TÜRKİYE’DE SOSYAL KAYGI VE SOSYAL FOBİ İLE İLGİLİ YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ

Year 2022, Volume: 6 Issue: 2, 278 - 305, 15.12.2022

Zekeriya Arslan Oğuz Emre Kübranur Varlıklıöz Ayşegül Ulutaş Keskinkılıç Nurcan Alagöz Semra Akto

https://doi.org/10.31798/ses.1184319

Abstract

Bu çalışma ile Türkiye’de sosyal kaygı ve fobi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin tematik dağılımlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde tasarlanmıştır. Çalışmanın evrenini, YÖK Tez Merkezi tarafından arşivlenen, arama motorunda “sosyal kaygı” ve “sosyal fobi” olarak dizginlenen 189 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu alanda 2015-2020 yılları arasında yapılmış 107 yüksek lisans, 5 doktora ve 6 tıpta uzmanlık tezi olmak üzere toplam 118 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Elde edilen veriler doküman analizi yoluyla incelenmiş olup, veriler kodlama yöntemine göre yıl, kullanılan yöntem, çalışılan alan, çalışma grubu ve temalarına ayrılarak çözümlenmiştir. Yapılan lisansüstü tezlere bakıldığında en fazla çalışılan alanın Psikoloji Anabilim Dalı olduğu görülmüştür. Bulgulara göre, çalışmalarda bireylerdeki sosyal kaygı/fobi oluşumunda aile tutumları, benlik saygısı, teknoloji kullanımı, spor yapma durumu, rahatsızlık durumları, aileden ayrılma ve üniversiteye gitme ve diğer durumlar başlıkları altında temalar oluşturulmuş ve incelenmiştir

Keywords

Sosyal Kaygı, Sosyal Fobi, Lisansüstü Tez

References

• Beidel, D. C. (1998). Social anxiety disorder: etiology and early clinical presentation. Journal of Clinical Psychiatry, 59(17), 27-32.
• Beidel, D. C. and Turner, S. M. (1998). Shy children, phobic adults. nature and treatment of social phobia. Washington, DC: American Psychological Association
• Beidel, D. C. and Turner, S. M. (2007). Shy children, phobic adults: Nature and treatment of social anxiety disorders (2nd ed.).Doi - 10.1037/11533-000
• Binelli, C., Ortiz, A., Muñiz, A., Gelabert, E., Ferraz, L., S Filho, A., Crippa, JA., E Nardi, A.,Subira,S. ve Martín-Santos, R. (2012). Social anxiety and negative early life events in university students. Brazilian Journal of Psychiatry, 34, 69-74.
• Birliği, A. P. (2013). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı. Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı ölçütleri başvuru elkitabı Köroğlu, E. (Çev.Ed) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 129-31.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. doi: 10.3316/QRJ0902027
• Corey, G.(2008). Psikolojik danışma kuram ve uygulamaları (Çev. Ergene, T.) Ankara: Metis Yayıncılık
• Clark, D. M. ve McManus, F. (2002). Information processing in social phobia. Biological psychiatry, 51(1), 92-100. https://doi.org/10.1016/S0006-3223(01)012963
• Fıstıkcı, N., Keyvan, A., Erten, E., Duran, Ş. ve Sungur, MZ. (2015). Sosyal anksiyete bozukluğunda bilişsel davranışçı terapi: güncel kavramlar [Sosyal anksiyete bozukluğunda bilişsel davranışçı terapi: Güncel kavramlar]. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7 (3), 229–243.
• Heimberg, R. G., Holt, C. S., Schneier, F. R., Spitzer, R. L. ve Liebowitz, M. R. (1993). The issue of subtypes in the diagnosis of social phobia. Journal of Anxiety Disorders, 7(3), 249-269.
• Hughes, A. A., Furr, J. M., Sood, E. D., Barmish, A. J. ve Kendall, P. C. (2009). Anxiety, mood and substance use disorders in parents of children with anxiety disorders. Child Psychiatry and Human Development, 40(3), 405-419.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Kendler, K. S., Karkowski, L. M. ve Prescott, C. A. (1999). Fears and phobias: Reliability and heritability. Psychological Medicine, 29, 539-553.
• İnanç, B. ve Yerlikaya, E.(2013). Kişilik kuramları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi,1 (1).62-80.
• Krans, J., de Bree, J. ve Bryant, R. A. (2014). Autobiographical memory bias in social anxiety. Memory, 22(8), 890-897. https://doi.org/10.1080/09658211.2013.844261
• Patton, M. Q. (2002). Qualitativeresearch and evaluation methods(3. bs.).Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 4.
• Reiser, SJ., McMillan, KA., Wright, KD. ve Asmundson, GJ. (2014). Negative childhood experiences and health anxiety in adulthood. Child Abuse and Neglect, 38 (3), 407-413. doi.org/10.1016/j.chiabu.2013.08.007
• Stemberger, R. T., Turner, S. M., Beidel, D. C., ve Calh Eoun, K. S. (1995). Social phobia: An analysis of possible developmental factors. Journal of Abnormal Psychology, 104(3), 526.
• Türkçapar, H. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı. Klinik Psikiyatri, 28, 452-456
• Menezes, G. B. D., Fontenelle, L. F. ve Versiani, M. (2005). Early-onset social anxiety disorder in adults: clinical and therapeutic features. Brazilian Journal of Psychiatry, 27(1), 32-36.
• Melkman EP.(2017). Childhood distress, social support networks and well-being among young people aged outside of care: an exploratory study of mediation. Child Abuse and Neglect. 72: 85-97. DOI: 10.1016 / j.chiabu.2017.07.020.
• Mosley-Johnson, E., Garacci, E., Wagner, N., Mendez, C., Williams, J. S. ve Egede, L. E. (2019). Assessing the relationship between adverse childhood experiences and life satisfaction, psychological well-being, and social well-being: United States Longitudinal Cohort 1995–2014. Quality of Life Research, 28(4), 907-914. https://doi.org/10.1007/s11136-018-2054-6
• Morgan, J. (2010). Autobiographical memory biases in social anxiety. Clinical PsychologyReview,30(3), 288–297. doi:10.1016/j.cpr.2009.12.003
• Yalçın, M. ve Sütcü, S. (2016). Yetişkinlerde sosyal fobinin tedavisinde bilişsel davranışçı grup terapisinin etkililiği: Sistematik bir gözden geçirme . Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar , 8 (Ek 1) , 61-78 . doi: 10.18863/pgy.28154.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları .
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, (6.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri(10.bs.), Ankara: Seçkin Yayıncılık