FÂRÂBÎ’DE “İYİ, YETKİNLİK VE MUTLULUK” KAVRAMLARI IŞIĞINDA PDR HİZMETLERİNE FARKLI BİR YAKLAŞIM

Year 2019, , 191 - 208, 30.06.2019

Filiz Toprak Karakaya Enver Uysal

https://doi.org/10.30561/sinopusd.521308

Cited By: 1

Abstract

Günümüzde
Psikolojik Danışma ve Rehberlik, gerek eğitim, gerekse hayatımızın diğer
alanları için önemli bir yere sahiptir. Buna yönelik hizmetlerin ana
kavramlarından olan ideal benlik, kendini gerçekleştirme, anlam arayışı,
mutluluk gibi kavramlar ve bunlara ulaşma çabası, Fârâbî felsefesindeki iyi,
yetkinlik, nihai hedef ve mutluluk kavramlarıyla benzerlik göstermektedir. Her
iki disiplinin de ortak noktası, son kertede kişinin sağlıklı ve mutlu bir
birey olabilmesidir. Fakat gerçek mutluluğun ne olduğu ve ona nasıl ulaşılacağı
doğru şekilde bilinmediği takdirde, bu süreç sonunda derin bir hayal kırıklığı
yaşanması kaçınılmazdır. Ayrıca nihai hedefin bu dünya ile sınırlı tutulması,
bu hedefe ulaşıldığında anlam arayışının ve yaşam gayesinin sona ermesi gibi
önemli bir sorunu da beraberinde getirecektir. Bu ise PDR çalışmalarının zayıf
halkası olarak görünmektedir. Çalışmada önce konunun kavramsal boyutu üzerinde
durulmuş, PDR hizmetlerinin temelini oluşturan anlam arayışı, öz farkındalık ve
özellikle A. Maslow’un düşüncelerine dayanarak kendini gerçekleştirme kavramı
ile PDR’de nihai gayeler belirlenmeye çalışılmıştır. İkincil olarak Fârâbî’nin
özellikle Tahsîlu’s-Saâde, Tenbîh alâ Sebîli’s-Saâde, Fusûlü’l-Medenî ve el-Medînetü’l-Fâzıla adlı eserlerinde iyi, yetkinlik ve mutluluk kavramları incelenmiş, filozofun bu
kavramlarla ulaşmak istediği nihaî amaç tespit edilmeye çalışılmış, sonra da
iki alan arasındaki benzerlikler, ortak yönler ve ayrışmalar değerlendirilmiştir.
Fârâbî’nin bu kavramlara ahlâkî ve metafizik bir boyut yükleyerek insanın ancak
bu yetkinlikle iki dünya mutluluğuna ulaşabileceğini vurguladığı görülmüş, PDR
hizmetlerinde ise kendini gerçekleştirme çabasında insanın, öteki dünya
mutluluğunu göz ardı ettiği gözlemlenmiştir. Son olarak da, Fârâbî’nin
vurgulayıp öne çıkardığı boyutun dikkate alınmasının, PDR hizmetlerinde eksik
gibi görünen halkayı tamamlayabileceğine dikkat çekilmiştir. Çalışmada analiz,
sentez ve değerlendirme yöntemi kullanılmıştır. 

Keywords

Fârâbî, Mutluluk, Öz farkındalık, Kendini gerçekleştirme, Öz farkındalık, Yetkinlik

References

• Aristoteles. (2015). Nikomakhos’a etik. (Çev. S. Babür) (6. Basım). Ankara: Bilge Su.
• Arslan, A. (2016). İlkçağ felsefe tarihi (5. Basım, C. 2). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Aydın, M. (1973). Fârâbi’nin siyasi düşüncesinde sa’adet kavramı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21(1), 303.
• Aydınlı,Y. (2014). Fârâbî’de tanrı-insan ilişkisi. (4. Basım). İstanbul: İz Yayıncılık.
• Aytaç, S. (2000). İnsanı anlama çabası. (1. Basım). Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bircan, H. (2001). İslam felsefesinde mutluluk. İstanbul: İz.
• Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Fârâbî. (1997). İdeal devlet el-medînetü’l-fâdıla. (Çev. A. Arslan) Ankara: Vadi Yayınları.
• Fârâbi. (2015). Mutluluğun kazanılması (Tahsilu’s-sa’ada). (Çev. A. Arslan) (4. Basım). İstanbul: Divan Kitap.
• Fârâbi. (2017a). Fusûlü’l-medenî. (Çev. H. Özcan) Fârâbî’nin iki eseri içinde (3. Basım). İstanbul: M. Ü. İlahiyat Fak. Vakfı.
• Fârâbi. (2017b). Tenbîh alâ sebîli’s-sa’âde. (Çev. H. Özcan) Fârâbî’nin iki eseri içinde (3.Basım). İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fak. Vakfı.
• Foucault, M. (2001). Kelimeler ve şeyler. (Çev. M. A. Kılıçbay,) (3. Basım). Ankara: İmge Kitabevi.
• Gürses, İ. (2017). Dindarlık ve kişilik. (2.Basım). Bursa: Emin.
• Kımter, N. (2012). Benlik saygısı ve din. (1.Basım). İstanbul: Kriter.
• Köknel, Ö. (2001). Kimliğini arayan gençliğimiz. (1. Basım). İstanbul: Altın Kitaplar.
• Mutçalı,S. (2011). Arapça-Türkçe (Alfabetik) Sözlük. Dağarcık.
• Nietzsche, F. (2015). İnsanca pek insanca -1. (Çev. M. Tüzel) (3. Basım). Türkiye İş Ban-kası Kültür Yayınları.
• Reuchlin, M. (1975). Psikoloji tarihi. (Çev. T. Gökçöl) (1.Basım). İstanbul: Gelişim Basım ve Yayım.