ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME ALANINDA YAYINLANAN ÇALIŞMALAR ÜZERİNE BİR İÇERİK ANALİZİ; EBSCO VERİ TABANI İNCELEMESİ

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 3, 365 - 385, 31.07.2023

Sebahat Kocatürk Çetin

Öz

Son yıllarda hem devlet kurumları hem de özel sektör açısından bilgi edinme/bilgi toplama konusunun önemi giderek artarken işletme ve kurumlara ise faaliyet gösterdiği alanlarda rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Bilimsel makalelerin incelenmesi açısından son yıllarda en güncel verilerin elde edildiği Ebsco veri tabanı ise bu alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma ile amaçlanan; Ebsco veri tabanında 2021 yılı içerisinde “çok kriterli karar verme” başlığı ile yayınlanan çalışmaların içerik analizlerini yapmaktır. Bu amaçla yapılan inceleme sonucunda; 2021 yılı içerisinde yayınlanan 272 yayında karar verme yöntemi olarak en çok TOPSIS yönteminden faydalanıldığı ve kriterlerin belirlenmesi için de en çok VAKA ÇALIŞMASI türünde çalışmalarda kullanıldığı tespit edilmiştir. İncelenen çalışmaların genellikle birden fazla yazarlı olarak gerçekleştirildiği ve son olarak ise sektör bazında yoğunlukla bankacılık ve sağlık sektörlerinin ele alındığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

çok kriterli karar verme, içerik analizi, veri tabanı

Kaynakça

• AKPINAR, M.E. (2016). Vikor Tabanlı Yeni Bir Çok Kriterli Sınıflandırma Metodu: Vikorsort. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• ARSLAN, H. M. (2018). “Electre ve Maksimum Kapsama Modeli Yöntemleri İle Bilim Merkezlerinin Optimum Tesis Yeri Seçimi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65): 337-355.
• ARSLANKAYA, S. ve GÖRALTAY, K. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinde Güncel Yaklaşımlar. İksad Yayınevi, Ankara.
• ASLAN, Ş. ve ÇELİK, Ö. (2021). “Sağlık Yönetiminde Topsis Yöntemi Uygulamaları: İçerik Analizi”. O, Panchenko (Ed.). Proceedings Book – VI. International European Conference on Social Science. İksad Yayınevi, Ankara, 1-557.
• AYYILDIZ, G. (2010). Bulanık Ortamda Choquet İntegrali Kullanılarak Tedarikçi Değerlendirme Modeli. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• BALIBAŞ, B. ve SEL, Ç. (2021). “Geri Dönüşüm Malzeme Temininde Tedarikçi Seçimi İçin Sürdürülebilirlik Kriterleri: Literatür Araştırması ve Tartışma”. Verimlilik Dergisi, 1: 83-96.
• BALTACI, A. (2019). “Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır ?”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2): 368-388.
• BAYAZIT, Ö. (2002). “A New Methodology In Multiple Criteria Decision-Making Systems: Analytic Network Process (Anp) And An Appllcation”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 57(1): 15-34.
• BRANS, J.P. ve MARESCHAL, B. (2005). “Promethee Methods”. J. Figueira, S. Greco ve M. Ehrogott (Ed.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys. New York, 164-195.
• CENGİZ, D. (2012). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Üzerine Karşılaştırmalı Analiz. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• CHANKONG, V. ve HAIMES, Y. Y. (1983). Multiobjective Decision Making: Theory and Methodology. Dover Publications, New York.
• COHEN, L., MANİON, L. ve MORRİSON, K. (2007). Research Methods in Education. Routledge, New York.
• ÇINAR, Y. (2004). Çok Nitelikli Karar Verme ve 'Bankaların Mali Performanslarının Değerlendirilmesi' Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÇİL, İ. (2017). “Karar Modellerinin Sınıflandırılması Belirsizlik Altında Karar Verme”Karar Modellerinin Sınıflandırılması Belirsizlik Altında Karar Verme Prof. Dr. İbrahim Çil - Pdf Free Download (Docplayer.Biz.Tr) 04.11.2021.
• DAĞDEVİREN, M. ve ERASLAN, E. (2008). “Promethee Sıralama Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(1): 69-75.
• DALBUDAK E. ve RENÇBER Ö. F. (2022). “Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Üzerine Literatür İncelemesi”. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1): 1-16.
• DİNÇER, H. ve GÖRENER, A. (2011). “Analitik Hiyerarşi Süreci ve Vikor Tekniği ile Dinamik Performans Analizi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19): 109-127.
• ELEREN, A. ve ERSOY, M. (2007). “Mermer Blok Kesim Yöntemlerinin Bulanık Topsis Yöntemiyle Değerlendirilmesi”. Madencilik, 46(3): 9-22.
• EMHAN, A. (2007). “Karar Verme Süreci ve Bu Süreçte Bilişim Sistemlerinin Kullanılması”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21): 212-224.
• ER, F. (2019). “Yönetsel Karar Verme 4. Hafta Risk Altında Karar Verme” https://mergen.anadolu.edu.tr/courses/62/files/495582/download?wrap=1 04.01.2022.
• ERTUĞ, B. (2009). Bir Akaryakıt İstasyonunun Fizibilite Etüdünde Topsis ve Electre Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• FEREK, H. (2021). Borsa İstanbul (BİST)’da Yer Alan Yatırım Ortaklığı Şirketlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• GENÇ, T. (2013). “Promethee Yöntemi Ve Gaia Düzlemi”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1): 133-154.
• GRANDZOL, J. R. (2005). “Improving the Faculty Selection Process in Higher Education: A Case for the Analytic Hierarchy Process,” IR Applications, 6: 1-13.
• GÜNEŞ, M. ve UMARUSMAN, N. (2003). “Bir Karar Destek Aracı Bulanık Hedef Programlama ve Yerel Yönetimlerde Vergi Opimizasyonu Uygulaması”. Review of Social, Economic & Business Studies, 2: 242-255.
• HENIG, M. I. ve BUCHANAN, J. T. (1996). “Solving MCDM Problems: Process Concepts”. Journal Of Multi-Criteria Decision Analysis, 5: 3-21.
• İNEL, M. N. ve TÜRKER, M. V. (2016). “Ulusal İnovasyon Performansının Ölçümü için Çok Nitelikli Karar Verme Teknikleri ile Bir Model Denemesi”. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2): 147-166.
• KALLO, Z. (2015). Katılım Bankalarının Performanslarının Değerlendirilmesi: Topsis ve Promethee Yöntemi ile Uluslararası Karşılaştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• KARACA, Y. (2011). Çok Kriterli Karar Verme Metotları Ve Analitik Hiyerarşi Süreci ile Matematik Eğitimi Alanında Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat.
• KARACAER, Ş. (1998). Antalya Yöresindeki 4 ve 5 Yıldızlı Otellerde Toplam Etkinlik Ölçümü: Bir Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• KARAKOŞOĞLU, N. (2008). Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• KARSAK, E. E., SOZER, S. ve ALPTEKİN, S. E. (2002). “Product Planning in Quality Function Deployment Using A Combined Analytic Network Process And Goal Programming Approach”. Computers & Industrial Engineering, 44: 171-190.
• KOÇAK, D. (2014). Mobilya Sektöründe En Uygun Tedarikçi Seçimi İçin Çok Kriterli Karar Verme Tekniğinin Uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• KOÇEL, T. (2003). İşletme Yöneticiliği. Beta Basım, İstanbul.
• KURUÜZÜM, A. ve ATSAN, N. (2001). “Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları”. Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1: 83-105.
• LİVDUMLU, D. (2016). Mobilya Sektöründe Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Yeni Tasarımlardan En İyisinin Seçilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• OPRICOVIC, S. ve TZENG, G. H. (2004). “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”. European Journal of Operational Research, 156: 445-455.
• ÖNCEL, M. (2020). Veri Zarflama Analizi Ve Kaynak Tüketim Muhasebesi Yoluyla Müşteri Kârlılık Analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÖZER, M. (2010). Taşınmaz Değerlemesinde Kullanılan Finansal Ve Sayısal Yöntemler: Topsıs Ve Yeni Çoklu Kriter Modelleriyle Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• ÖZDEN, Ü. H. (2008). “Veri Zarflama Analizi (VZA) İle Türkiye’deki Vakıf Üniversitelerinin Etkinliğinin Ölçülmesi”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2): 167-185.
• ÖZDEN, Ü. H. (2015). “Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri”. İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• ÖZKAN, Ö. (2007). Personel Seçiminde Karar Verme Yöntemlerinin İncelenmesi: Ahp, Electre Ve Topsıs Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• ÖZTEL, A. (2016). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi Seçiminde Yeni Bir Yaklaşım. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ROY, B. (1991). “The Outrankıng Approach And The Foundatıons Of Electre Methods”. Theory and Decision, 31: 49-73.
• SAATY, T. L. (1999). Fundamentals of The Analytic Network Process. ISAHP, Japonya.
• SINGH, K. N., KUSHWAHA, S. ve HAMİD, F. (2012). “Analytic Network Process – A Review of Application Areas”. The 1st IEEE International Conference on Logistics Operations Management. 17-19 Ekim 2012, Fransa, 1-14.
• ŞENER, S. ve BİRCAN, H. (2021). “Electre III ve Topsis Yöntemleri ile Ülkelerin İş Yapma Kolaylığına Göre Sıralanması”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 50: 382-408.
• TORUNLAR, M. (2018). “Yönetim Eyleminin Bir Parçası Olarak Karar Verme Süreçlerinde Belge/Bilgi Yönetiminin Önemi ve Katkıları”. Bilgi Yönetimi Dergisi, 1(1): 32-43.
• TÜRER, C. (1991). “Eğitimde İçerik Analizi”. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3: 321-327.
• ÜLTAY, E., AKYURT, H. ve ÜLTAY, N. (2021). “Sosyal Bilimlerde Betimsel İçerik Analizi”. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10: 188-201.
• VATANSEVER, K. (2013). “Tedarikçi Seçim Kararlarında Bulanık TOPSIS Yönteminin Kullanımı ve Bir Uygulama”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3): 155-168.
• VELASQUEZ, M. ve HESTER, P. T. (2013). “An Analysis of Multi-Criteria Decision Making Methods”. International Journal of Operations Research, 10(2): 56-66.
• YILDIZ, A. (2013). Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Tedarikçi Seçimi ve Ekonomik Sipariş Miktarının Tespiti: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• YILDIZ, A. (2014). “En İyi Üniversite Seçiminde Analitik Ağ Prosesinin Kullanımı”. İleri Teknoloji Bilimler Dergisi, 3(2): 108-119.
• YILMAZ, N. (2015). Veri Zarflama Analizi İle Türkiye Birinci Futbol Ligi Takımlarının Performans Değerlendirmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• YÜCEL, Y. B. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Tekstil Sektöründe En Uygun Tedarikçi Seçimi ve Bir Yazılım Uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bartın.
• ZENGİN, M. A. “Belirsizlik Altında Karar Verme Ve Risk Değerlendirmesi” https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/mehmetali.zengin 04.01.2022.
• ZELVİ, A. (2019). Türkiye’deki Özel Bankaların Finansal Performanslarının Ölçümü: Topsis ve Promethee Yöntemleri ile Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
• ZIONTS, S. (1979). “Mcdm ? If Not A Roman Numeral, Then What?”. Interfaces, 9(4): 94-101.