Öz
Kirliliğin temelinde üretim ve tüketim sürecindeki enerji ihtiyacı yatmaktadır. Enerji üretmekte kullanılan kömür, petrol, doğalgaz gibi yakıtlar zehirli gazlar salmaktadır. Çevre sorunlarına karşı politika geliştirebilmek sürdürülebilir kalkınmayı amaçlayan tüm ülkelerin gündemindedir. Negatif çevresel dışsallıklar bir tür piyasa başarısızlığı olarak ifade edilmektedir. Çünkü kirliliği yayan; diğer canlıların, kişilerin ya da firmaların olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Söz konusu piyasa aksaklıklarının ortadan kaldırılabilmesi için devletin müdahalesi gerekmektedir. Devlet daha çok kirliliğe neden olanın vergilendirilmesi yoluyla müdahalede bulunmaktadır. Doğanın kirlenmesi ile ortaya çıkan negatif dışsallıkların giderilebilmesi için çevre vergileri alınmaktadır. Enerji vergileri ise çevre vergileri içinde en yüksek orana sahip vergilerdir. Enerji tüketimi üzerine konulan vergiler ile dışsal maliyetler içselleştirilmektedir. Enerji vergisi ile enerji kullanımı yüksek olanın, daha fazla tazmininin sağlaması amaçlanmaktadır. Bu çalışmada dünyanın, OECD ülkelerinin ve OECD dışı ülkelerin enerji kullanım oranlarının yıllar içerisinde nasıl değiştiği irdelenmektedir. Her OECD ülkesinin enerji kullanım oranları ile enerji vergisi gelirlerinin 2000 yılı sonrası ne şekilde geliştiği grafikler yardımıyla gösterilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bacon, R. (2004). Taxation Of Energy. Cutler J. Cleveland (eds.) Encyclopedia Of Energy, 6: 13-26.
- Beretta, G. P. (2007). World Energy Consumption And Resources: An Outlook For The Rest Of The Century. International Journal Of Environmental Technology And Management, 7(1/2): 99-112.
- BP, British Petroleum, “Statistical Review Of The World Energy”, https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics.html, 17.10.2019.
- EC, European Commission, “Taxation Trends In The European Union-Data For The Eu Member States Iceland And Norway”, https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/economic-analysis-taxation/taxation-trends-eu-union/taxation-trends-eu-union_en, 17.10.2019.
- EUROSTAT, European Statistics, (2019a). “Statistics Explained”, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:Primary_energy_production, 17.10.2019.
- EUROSTAT, European Statistics, (2019b). “Statistics Explained”, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:Primary_energy_consumption., 17.10.2019.
- SBB, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, “10. Kalkınma Planı (2014-2018) Vergi Özel İhtisas Komisyonu Raporu”, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/10/10_Vergi.pdf, 17.10.2019.
- OECD, Organisation For Economic Co-operation And Development, “General Distribution The Polluter-Pays Principle OECD Analyses And Recommendations”, http://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=OCDE/GD(92)81&docLanguage=En., 17.10.2019.
- OECDData, Organisation For Economic Co-operation And Development Data, “Environment”, https://data.oecd.org/environment.htm, 17.10.2019.
- Steinbach N., Viveka P., Cederlund M., Georgescu A. ve Hass J. (2009), 14th Meeting Of The London Group On Environmental Accounting Canberra LG/14/18, “Outcome Paper: Environmental Taxes”, http://unstats.un.org/unsd/envaccounting/londongroup/meeting14/LG14_18a.pdf., 17.10.2019.
- WBData, World Bank Data, “Fossil Fuel Energy Consumption”, https://data.worldbank.org/indicator/EG.USE.COMM.FO.ZS?end=2015&locations=OE&name_desc=false&start=2000, 17.10.2019.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Temmuz 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Mayıs 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |