Duygusal Zeka İle Akademik Başarı İlişkisi: Turizm Lisans Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 3, 85 - 101, 11.12.2016

Emil Mammadov Elvan Keser

Öz

Bu araştırmanın temel amacı Türkiye’de turizm
eğitimi alan öğrencilerin duygusal zeka düzeyleri ile akademik başarıları
arasında ilişkinin olup olmadığını saptamaktır. Bu konuda yapılan önceki
araştırmaların turizm fakültelerinde ele alınmaması ve bu araştırmaların
sonuçlarının farklı olması çalışmanın önemini artırmaktadır. Nicel karakter
taşıyan araştırmaya Türkiye’nin farklı üniversitelerinde turizm eğitimi alan
470 öğrenci katılmıştır. Elde edilen anket verilerin analizinde ki-kare ve
Kruskal-Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre turizm
öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile akademik başarıları arasında bir
ilişki olduğu tespit edilmiştir. Duygusal zekanın alt boyutları olarak ele
alınan özgüven, özdeğerlendirme, genel ruh hali, strese dayanıklılık ve
özdenetim ile akademik başarı arasında ilişki bulunmamıştır. Duygusal zekanın
uyum sağlama boyutu ile akademik başarı arasında ilişki olduğu saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Duygusal zeka, Akademik başarı, , Turizm

Kaynakça

• Acar.T.F.(2001). ‘’Duygusal Zeka Yeteneklerinin Göreve Yönelik Ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları İle İlişkisi. Banka Şube Müdürleri Üzerinde Bir Alan Araştırması’’. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akkoç.Z.(2007). ‘’Duygusal Zeka’’. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Altıntaş.C.Ö.(2009). ‘’Duygusal Zeka Elemanlarının Liderlik Tarzları Ve Örgütsel Sonuçlar Üzerindeki Etkisi: Isparta İlk İlköğretim Okullarında Bir Uygulama’’. Doktora Tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Arıkan.R.(2011). ‘’Araştırma Yöntem ve Teknikleri’’. 1. Baskı. Ankara. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd.Şti
• Baba.H.(2012).’’Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulundaki Öğrencilerin Kinestetik Ve Duygusal Zekâlarının, İç-Dış Kontrol Odaklarının Akademik Başarılarına Etkisi’’. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bar-On.R, Brown.J.M, Kirkcaldy.B.D. ve Thome.E.P. (2000). ‘’Emotional Expression And İmplications For Occupational Stress: An Application Of The Emotional Quotient Inventory (EQ-İ)’’. Elsevier Science LTD ss 1108-1116.
• Beken. O. O. (2007). ‘’Avrupa Birliği Mali ve Turizm Politikaları, Türkiye Turizm Endüstrisine Olası Etkileri, Antalya İline Yönelik Uygulama’’. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Boz.C.(2006). ‘’Dünyada Turizm Endüstrisinde İstihdam ve Çalışma Şartları’’. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Büyüköztürk.Ş.(2006). ‘’Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı’’. Pegen A Yayıncılık. Ankara.
• Caruso.R.D. ve Salovey.P.(2007). ‘’Duygusal Zeka Yöneticisi’’. İstanbul. CREA Yayıncılık.
• Coşkun.O.İ. (2008). ‘’Türkiye Turizm Endüstrisinde Talep Oynaklıklarının Çok Değişkenli Garch (Mgarch) Modelleri İle Analizi’’. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum
• Dağlı.E.M.(2006). ‘’Ergenlikte Zeka Bölümü, Duygusal Zeka Ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki’’. Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Erdoğdu.Y.M ve Kenarlı.Ö.(2008). ‘’Duygusal Zeka ile Akademik Başarı Arasındaki İlişki’’. Milli Eğitim. ss 297-307
• Esba.M.(2009). ‘’Turizm İşletmelerinde Yöneticilerin Duygusal Zekâlarının Örgüt Kültürü Üzerindeki Etkisi’’.Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Goleman.D.(1996). ‘’Duygusal Zeka EQ Neden IQ’dan Daha Önemlidir’’. 35. Baskı. İstanbul. Varlık Yayınları.
• Goleman.D.(1998). İşbaşında Duygusal Zeka.10. Baskı. İstanbul. Varlık Yayınları.
• George.D. ve Mallery.P.(2003).’’SPSS For Windows Step By Step’’. Pearson Education Inc. USA.
• Güllüce.Ç.A.(2010). ‘’Duygusal Zekanın İşyerindeki Psikolojik Taciz Algısındaki Rolünün Bireyin Tolerans Düzeyi Açısından İncelenmesi’’. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum
• Hemmati.T, Mills.J.F ve Croner.D.G. (2004). ‘’The Validity Of The Bar-On Emotional İntelligence Quotient İn An Offender Population’’. Canada. ELSEVİER.ss 695-701
• Jaekel.J, Wolke.D ve Bartmann.T.(2012). ‘’Poor Attention Rather Than Hyperactivity/İmpulsivity Predicts Academic Achievement In Very Preterm And Full-Term Adolescents’’. Cambridge University Press. ss 190-193
• Kadiyali.V ve Kosova.R.(2012). ’’Inter-İndustry Employment Spillovers From Tourism Inflows’’.USA. Regional Science and Urban Economics. ss 272-273
• Karataş. M ve Babür. S (2013). ‘’Gelişen Dünya’da Turizm Sektörünün Yeri’’. Antalya. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi ss
• Kavcar.B.(2011). ‘’Duygusal Zeka İle Akademik Başarı Ve Bazı Demografik Değişkenlerin İlişkileri: Bir Devlet Üniversitesi Örneği’’. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kenarlı.Ö.(2007).’’Duygusal Zeka-Akademik Başarı Etkileşimine İlişkin Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi’’. Yüksek Lisans Tezi. Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Kuzu.A.(2013). ‘’Veri Toplama Yöntem ve Araçları’’. İçinde Kurt.A.(Editör) Bilimsel Araştırma Yöntemleri ss 95-101. Eskişehir. Anadolu Üniversitesi Yayınları
• Lui.A ve Wall.Geoffrey.(2004). ‘’Planning Tourism Employment: A Developing Country Perspective’’. Tourism Management.ss 167-169
• Mayer.D.J ,Roberts.D.R ve Barsade.G.S.(2008) ‘’Human Abilities: Emotional Intelligence’’. Annual Review of Psychology. ss 509-519.
• Önal.M. (2010). ‘’Eğitim İşgörenlerinin Duygusal Zekaları İle Mesleği Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki’’. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
• Özemir.B.(2008). ‘’9. Sınıf Öğrencilerinin Türk Edebiyatı Dersine Yönelik Tutumlarının Türk Edebiyatı Dersi Akademik Başarısına Etkisi (Kütahya Örneği)’’. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Seal.R.C. ve Brown.A.A.(2010). ‘’An İntegrative Model Of Emotional İntelligence: Emotional Ability As A Moderator Of The Mediated Relationship Of Emotional Quotient And Emotional Competence.’’ USA.Organization Management Journal. ss144-148
• Seal.R.C, Sass.D.M, Bailey.R.Y ve Troth.L.M (2012)’’ Integrating The Emotional Intelligence Construct: The Relationship Between Emotional Ability And Emotional Competence’’. USA.Organization Management Journal. ss 211-213
• Seyis.S.(2011). ‘’Ortaöğretim Öğrencilerinin Motivasyonları Ve Duygusal Zekaları İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki’’. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Sharpley.R. ve Forster.G.(2003). ‘’The İmplications Of Hotel Employee Attitudes For The Development Of Quality Tourism: The Case Of Cyprus’’. UK. Tourism Management. ss 687-688
• Shuler.N.C.(2004).’’An Analysıs Of The Emotıonal Quotıent Inventory: Youth Versıon As A Measure Of Emotıonal Intellıgence In Chıldren And Adolescents’’. USA. ProQuest Information and Learning Company. ss 1-7.
• Stapleton.M.S.(2005). ‘’Assessing Emotional Intelligence in Children and Adolescents: Reliability and Validity of the Emotional Quotient Inventory: Youth Version’’. USA. ProQuest LLC.ss 1-15
• Sudak.K.M.(2011). ‘’Kişilik Tipleri, Duygusal Zeka, İş Tatmini Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi Üzerine Bir Araştırma’’. Doktora Tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Szivas.E. ve Riley.M.(1999). ‘’Tourism Employment During Economic Transition’’. UK. Annals of Tourism Research ss 767-768
• Tavşancıl.E.(2010). ‘’Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi’’. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
• Tingaz.O.E.(2013). ‘’Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenliği İle Bazı Öğretmen Adaylarının Duygusal Zeka Ve Mutluluklarının Karşılaştırılması’’. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Tufan.Ş.(2011). ‘’Geliştirilen Duygusal Zeka Eğitimi Programının Ortaöğretim Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Duygusal Zeka Düzeylerine Etkisi’’.Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Tuna.Y.(2008). ‘’Örgütsel İletişim Sürecinde Yöneticilerin Duygusal Zeka Yeterlilikleri’’. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kılınç.U.(2011). ‘’Şikayet Yönetimi: Müşteri-İşgören Etkileşiminde Sözsüz İletişim’’. Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Üngüren.E, Kaçmaz.Y.Y ve Kahveci.A. (2015). ‘’Accommodation Business Management’s Attitudes Towards Employees Received Vocational Tourism Education’’. Antalya. Procedia - Social and Behavioral Sciences ss 2767-2768
• Üzbe.N.(2013). ‘’Başarı Hedef Yönelimi, Benlik Saygısı Ve Akademik Başarının Kendini Engellemeyi Yordamadaki Rolü’’. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Üzel.D ve Hangül.T.(2011). ‘’Duygusal Zeka Ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki’’. Balıkesir. ss 1-9
• Wurf.G ve Croft-Piggin.L (2014).’’Predicting The Academic Achievement Of First-Year, Pre-Service Teachers: The Role Of Engagement, Motivation, ATAR, And Emotional İntelligence’’. Australia. Asia-Pacific Journal of Teacher Education. ss 76-78
• Yılmaz.S.(2007). ‘’Duygusal Zeka Ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki’’. Yüksek Lisans Tezi.Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yurdakul.K.I.(2013). ‘’Evren Ve Örneklem’’. İçinde Kurt.A.(Editör) Bilimsel Araştırma Yöntemleri ss 78-83. Eskişehir. Anadolu Üniversitesi Yayınları
• www2.unwto.org/content/why-tourism 29.05.2015