AVALİSTİN HAMİLE KARŞI SAVUNMA İMKÂNLARI VE LEHİNE AVAL VERİLEN KİŞİNİN SAVUNMA İMKÂNLARINDAN YARARLANIP YARARLANAMAYACAĞI SORUNU

Year 2023, Volume: 13 Issue: 1, 671 - 699, 17.06.2023

Ahmet Batuhan Oyal

https://doi.org/10.52273/sduhfd..1285952

Abstract

Aval, teminat amacına yönelik olması nedeniyle özellikli bir kambiyo taahhüdüdür. Ödeme gücüne sahip bir kimsenin bir kambiyo borçlusu lehine aval vermesi, söz konusu kambiyo senedine tedavül gücü kazandırır ya da senedin tedavül gücünü pekiştirir. Kefaletten farklı olarak aval verenin sorumluluğu ikinci dereceden bir sorumluluk değildir. Bu nedenle hamil, senet bedelinin ödenmemesi durumunda asıl borçluya, (var ise) başka bir müracaat borçlusuna veya lehine aval verilene başvurmaksızın senet bedelinin ödenmesini doğrudan aval verenden (avalistten) talep edebilir. Bununla birlikte lehine aval verilenin senet bedelini ödememesi durumunda hamil avaliste başvurduğunda, aval verenin hamile karşı sahip olduğu savunma imkânlarının kapsamı konusunda Türk hukukunda doktrinde bir görüş birliği yoktur. Bu çalışmada avalistin, lehine aval verilen kambiyo borçlusunun hamile karşı sahip olduğu def’ileri ileri sürüp süremeyeceği incelenmiştir.

Keywords

Aval, Avalde Def’îler, Lehine Aval Verilen, Avalistin Savuma İmkânları

References

• ADIGÜZEL, Burak, “Yargıtay Kararları Işığında Kambı̇yo Senetlerı̇nde Bı̇le Bı̇le Borçlu Zararına Hareket”, TFM, C. 4, S. 2, Y. 2018, ss. 129-148.
• AKDENİZ, Umut, “Kambiyo Senetlerinde Defiler”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 2007.
• AKSU ÖZKAN, Raziye, Aval Kurumu, 2. Bası, İstanbul, Seçkin Yayınları, 2019.
• ALTOP Atilla, “Gerçek Kişilerce Gerçekleştirilen Aval İşlemlerine TBK m. 603 Hükmü Uyarınca Kefaletin Şekline, Kefil Olma Ehliyetine ve Eşin Rızasına İlişkin Hükümler Uygulanacak Mıdır?”, İKÜHFD, C. 15, S. 1-2, Y. 2016, ss. 291-303.
• ANAYURT, Ömer, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, 20. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları, 2020.
• ANTALYA, Gökhan, Medeni Hukuk C. I, 4. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları, 2021.
• ARSLAN, Firdevs, “Kambiyo Senetlerinde Aval”, İAÜHFD, C. 6, S. 1, Y. 2020, ss. 93-132.
• ARSLAN, İbrahim, “Kambiyo Senetlerinde Geçersizlik Def’ileri”, SÜHFD, C. 16, S. 1, 2008, ss. 11-28.
• BAHTİYAR Mehmet, Kıymetli Evrak Hukuku, 19. Bası, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2022.
• BAUMBACH, Adolf- HEFERMEHL, Wolfgang- CASPER, Matthias, Wechselgesetz, Scheckgesetz, Recht des Zahlungsverkehrs, 24. Aufl., München, C. H. Beck Verlag, 2020.
• BİLGİLİ, Fatih- DEMİRKAPI, Ertan, Kıymetli Evrak Hukuku, 10. Bası, Bursa, Dora Yayınları, 2019.
• BOZER, Ali- GÖLE, Celal, Kıymetli Evrak Hukuku, 10. Bası, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, 2021.
• BOZGEYİK Hayri, Poliçede Müracaat Hakkı, Ankara, Seçkin Yayınları, 2003.
• BOZTOSUN, N. Ayşe, “Avalde Def’iler”, THD, C. 2, S. 11, Y. 2007, ss. 53-70.
• BÜLOW, Peter, Wechselgesetz- Scheckgesetz, 5. Aufl., München, C. H. Beck Verlag, 2013.
• CAN, Mertol, Kıymetli Evrak Hukuku, 4. Bası, Ankara, İmaj Yayınevi, 2019.
• CİVELEK ACAR, Esra, “Kambiyo Senetlerinde Aval”, YÜHFD, C. 18, S. 2, Y. 2021, ss. 1301-1339.
• ÇAMOĞLU, Ersin, Kıymetli Evrak Hukukunun Temel İlkeleri, İstanbul, Vedat Yayıncılık, 2020 (Temel İlkeler).
• ÇAMOĞLU, Ersin, “Kambiyo Senetlerinde Borçlunun Defileri (Savunmaları)”, BATİDER, C. 35, S. 3, Y. 2019, ss. 5-35.
• DEMİRKAPI, Ertan, Kambiyo Senetlerinin Aval Yoluyla Temini, İzmir, Güncel Yayınevi, 2005.
• DOĞAN, Özgür, Kambiyo Senetlerinde Geçersizlik Defileri, Ankara, Seçkin Yayınları 2020.
• DOMANİÇ, Hayri, Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1960.
• EDGÜ, Ekrem, Ticaret Hukuku III- Kıymetli Evrak, Ankara, Sevinç Matbaası, 1969.
• ERTEKİN, Erol- KARATAŞ İzzet, Uygulamada Ticarî Senetler, 2. Bası, Ankara, Yetkin Yayınları, 1996.
• GÜRAL, Jale, “Kefalet Akdiyle Aval Arasındaki Fark ve Benzerlikler”, AÜHFD, C. 8, S. 3, Y. 1951, s. 435-478.
• HELVACI, Mehmet, “Kambiyo Senetlerinde Defiler”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1985 (Tez).
• HELVACI, Mehmet, “Kambiyo Senetlerinde Defiler”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, C. I, İstanbul, 2007, ss. 647-703.
• HELVACI, Mehmet- AKSU ÖZKAN, Raziye, “Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurul Kararı Işığında Avalde Eşin Rızasının Gerekliliğinin Değerlendirilmesi”, MÜHFHAD, C. 25, S. 2, Y. 2019, ss. 873-906.
• HONSELL, Heinrich, Kurzkommentar Obligationenrecht, Basel, Helbing Lichtenbahn Verlag, 2014.
• HONSELL, Heinrich- VOGT, Nedim Peter -WATTER, Rolf, Basler Kommentar- Wertpapierrecht, Basel, Helbing Lichtenbahn Verlag, 2012.
• HUECK, Alfred- CANARIS, Claus-Wilhelm, Recht der Wertpapiere, 12. Aufl., München, Verlag Vahlen, 1986.
• İMREGÜN, Oğuz, Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul, Filiz Kitapevi, 2007.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Ticaret Hukuku Dersleri II – Ticarî Senetler (Kambiyo Senetleri), 3. Bası, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1964.
• KAYA, Mustafa İsmail- TATLI, Burçak, Ticaret Hukuku- II (Kıymetli Evrak Hukuku), 2. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları, 2021.
• KAYIHAN, Şaban, Kıymetli Evrak Hukuku, 6. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları, 2019.
• KENDİGELEN, Abuzer- KIRCA, İsmail, Kıymetli Evrak Hukuku, 6. Bası, İstanbul, Oniki Levha Yayıncılık, 2022.
• KINACIOĞLU, Naci, Kıymetli Evrak Hukuku, 4. Bası, Ankara, Gazi Büro Kitabevi, 1993.
• KREN KOSTKIEWICK, Jolanta vd., Orell Füssli Kommentar- Schweizerisches Obligationenrecht, 3. Aufl., Zürich, Orell Füssli Verlag, 2016.
• KUNTALP, Erden, “Teminat Kavramı, Teminat Türleri ve Bunlardan Doğan Sorumluluk”, Reha Poroy’a Armağan, İstanbul 1995, ss. 263-299.
• ÖNAL, Merve, “Bonoda Senet Metninden Anlaşılan Defiler”, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin 2020.
• ÖZTAN, Bilge, Medenî Hukukun Temel Kavramları, 45. Bası, Ankara, Yetkin Yayıncılık, 2020.
• ÖZTAN, Fırat, Kıymetli Evrak Hukuku, 26. Bası, Ankara, Yetkin Yayıncılık, 2022.
• ÖZTAN, Fırat, “Ticari Senetlerde İmzaların İstiklali Prensibi”, BATİDER, C. 10, S. 2, Y. 1979, ss. 391-396.
• POROY, Reha- TEKİNALP, Ünal, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 23. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2019.
• PULAŞLI, Hasan, Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, 8. Bası, Ankara, Adalet Yayınevi, 2020.
• ROBERTO, Vito- TRÜEB, Hans Rudolf, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht - GmbH, Genossenschaft, Handelsregister und Wertpapiere (Art. 772-1186 OR) / Bucheffektengesetz, 3. Aufl., Zürich, Schulthess Verlag, 2016.
• SENGİR, Turgut, Aval Hukuku, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1967.
• SEZGİN HUYSAL, Ayşegül, “TBK Madde 603’ün Avale Uygulanabilirliği”, İMÜHFD, C. 4, S. 2, Y. 2017, ss. 171-188.
• SÖNMEZ, Numan Sabit, Kambiyo Senetlerinde Şahsî Defiler, İstanbul, Oniki Levha Yayıncılık, 2019.
• STRANZ, Martin, Wechselgesetz- Kommentar, 14. Aufl., Berlin, De Gruyter Verlag, 1952.
• TEKİL, Fahiman, Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Bası, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1994.
• TEOMAN, Ömer, "Bonoda Ödeme İçin İbrazın Keşideci Yerine Avaliste Yapılmasının Sonucu ve Sakat Bir Protestoya Dayanılarak Tahsil Edilen Masrafların Geri Verilmesi -Bir Mahkeme Kararı Üzerine Düşünceler-", [YasaHD 1979, C. II, S. 8, s. 1155-1159], Tüm Makalelerim (1971-2001), Cilt I-II, İstanbul 2012, ss. 423-428.
• TOROS, İrem, Teori ve Uygulamada Aval, Ankara, Seçkin Yayınları, 2019.
• TUNA, Ergun- GÖÇ GÜRBÜZ, Diğdem, Ticaret Hukuku Prensipleri- Kıymetli Evrak, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2018.
• ÜLGEN, Hüseyin- HELVACI, Mehmet- KAYA, Arslan- NOMER ERTAN, Füsun, Kıymetli Evrak Hukuku, 14. Bası, İstanbul, Oniki Levha Yayıncılık, 2021.
• YILDIZ, Kübra, “Kambiyo Hukukuna Özgü Bir Kişisel Güvence Türü: Aval”, GÜHFD, C. 2, S. 2, Y. 2018, ss. 483-516.