Research Article
BibTex RIS Cite

Ahmet Gazioğlu’nun Kıbrıs’ta Aşk ve Savaş Adlı Romanına 1974 Kıbrıs Türk Barış Harekâtı’nın Yansıması

Year 2020, Issue: 43, 149 - 182, 15.06.2020
https://doi.org/10.21497/sefad.755881

Abstract

1931 yılında Kıbrıs’ta doğan Ahmet Gazioğlu, 1954-1962 yılları arasında öğretmenlik yapmış, gazetelerde özellikle Kıbrıs sorunu üzerine kaleme aldığı yazılarla tanınmıştır. Ahmet Gazioğlu, 1975 yılında 260 sayfa olarak yayınladığı Kıbrıs’ta Aşk ve Savaş adlı romanında Kıbrıs Barış Harekâtı’nı gerçekçi bir bakış açısıyla yansıtmıştır. Yazar, eserde tarihçi bir bakış açısıyla sözü edilen yıllarda yaşananları tarafsız bir şekilde değerlendirerek, okuyucuya bir roman havası içerisinde sunmuştur. Kıbrıs’ta Aşk ve Savaş romanında Gazioğlu, Tanya adlı kızla, genç bir Türk doktorun aşkını anlattığı kadar, adada Yunanlıların ve Rumların Kıbrıs Türklerine uygulamış oldukları baskıyı ve bu baskı karşısında Kıbrıs Türklerinin gösterdiği varoluş mücadelesini ele almaktadır. Çalışmada 1974 yılında ana vatan Türkiye tarafından gerçekleştirilen Kıbrıs Türk Barış Harekâtı’nın sözü edilen romana yansıması ele alınarak değerlendirilmiştir. Kıbrıs Türk Barış Harekâtı’nın romana yansıyan motifleri tespit edilerek, adada Türk varlığının ve Kıbrıs Türk kimliğinin o yıllarda hangi şartlar altında güvenceye alındığı ortaya konmuştur.

References

  • Akkurt, A. (1999). Türk Mukavemet Teşkilatı 1957-1958 mücadelesi. İstanbul: Seçil Ofset.
  • Alasya, F. (1992). Kıbrıs ve Rum-Yunan emelleri. Lefkoşa: KKTC Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Ay, Y. M. (2008). 1897 Türk-Yunan savaşının basında yer alan şiirlere yansımaları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 185-201.
  • Aytmatov, C. & Şahanov M. (2000). Kuz başındaki avcının çığlığı. Ankara: Tolkun Yayınları.
  • Başaran, İ. (2019). Osmanlı Devletinde Gayri Müslimlerin (Hıristiyan ve Yahudi) statülerinin din özgürlügü açısından değerlendirmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 41-56.
  • Çelik, Y. (2002). Tarih ve tarihî roman arasındaki ilişki tarihî romanda kişiler. Bilig, 24, 49-67.
  • Çetin, N. (2007). Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun tarihî romanlarının millî bilince katkısı. Erdem, 17(49), 7-18.
  • Denizli, A. (2014). Kıbrıs barış harekâtı (20 Temmuz 1974) Kıbrıs’ı ele geçiren üstün birlikler-Kıbrıs’ta kahramanlar kahramanı olağanüstü askerler. Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Duman, H. H. & Güreşir, S. (2009). Yeni Türk edebiyatının kaynakları: Savaş ve edebiyat (1828-1911). Turkish Studies, 4(1-I Winter), 29-77.
  • Ekici, M. (2019). Dede Korkut kitabı Türkistan/Türkmen sahra nüshası soylamalar ve 13. boy - Salur Kazan'ın yedi başlı ejderhayı öldürmesi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Erdoğru, M. A. (2008). Kıbrıs’ta Osmanlılar. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.
  • Ergin, M. (1988). Oğuz Kağan destanı (Tercüme metin, sözlük). İstanbul: Hülbe Basın Yayın.
  • Ergin, M. (1994). Dede Korkut kitabı I (Giriş-metin-faksimile). Ankara: TDK Yayınları.
  • Ezilmez, H. (2018). Özker Yaşın’ın zafer ve bağış oyununda Kıbrıs’ın fethi. Kıbrıs Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 1 (2), 49-78.
  • Ezilmez, H. (2019). Kıbrıs Türk edebiyatında şiir. İ. Bozkurt & O. Karakartal (Ed.), Kıbrıs Türk Edebiyatı Tarihi (1571 – 2017) C.II-Şiir 1 içinde (s. 13-20). Ankara: İlksan Matbaası Ltd.
  • Gazioğlu, A. (1975). Kıbrıs’ta aşk ve savaş. İstanbul: Efes Yayınları.
  • Gökçe, T. (1998). 1571 yılında iç-il sancağından sürülüp Kıbrıs’ta iskân edilen aileler. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2, 1-78.
  • Gökçe, T. (1999). 1572-73 yıllarında Kıbrıs’ta iskân edilmek üzere Karaman ve Rûm vilâyetlerinden sürülen aileler. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, III, 9-74.
  • İsmail, S. (1998). 150 soruda Kıbrıs sorunu. İstanbul: Kaştaş Yayınevi.
  • Kalelioğlu, O. (2008). Türk-Yunan ilişkileri ve megali idea. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41, 105-123.
  • Kaplan, M. (1997). Şiir tahlilleri 1: Tanzimattan Cumhuriyet’e. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (1997). Türk edebiyatı üzerinde araştırmalar I. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (2001). Türk edebiyatı üzerinde araştırmalar 3-Tip tahlilleri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (2004). Dede Korkut kitabında kadın. Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar I içinde (s. 39-50). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Karakartal, O. (2010). Türkiye’de çıkan Kıbrıs Türk varoluş mücadelesi konulu hamasi kitaplar üzerine. İ. Bozkurt & C. Bayak (Ed.), Kıbrıs Türk Varoluş Mücadelesinin Edebiyata Yansıması Bildiler Kitabı içinde (s. 217-232). Lefkoşa: Ajans Yayın Ltd.
  • Kata, M. (2019). Ahmet Gazioğlu. İ. Bozkurt & O. Karakartal (Ed.), Kıbrıs Türk edebiyatı tarihi (1571 – 2017) C.IV-Roman içinde (s. 105-111). Ankara: İlksan Matbaası Ltd.
  • Kefeli, E. (2009). Coğrafya merkezli okuma. Electronic Turkish Studies, 4(1-1), 423 – 433).
  • Keser, U. (2007). Kıbrıs’ta yer altı faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Kolcu, A. İ. (2007). Millî edebiyat 1: Şiir. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
  • Konan, B. (2011). İnsan hakları ve temel özgürlükler açısından Osmanlı Devletine bakış. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(4), 253-288.
  • Nesim, A. & Öznur, Ş. (2012). Kıbrıs Türk kültürü ve Kıbrıs efsaneleri. Lefkoşa: Gökada Yayınları.
  • Onuş, E. (2015). Özker Yaşın ve Bayrak radyosu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 778-793.
  • Onuş, E. (2017). Kıbrıs Türk varoluş mücadelesinin (1950-2016) Türk edebiyatına yansıması (Yayınlanmamış doktora tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, KKTC.
  • Onuş, E. (2018). Kıbrıs Türk varoluş mücadelesi konulu eserlerde kadın kahramanlığı. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 4(1), 206-228.
  • Ögel, B. (1984). Türk kültür tarihine giriş (C. 6). Ankara: TTK Yayınları.
  • Özkul, A. E. (2010). Kıbrıs’ın sosyo-ekonomik tarihi (1726 – 1750). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Savrun, E. (2018). Kıbrıs’ta Yunan cunta darbesine karşı Türk barış harekâtının belgelerle kısa tarihi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4(9), 258-273.
  • Sever, M. (2010). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs bitmeyen gece. İstanbul: Kaştaş Yayınevi.
  • Soysal, M. E. (2010). Tarihsel süreçte bayrak ve sancaklarımız. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 17(42), 209-239.
  • Soysal, M. E. (2010). Tarihsel süreçte bayrak ve sancaklarımız. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 42, 209-239.
  • Şahin, V. (2016). Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerinde kimlik kurgusu ve benlik algısı. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 2(4), 117-134.
  • Şimşek, A. H. (2016). Türk destanlarında kadın imgesi. Ş. Ulusan & S. Kayhan (Ed.), Türk Dünyasında Kadın Algısı C. 1 içinde (s. 15-22). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yayınları.
  • Tayhani, İ. (2009). Türk mukavemet teşkilatına giden yol. İ. Bozkurt & A. Nesim (Haz.), Kıbrıs Türk Millî Mücadelesi ve Bu Mücadelede TMT’nin Yeri Uluslararası Sempozyum Bildirileri C.I. içinde (s. 187-202). Lefkoşa: Çağlaş ve Oğulları Ltd.
  • Ürer, T. (2003). Kıbrıs’ın tarihçesi. Ankara: Ankara Ticaret Odası Yayınları.
  • Vatansever, M. (2012). Kıbrıs sorununun tarihî gelişimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(Özel Sayı), 1487-1530.
  • Yellice, G. (2007). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs barış harekâtını hazırlayan koşullar (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Yellice, G. (2012). 1878’den 1931’e Kıbrıs’ta enosis talepleri ve İngiltere’nin yaklaşımı. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12(24), 13-26.
  • Yeniasır, M. & Gökbulut, B. (2018). Süleyman Uluçamgil’in gözüyle Kıbrıs’ta İngiliz sömürge yönetimi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40, 139-148.
  • Yıldırım, M. (2004). Bütün yönleriyle 1974 Kıbrıs harekâtı (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
  • Yılmaz, H. (2017). Kıbrıs barış harekâtı ve sonuçları. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(8), 87-98.

The Reflection of Turkish Cypriot Peace Operation in the Novel: An Example of Love and War Novel in Cyprus

Year 2020, Issue: 43, 149 - 182, 15.06.2020
https://doi.org/10.21497/sefad.755881

Abstract

Born in Cyprus in 1931, Ahmet Gazioğlu worked as a teacher between 1954 and 1962, and was known for his articles in the newspapers on the Cyprus issue. In 1975, Ahmet Gazioğlu published his 260-page novel Love and War in Cyprus which reflected the Cyprus Peace Operation with a realistic perspective. The author evaluated objectively the events in the mentioned years from a historian viewpoint and presented them to the reader in the atmosphere of a novel. In the Love and War novel in Cyprus, Gazioğlu discusses the pressure of the Greeks and Cypriot Greeks on the island and the existence of the Turkish Cypriot struggle on the island, as well as telling the love of a young Turkish doctor. In this paper, the Cypriot Turkish Peace Operation conducted by motherland Turkey in 1974 and its reflection in the mentioned novel were evaluated. The motives of Cypriot Turkish Peace Operation reflected in the novel will be identified and the conditions under which Turkish existence in the island and Cypriot Turkish identity were secured in those years will be displayed.

References

  • Akkurt, A. (1999). Türk Mukavemet Teşkilatı 1957-1958 mücadelesi. İstanbul: Seçil Ofset.
  • Alasya, F. (1992). Kıbrıs ve Rum-Yunan emelleri. Lefkoşa: KKTC Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Ay, Y. M. (2008). 1897 Türk-Yunan savaşının basında yer alan şiirlere yansımaları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 185-201.
  • Aytmatov, C. & Şahanov M. (2000). Kuz başındaki avcının çığlığı. Ankara: Tolkun Yayınları.
  • Başaran, İ. (2019). Osmanlı Devletinde Gayri Müslimlerin (Hıristiyan ve Yahudi) statülerinin din özgürlügü açısından değerlendirmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 41-56.
  • Çelik, Y. (2002). Tarih ve tarihî roman arasındaki ilişki tarihî romanda kişiler. Bilig, 24, 49-67.
  • Çetin, N. (2007). Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun tarihî romanlarının millî bilince katkısı. Erdem, 17(49), 7-18.
  • Denizli, A. (2014). Kıbrıs barış harekâtı (20 Temmuz 1974) Kıbrıs’ı ele geçiren üstün birlikler-Kıbrıs’ta kahramanlar kahramanı olağanüstü askerler. Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Duman, H. H. & Güreşir, S. (2009). Yeni Türk edebiyatının kaynakları: Savaş ve edebiyat (1828-1911). Turkish Studies, 4(1-I Winter), 29-77.
  • Ekici, M. (2019). Dede Korkut kitabı Türkistan/Türkmen sahra nüshası soylamalar ve 13. boy - Salur Kazan'ın yedi başlı ejderhayı öldürmesi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Erdoğru, M. A. (2008). Kıbrıs’ta Osmanlılar. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.
  • Ergin, M. (1988). Oğuz Kağan destanı (Tercüme metin, sözlük). İstanbul: Hülbe Basın Yayın.
  • Ergin, M. (1994). Dede Korkut kitabı I (Giriş-metin-faksimile). Ankara: TDK Yayınları.
  • Ezilmez, H. (2018). Özker Yaşın’ın zafer ve bağış oyununda Kıbrıs’ın fethi. Kıbrıs Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 1 (2), 49-78.
  • Ezilmez, H. (2019). Kıbrıs Türk edebiyatında şiir. İ. Bozkurt & O. Karakartal (Ed.), Kıbrıs Türk Edebiyatı Tarihi (1571 – 2017) C.II-Şiir 1 içinde (s. 13-20). Ankara: İlksan Matbaası Ltd.
  • Gazioğlu, A. (1975). Kıbrıs’ta aşk ve savaş. İstanbul: Efes Yayınları.
  • Gökçe, T. (1998). 1571 yılında iç-il sancağından sürülüp Kıbrıs’ta iskân edilen aileler. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2, 1-78.
  • Gökçe, T. (1999). 1572-73 yıllarında Kıbrıs’ta iskân edilmek üzere Karaman ve Rûm vilâyetlerinden sürülen aileler. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, III, 9-74.
  • İsmail, S. (1998). 150 soruda Kıbrıs sorunu. İstanbul: Kaştaş Yayınevi.
  • Kalelioğlu, O. (2008). Türk-Yunan ilişkileri ve megali idea. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41, 105-123.
  • Kaplan, M. (1997). Şiir tahlilleri 1: Tanzimattan Cumhuriyet’e. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (1997). Türk edebiyatı üzerinde araştırmalar I. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (2001). Türk edebiyatı üzerinde araştırmalar 3-Tip tahlilleri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kaplan, M. (2004). Dede Korkut kitabında kadın. Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar I içinde (s. 39-50). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Karakartal, O. (2010). Türkiye’de çıkan Kıbrıs Türk varoluş mücadelesi konulu hamasi kitaplar üzerine. İ. Bozkurt & C. Bayak (Ed.), Kıbrıs Türk Varoluş Mücadelesinin Edebiyata Yansıması Bildiler Kitabı içinde (s. 217-232). Lefkoşa: Ajans Yayın Ltd.
  • Kata, M. (2019). Ahmet Gazioğlu. İ. Bozkurt & O. Karakartal (Ed.), Kıbrıs Türk edebiyatı tarihi (1571 – 2017) C.IV-Roman içinde (s. 105-111). Ankara: İlksan Matbaası Ltd.
  • Kefeli, E. (2009). Coğrafya merkezli okuma. Electronic Turkish Studies, 4(1-1), 423 – 433).
  • Keser, U. (2007). Kıbrıs’ta yer altı faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Kolcu, A. İ. (2007). Millî edebiyat 1: Şiir. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
  • Konan, B. (2011). İnsan hakları ve temel özgürlükler açısından Osmanlı Devletine bakış. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(4), 253-288.
  • Nesim, A. & Öznur, Ş. (2012). Kıbrıs Türk kültürü ve Kıbrıs efsaneleri. Lefkoşa: Gökada Yayınları.
  • Onuş, E. (2015). Özker Yaşın ve Bayrak radyosu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 778-793.
  • Onuş, E. (2017). Kıbrıs Türk varoluş mücadelesinin (1950-2016) Türk edebiyatına yansıması (Yayınlanmamış doktora tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, KKTC.
  • Onuş, E. (2018). Kıbrıs Türk varoluş mücadelesi konulu eserlerde kadın kahramanlığı. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 4(1), 206-228.
  • Ögel, B. (1984). Türk kültür tarihine giriş (C. 6). Ankara: TTK Yayınları.
  • Özkul, A. E. (2010). Kıbrıs’ın sosyo-ekonomik tarihi (1726 – 1750). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Savrun, E. (2018). Kıbrıs’ta Yunan cunta darbesine karşı Türk barış harekâtının belgelerle kısa tarihi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 4(9), 258-273.
  • Sever, M. (2010). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs bitmeyen gece. İstanbul: Kaştaş Yayınevi.
  • Soysal, M. E. (2010). Tarihsel süreçte bayrak ve sancaklarımız. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 17(42), 209-239.
  • Soysal, M. E. (2010). Tarihsel süreçte bayrak ve sancaklarımız. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 42, 209-239.
  • Şahin, V. (2016). Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerinde kimlik kurgusu ve benlik algısı. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 2(4), 117-134.
  • Şimşek, A. H. (2016). Türk destanlarında kadın imgesi. Ş. Ulusan & S. Kayhan (Ed.), Türk Dünyasında Kadın Algısı C. 1 içinde (s. 15-22). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yayınları.
  • Tayhani, İ. (2009). Türk mukavemet teşkilatına giden yol. İ. Bozkurt & A. Nesim (Haz.), Kıbrıs Türk Millî Mücadelesi ve Bu Mücadelede TMT’nin Yeri Uluslararası Sempozyum Bildirileri C.I. içinde (s. 187-202). Lefkoşa: Çağlaş ve Oğulları Ltd.
  • Ürer, T. (2003). Kıbrıs’ın tarihçesi. Ankara: Ankara Ticaret Odası Yayınları.
  • Vatansever, M. (2012). Kıbrıs sorununun tarihî gelişimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(Özel Sayı), 1487-1530.
  • Yellice, G. (2007). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs barış harekâtını hazırlayan koşullar (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Yellice, G. (2012). 1878’den 1931’e Kıbrıs’ta enosis talepleri ve İngiltere’nin yaklaşımı. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12(24), 13-26.
  • Yeniasır, M. & Gökbulut, B. (2018). Süleyman Uluçamgil’in gözüyle Kıbrıs’ta İngiliz sömürge yönetimi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40, 139-148.
  • Yıldırım, M. (2004). Bütün yönleriyle 1974 Kıbrıs harekâtı (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
  • Yılmaz, H. (2017). Kıbrıs barış harekâtı ve sonuçları. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(8), 87-98.
There are 50 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Creative Arts and Writing
Journal Section Articles
Authors

Mustafa Yeniasır This is me

Burak Gökbulut This is me

İsmail Tamer This is me

Publication Date June 15, 2020
Submission Date December 14, 2019
Published in Issue Year 2020 Issue: 43

Cite

APA Yeniasır, M., Gökbulut, B., & Tamer, İ. (2020). Ahmet Gazioğlu’nun Kıbrıs’ta Aşk ve Savaş Adlı Romanına 1974 Kıbrıs Türk Barış Harekâtı’nın Yansıması. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(43), 149-182. https://doi.org/10.21497/sefad.755881

Selcuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2024 sayıları için makale kabülüne Dergipark üzerinden 15 Ağustos 2023 tarihi itibariyle başlayacaktır.