IMMANUEL WALLERSTEIN’IN DÜNYA SİSTEMİ, JEOPOLİTİK VE JEOKÜLTÜR KURAMI

Year 2014, Volume 0, Issue 31, 97 - 110, 12.02.2015

Şevket AVCIOĞLU

Abstract

Dünya sistemi kuramcısı Immanuel Wallerstein, ekonomik, politik ve kültürel alanları kapsayan modern dünya sistemini tasvir etmeye çalışır. Kuramında, bu alanlarda dünya düzenini belirleyen ülkelerin aralarındaki çatışmaların gerçek bir çatışma olmadığını iddia eder. Çünkü kurulan modern dünya sistemi kapitalist ekonomik temele dayanır. Rekabet halinde gibi görünen Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Japonya ve Avrupa Devletleri gibi güçlü devletleri, tek bir modern dünya sisteminin küresel işbirlikçileri olarak değerlendirir. Bu işbirliğinin başında Amerika Birleşik Devletleri vardır ve dünya sistemi Amerika Birleşik Devletleri hegemonyası üzerinde kuruludur. Wallerstein modern dünya sisteminin, doğması muhtemel ekonomik krizler nedeniyle kırılgan olduğunu ileri sürer ve içinde bulunduğumuz dönemi bu hegemonyanın kırılmaya başladığı liberalizmden sonraki dönem olarak kabul eder.

Keywords

Immanuel Wallerstein, dünya sistemi, jeopolitik, jeokültür

References

• ARRIGHI G., - HOPKINS K.T.- WALLERSTEIN I., (1995), Sistem Karşıtı Hareketler, (çev. C. KANAT, B. SOMAY, S. SÖKMEN), İstanbul: Metis Yayınları.
• RAGIN Charles - CHIROT Daniel, (1999), “Immanuel Wallerstein’ın Dünya Sistemi: Tarih Olarak Siyaset ve Sosyoloji”, Tarihsel Sosyoloji-Bloch’tan Wallerstein’a Görüşler ve Yöntemler, (edit. Theda Skocpol), (çev. Ahmet FETHİ), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ss. 276-311.
• STEGER, Manfred B., (2013), Küreselleşme, (çev. Abdullah ERSOY), Ankara: Dost Kitabevi.
• WALLERSTEIN, Immanuel, (1996), Tarihsel Kapitalizm, (çev. Necmiye ALPAY), İstanbul: Metis Yayınları.
• WALLERSTEIN, Immanuel, (1998 a), Liberalizmden Sonra, (çev. Erol ÖZ), İstanbul: Metis Yayınları
• WALLERSTEIN, Immanuel, (1998 b), Jeopolitik ve Jeokültür, (çev. Mustafa ÖZEL), İstanbul: İz Yayınları.
• WALLERSTEIN, Immanuel, (1998 c), “Ulusal ve Evrensel: Dünya Kültürü Diye Bir Şey Olabilir mi?” Kültür, Küreselleşme ve Dünya Sistemi, (Der. Anthony D. KİNG), (çev. Gülcan SEÇKİN- Ümit Hüsrev YOLSAL), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• WALLERSTEIN, Immanuel, (2000), Bildiğimiz Dünyanın Sonu, (çev. Tuncay Birkan), İstanbul: Metis Yayınları.
• WALLERSTEIN, Immanuel, (2001), Ütopistik ya da 21. Yüzyılın Tarihsel Seçimleri, (çev. Taylan DOĞAN), İstanbul: Avesta Yayınları.