Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi

Erdinç Öksüm; Mustafa Dolmaz

doi:10.19113/sdufbed.50575

Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi

Year 2006, Volume: 10 Issue: 3, - 9, 10.04.2009

Abstract

Bu çalışmada, mağnetik yapıların anomalilerinin prizma modelleri ile yorumlanmasına ilişkin bir ters çözüm tekniği sunulmuştur. Ters çözüm sürecinde mağnetik kütleye ait mağnetik anomali değerleri, yatay düzlemdeki yapı sınırları, süseptibilite bilgisi, yer mağnetik alanının eğim ve sapma açıları ve başlangıç model parametre değerleri giriş verisi olarak kullanılmıştır. Örnek uygulamalarda prizma şekilli yapılar kullanılarak değişik kuramsal modellerin yeryüzünde oluşturacağı mağnetik anomali değerleri hesaplanmıştır. Daha sonra Gauss-Newton ters çözüm tekniği uygulanarak bu kuramsal anomalileri veren kuramsal prizma modellerinin derinlik parametreleri hesaplanmıştır. Model parametre değerleri, her iterasyon adımında hesaplanan ve kuramsal anomaliler arasında en iyi uyum sağlanıncaya kadar yinelemeli olarak elde edilmiştir. Uygulamalar sonucunda ön kestirim modeline ait alt derinliklerin seçiminin üst derinliklere göre daha duyarlı olduğu görülmüştür. Yani alt derinliklerin seçimi üst derinliklere göre daha az bir hata payıyla yapılmalıdır. Diğer taraftan modelinin içerisinde bulunduğu veri sahasının genişliği de yöntemin çözüm gücüne etki etmektedir.

Keywords

Ters Çözüm, Mağnetik Anomali, Prizma

References

Nettletton, L.L., 1940, Geophysical prospecting for oil, MacGraw-Hill, New York, p.127-288. Grant, F.S., West, G.F., 1965. Interpretation theory in applied geophysics. MacGraw-Hill, New-York, 583p. Ergin, K., 1981. Uygulamalı Jeofizik. İTÜ yayınları, İstanbul, 371s. Akçığ, Z., Pınar, R., 1994. Gravite ve Manyetik Arama Yöntemleri. D.E.Ü. Mühendislik Fakültesi Yayınları, No. 249, İzmir, 168s. Canıtez, N., 1997. Jeofizikte Modelleme, İTÜ Yayınları, İstanbul, 368s.
Talwani, M., Heirtzler, J.R., 1964, Computation of magnetic anomalies caused by two-dimensional structures of arbitrary shape in computers in mineral industries, Part 1. Stanford Univ. Publ. Geol. Sci., 9, 464-480.
Bhattacharyya, B.K., 1980, A generalized multi body model for magnetic anomalies. Geophysics, 45, 255-270.
Pratt, R.G., Shin, C., Hicks, G.J., 1998. Gauss- Newton and full Newton methods in frequency- space seismic waveform inversion. Geop. Jour. Int., 133, 341-362.
Siripunvaraporn, W., Egbert, G., 2000. An efficient data subspace inversion method magnetotelluric data. Geophysics, 65, 791-803.
Lelievre, P.G., Oldenburg, D.W., 2006. Magnetic forward modeling and inversion for high susceptibility. Geop. Jour. Int., 166, 76-90.
Bhattacharyya, B.K., 1964. Magnetic anomalies due to prism-shaped bodies with arbitrary polarization. Geophysics, 29, 517-531.
Pedersen, L.B., 1977. Interpretation of potential field data, a generalized inverse approach. Geophys. Prospect., 25, 199-230.
Öksüm, E., 2006. Van Gölü civarı havadan
mağnetik verilerinin kantitatif yorumu, Yük. Lis. Tezi, S.D.Ü. Fen Bil. Enst., Isparta, 86s. 446

Year 2006, Volume: 10 Issue: 3, - 9, 10.04.2009

Erdinç Öksüm Mustafa Dolmaz

Abstract

References

Nettletton, L.L., 1940, Geophysical prospecting for oil, MacGraw-Hill, New York, p.127-288. Grant, F.S., West, G.F., 1965. Interpretation theory in applied geophysics. MacGraw-Hill, New-York, 583p. Ergin, K., 1981. Uygulamalı Jeofizik. İTÜ yayınları, İstanbul, 371s. Akçığ, Z., Pınar, R., 1994. Gravite ve Manyetik Arama Yöntemleri. D.E.Ü. Mühendislik Fakültesi Yayınları, No. 249, İzmir, 168s. Canıtez, N., 1997. Jeofizikte Modelleme, İTÜ Yayınları, İstanbul, 368s.
Talwani, M., Heirtzler, J.R., 1964, Computation of magnetic anomalies caused by two-dimensional structures of arbitrary shape in computers in mineral industries, Part 1. Stanford Univ. Publ. Geol. Sci., 9, 464-480.
Bhattacharyya, B.K., 1980, A generalized multi body model for magnetic anomalies. Geophysics, 45, 255-270.
Pratt, R.G., Shin, C., Hicks, G.J., 1998. Gauss- Newton and full Newton methods in frequency- space seismic waveform inversion. Geop. Jour. Int., 133, 341-362.
Siripunvaraporn, W., Egbert, G., 2000. An efficient data subspace inversion method magnetotelluric data. Geophysics, 65, 791-803.
Lelievre, P.G., Oldenburg, D.W., 2006. Magnetic forward modeling and inversion for high susceptibility. Geop. Jour. Int., 166, 76-90.
Bhattacharyya, B.K., 1964. Magnetic anomalies due to prism-shaped bodies with arbitrary polarization. Geophysics, 29, 517-531.
Pedersen, L.B., 1977. Interpretation of potential field data, a generalized inverse approach. Geophys. Prospect., 25, 199-230.
Öksüm, E., 2006. Van Gölü civarı havadan
mağnetik verilerinin kantitatif yorumu, Yük. Lis. Tezi, S.D.Ü. Fen Bil. Enst., Isparta, 86s. 446

There are 10 citations in total.

Details

Primary Language	English
Journal Section	MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK BİLİMLERİ
Authors	Erdinç Öksüm This is me Mustafa Dolmaz This is me
Publication Date	April 10, 2009
Published in Issue	Year 2006 Volume: 10 Issue: 3

Cite

APA	Öksüm, E., & Dolmaz, M. (2009). Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 9. https://doi.org/10.19113/sdufbed.50575
AMA	Öksüm E, Dolmaz M. Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi. J. Nat. Appl. Sci. April 2009;10(3):9. doi:10.19113/sdufbed.50575
Chicago	Öksüm, Erdinç, and Mustafa Dolmaz. “Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi Ile Ters Çözümlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10, no. 3 (April 2009): 9. https://doi.org/10.19113/sdufbed.50575.
EndNote	Öksüm E, Dolmaz M (April 1, 2009) Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10 3 9.
IEEE	E. Öksüm and M. Dolmaz, “Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi”, J. Nat. Appl. Sci., vol. 10, no. 3, p. 9, 2009, doi: 10.19113/sdufbed.50575.
ISNAD	Öksüm, Erdinç - Dolmaz, Mustafa. “Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi Ile Ters Çözümlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10/3 (April 2009), 9. https://doi.org/10.19113/sdufbed.50575.
JAMA	Öksüm E, Dolmaz M. Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi. J. Nat. Appl. Sci. 2009;10:9.
MLA	Öksüm, Erdinç and Mustafa Dolmaz. “Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi Ile Ters Çözümlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol. 10, no. 3, 2009, p. 9, doi:10.19113/sdufbed.50575.
Vancouver	Öksüm E, Dolmaz M. Prizma Modelleri Kullanılarak Sentetik Mağnetik Anomalilerin Gauss-Newton Yöntemi ile Ters Çözümlenmesi. J. Nat. Appl. Sci. 2009;10(3):9.