AKIŞKAN ERKEKLİĞİN DEĞİŞMEDEN DEĞİŞİM ARZUSU: AİLE ARASINDA

Year 2021, Volume 12, Issue 2, 367 - 400, 08.10.2021

Özlem AKKAYA Mehmet DİNLER

https://doi.org/10.32001/sinecine.922627

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de yakın zamanlarda çekilmiş popüler komedi filmlerinden Aile Arasında’nın (Ozan Açıktan, 2017) toplumsal cinsiyet söylemi, filmin karakter temsillerinin, özellikle de erkek kahraman temsilinin eleştirel analizi aracılığıyla irdelenmektedir. Söz konusu temsillerde toplumsal cinsiyet düzenini meşrulaştıran ve ona meydan okuyan yönlerin neler olduğu ve filmin içerdiği bu gerilimin anlatının sonunda nasıl bir çözüme bağlandığı sorulmakta, böylece filmin toplumsal cinsiyet ideolojisiyle nasıl bir diyaloga girdiği gösterilmektedir. Çalışma postfeminist bir kültürel iklimin izini taşıyan hicivsel erkeklik temsillerinin toplumsal cinsiyet ideolojisi açısından anlamı üzerine de öngörüler sunmaktadır. Nitel içerik analizi yönteminin benimsendiği ve karakter temsillerinin toplumsal cinsiyet açısından taşıdığı yan anlamların sorgulandığı çalışma, filmde sunulan erkeklik ve aile ideallerinin bir değişmeden değişim arzusunu yeniden ürettiği sonucuna varmıştır. Bu arzu, özellikle erkek kahramanın sergilediği akışkan erkeklik icrası etrafında inşa edilmektedir. Çalışma bu icranın toplumsal cinsiyet düzeninin hiyerarşik yapısının sürdürülmesindeki rolünü sorgularken, söz konusu akışkanlığın ihtiva ettiği boşluklarda başka bir dünya ihtimalinin izini de aramaktadır.

Keywords

Akışkan erkeklik, postfeminizm, mizah, popüler sinema, toplumsal cinsiyet

Fluid Masculinity's Desire for Change Without Change: Aile Arasında

Abstract

This study probes gender discourse in Aile Arasında (Ozan Açıktan, 2017), a popular comedy film recently shot in Turkey, through a critical analysis of its character representations, particularly those of its male protagonist. It examines how aspects of these representations alternatively justify and challenge the gender order and how the tension between these aspects is resolved at the end of the film—and thus also how the film enters into a dialogue with gender ideology. Additionally, the study explores the implications of postfeminist satirical representations of masculinity for gender ideology. Adopting a qualitative content-analysis methodology and questioning the gendered connotations that character representations convey, this study concludes that the ideals of masculinity and family presented in the film reproduce a desire for change without change, a desire best exemplified in the fluid masculinity of the male protagonist. This study questions the role of this type of gender fluidity in perpetuating the existing gender order, but it also looks for the possibility of another world within the gaps this fluidity contains.

Keywords

Fluid masculinity, postfeminism, humor, popular cinema, gender

References

• Açıktan, O. (Yönetmen). (2017). Aile Arasında. [Film]. BKM.
• Anderson, E. (2005). Orthodox and inclusive masculinity: Competing masculinities among heterosexual men in a feminized terrain. Sociological Perspectives, 48(3), 337-355. DOI: https://doi.org/10.1525/sop.2005.48.3.337
• Atay, T. (2019). Çin işi Japon işi: Cinsiyet ve cinsellik üzerine antropolojik değiniler. İletişim.
• Barber, K. (2016). Styling masculinity: Gender, class, and inequality in men’s grooming industry. Rutgers University Press.
• Barber, K. & Bridges, T. (2017). Marketing manhood in a “post-feminist” age. Contexts, 16(2), 38-43. DOI: https://doi.org/10.1177/1536504217714257
• Baştürk Akça, E. & Akgül, S. (2014). Televizyon dizilerinde erkeklik temsili: Kuzey-Güney dizisinde hegemonik erkeklik ve farklı erkekliklerin mücadeleleri. Global Media Journal Turkish Edition, 4(8), 13-39.
• Bayraktar, Ö. (2014). Türkiye’de popüler kültür ürünlerinde Çingene kimliğinin temsili: Gönülçelen dizisi örneği. S. Sungur (Ed.), Azınlıklar ve medya (s. 163-180). Der Kitabevi.
• Box Office Türkiye (2018). 2017 yılı box office. https://boxofficeturkiye.com/yillik/2017/tum-filmler
• Box Office Türkiye (2019). 2018 yılı box office. https://boxofficeturkiye.com/yillik/2018/tum-filmler
• Bozok, M. (2019). Raewyn Connell ve erkeklik çalışmalarının köşe taşı çalışması olarak erkeklikler. ViraVerita E-Dergi: Disiplinlerarası Karşılaşmalar, 9, 199-205.
• Bridges, T. (2014). A very “gay” straight? Hybrid masculinities, sexual aesthetics, and the changing relationship between masculinity and homophobia. Gender and Society, 28(1), 58-82. DOI: https://doi.org/10.1177/0891243213503901
• Bridges, T. & Pascoe, C. J. (2018). On the elasticity of gender hegemony. J. W. Messerschmidt, P. Y. Martin, M. Messner, & R. W. Connell (Ed.), Gender reckonings: New social theory and research (s. 254-274). New York University Press.
• Brummet, P. (2003). İkinci Meşruiyet döneminde imge ve emperyalizm (Çev. A. Anadol). İletişim.
• Buğra, A. (2020). Politics of social policy in a late industrializing country: The case of Turkey. Development and Change, 51(2), 1-21. DOI: https://doi.org/10.1111/dech.12566
• Cantek, L. (2011). Şehre göçen eşek: Popüler kültür, mizah ve tarih. İletişim.
• Connell, R. W. (1987). Gender and power. Allen & Unwin.
• Connell, R. W. (2005). Masculinities (2. Baskı). University of California Press.
• Connell, R. W. & Messerschmidt, J. W. (2005). Hegemonic masculinity: Rethinking the concept. Gender and Society, 19(6), 829-859. DOI: https://doi.org/10.1177/0891243205278639
• de Boise, S. (2015). I’m not homophobic, “I’ve got gay friends:” Evaluating the validity of inclusive masculinity. Men and Masculinities, 18(3), 318-339. DOI: https://doi.org/10.1177/1097184X14554951
• Demetriou, D. Z. (2001). Connell’s concept of hegemonic masculinity: A critique. Theory and Society, 30(3), 337-361.
• Dyer, R. (2002). The matter of images: Essays on representation (2. Baskı). Routledge.
• Fiske, J. (1986). Television and popular culture: Reflections on British and Australian critical practice. Critical Studies in Mass Communication, 3(2), 200-216. DOI: https://doi.org/10.1080/15295039609366644
• Fiske, J. (1987). Television culture. Methuen.
• Gill, R. & Donaghue, N. (2013). As if postfeminism had come true: The turn to agency in cultural studies of “sexualization.” A. Phillips, S. Madhok, & K. Wilson (Ed.), Gender, agency and coercion (s. 240-257). Palgrave.
• Groes-Green, C. (2012). Philogynous masculinities: Contextualizing alternative manhood in Mozambique. Men and Masculinities, 15(2), 91-111. DOI: https://doi.org/10.1177/1097184X11427021
• Hanke, R. (1998). The “mock-macho” situation comedy: Hegemonic masculinity and its reiteration. Western Journal of Communication, 62(1), 74-93. DOI: https://doi.org/10.1080/10570319809374598
• Hikaye Anlatıcı (2018, 30 Nisan). Jet Sosyete: “Zaten güldüğümüz de bu kötü niyet değil mi?” https://hikayeanlatici.wordpress.com/2018/04/
• Hondegnau-Sotelo & Messner, M. A. (1994). Gender displays and men’s power: The “new” man and the Mexican immigrant man. H. Brod & M. Kaufman (Ed.), Theorizing masculinities (s. 200- 218). Sage.
• Kimmel, M. (1987). Men’s responses to feminism at the turn of the century. Gender and Society, 1(3), 261-283.
• McMahon, A. (1993). Male readings of feminist theory: The psychologization of sexual politics in the masculinity literature. Theory and Society, 22(5), 675-695.
• McRobbie, A. (2009). The aftermath of feminism: Gender, culture, and social change. Sage.
• Messerschmidt, J. W. (2019). Hegemonik erkeklik: Formülasyon, yeniden formülasyon ve genişleme (Çev. S. Akyüz vd.). Özyeğin Üniversitesi.
• Messerschmidt, J. W. & Bridges, T. (2017, 21 Temmuz). Trump and the politics of fluid masculinities. https://gendersociety.wordpress.com/2017/07/21/trump-and-the-politics-of-fluid- masculinities/
• Messerschmidt, J. W. & Messner, M. A. (2018). Hegemonic, non-hegemonic and “new masculinities.” J. W. Messerschmidt, P. Y. Martin, M. A. Messner, & R. W. Connell (Ed.), Gender reckonings: New social theory and research (s. 35-56). New York University Press.
• Modleski, T. (2008). Loving with a vengeance: Mass-produced fantasies for women (2. Baskı). Routledge.
• O’Neill, R. (2015). Whither critical masculinity studies? Notes on inclusive masculinity theory, postfeminism and sexual politics. Men and Masculinities, 18(1), 100-120. DOI: https://doi.org/10.1177/1097184X14553056
• Oktan, A. (2013). Türk sinemasında hegemonik erkeklikten erkeklik krizine: Yazı-Tura ve erkeklik bunalımının sınırları. Selçuk İletişim, 5(2), 152-166.
• Özbay, C. (2013). Türkiye’de hegemonik erkekliği aramak. Doğu-Batı, 63, 185-204.
• Özyeğin, G. (2018). Rethinking patriarchy through unpatriarchal male desires. J. W. Messerschmidt, P. Y. Martin, M. A. Messner, & R. W. Connell (Ed.), Gender reckonings: New social theory and research (s. 233-252). New York University Press.
• Palmer, J. (1987). The logic of the absurd: On film and television comedy. BFL.
• Scott, J. W. (1985). Weapons of the weak: Everyday forms of peasant resistance. Yale University Press.
• Turner, G. (2016). İngiliz kültürel çalışmaları (Çev. D. Özçetin & B. Özçetin). Heretik.