MIGRATION ADMINISTRATION IN TURKEY

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 2, 579 - 604, 30.04.2018

Mehmet Aktel Ümmühan Kaygısız

Öz

Migration is as old as the struggle of humankind for life. Population movements have gained momentum with the technological advances of today's gripping forces and globalization, and precautions have been taken to control immigration in this process. The period we are in can be termed as the migration at the global level, where migration has become widespread. Therefore, international migrations and how they are managed nowadays become a matter of debate in many countries. States have come to realize that immigration and asylum issues that transcend borders can not be separated from wider socio-economic and political issues.
It is a bridge between Turkey, Asia, Europe and the Middle East countries, which are the transition routes for immigrants aiming to cross the European Union (EU) countries. Turkey has become an attraction center for regular and irregular migratory movements with its increasing economic and regional development in recent years. When all these developments are taken into consideration, immigration deeply affects the economic, socio-cultural and demographic structure, public order and security of Turkey.
The aim of the study is to establish an analytical perspective on how migration management will be created in Turkey to reduce the problems caused by migration. While the study did not mention internal migration from Turkey, migration from Turkey to the outside was examined. This creates a limitation of the study.

Anahtar Kelimeler

Migration, International Migration, Migration Administration, Public Administration, Türkiye

TÜRKİYE’DE GÖÇ YÖNETİMİ

Öz

Göç, insanoğlunun yaşam için verdiği mücadele kadar eski bir geçmişe sahiptir. Nüfus hareketleri, günümüzün sürükleyici güçlerinden olan teknolojik ilerlemeler ve küreselleşme ile birlikte ivme kazanmış ve bu süreçte göçlerin kontrol altına alınmasına yönelik önlemler beraberinde gelmiştir. İçinde bulunduğumuz dönem, küresel düzeyde göçlerin yaygınlaştığı bir göç yüzyılı olarak adlandırılabilir. Dolayısıyla günümüzde uluslararası göçler ve bunların nasıl yönetileceği, birçok ülkede tartışma konusu haline gelmiştir. Devletler sınırları aşan göç ve iltica konularının daha geniş sosyo-ekonomik ve siyasi konulardan ayrılamayacağının farkına varmışlardır.
Avrupa Birliği (AB) ülkelerine geçmeyi hedefleyen göçmenler için geçiş güzergâhı olan Türkiye, Asya, Avrupa ve Orta Doğu ülkeleri arasında köprü konumundadır. Türkiye, son yıllarda artan ekonomik ve bölgesel gelişmesiyle, düzenli ve düzensiz göç hareketleri için adeta bir çekim merkezi haline gelmiştir. Tüm bu gelişmeler dikkate alındığında göç, Türkiye’nin ekonomik, sosyo-kültürel ve demografik yapısını, kamu düzeni ve güvenliğini derinden etkilemektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’de göçten kaynaklanan sorunları azaltmak için nasıl bir göç yönetimi oluşturulacağı üzerine analitik bir bakış açısı ortaya koymaktır. Çalışmada Türkiye’den dışarıya yönelik iç göçlerden söz edilmezken, dışarıdan Türkiye’ye yönelik göçler incelenmiştir. Bu durum çalışmanın kısıtını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Uluslararası Göç, Göç Yönetimi, Kamu Yönetimi, Türkiye

Kaynakça

• ABACI, Zeynep D. (2009). Balkan Savaşlarına Kadar Kırım Ve Kafkasya’dan Yapılan Göçler, Osmanlı Devleti’nin Yaptığı Düzenlemelerin Kriz Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi, Bursa.
• ABADAN-UNAT, Nermin (1973) Türkiye'nin Dış Göç Akımı ve Sosyal Hareketlilik, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınevi.
• AKYÜZ, Jülide (2008).Göç Yollarında; Kafkaslardan Anadolu’ya Göç Hareketleri, BİLİG Dergisi, YAZ / 2008, SAYI 46: 37-56.
• AKSOY, Zeynep (2012).Uluslararası Göç Ve Kültürlerarası İletişim “International Migration And Intercultural Communication”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, Cilt: 5 Sayı: 20 Volume: 5 Issue: 20.
• AKTÜRE, Sevgi, (1985). “Osmanlı Devleti’nde Taşra Kentlerindeki Değişimler” Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi (4.c.), İstanbul: İletişim Yayınları,891-904.
• ALONSO, José Antonio, (2015).Managing Labour Mobility: A Missing Pillar of Global Governance, CDP Background Paper No. 26ST/ESA/2015/CDP/26, June 2015.
• ARI, Oğuz, (1960). Bulgaristan’lı Göçmenlerin İntibakı, 1950-51’de Bursa’ya İstanbul’da İskân Edilenlerin İntibakı İle İlgili Sosyolojik Araştırma, Ankara, Rekor Matbaası.
• BAŞAK, Cengiz, (2011). Mülteciler, Sığınmacılar ve Yasadışı Göçmenler, İçişleri Bakanlığı Genel Yayın No:686, Ankara.
• BERBER, Ferhat (2011). 19. Yüzyılda Kafkasya’dan Anadolu’ya Yapılan Göçler, Karadeniz Araştırmaları, Güz, Sayı, 31, 17-49.
• BOBBIO, N. (1995) The Age of Rights, Cambridge: Polity Press.
• BRUBAKER, W. R. (ed.) (1989).Immigration and the Politics of Citizenship in Europe and America, Lanham MD: University Press of America.
• BURGERS, J. ve Engbersen, G. (1996). ‘Globalisation, Migration and Undocumented Immigrants’, New Community22(4):619–35.
• CASTLES, S. ve Miller, M.J. (1993).The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World, New York: Guilford Press.
• CONNER, W. (1986). ‘The Impact Of Homelands Upon Diasporas’, in G.Sheffer (ed.) Modern Diasporas in International Politics, London: Croom Helm, pp. 16–46.
• COHEN, R. (1997).Global Diasporas: An Introduction, London: UCL Press.
• ÇAPA, Mesut, (1990). “Yunanistan’dan Gelen Göçmenlerin İskânı”, Atatürk Yolu, A.Ü. Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, Mayıs, Sayı 5, Cilt, 2, s. 49-69.
• ÇAVUŞOĞLU, Halim (2007). “Yugoslavya-Makedonya” Topraklarından Türkiye’ye Göçler ve Nedenleri, Bilig Dergisi Bahar / 2007, sayı 41: 123-154, Ahmet Yesevi Üniversitesi.
• ÇİÇEKLİ, B. (2009).Uluslararası Hukukta Mülteciler ve Sığınmacılar, Seçkin Yayınları, Ankara.
• DE TAPIA, Stephane (2003). “New Patterns of Irregular Migration in Europe”, Seminar Report 12 and 13 November 2002, Council of Europe, Strasbourg, s. 16–17.
• DEMİRHAN, Yılmaz ve ASLAN, Seyfettin (2015). Türkiye’nin Sınır Ötesi Göç Politikaları ve Yönetimi, Birey ve Toplum Dergisi, Bahar 2015, Cilt 5, Sayı 9.
• DEMİRTAŞ, M. (2009). Kırım Savaşı ve 93 Harbi Sürecinde Osmanlı Memleketine Gelen Göçmenlerin Sevk ve İskânları, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, TAED 41, S.215-238.
• ENDER, S. (1986).“Refah Toplumunda “Getto” ve Türkler”, Teknografik Matbaacılık, İstanbul,s.9.
• EREN, Ahmet, (1966). Türkiye’de Göç ve Göçmen Meseleleri Tanzimat Devri İlk Kurulan Göçmen Komisyonu, Çıkarılan Tüzükler, Nurgök Matbaası, İstanbul.
• FREEMAN, G. P. (1986). “Migration And The Political Economy Of The Welfare State”, Annals of the American Academy of Political and Social Science, 485 (May): 51–63.
• FUTO, Peter, ve Michael Jandl, eds. (2004). Yearbook on Illegal Immigration, Human Smuggling, and Trafficking in Central and Eastern Europe, Vienna.
• GERAY, Cevat, (1962). Türkiye’den ve Türkiye’ye Göçler ve Göçmenlerin İskânı, Ankara.
• GIDDENS, A. (2010). “Göçmenlerin Emek Piyasası Üzerindeki Etkisi”, Sosyoloji Başlangıç Okumaları, Ed. Anthony Giddens, Ankara: Say Yayınları, 522-527.
• GRAHAM, David T. ve Nana K. Poku (2000). Migration, Globalisation and Human Security, Taylor & Francis e-Library.
• GOSS, J. ve Linquist, B. (1995). “Conceptualizing International Labour Migration: A Structural Perspective”, International Migration Review29(2):317–51.
• GOULARAS, Gökçe Bayındır ve SUNATA Ulaş (2015) Türk Dış Politikasında Göç Ve Mülteci Rejimi, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi 2015, 2(1): 12-40 ISSN: 2148-970X. DOI: https://doi.org/10.17572/mj2015.1.1240
• GOULD, W.T.S. (1994). Population Movements And The Changing World Order: An Introduction, in W.T.S. Gould and A.M.Findlay (eds) Population Migration and the Changing World Order, Chichester: Wiley, pp. 3–14.
• GÜLEÇ, Cansu (2015). Avrupa Birliği’nin Göç Politikaları Ve Türkiye’ye Yansımaları, Tesam Akademi Dergisi –Turkish Journal of TESAM Academy Temmuz - July 2015. 2 (2). 81 – 100.
• GÜDER, Mustafa, (2016). Türkiye’deki Dış Göç Olgusuna Sosyo Ekonomik Bir Yaklaşım ve Avrupa Birliği ile Geri Kabul Antlaşması’nın Olası Etkileri, Sosyo Ekonomi, Vol 24 (30), 129-137.
• HANDOLL, J. (1994). Free Movement of Persons in the EU, Colorado Springs: John Wiley.
• HUGO, G.J. (1995). “Illegal International Migration In Asia”, in R. Cohen (ed.) Cambridge Survey of World Migration, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 397–402.
• İÇDUYGU ve SİRKECİ, İ. (1998). “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”, 75 Yılda Köylerden Kentlere, Oya Baydar (der.), Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
• İÇDUYGU, Ahmet, ERDER, Sema, GENÇKAYA ve Ömer Faruk (2014). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023: Ulus-devlet Oluşumundan Ulus-Ötesi Dönüşümlere, Koç Üniversitesi Göç Araştırmalar Merkezi, OCAK, 2014, İSTANBUL.
• İÇDUYGU, Ahmet, SERT, Deniz ve A. Biriz KARAÇAY (2009). Türkiye’ye Yönelen Göç ve Sığınma Hareketleri ve Politikaları Üzerine Brifing, Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Programı No: 1.
• İÇDUYGU, Ahmet ve SERT, Deniz (2015). "The Changing Waves of Migration from the Balkans to Turkey: A Historical Account", in Migration in the Southern Balkans, ed. H. Vermeulen et al., IMISCOE Research Series. Springer Open, pp. 85-104.
• İÇDUYGU, Ahmet, Yükseker, D. (2012).Rethinking Transit Migration in Turkey: Reality and Re-Presentation in the Creation of a Migratory Phenomenon, Population, Space and Place, 18, 441-456.
• İPEK, Nedim (1994). Rumeli’den Anadolu’ya Türk Göçleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• International Migration Organization. (2013). Göç Terimleri Sözlüğü. Editörler: Richard Perruchoud ve Jillyanne Redpath-Cross, 2. Baskı, IOM Yayınları, No: 31.
• İNALCIK, Halil, GÖYÖNC, Nejat, LOWRY ve Heath W. ( Ed.) (1980). Osmanlı Araştırmaları 1, İstanbul.
• KABAKUŞAK, Damla (2014). “Küresel Göç Yönetişimi Çerçevesinde Türkiye’de Göç Olgusunun Kurumsallaşması”, Quo Vadis: Sosyal Bilimler – Artvin Çoruh Üniversitesi Hopa Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı, Artvin.
• KAHYA, Ö, ve Sallan Gül, S. (2013). Bir Uydu Kent Örneği Olarak Isparta’dan Sığınmacılık Sorununun Görünümleri, Uluslararası Katılımlı VII. Sosyoloji Kongresi, Yeni Toplumsal Yapılanmalar: Geçişler, Kesişmeler, Sapmalar Bildiri Kitabı II, Editör: Muammer Tuna, 02-05 Ekim 2013, Muğla, ss.141- 158.
• KARA, Mustafa, Kara, Canan ve Öykü Dönmez (2016). Türkiye’de Göç Yönetişimi: Kurumsal Yapı Ve İşbirliği, gkd.comu.edu.tr/images/form/dosya/dosya_190949.pdf.
• KARPAT, Kemal H. (1978). “Ottoman Population Records and The Census of 1881/82-1893”, International Journal of Middle East Studies, C. 9, Sayı 3, Ekim.
• KATSELI, T. Louka ve Others (2006). Effects Of Migration On Sending Countries: What Do We Know? Paris: OECD Development Centre Working Paper No:250.
• KAYGALAK, Sevilay, (2009). Kentin Mültecileri Neoliberalizm Koşullarında Zorunlu Göç ve Kentleşme, Ankara, Dipnot Yayınları.
• KİRİŞCİ, Kemal, (1996). "Refugees of Turkish Origin: "Coerced Immigrants" to Turkey Since 1945", International Migration, Volume 34, Issue 3, Julypp. 385-412.
• KİRİŞCİ, Kemal, (1999). Türkiye’ye Yönelik Göç Hareketlerinin Değerlendirilmesi, Bilanço 1923-1938, C.1, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
• KIRIMLI, Hakan (2015). "Kırım'dan Türkiye'ye Kırım Tatar Göçleri", Yeni Türkiye: Kafkaslar Özel Sayısı - IV, Sayı 74, Temmuz-Aralık, s. 523-530.
• LACZKO, Frank ve A. Rudolf (2013). “Introduction”, World Migration Report 2013, (Ed. Frank Laczko and Gervais Appave), Switzerland: International Organization for Migration Press.
• LEITNER, H. (1995). ‘International Migration and The Politics of Admission and Exclusion in Postwar Europe’, PoliticalGeography14(3):259–78.
• MARTIN, P.L. (1997). ‘The Impacts Of İmmigration On Receiving Countries’, in E.M. Uçarer and D.J.Puchala (eds) Immigration into Western Societies: Problems and Policies, London: Pinter, pp. 18–27.
• MARTIN, P. Ve Widgren, J. (1996).“International Migration: A Global Challenge”, Population Studies 51, 1:1–18.
• MARTIN, P. L. (1991). The Unfinished Story: Turkish Labor Migration to Western Europe, with Special Reference to the Federal Republic of Germany. ILO. Geneva.
• MARTIN, P., ABELLA, M. ve KUPTSCH C. (2006), Managing Labor Migration in the Twenty-first Century, Yale University Press New Haven and London.
• MANOLO, Abella, Martin, Philip ve Midgley, Elizabeth (2004). “Best Practices to Manage Migration: The Philippines.” International Migration Review 38, no. 4, 1544–1564.
• MCNEILL, William H. (1984). Human Migration in Historical Perspective, Population and Development Review, Vol. 10, No. 1, 1-18.
• MEYER, J., Boli, J., Thomas, G. M. And Ramirez, F. O. (1997). ‘World Society And The Nation State’, American Journal of Sociology, 103: 144–81.
• NUSSBAUM, Martha (2000).Women and Human Development: The Capabilities Approach, Cambridge, Cambridge University Press.
• OKUTAN, M. Çağatay (2009).Tek Parti Döneminde Azınlık Politikaları, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• ORSAM, (2012). “Küresel Göç ve Avrupa Birliği ile Türkiye’nin Göç Politikalarının Gelişimi”, Rapor No:22, 2012.
• ÖNER, A.Ş. (2012). Çabalar Sonuç Verecek Mi? Avrupa Birliği’nin Ortak bir Göç ve Sığınma Politikası Oluşturma Girişimleri. Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar, Tartışmalar (ss.539-561).
• ÖNER, A.Ş. (2012). Göç Çalışmalarında Temel Kavramlar. Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar, Tartışmalar (ss.13-27). İstanbul: İletişim.
• ÖNGÖR, Ş. (1980). Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, http://tdkterim.gov.tr/, E.T.:16.02.2017.
• PARFIT, M. (1998).“Human Migration”, NationalGeographic4:6–35.
• ROGERS, A.,(1990) ‘Requier for the Net Migrant’, Geographical Analysis, 22/4, 283–300.
• RAVENSTEIN, E.G.,(1889).‘The Laws of Migration’, Journal of the Royal Statistical Society,52/2, pp. 241–305.
• SANDIKLI, A. ve Kaya, E. (2013). Barış Kavramına Yönelik Teorik Yaklaşımlar ve Küresel Yönetişim. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 12(23): 59-79.
• SLAUGHTER, Anne Marie (2004).A New Global Order, Princeton, Princeton University Press.
• SMITH, D. M. ve Blanc, M. (1995). ‘Some Comparative Aspects Of Ethnicity And Citizenship In The European Union’, in M. Martiniello (ed.) Migration, Citizenship and Ethno-national Identities in the European Union, Aldershot: Avebury, 70–92.
• SOYSAL,Y. (1994).Limits of Citizenship, Chicago IL: University of Chicago Press.
• STRAUBHAAR, Thomas (2003). “Why do Weneed a General Agreement On Movements of People (GAMP)?”, in Ghosh, Bimal (ed.)(2003): Managing Migration.Time for a new International Regime?, Oxford, Oxford University Press
• TAŞKIN, D. (2014).“ Uluslararası Göç Sorunu Perspektifinde Türkiye”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, s.177.
• TAŞTAN, N. (2013). Suriye’den Gelen Sığınmacılar Bakımından Türkiye’de Durum. Erişim: http://www.tr.boell.org/ web/110-1570.html 12 Nisan 2014.
• TEITELBAUM, Michael S.,ve Philip L. Martin. (2003). “Is Turkey Ready for Europe?” ForeignAffairs82, No 3, 97–111.
• TORPEY, John. 1999. The Invention of the Passport: Surveillance, Citizenship, and the State. Cambridge.
• TÜRK DİL KURUMU Türkçe Sözlük, Ankara 2005.
• U.N. Population Division. 2002. International Migration Report 2002. ST/ESA/SER.A/220.
• ÜNVER, Can (2010). "Türkiye'nin Göç Siyasetinin Temel İlkelerine İlişkin Yeni Yaklaşımlar", TÜRKSAM Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi, Mayıs.
• WIDGREN, J. (1987). ‘International Migration: New Challenges to Europe’, Migration News 2:3–35.
• WOOD, W.B. (1994). ‘Crossing The Line: Geopolitics Of International Migration’, in G.J. Demko and W.B. Wood (eds) Reordering the World: Geopolitical Perspectives on the Twenty-First Century, Boulder, CO: Westview Press, pp. 191–205.
• WEINER, M. (1993) “Security, Stability And International Migration”, in M. Weiner (ed.) International Migration and Security, Boulder, CO: Westview Press, pp. 1–35.
• Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu, T.C. İçişleri Bakanlığı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 3, Aralık 2013 Kanun.
• YILMAZ, A. “Uluslararası Göç: Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri”, Turkish Studies, Cilt 9, Sayı 2, 2014,s.1686.
• YILDIRIM M. Ş. ve ALTINIŞIK, Ç. (2002). Mülteci Haklarının Korunması, Ankara Barosu Yayınları, Ankara.
• ZAHNISER, Steven. (1999). Mexican Migration tothe United States: The Role of Migration Networks and Human Capital Accumulation. New York.
• http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/07/150723_turkiye_sinir_guvenligi_10_soru (E.T. 14.05.2017)
• http://www.goc.gov.tr/files/ (E.T. 10.05.2017)
• http://www.milliyet.com.tr/ (E.T. 14.05.2017)