Özel Sektörde Çalışan Öğretmenlerin Genel İş Stresiyle Başa Çıkma Becerilerinin Geliştirilmesi Psikoeğitim Çalışması

Yıl 2025, Sayı: Kongre Özel Sayısı (Ö4), 116 - 123, 29.06.2025

Sabir Safarli , Tuğba Bingöl

Öz

Bu araştırmada özel sektörde çalışan öğretmenlerin genel iş stresiyle başa çıkma becerilerini arttırmak üzerine geliştirilen psikoeğitim programının etkisi incelenmiştir. Araştırmada 2x2’li deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2023-2024 eğitim ve öğretim döneminde özel sektörde çalışan 16 öğretmenden oluşmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak Genel İş Stresi Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcılar arasından uygun örnekleme yöntemi ile, deney ve kontrol gruplarına 8’er kişi seçilmiştir. Deney grubundaki katılımcılara araştırmacı tarafından hazırlanan altı oturumluk, İş stresiyle başa çıkma psikoeğitim programı uygulanmıştır. Kontrol grubundaki bireylere ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır Araştırmadan elde edilen verilerin analizi için İlişkisiz Örneklemler t Testi ile Two Way ANOVA testi kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda özel sektörde çalışan öğretmenlerin genel iş stresiyle başa çıkma becerilerinin geliştirilmesine yönelik olan psikoeğitim çalışmasına katılan öğretmenlerin genel iş stresi seviyelerinde anlamlı bir azalma olduğu bulunmuştur. Programa katılan öğretmenlerin genel iş stresi seviyelerinin düşmesi, programın etkililiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

İş stresi ile baş etme , psikoeğitim , özel sektör öğretmenliği

Kaynakça

• Akyurt, B. (2022). 25-45 yaş arası özel sektör çalışanı beyaz yakalıların kendilerinde algıladıkları iş stresinin ve sosyal medya kullanımının yeme tutumlarıyla ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Altınok, V. (2009). İş Stresinin Ortaöğretim Öğretmenleri Üzerindeki Etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 513-532.
• Aydın, B.,& İmamoğlu, S. (2013). Stresle Başa çıkma Becerisi Geliştirmeye Yönelik Grup Çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(14), 41-52.
• Balaban, J. (2000). Temel Eğitimde Öğretmenlerin Stres Kaynakları ve Başa Çıkma Teknikleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 188-195.
• Çalış, M. A. (2023). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş stresi ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• De Bruin, G. P. (2006). The dimensionality of the general work stres scale: A hierarchical exploratory factor analysis. SA Journal of Industrial Psychology, 32(4), 68-75.
• Doğmuş, I., &Yıldırım, S. (2023). Sınıf öğretmenlerinin iş stresinin psikososyal risk faktörlerine incelenmesi: Iğdır Tuzluca Örneği. Journal of Academic Perspective on Social Studies(1), 38-53.
• Farley, A. N., &Chamberlain, L. M., (2021). The Teachers Are Not Alright: A Call for Research and Policy on Teacher Stress and Well-Being. The New Educator, 17(3), 305-323.doi:10.1080/1547688X.2021.1939918
• Göklü, G. (2017). İş stresiyle başa çıkmada yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Gündoğdu, R., &Adıgüzel, Ö. (2016). Stres ve Yaratıcı Drama: Üniversite Öğrencileri ile Yapılan Bir Çalışma. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(1), 45-70.doi:10.21612/yader.2016.004
• Gündüz, B. (2019). Çok boyutlu psiko-eğitim grup çalışması ile yapılan sosyal hizmet müdahalesinin hastane personellerinin iş stresi ve iş motivasyonlarına etkisinin incelenmesi: Üsküdar Devlet Hastanesi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Öçalan, S. (2003). Çevik kuvvet polisinin iş stresi ve depresyon düzeninin azaltılmasında grupla psikolojik danışmanın etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Selye, H. (1977). Stress with out distress. Teach Yourself Books. Lippincott Williams & Wilkins: USA.
• Teleş, M. (2020). Validity and reliability of the Turkish version of the general work stres scale. Journal of Nursing Management.https://doi.org/10.1111/jonm.13211
• Voltan-Acar, N. (1988). Sosyal mikrokozmos ve ilişkinin şimdi ve buradalığının bağıntısı. H.Ü Eğitim Fakültesi Dergisi. 3, 47-49.
• Yalom, I. D. (2002). Grup psikoterapisinin teori ve pratiği. (Çev: A. Tangör ve Ö. Karaçam). İstanbul: Kabalcı (Orijinal eser: 1995).
• Yaycı, L. (2017). Grupla psikolojik danışmada direnç: Önleme ve müdahale yolları. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 991-1016.doi: 10.26466/opus.332817