Antalya Yöresi Seralarında Topraklı ve Topraksız Ortamlarda Yetiştirilen Domates Bitkisinin Mineral Beslenme Durumlarının Karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 16 Sayı: 2, 263 - 271, 17.12.2021

Ömer Özokçu Figen Eraslan İnal

Öz

Özet: Bu araştırma, Antalya ilinin Merkez, Aksu, Serik, Manavgat ilçelerinde domates yetiştiriciliği yapılan 27 adet topraklı, 25 adet topraksız seradan alınan yaprak örnekleriyle, domates bitkilerinde besin elementi içerikleri belirlenerek farklı gelişme ortamlarında yetiştirilen domates bitkisinin beslenme durumlarını ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür.
Bu amaçla belirlenen seralardan, serayı temsil edecek şekilde bitkilerin 5. çiçeklenme devresinin başında büyüme uçlarındaki 3 ve 4. yaprak örnekleri alınmıştır. Alınan yaprak örneklerinde N, P, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Mn, Cu, Cl ve B içerikleri belirlenmiştir. Analiz sonuçları sınır değerleri ile karşılaştırılarak yetiştirme ortamlarının arasındaki mineral beslenme durumları kıyaslanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre domates bitki örneklerinin besin elementi içerikleri yetiştirme ortamları arasında karşılaştırıldığında topraksız yetiştiricilikte örneklerin % 32’sinde N fazlalığı, her iki ortamda da % 50’ den fazla P noksanlığı tespit edilmiştir. Araştırmada örneklerin Ca içeriği her iki ortamda da fazla (% 100 ve % 93) düzeyde bulunurken, K içerikleri topraklı sera örneklerinin tamamında noksanlık sınıfında iken, topraksız ortamda bitkilerin % 60’ ında noksan düzeyde, Mg içerikleri ise her iki ortamda da yaklaşık % 20 civarında noksan düzeyinde tespit edilmiştir.
Domates bitkilerinin her iki ortamda mikro element bakımından beslenmesi incelendiğinde; örneklerin Fe içeriklerinin topraklı ve topraksız sera örneklerinin sırasıyla % 74 ve % 24’ünde noksan seviyesinde olduğu belirlenmiş, benzer durum Zn’ da da tespit edilmiştir. Topraksız seralarda örneklerin % 36’ sında Cu noksanlığı belirlenmiştir. Bitki örneklerinin Cl içerikleri kıyaslandığında, topraklı ortamda bitkilerin % 70’ inde fazla seviyede Cl tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Domates, mineral beslenme, topraksız yetiştiricilik

Comparison of Mineral Nutritional Status of Soil and Soilless Culture Tomato Plant Grown under Greenhouses in Antalya

Öz

Abstract: This research was carried out to compare the nutrient element concantrations of the plants with the samples taken from 27 soil and 25 soilless cultures greenhouses which were cultivated in tomatoes in Central Antalya, Aksu, Serik, Manavgat provinces.
For this purpose, 3rd and 4th leaf samples were taken at the beginning of the fifth flowering cycle of the plant and at the growth tips as representing the greenhouse from the determined greenhouse. Nitrogen, P, K, Mg, Fe, Zn, Mn, Cu, Cl, B concentrations of tomato plant samples were determined. Mineral nutrition concentrations of tomato plant samples were compared with the sufficiency ranges which was given for tomato plants and growing soil and soilless.
According to the results, when mineral nutrition concentrations of plant samples were compared between the growing media; N concentrations of tomato plants were excess in 32% in soilless culture, and more than 50 % P deficiency was determined in the both growing media. While Ca concentrations of plant samples was found at a high level (100% and 93%) in the both growing media, K concentrations were deficient in 100% in the soil culture and in 60% in the soilless culture. Magnesium concentrations was determined at the deficiency level about in 20% in the both growing media.
In terms of micro nutrients concentrations of tomato plants, Fe and Zn concentrations of samples was observed at the deficient level in 745 and 24% of the soil and soilless culture, respectively. Cupper deficiency was determined in 36% of the samples in soilless culture. When Cl concentrations of the plant samples were compared, Cl excess was determined at a rate of 70% in soil culture.
Keywords: Tomato, mineral nutrition, soilless culture

Anahtar Kelimeler

tomato, mineral nutrition, soilless culture

Kaynakça

• Alpaslan M, Güneş A, İnal A, Aktaş M (2001). Akdeniz bölgesi seralarında yetiştirilen bitkilerin beslenme durumlarının incelenmesi II. Domates, hıyar, biber ve patlıcan bitkilerinin beslenme durumları. Tarım Bilimleri Dergisi, 7(4): 12-22.
• Alpaslan M, Güneş A, İnal A (2005). Deneme Tekniği (2.Baskı). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1543, Ders Kitabı: 496, Ankara, 437 s.
• Asri Öktüren F, ve Sönmez S (2009). Antalya yöresinde topraksiz kültür sistemiyle yetiştirilen domates bitkilerinin beslenme durumunun ve sulama suyu kalite kriterlerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 191–200.