The Reflection of Theory in Practice: Hz. Muhammad’s Example

Year 2023, Issue: 51, 136 - 160, 30.12.2023

Ahmet Emin Seyhan

https://doi.org/10.59149/sduifd.1376998

Abstract

The Koran is the fundamental source of Islam. The duty of announcing it, tebyin, inculcating, and representing through experience belongs to Muhammad, first, and then to his Muslim ummah. The Prophet carried out this duty, put the theory into practice, transmitted his sunnah, which is the result of his endeavour to understandand practice the Koran, to the Muslims, and shuffled off this mortal coil. Muhammad lived up to the Koran, which he announced and declared, and he never spoke against it. In this respect, the Koran and sunnah are an inseparable whole like “flesh and nail”. If the Koran is a flower bud, “sünnet-i seniyye” is its state of “rose in blossom.” Authentic sunnah is Koran’s “nebevî tefsir” and opening to the life. If the Koran is the constitutional law, authentic sunnah is the law in keeping with the constitutional law. In this respect, when the principles of both sources are correctly understood, there is not any problem that Muslims will not solve.
This article discussed the “individual, social, and universal dimensions” of Muhammad’s sunnah that becomes ethical with the ethics of Koran, turns it to life, and for this reason, is called “living Koran.” This article discussed the “individual , social, and universal dimensions” of sunnah of Muhammad who becomes ethical with the ethics of Koran, turns it to life, and for this reason, is called “living Koran.” The reason is that, in the scientific studies conducted until today, “individual dimension of sunnah” has generally been brought to forefront; however, the other two dimensions imposing Muslims important duties and requirements have been ignored to a large extent. For this reason, the main purpose of the study has been to draw attention to the “social and universal dimensions of the sunnah” and to contribute that they are understood correctly and that the Muslim's concepts of sunnah are formed positively. In the study, concerning the methodology, the Koran, being in the first place, and the sources of history, prophetic biography, and main hadith sources addressing the life of Muhammad were used as references. When three dimensions of the sunnah were identified, reports in these sources were analysed, the topic was examined under three separate titles, and the study was satisfied with a limited number of examples in order not to compel the volume of the article. The reason is that there have been several individual, social, and universal sunnahs that the Prophet introduced during his 23 years-long risâlah.
In the article, it was concluded that a lot of duties fall on the Ummah of Muhammed that is in charge of obeying and keeping up with the Prophet. The Believers are obliged to learn social and universal dimensions of the sunnah of the üsve-i hasene Prophet and to find solutions to the material and spiritual problems of both their own and the whole of humanity. The Believers are obliged to struggle against and find substantial and permanent solutions to “war, persecution, exploitation, starvation, famine, oppression, torture, and environmental issues continuing at a social, regional, and universal scale” with a new interpretation by considering all the principles and objectives that the sunnah represents. If the Believers find “only the individual sunnahs” adequate but neglect the regional and universal dimensions of the sunnah, they cannot find relief from the problems that they are in, cannot be the hope of the oppressed in the world, cannot powerfully reestablish the Islam civilization, and lose the qualification to “be good ummah”. The reason is that every Muslim has to aim for the true path for all humanity together with the true path for himself to struggle for the sake of Allah with his life and property for this aim, announce and represent Islam like the companions of Prophet Muhammad, to ensure peace and justice in the world, and to transform the Prophet’s sunnah into “a model that the humanity will take as an example”.

Keywords

Hadith, Muhammad, Individual Sunnah, Social Sunnah, Universal Sunnah.

Project Number

yoktur

Teorinin Pratiğe Yansımış Hâli: Hz. Muhammed’in Örnekliği

Abstract

Kur’ân-ı Kerîm, İslâm’ın aslî kaynağıdır. Onu tebliğ, tebyin, ta’lim ve yaşayarak temsil görevi öncelikle Hz. Muhammed’e daha sonra ise onun ümmetine aittir. Hz. Peygamber bu vazifesini yapmış, teoriyi pratiğe dönüştürmüş, Kur’ân’ı anlama ve uygulama çabasının ürünü sünnetini Müslümanlara miras bırakmış ve ahirete irtihal etmiştir. Hz. Muhammed, tebliğ ve beyan ettiği Kur’ân-ı Kerîm’e uygun bir hayat yaşamış, ona aykırı hiçbir söz söylememiştir. Bu bakımdan Kur’ân-ı Kerîm ile sünnet “et ile tırnak” gibi ayrılmaz bütündür. Kur’ân-ı Kerîm gonca ise sünnet-i seniyye onun “açılmış gül” hâlidir. Sahih sünnet, Kur’ân-ı Kerîm’in nebevî tefsiri ve hayata açılımıdır. Kur’ân-ı Kerîm anayasa ise sahih sünnet anayasaya uygun yasalardır. Bu itibarla, her iki kaynağın ilkeleri doğru anlaşıldığında Müslümanların çözemeyecekleri hiçbir problem yoktur.
Bu makalede Kur’ân’ın ahlakıyla ahlaklanan, onu yaşanan hayata dönüştüren, bu nedenle de “yaşayan Kur’ân” olarak adlandırılan Hz. Muhammed’in sünnetinin “bireysel, toplumsal ve evrensel boyutları” ele alınmıştır. Zira günümüze kadar yapılan ilmî çalışmalarda genellikle “sünnetin bireysel boyutu” ön plana çıkartılmış, ancak Müslümanlara çok önemli vazife ve sorumluluklar yükleyen diğer iki boyut büyük oranda ihmal edilmiştir. Bu nedenle çalışmanın temel amacı “sünnetin toplumsal ve evrensel boyutlarına” dikkat çekmek, bunların doğru anlaşılmasına ve Müslümanların sünnet tasavvurlarının olumlu anlamda şekillenmesine katkı sağlamaktır. Çalışmada yöntem olarak Kur’ân-ı Kerîm başta olmak üzere Hz. Peygamber’in hayatından bahseden tarih, siyer ve temel hadis kaynakları referans alınmış, sünnetin üç boyutu belirlenirken bu eserlerdeki rivayetler analiz edilmiş, konu üç ayrı başlıkta incelenmiş ve makalenin hacmini zorlamamak amacıyla sınırlı sayıdaki örnekle iktifa edilmiştir. Zira Hz. Peygamber’in yirmi üç yıllık risâlet hayatında ortaya koyduğu pek çok bireysel, toplumsal ve evrensel sünnetleri vardır.
Çalışmanın sonunda Hz. Peygamber’e itaat ve ittibâ etmekle görevli ümmet-i Muhammed’e birçok vazife düştüğü neticesine ulaşılmıştır. Mü’minler, üsve-i hasene olan Hz. Peygamber’in sünnetinin toplumsal ve evrensel boyutlarını öğrenmek, hem kendilerinin hem de tüm insanlığın maddî ve manevî problemlerine çareler üretmekle mükelleftir. Mü’minler, sünnetin temsil ettiği bütün ilke ve hedefleri göz önünde bulundurarak yeni bir yorumla “toplumsal, bölgesel ve evrensel ölçekte devam eden savaş, zulüm, sömürü, açlık, kıtlık, baskı, işkence ve çevre sorunlarıyla” mücadele etmek, bunlara köklü ve kalıcı çözümler bulmak zorundadır. Mü’minler, “sadece bireysel sünnetleri” yeterli görür, ancak sünnetin toplumsal ve evrensel boyutlarını ihmal ederlerse içine düştükleri sıkıntılardan kurtulamaz, dünyadaki mazlumların umudu olamaz, İslâm medeniyetini yeniden güçlü bir şekilde inşa edemez ve “hayırlı ümmet olma” vasfını kaybederler. Zira her bir Müslüman kendi kişisel hidayetiyle birlikte tüm insanlığın hidayetini hedeflemek, bunun için canıyla ve malıyla Allah yolunda mücadele etmek, sahâbe gibi İslam’ı tebliğ ve temsil etmek, yeryüzünde barış ve adaleti sağlamak, Hz. Peygamber’in sünnetini “insanlığın örnek alacağı bir modele” dönüştürmek zorundadır.

Keywords

Hadis, Hz. Muhammed, Bireysel Sünnet, Toplumsal Sünnet, Evrensel Sünnet.

Ethical Statement

Gerek Yoktur

Supporting Institution

Yoktur.

Project Number

yoktur

Thanks

Yoktur

References

• Abdürrezzâk, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nafi‘ el-Himyerî. el-Musannef. thk. Habîburrahmân el-A‘zamî. Beyrut: Mektebetü’l-İslâmiyye, 1403.
• Abdürrezzâk, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nafi’ el-Himyerî. Tefsîru Abdirrezzâk. thk. Mahmûd Muhammed Abduh. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1419.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî. el-Müsned. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn. es-Sünenu’l-kübrâ. thk. Ebû Abdillah Abdusselâm. Riyâd: Mektebetü’r-Rüşd, 2004.
• Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn. Şu‘abu’l-İmân. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1410.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil. Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil. el-Edebü’l-müfred. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâki. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1989.
• Dârimî, Abdullah b. Abdirrahman es-Semerkandî. Sünenü’d-Dârimî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ebû Avâne, Ya’kûb b. İshâk el-İsferâinî. Müsnedü Ebî Avâne. thk. Eymen b. Arif ed-Dimeşkî. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1998.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. Eş‘as. Sünenu Ebî Dâvud. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ebû Yâ’lâ, Ahmed b. Ali. Müsnedü Ebî Yâ’lâ. thk. Hüseyin Selim Esed. Dımeşk: Dâru’l-Me’mûn li’t-Türâs, 1404/1984.
• Hâkim en-Nîsâbûrî, Muhammed b. Abdillah. el-Müstedrek ‘ale’s-Sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkâdir Atâ. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
• İbn Ebî Âsım, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. ed-Dahhâk. el-Âhâd ve’l-Mesânî. thk. Faysal Ahmed el-Cevâbira. Riyâd: Dâru’r-Râye, 1991.
• İbn Hıbbân, Ebû Hâtim el-Bustî. Sahîhu İbn Hıbbân. thk. Şu‘ayb el-Arnaûd. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1993.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdülmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Himyerî el-Me’âfirî el-Basrî el-Mısrî. es-Sîretü’n-nebeviyye. thk. M. Muhyiddin Abdülhamid. Kahire: y.y., 1399/1979.
• İbn Humeyd, Ebû Muhammed Abd İbn Humeyd b. Nasr. Müsnedü Abd İbn Humeyd. thk. Subhî el-Bedrî es-Semerrâî - Mahmud Muhammed Halîl es-Saîdî. Kâhire: Mektebetü’s-sünne, 1408/1988.
• İbn Mâce, Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. Sünenu İbn Mâce. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn Sa‘d, Ebû Abdillah Muhammed. et-Tabakâtü’l-kübrâ. Beyrut: Dâru’s-Sadr, 1957.
• İbnü’l-Esîr, Ebu’s-Seâdât Mecdüddîn el-Mübârek b. Esîrüddîn Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî. Câmi‘u’l-usûl fî ehâdisi’r-resûl. thk. Abdulkadir el-Arnaûd. Mektebetu Dâri’l-Beyân, 1969-1972.
• Kartal, Alparslan. “Ebu’l Hasan Harakani’nin Peygamber Tasavvuru”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15 (2015): 161-175.
• Kartal, Alparslan. “Kağızmanlı Hıfzı’nın Şiirlerinde Peygamber Tasavvuru”. Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11 (2018): 55-75.
• Kartal, Alparslan. “Rivâyetlerde Medine’ye Hicrette (M. 622) Yaşanan Fizikî ve Manevî Problemler”. Uluslararası Göç ve Kültür Sempozyumu (Amasya) Bildiriler Kitabı. 2/93-100. Ankara: KIBATEK Yayınları, 2016.
• Kırbaşoğlu, Mehmet Hayri. İslâm Düşüncesinde Sünnet -Eleştirel Bir Yaklaşım-. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1999.
• Kırbaşoğlu, Mehmet Hayri. “Sünnet’in Yeni Tanımının Yorumu”. İslâmî Araştırmalar 5/3 (1991): 154-164.
• Köse, Saffet. “Hz. Ömer’in Bazı Uygulamaları Bağlamında Ahkâmın Değişmesi Tartışmalarına Bir Bakış”. İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi 7 (2006): 15-29.
• Köycü, Erdoğan. “Hadîs Metinlerinin Tedvîn ve Tasnîfinde Önemli Bir Yere Sahip Olan “er-Rıhle fî Talebi’l-Hadîs”in Rolü Üzerine Bir Değerlendirme”. İnternational Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) 6/2 (2020): 407-423.
• Köycü, Erdoğan. “Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (S. A. S.) İnsan Sağlığının Korunmasında Tavsiye Ettiği Modern Tıpta da Uygulanabilecek Bazı Tedavî Yöntemleri”. Uluslararası İslâm & Tıp (Tıbb-ı Nebevî) Kongresi Bildirileri, 07-10 Ekim 2015. 105-120. Adana: y.y., 2016.
• Köycü, Erdoğan. “Sahâbe-i Kirâmın Model Davranışlarının (İ’tidâl) Oluşumunda Hz. Peygamberin (s.a.s.) Rolü”. Uluslararası İslam ve Model İnsan Sempozyumu Bildiri Kitabı, 26-27 Nisan 2018. 1/396-404. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 2018.
• Mâlik b. Enes. el-Muvatta’. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Müslim, Ebû’l-Hüseyin Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî. Sahîhu Müslim. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şu‘ayb. Sünenu’l-kübrâ. thk. Hasan Abdulmun’îm. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421/ 2001.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şu‘ayb. Sünenu’n-Nesâî. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Özdeş, Talip. “İslâm Açısından Kadının Konumu ve Kadına Yönelik Şiddetin Değerlendirilmesi”. Eskiyeni: Sosyal Bilimler Dergisi 12 (2009): 68-76.
• Rûyânî, Muhammed b. Hârun. Müsnedü Rûyânî. thk. Eymen Ali Ebû Yemânî. Kâhire: Müessesetü Kurtuba, 1416/1996.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. el-Mu‘cemü’l-evsat. thk. Târık b. Abdullah b. Muhammed-Abdulmuhsin b. İbrâhîm el-Hüseynî. Kahire: Dâru’l-Haremeyn, 1415/1995.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. el-Mu‘cemü’l-kebîr. thk. Hamdi b. Abdilmecid es-Selefî. Musul: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, 1983.
• Taberânî, Süleymân b. Ahmed. Müsnedü’ş-Şâmiyyîn. thk. Hamdi b. Abdilmecid es-Selefî. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1984.
• Tayâlisî, Süleymân b. Dâvûd. Müsnedü Tayâlisî. thk. Muhammed b. Abdilmuhsin et-Türkî. Mısır: Dâru Hicr, 1419/1999.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ. el-Câmi‘u’s-Sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ. eş-Şemâilu’l-Muhammediyye. thk. Seyyîd Abbâs. Beyrut: Müessesetu’l-Kütübi’s-Sekâfiyye, 1412.