Nuri Bilge Ceylan and Slow Cinema

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 193 - 225, 30.09.2020

Kurtuluş Özyazıcı

https://doi.org/10.32001/sinecine.776492

Cited By: 2

Öz

NURİ BİLGE CEYLAN VE YAVAŞ SİNEMA

Öz

Son yıllarda adları daha sık telaffuz edilen yavaş filmler, 2010’larla birlikte tanımlanmaya, sahip oldukları ortak özellikler belirlenmeye çalışılmıştır. Uzun çekimlerin yer aldığı, sabit kameranın baskın olduğu, genelde suskun karakterlere sahip yavaş filmler, bir film türü olmaktan çok bir tarz olarak özelikle festivallerde izleyicinin karşısına çıkmaktadır. Béla Tarr, Tsai Ming-liang gibi yönetmenlerin filmlerinin ilk sıralara yazıldığı listede Nuri Bilge Ceylan’ın filmleri de yer almaktadır. Bu yazıda yavaş sinema tartışmalarından yola çıkarak yavaş sinemanın temel özelliklerini belirleyip, bu özellikler doğrultusunda Nuri Bilge Ceylan filmlerinin yavaş sinemaya ne oranda dâhil olduğu ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yavaş Sinema, Nuri Bilge Ceylan, uzun çekim

Kaynakça

• Acar, B. (2007, Eylül). Antonioni’ye Veda. Altyazı, 65, 38-40.
• Akbulut, H. (2005). Nuri Bilge Ceylan Sinemasını Okumak: Anlatı, Zaman, Mekân. İstanbul: Bağlam.
• Alam, M. (2019). “Meselem İnsan Denilen Muamma…” Nuri Bilge Ceylan’la söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Bir Zamanlar Anadolu’da (s. 219-244). İstanbul: Doğan Kitap. [Söyleşi 6 Ekim 2011 tarihinde Mithat Alam Film Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir].
• Alonso, L. (Yönetmen). (2004). Ölüler [Film]. Arjantin-Fransa-Hollanda-İsviçre: 4L vd.
• Alonso, L. (Yönetmen). (2008). Liverpool [Film]. Arjantin vd.: 4L vd.
• Andrew, J. D. (1995). Büyük Film Kuramları (Çev. İ. Şener). İstanbul: Sistem.
• Angelopoulos, T. (Yönetmen). (1995). Ulis’in Bakışı [Film]. Yunanistan vd.: Greek Film Center vd.
• Bazin, A. (2013). Sinema Nedir? (Çev. İ. Şener). İstanbul: Doruk.
• Bordwell, D. (2011, 10 Temmuz). Good and Good For You. David Bordwell’s Website On Cinema. http://www.davidbordwell.net/blog/2011/07/10/good-and-good-for-you/ (Erişim Tarihi: 25 Şubat 2019).
• Bordwell, D. (2015). Hou Hsiao-hsien: Constraints, Traditions and Trends. https://vimeo.com/129943635 (Erişim Tarihi: 5 Mart 2019).
• Bostan, M. (2018, Ocak). Buğday ve “İrfani Sinemanın” Geleceği. Faryap, 104, 49-51. https://www.academia.edu/35836460/Bu%C4%9Fday_ve_%C4%B0rfani_Sinema_n%C4%B1n_Gelece%C4%9Fi (Erişim Tarihi: 14 Eylül 2019).
• Buckle, L. A. (2011, Aralık). Contemporary Neorealist Principles in Abbas Kiarostami’s Filmmaking (1997-2005) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). University of Hertfordshire, Hertfordshire.
• Ceylan, E. [Ebru]. (2009). Fotoğraflarla Kamera Arkası Yorumları: Ayazda İki Yürek. N. B.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (1997). Kasaba [Film]. Türkiye: NBC Film.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (1999). Mayıs Sıkıntısı [Film]. Türkiye: NBC Film.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2002). Uzak [Film]. Türkiye: NBC Film.
• Ceylan, N. B. (2003, Mayıs). “Sanki Her şey Kendiliğinden Oluyor Gibi”. Sonsuzkare, 1, 9.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2006). İklimler [Film]. Türkiye-Fransa: Pyramide Films-Co Production-Imaj-NBC Film.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2008a). Üç Maymun [Film]. Türkiye-Fransa-İtalya: Zeynofilm- NBC Film-Pyramide Productions-BIM Distribuzione.
• Ceylan, N. B. (2008b, Kasım). Üç Maymun Kurgu Günlüğü. [Altyazı Aylık Sinema Dergisi’nin ücretsiz eki]. İstanbul.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2011). Bir Zamanlar Anadolu’da [Film]. Türkiye-Bosna-Hersek: Zeynofilm vd.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2014). Kış Uykusu [Film]. Türkiye-Fransa-Almanya: Zeynofilm vd.
• Ceylan, N. B. (Yönetmen). (2018). Ahlat Ağacı [Film]. Türkiye vd: Zeynofilm vd.
• Chatman, S. (2009). Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı (Çev. Ö. Yaren). Ankara: Deki.
• Chion, M. (1994). Audio-vision: Sound On Screen. New York: Columbia University Press.
• Ciment, M. (2003a). “Bir Tema Üzerine Çeşitlemeler Hoşuma Gidiyor…” Nuri Bilge Ceylan’la söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Mayıs Sıkıntısı: Senaryo (s. 91-99). İstanbul: Norgunk. [Söyleşi ilk olarak 13 Mayıs 2000 tarihinde gerçekleştirilmiş, Nisan 2001 tarihinde Positif dergisinin 482. Sayısında yayınlanmıştır].
• Ciment, M. (2003b). Michel Ciment: The State of Cinema. http://web.archive.org/web/20040325130014/http:/www.sfiff.org/fest03/special/state.html (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Cinemetrics. (2019). Cinemetrics Database. http://www.cinemetrics.lv/database.php (Erişim Tarihi: 12 Ekim 2019).
• Cittaslow Felsefesi. (2019). https://cittaslowturkiye.org (Erişim Tarihi: 31 Mart 2019).
• Çağlayan, O. E. (2014). Screening Boredom: The History and Aesthetics of Slow Cinema. (Doktora Tezi). University of Kent, Kent. (Sonradan yayınlandı)
• Çağlayan, O. E. (2018a). Poetics of Slow Cinema: Nostalgia, Absurdism, Boredom. Cham: Palgrave Macmillan.
• Çağlayan, O. E. (2018b, Mart). Sounds of Slowness: Ambience and Absurd Humour in Slow Sound Design. The New Soundtrack, 8 (1), 31–48.
• Çam, A. (2017). Dünyanın Sonu ya da Torino Atı'nın Bazı Planları Hakkında. Duvar, 29, 24-29. https://www.academia.edu/34363643/A_torinoi_lo (Erişim Tarihi: 14 Eylül 2019).
• Dargis, M. & Scott, A. O. (2011, 3 Temmuz). In Defense of the Slow and the Boring. The New York Times. https://www.nytimes.com/2011/06/05/movies/films-in-defense-of-slow-and-boring.html (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Davis G. (2016). Stills and Stillness in Apichatpong Weerasethakul’s Cinema. T. de Luca & N. B. Jorge (Ed.), Slow Cinema (s. 99-111). Edinburgh: Edinburgh University Press. de Luca, T. & Jorge, N. B. (2016). Introduction: From Slow Cinema to Slow Cinemas. T. de Luca & N. B. Jorge (Ed.), Slow Cinema (s. 1-21). Edinburgh: Edinburgh University Press.
• de Luca, T. (2011). Realism of The Senses: A Tendency In Contemporary World Cinema. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Leeds, Leeds.
• Deleuze, G. (2001). Cinema 2: The Time-Image (6th Edition). Minneapolis: University of Minnesota.
• Deleuze, G. (2014). Sinema 1: Hareket-İmge (Çev. S. Özdemir). İstanbul: Norgunk.
• Düşünme. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi https://islamansiklopedisi.org.tr/dusunme (Erişim Tarihi, 14 Eylül 2019).
• Flanagan, M. (2008, Kasım). Towards an Aesthetic of Slow in Contemporary Cinema. 16:9. http://www.16-9.dk/2008-11/side11_inenglish.htm (Erişim Tarihi: 3 Şubat 2019).
• Flanagan, M. (2012). 'Slow Cinema': Temporality and Style in Contemporary Art and Experimental Film. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Exeter, Exeter.
• Forster, E. M. (2001). Roman Sanatı (3. Baskı) (Çev. Ü. Aytür). İstanbul: Adam.
• Gibbs, J. & Pye, D. (2017). Introduction 1: The Long Take: Critical Approaches. J. Gibbs & D. Pye (Ed.), The Long Take (s. 1-26). Londra: Palgrave.
• Göktürk, Y. & Çapan, S. (2003). Böbrek denince… Nuri Bilge Ceylan’la söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Mayıs Sıkıntısı: Senaryo (s. 101-117). İstanbul: Norgunk. [Söyleşi ilk olarak Ocak 2000 tarihindeki Roll dergisinin 38. sayısında yayınlanmıştır].
• Güler, A. (2017, 24 Kasım). Bir İlim-Kurgu filmi: Buğday. Mücerret. http://www.mucerret.com/yazarlar/bir-ilim-kurgu-filmi-bugday/#comments (Erişim Tarihi: 14 Eylül 2019).
• Hakan, A., Taşçıyan, A., Açar, M., Erdem, T. (Sunucu). (1999). Beyazperde [Televizyon Programı]. İstanbul: NTV. https://www.youtube.com/watch?v=W92X2y92Wvg&list=PLtYl4zY2IjHV_aIdjcTMsQUcHS2abN3sc&index=2 (Erişim tarihi: 22 Şubat 2019).
• Hu, B. (Yönetmen). (2018). Öylece Oturan Bir Fil [Film]. Çin: Dongchun Films.
• Jaffe, I. (2014). Slow Movies: Countering the Cinema of Action. New York: Wallflower Press.
• James, N. (2010, Nisan). Passive Agressive. Sight & Sound, 20 (4), 5.
• Jarmusch, J. (Yönetmen). (2016). Paterson [Film]. Fransa-Almanya-ABD: K5 International-Amazon Studios.
• Kääpä, P. (2010). The National and Beyond: The Globalisation of Finnish Cinema in the Films of Aki and Mika Kaurismäki. Almanya: Peter Lang . Karadoğan, A. (2012). Sanat Sinemasına Uzak’tan Bakmak. S. Büker ve S. R. Öztürk (Ed.), Sinemada Hayat Var (s. 229-241). Ankara: Deki.
• Kesal, E. (2018). Evvel Zaman (2. Baskı). İstanbul: İletişim.
• Kois, D. (2011, 29 Nisan). Eating Your Cultural Vegetables. The New York Times Magazine. https://www.nytimes.com/2011/05/01/magazine/mag-01Riff-t.html (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Kolver, S. G. (2018, 3 Ağustos). Nuri Bilge Ceylan: Gıcık karakterlerle uğraşmayı seviyorum. Nuri Bilge Ceylan’la Söyleşi. Cinedergi. http://www.cinedergi.com/2018/08/03/nuri-bilge-ceylan-gicik-karakterlerle-ugrasmayi-seviyorum/ [Bu söyleşi 2014’te gerçekleştirilmiştir]. (Erişim Tarihi: 12 Ekim 2019).
• Kovács, A. B. (2010). Modernizmi Seyretmek: Avrupa Sanat Sineması (1950-1980) (Çev. E. Yılmaz). Ankara: Deki.
• Köstepen, E., Yücel, F., Okur, Y., Türk, İ. (2004). Sinema Pratiğini Fotoğrafa Benzetmeye Çalışıyorum. Nuri Bilge Ceylan’la söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Uzak (s. 197-207). İstanbul: Norgunk. [Söyleşi ilk olarak Altyazı dergisinin Şubat 2003 tarihli 15. sayısında yayınlanmıştır].
• Kracauer,S. (1997). Theory of Film: The Redemption of Physical Reality. New Jersey: Princeton.
• Kuo, N. (2012). A Cinematic Approach to Slow Art With Nadin Mai. Slow Art Day. http://www.slowartday.com/a-cinematic-approach-to-slow-art-with-nadin-mai/ (Erişim Tarihi: 25 Şubat 2019).
• Lim, S. H. (2014). Tsai Ming-liang and a Cinema of Slowness. Honolulu: University of Hawai’i Press.
• Lucas, G. (Yönetmen). (1977). Yıldız Savaşları [Film]. ABD: Lucasfilm, Twentieth Century Fox.
• Margulies, I. (1996). Nothing Happens: Chantal Akerman’s Hyperrealist Everyday. Durham ve Londra: Duke University Press.
• Ming-liang, T. (Yönetmen). (2012). Walker [Film]. Hong Kong.
• Ming-liang, T. (Yönetmen). (2013). Sokak Köpekleri [Film]. Tayvan-Fransa: Homegreen, JBA.
• Ming-liang, T. (Yönetmen). (2014). Batıya Yolculuk [Film]. Tayvan-Fransa: House On Fire vd.
• Pekçelen, S. (2016). “Oyuncularla İlişkim Biraz Hastalıklıdır”. Nuri Bilge Ceylan’la Söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Söyleşiler (2. Baskı) (s. 160-164). İstanbul: Norgunk. [Söyleşi Ekim 2008’de Time Out (İstanbul) dergisinde yayınlanmıştır].
• Quandt, J. (2009). The Sandwich Process: Simon Field Talks About Polemics and Poetry at Film Festivals. Richard Porton (Ed.), Dekalog 3: On Film Festivals (s. 53–80). Londra: Wallflower Press.
• Schipper, S. (Yönetmen). (2015). Victoria [Film]. Almanya: MonkeyBoy-Radical Media.
• Schoonover, K. (2016). Wastrels of Time: Slow Cinema’s Laboring Body, the Political Spectator, and the Queer. T. de Luca ve N. B. Jorge (Ed.), Slow Cinema (s. 153-168). Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Scott, R. (Yönetmen). (1982). Bıçak Sırtı [Film]. ABD: The Ladd Company vd.
• Shaviro, S. (2010, 12 Mayıs). Slow Cinema vs Fast Films. The Pinocchio Theory. http://www.shaviro.com/Blog/?p=891 (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Sokurov, A. (Yönetmen). (2002). Rus Hazine Sandığı [Film]. Rusya-Almanya-Japonya-Kanada-Finlandiya-Danimarka: The State Hermitage Museum vd.
• Şenel, G. (2018, 5 Mayıs). Semih Kaplanoğlu ile Hayat, Sinema ve “Buğday” Üzerine. Akademya. https://akademyadergisi.com/semih-kaplanoglu-ile-hayat-sinema-ve-bugday-uzerine/ (Erişim Tarihi: 14 Eylül 2019).
• Tarr, B. (Yönetmen). (2011). Torino Atı [Film]. Macaristan vd.: TT Filmmûhely-MPM Film-Vega Film-Werc Werk Works.
• Tefekkür. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/tefekkur (Erişim Tarihi, 14 Eylül 2019).
• Totaro, D. (2001, Eylül). Time and the Long Take in The Magnificent Ambersons, Ugetsu, and Stalker. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). University of Warwick, Warwick.
• Tuttle, H. (2010a, 17 Mart). Slower or Contemplative? Unspoken Cinema. http://unspokencinema.blogspot.com/2010/03/slower-or-contemplative.html (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Tuttle, H. (2010b, 12 Mayıs). Slow Films Easy Life. Unspoken Cinema. http://unspokencinema.blogspot.com/2010/05/slow-films-easy-life-sight.html (Erişim Tarihi: 23 Şubat 2019).
• Wachowski, L. & Wachowski L. (Yönetmen). (1999). The Matrix [Film]. ABD: Warner vd.
• Yaren, Ö. (2016, Eylül). Kiarostami’nin İzleri. Altyazı, 164, 18-20.
• Yücel, F. (2012). “Gerçek, Sakladığımız Tarafta”. Nuri Bilge Ceylan’la Söyleşi. N. B. Ceylan (Ed.), Üç Maymun (s. 355-365). İstanbul: Doğan Kitap. [Söyleşi ilk olarak Ekim 2008’de Altyazı dergisinde yayınlanmıştır].