Hellen kültüründe hayvanlar hem sembolik hem de pratik açıdan önemli roller üstlenmişlerdir ve bunlar arasında köpek benzersiz ve karmaşık bir konuma sahiptir. Köpekler sadece evcil hayvanlar olmayıp, mitoloji, din, felsefe, edebiyat ve sanat gibi geniş bir yelpazede yer almışlardır. Mitolojik açıdan köpekler, sınırları ve geçişleri simgeler; Kerberos yeraltı dünyasının kapılarını korurken, Hekate ve Artemis’in köpekleri de kutsal sınırların bekçileri ve koruyucuları olarak eşlik etmişlerdir. Günlük yaşamda ise köpekler avcı, bekçi ve sevilen dostlar olarak işlev görmüşlerdir. Platon gibi filozoflar, Devlet adlı eserinde köpeğin sezgisel zekasını överken, Ksenophon ise köpeklerin eğitimi ve karakteri üzerine özel bir inceleme kaleme almıştır. Kynik filozoflar ise isimlerini Hellence kynikos (köpek gibi) kelimesinden alarak, köpek simge-sini sosyal normlara karşı duruş ve doğallık savunusu için kullanmışlardır. Homeros’tan Aesop’a kadar olan edebi kaynaklar, köpekleri sadakat, ahlak ve insan zaafları gibi temaları işlemek için kullanırken, Simonides gibi şairler köpek imgesini kadınları aşağılamak için hiciv aracı olarak kullanmıştır. Dinsel bağlamda ise köpekler Asklepios kültünde iyileştirici ritüellerde yer almış, yalayarak arındırma işlevi görmüş ve bazı yeraltı ayinlerinde kurban edilmiştir. Vazolar, mezar anıtları ve adak kabartmaları üzerindeki sanatsal betimlemeler, köpeklerin duygusal ve sembolik önemini yansıtır. Bu çalışma, köpeklerin antik Hellen toplumundaki çok yönlü kültürel rollerini; sadece günlük yaşamın bir parçası olmalarının ötesinde, mitolojik anlatılar, dinsel ritüeller, sanatsal temsiller, edebi metinler ve felsefi düşüncede taşıdıkları kültürel değerler bağlamında ele almaktadır. Araştırma, edebi kaynaklar, arkeolojik buluntular, ikonografik malzemeler ve antik felsefi metinler ışığında disiplinler arası bir yaklaşımla gerçekleştirilmiştir.
In Hellenic culture, animals held significant symbolic and practical roles, and among them, the dog occupied a uniquely complex position. Dogs were not merely domestic creatures; they appeared across a wide spectrum of myth, religion, philosophy, literature, and art. Mythologically, dogs symbolized liminality and transition Cerberus guarded the gates of Hades, while Hecate’s and Artemis’s hounds accompanied them as divine protectors and enforcers of sacred boundaries. In daily life, dogs functioned as hunt-ers, guards, and beloved companions. Philosophers like Plato praised the dog's dis-cernment in The Republic, and Xenophon devoted an entire treatise to their training and character. Cynic philosophers, deriving their name from the Greek kynikos (dog-like), embraced canine symbolism to reject social norms and champion natural living. Literary sources, from Homer to Aesop, used dogs to explore themes of loyalty, moral-ity, and human folly, while figures like Simonides used the image of the dog to express misogynistic satire. Religiously, dogs were part of healing rituals in Asclepius cults, believed to purify through licking, and were occasionally sacrificed in chthonic rites. Artistic depictions in vase painting, funerary monuments, and votive reliefs reflect their emotional and symbolic significance. This study examines the multifaceted cul-tural roles of dogs in ancient Hellenic society not only as a part of daily life but also as significant symbols and carriers of cultural values in mythological narratives, religious rituals, artistic representations, literary texts, and philosophical thought. The study employs an interdisciplinary approach, drawing on literary sources, archaeological findings, iconographic materials, and ancient philosophical texts.
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Greek and Roman Period Archeology |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Early Pub Date | November 27, 2025 |
| Publication Date | November 28, 2025 |
| Submission Date | August 28, 2025 |
| Acceptance Date | September 11, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 9 Issue: 2 |