan Fikret Otyam’ın eserlerinden örnek çözümlemeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Görsel Okuryazarlık, Sanat Eseri, Görsel Dil

Kaynakça

• Alpan, G. (2008). Görsel Okuryazarlık Ve Öğretim Teknolojisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Aralık, Cilt:V, Sayı:II, 74-102
• Balcı, F. (2020), Sanat Eleştirisi, 1.Basım, Paradigma Yay. Çanakkale. Barett, T. (2012), Sanatı Eleştirmek Günceli Anlamak, 1.Basım, G.Metin (çev.), Hayalperest Yay. İstanbul.
• Braden, R.A., Hortin J.A. (1982). “Identfying the Theoretical Foundations of Visual Literacy”. Journal of Visual/Verbal Language, 2, s. 37-42.
• Erdiren, Y.O. (2019). Estetik Bağlamında Resim Sanatının Alımlanmasında Özgürlüğün Biçimleri, Yayınlanmamış Dotora Tezi, İstanbul: T.C. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erinç, M.S. (2004), Resim Eleştirisi Üzerine, 1.Basım, Ütopya Yayınevi, İstanbul.
• Heinich, R. Molenda, M. Russel, J.D. (1989) Instructional Media and New Technologies of Instruction .(Third Edition). Macmillan Publishing Company.
• Hortin, J. A. (1994). Theoretical foundations of visual learning. In D. M. Moore & F. M. Dwyer (Eds.) Visual literacy - A spectrum of visual learning Educational Technology Publications Englewood Cliffs. . New Jersey 07632:P:5-9.
• Leppert, R. (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü İmgelerin Toplumsal İşlevi. İ. Türkmen (çev.), Ayrıntı Yayınları. İstanbul.
• Moriarty, Sandra (May 1996). “Abduction and A Theory of Visual Interpretation”. Communication Theory 6:2, S. 167-187.
• Parsa, F.A (2007), Görsel Okuryazarlık, Görsel Değerlendirme ve Yarama, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Dergisi, V:2, S:111-125.
• Pettersson, R. (1993). Visual information.Educational Technology Publications Englewood Cliffs, New Jersey 07632.
• Soylu R.ve İğdil M. (2018), Aksaraylı Ressam Fikret Otyam’ın Resimlerinde Anadolu Kadınları, II. Uluslarası Sempozyumu, Tam metin Kitabı.
• Stokes, S. (2001). Visual literacy in teaching and learning: A literature Perspective. Electronic Journal for the İntegration of Technology in Education, Vol. No.1, P: 10-19, (Web: http://ejite.isu.edu/Volume1 No 1/ Stokes.htm. 21.02.2024 tarihinde alınmıştır).
• Tunalı, İ. (2002). Tasarım felsefesine giriş. 1.Basım, Yapı-endüstri-merkezi yayınları. İstanbul: