Bu çalışmanın konusu, Türk Borçlar Kanunu Madde 115 ve Madde 116’da
düzenlenen sorumsuzluk anlaşmalarıdır. Sorumsuzluk anlaşmaları, alacaklının
ileride ortaya çıkması muhtemel bir tazminat alacağının, sorumluluğun
doğmasından önce yapılan bir anlaşma ile ortadan kaldırılmasını ifade etmektedir.
Sözleşme hukuku alanında var olan “sözleşme serbestîsi” ilkesi, böyle bir anlaşmanın
yapılmasına cevaz vermektedir. Ancak sözleşmenin tarafları arasındaki güç
dengesinin bir taraf aleyhine bozulması durumunda, yapılan bir sorumsuzluk
anlaşması, sakıncalı bulunarak kesin hükümsüz kabul edilmektedir. Çalışmada
öncelikle sorumsuzluk anlaşmasının teorik çerçevesi ele alınmış, daha sonra ise bir
Yargıtay kararı incelenerek uygulamanın yaklaşımı değerlendirilmiştir.
KAYNAKÇA
Akın, Levent, Yeni Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Asıl
İşverenin Müteselsil Sorumluluğunun Niteliği, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dergisi, 60(4), 2011, ss.733-774.
Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya, Borçlar Hukuku, Beta Basım Yayın,
Ankara,2016.
Akman, Sermet, Sorumsuzluk Anlaşması, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul,
1976.
Atamer, Yeşim, Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem
Koşullarının Denetlenmesi, Türk Hukukunda Genel İşlem Şartları Sempozyumu,
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2012, ss.9-73.
Aydemir, Efrail, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku, Seçkin
Yayınları, İstanbul, 2013.
Başalp, Nilgün, Sorumsuzluk Anlaşmaları, On İki Levha Yayınları, İstanbul,
2011.
Başpınar, Veysel, Borç Sözleşmelerinin Kısmi Butlanı, Banka ve Ticaret
Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998.
Becker, Herman, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi(Çev.A.Suat Dura), Yargıtay
Yayınları, Ankara, 1993.
Boydak, Alptekin Burak, Asıl İşveren-Alt İşveren Arasındaki Müteselsil
Sorumluluk Kaynaklı Rücu İlişkisi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.7, S.24, 2016,
ss.227-243.
Erdoğan, İhsan, Hukuki Muamelelerde Şekle Aykırılığın Sonuçları, Gazi
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S.1, 1997, ss.114-123.
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
32 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015.
Erişen, Muhammet, Alt Müteahhitlik Sözleşmesi, Adalet Yayınevi, İstanbul,
2011.
Ertaş, Şeref, Borçların İfası İle İlgili Yeni Borçlar Kanununun
Değerlendirilmesi, Cevdet Yavuz’a Armağan, Legal Yayınları, İstanbul, 2012, ss.309-
343.
Erten, Ali, Türk Sorumluluk Hukukunda Sorumsuzluk Şartları, Olgaç
Matbaası, Ankara, 1977.
Gauch, Peter/Schluep, Walter R./Schmid, Jörg/Rey, Heinz/Emmenegger,
Susan, SchweizerischesObligationenrechtAllgemeinerTeil, Band I, 9.Auflage, Zürich,
2008.
Gülerci, Altan Fahri, Sorumluluk Hukuku Bakımından Bankacılıkta Risk
Kavramı, Türkiye Bankalar Birliği Yayını, İstanbul, 2015.
Gümüş, Mustafa Alper, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira
Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011.
Hatemi, Hüseyin/ Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2015.
Karabağ Bulut, Nil, Sorumsuzluk Anlaşmaları ve Sonuçları, Hüseyin
Hatemi’ye Armağan, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2009, ss.826-883.
Karaca, Mehmet, İfa Yardımcısının Fiilinden Borçlunun Sorumluluğu, Terazi
Hukuk Dergisi, S.49, 2010, ss.47-62.
Kılıçoğlu, Ahmet, Müteahhidin Eseri Şahsen Yapma veya Kendi İdaresi
Altında Yaptırma Borcu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.32,S.1, 1975,
ss.185-199.
Numan
TEKELİOĞLU
33
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Kırkbeşoğlu, Nagehan, Türk Özel Hukukunda Kısmi Hükümsüzlük, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2011.
Kocayusufpaşaoğlu, Necip/ Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı,
Abdülkadir, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014.
Nelson, William Alan, Take It or Leave it: Unconscıonability of Mandatory
Pre-Dispute Arbitration Agreements in the Security Industry, University of
Pennsylvania Journal of Business Law, Vol.17(2015), ss. 573-618.
Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2014.
Özdemir, Hayrunnisa, Diş Hekimlerinin Hukuki Sorumluluğu, Erzincan
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XV, S.1-2, 2011, ss.177-229.
Rusch, Arnold/Bornhauser, Philip, KorrektivzurFreizeichnungvon der
Hilfspersonenhaftung, AktuelleJuristischePraxis, Zürich, 2010, s.1228
(http://www.arnoldrusch.ch/pdf/101006_ajp1.pdf, Erişim:21/10/2016).
Şenocak, Zarife, Borçlunun İfa Yardımcılarından Dolayı Sorumluluğu,
Dayınlarlı Hukuk Yayınları, Ankara, 1995.
Şenyüz, Doğan, Borçlar Hukuku, Ekin Basım Yayın, Bursa, 2016.
Tandoğan, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.I, Vedat Kitapçılık,
İstanbul, 2008.
Tandoğan, Haluk, Türk Mesuliyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
Tekinay, S.Sulhi, Medeni Hukuka Giriş Dersleri, Sulhi Garan Matbaası,
İstanbul, 1978.
Tekinay, S.Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla, Tekinay
Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1985.
34 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah, Medeni Hukukta Tasarruf İşlemi Kavramı, On
İki Levha Yayınları, İstanbul, 2014.
VonTuhr, Andreas/Peter, Hans,
AllgemeinerTeildesSchweizerischenObligationenrechts, ErsterBand, DritteAuflage,
Zürich, 1974.
Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/ Özen, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel
Hükümler, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2015.
Yeniocak, Umut, Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Genel İşlem
Koşullarının Yargısal Denetimi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2013(107), ss.75-96.
Yeniocak, Umut; 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler
ve Yenilikler, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2013.
Yıldırım, Abdülkerim, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi,
Ankara, 2016.
Zevkliler, Aydın/Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri,
Turhan Kitabevi, Ankara, 2014
Year 2016,
Volume: 6 Issue: 1-2, 1 - 34, 01.09.2017
KAYNAKÇA
Akın, Levent, Yeni Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Asıl
İşverenin Müteselsil Sorumluluğunun Niteliği, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dergisi, 60(4), 2011, ss.733-774.
Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya, Borçlar Hukuku, Beta Basım Yayın,
Ankara,2016.
Akman, Sermet, Sorumsuzluk Anlaşması, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul,
1976.
Atamer, Yeşim, Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem
Koşullarının Denetlenmesi, Türk Hukukunda Genel İşlem Şartları Sempozyumu,
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2012, ss.9-73.
Aydemir, Efrail, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku, Seçkin
Yayınları, İstanbul, 2013.
Başalp, Nilgün, Sorumsuzluk Anlaşmaları, On İki Levha Yayınları, İstanbul,
2011.
Başpınar, Veysel, Borç Sözleşmelerinin Kısmi Butlanı, Banka ve Ticaret
Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998.
Becker, Herman, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi(Çev.A.Suat Dura), Yargıtay
Yayınları, Ankara, 1993.
Boydak, Alptekin Burak, Asıl İşveren-Alt İşveren Arasındaki Müteselsil
Sorumluluk Kaynaklı Rücu İlişkisi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.7, S.24, 2016,
ss.227-243.
Erdoğan, İhsan, Hukuki Muamelelerde Şekle Aykırılığın Sonuçları, Gazi
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S.1, 1997, ss.114-123.
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
32 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015.
Erişen, Muhammet, Alt Müteahhitlik Sözleşmesi, Adalet Yayınevi, İstanbul,
2011.
Ertaş, Şeref, Borçların İfası İle İlgili Yeni Borçlar Kanununun
Değerlendirilmesi, Cevdet Yavuz’a Armağan, Legal Yayınları, İstanbul, 2012, ss.309-
343.
Erten, Ali, Türk Sorumluluk Hukukunda Sorumsuzluk Şartları, Olgaç
Matbaası, Ankara, 1977.
Gauch, Peter/Schluep, Walter R./Schmid, Jörg/Rey, Heinz/Emmenegger,
Susan, SchweizerischesObligationenrechtAllgemeinerTeil, Band I, 9.Auflage, Zürich,
2008.
Gülerci, Altan Fahri, Sorumluluk Hukuku Bakımından Bankacılıkta Risk
Kavramı, Türkiye Bankalar Birliği Yayını, İstanbul, 2015.
Gümüş, Mustafa Alper, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira
Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011.
Hatemi, Hüseyin/ Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2015.
Karabağ Bulut, Nil, Sorumsuzluk Anlaşmaları ve Sonuçları, Hüseyin
Hatemi’ye Armağan, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2009, ss.826-883.
Karaca, Mehmet, İfa Yardımcısının Fiilinden Borçlunun Sorumluluğu, Terazi
Hukuk Dergisi, S.49, 2010, ss.47-62.
Kılıçoğlu, Ahmet, Müteahhidin Eseri Şahsen Yapma veya Kendi İdaresi
Altında Yaptırma Borcu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.32,S.1, 1975,
ss.185-199.
Numan
TEKELİOĞLU
33
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Kırkbeşoğlu, Nagehan, Türk Özel Hukukunda Kısmi Hükümsüzlük, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2011.
Kocayusufpaşaoğlu, Necip/ Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı,
Abdülkadir, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014.
Nelson, William Alan, Take It or Leave it: Unconscıonability of Mandatory
Pre-Dispute Arbitration Agreements in the Security Industry, University of
Pennsylvania Journal of Business Law, Vol.17(2015), ss. 573-618.
Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Vedat
Kitapçılık, İstanbul, 2014.
Özdemir, Hayrunnisa, Diş Hekimlerinin Hukuki Sorumluluğu, Erzincan
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XV, S.1-2, 2011, ss.177-229.
Rusch, Arnold/Bornhauser, Philip, KorrektivzurFreizeichnungvon der
Hilfspersonenhaftung, AktuelleJuristischePraxis, Zürich, 2010, s.1228
(http://www.arnoldrusch.ch/pdf/101006_ajp1.pdf, Erişim:21/10/2016).
Şenocak, Zarife, Borçlunun İfa Yardımcılarından Dolayı Sorumluluğu,
Dayınlarlı Hukuk Yayınları, Ankara, 1995.
Şenyüz, Doğan, Borçlar Hukuku, Ekin Basım Yayın, Bursa, 2016.
Tandoğan, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.I, Vedat Kitapçılık,
İstanbul, 2008.
Tandoğan, Haluk, Türk Mesuliyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
Tekinay, S.Sulhi, Medeni Hukuka Giriş Dersleri, Sulhi Garan Matbaası,
İstanbul, 1978.
Tekinay, S.Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla, Tekinay
Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1985.
34 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi
SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016
Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah, Medeni Hukukta Tasarruf İşlemi Kavramı, On
İki Levha Yayınları, İstanbul, 2014.
VonTuhr, Andreas/Peter, Hans,
AllgemeinerTeildesSchweizerischenObligationenrechts, ErsterBand, DritteAuflage,
Zürich, 1974.
Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/ Özen, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel
Hükümler, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2015.
Yeniocak, Umut, Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Genel İşlem
Koşullarının Yargısal Denetimi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2013(107), ss.75-96.
Yeniocak, Umut; 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler
ve Yenilikler, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2013.
Yıldırım, Abdülkerim, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi,
Ankara, 2016.
Zevkliler, Aydın/Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri,
Turhan Kitabevi, Ankara, 2014
Tekelioğlu, N. (2017). SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 1-34.
AMA
Tekelioğlu N. SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ. SDLR. September 2017;6(1-2):1-34.
Chicago
Tekelioğlu, Numan. “SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ”. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 6, no. 1-2 (September 2017): 1-34.
EndNote
Tekelioğlu N (September 1, 2017) SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 6 1-2 1–34.
IEEE
N. Tekelioğlu, “SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ”, SDLR, vol. 6, no. 1-2, pp. 1–34, 2017.
ISNAD
Tekelioğlu, Numan. “SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ”. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 6/1-2 (September 2017), 1-34.
JAMA
Tekelioğlu N. SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ. SDLR. 2017;6:1–34.
MLA
Tekelioğlu, Numan. “SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ”. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol. 6, no. 1-2, 2017, pp. 1-34.
Vancouver
Tekelioğlu N. SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ. SDLR. 2017;6(1-2):1-34.