Sağlık Sigortası Web Sitelerinin Erişilebilirlik Perspektifinden Değerlendirilmesi

Year 2025, Issue: Özel Sayı, 347 - 367, 10.06.2025

Engin Yavaş

https://doi.org/10.21441/sosyalguvence.1691660

Abstract

Dijitalleşen sosyal güvenlik sistemleri içinde özel sağlık sigortalarının erişilebilir dijital platformlar sunması, sadece teknik bir gereklilik değil; aynı zamanda toplumsal kapsayıcılık, eşit hizmet sunumu ve dijital adalet açısından da kritik bir zorunluluktur. Bu bağlamda çalışma, Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin bileşenlerinden birisi olan özel sağlık sigortası şirketlerinin dijital dönüşümünde erişilebilirliğin stratejik bir hedef olarak ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu amaçla, sağlık sigorta şirketlerinin web siteleri, Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri (WCAG) 2.1'e uygunluk açısından değerlendirilmiştir. Otomatik TAW değerlendirme aracı kullanılarak 33 sağlık sigorta şirketinin ana sayfalarında erişilebilirlik testleri yürütülmüş ve ayrıntılı erişilebilirlik raporları oluşturulmuştur. Çalışmanın bulguları, değerlendirilen web sitelerinde önemli erişilebilirlik sorunlarının bulunduğunu göstermektedir. Özellikle, WCAG 2.1’in algılanabilirlik ve kullanılabilirlik ilkeleri kapsamında çok sayıda problem ve uyarı tespit edilmiştir. Bu durum web içeriğinin tasarımında ve kodlanmasında önemli eksiklikler olduğunu göstermektedir. Masaüstü erişilebilirliğine ek olarak, web sitelerinin mobil erişilebilirliği Google'ın Lighthouse aracı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bu test aracılığıyla elde edilen mobil erişilebilirlik puanları, çeşitli alanlarda iyileştirmeye ihtiyaç duyulmasına rağmen, sektörün temel düzeyde yeterlilik gösterdiğini ortaya koymaktadır. Tüm dezavantajlı gruplar dahil herkes, temel hizmetlere erişmek için dijital platformlara güvenmektedir. Bu durum göz önüne alındığında, sağlık sigortası web sitelerinin kapsayıcı ve eşit erişimi düşünülerek tasarlanması zorunludur. Sosyal güvenlik sistemlerinde erişilebilirliğin sağlanması yalnızca yasal ve etik bir yükümlülük değil, aynı zamanda hizmet kalitesinin ve dijital katılımın temel bir bileşenidir. Bu bağlamda, çalışma, Türkiye sağlık sigortası sektöründe web erişilebilirliğinin mevcut durumunu analiz ederek literatüre katkıda bulunmakta ve erişilebilirlik uygulamalarını iyileştirmek için hem sektörel hem de kurumsal düzeyde öneriler sunmaktadır.

Keywords

Sağlık Sigortası , Erişilebilirlik , Web , WCAG , TAW

Evaluation Of Health Insurance Websites From Accessibility Perspective

Abstract

Within the digitalizing social security systems, it is not only a technical necessity for private health insurance companies to offer accessible digital platforms; it is also a critical necessity in terms of social inclusiveness, equal service provision and digital justice. In this context, the study emphasizes that accessibility should be considered as a strategic goal in the digital transformation of private health insurance companies, which are one of the components of the social security system in Turkey. For this purpose, the websites of health insurance companies were evaluated in terms of compliance with the Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1. Accessibility tests were conducted on the homepages of 33 health insurance companies using the automatic TAW assessment tool and detailed accessibility reports were created. The findings of the study indicate that significant accessibility issues exist across the evaluated websites. In particular, a considerable number of problems and warnings were identified under the WCAG 2.1 principles of Perceivability and Operability, suggesting considerable shortcomings in the design and coding of web content. In addition to desktop accessibility, the mobile accessibility of the websites was assessed using Google's Lighthouse tool. The mobile accessibility scores obtained through this test reveal that, while there is a need for improvement in various areas, the sector has demonstrated a basic level of competency. Given that individuals—regardless of their disabilities or functional limitations—rely on digital platforms to access essential services, it is imperative that health insurance websites be designed with inclusive and equitable access in mind. Ensuring accessibility in social security systems is not only a legal and ethical obligation, but also a fundamental component of service quality and digital participation. In this context, the study contributes to the literature by analyzing the current state of web accessibility in the Turkish health insurance sector and offers recommendations at both the sectoral and institutional levels to improve accessibility practices.

Keywords

Health Insurance , Accessibility , Web , WCAG , TAW

References

• Acosta-Vargas, P., Acosta, T., & Lujan-Mora, S. (2018). Framework for Accessibility Evaluation of Hospital Websites. 2018 5th International Conference on eDemocracy and eGovernment, ICEDEG 2018, 9-15.
• Aksoy, E., & Şengel, E. (2018). Eğitim İnternete Göç Ederken Özel Gereksinimli Bireyleri Geride mi Bıraktık? Uludağ Üniversitesi Erişilebilirlik Değerlendirmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 561-588.
• Alajarmeh, N. (2022). Evaluating the accessibility of public health websites: An exploratory cross-country study. Unıversal Access in The Informatıon Socıety, 21(3), 771-789.
• Alhadreti, O. (2023). Accessibility, performance and engagement evaluation of Saudi higher education websites: a comparative study of state and private institutions. Universal Access in the Information Society.
• Alsaeedi, A. (2020). Comparing web accessibility evaluation tools and evaluating the accessibility of webpages: Proposed frameworks. Information (Switzerland), 11(1).
• Ataç, S., Beyazgül, G., & Cengiz, Ç. (2020). URAP Dünya Sıralamasında Yer Alan Türkiye Üniversitelerinin Kurumsal Web Sitelerinin Erişilebilirlik Açısından İncelenmesi. İzmir Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 121-132.
• BOIA. (2021). Google’s Lighthouse accessibility tests are helpful, but not perfect.
• Boydak, S., & İleri, Y. Y. (2021). Türkiye’deki Kamu ve Özel Hastane Web Sitelerinin İşleyiş Kalitesi, Güncellik ve Tasarım Altyapısı Bakımından Analizi. AJIT-e Online Academic Journal of Information Technology, 12(44), 71-92.
• Credera. (2023). 5 big benefits of WCAG compliance.
• Domínguez Vila, T., Alén González, E., & Darcy, S. (2020). Accessibility of tourism websites: the level of countries’ commitment. Universal Access in the Information Society, 19(2), 331-346.
• Fernandes, K., Paramananthan, S., Cockburn, L., & Nganji, J. (2023). Readily Available But How Accessible? An Analysis Of The WEB Accessibility Of Healthcare-Related Resources. Journal of Accessibility and Design for All, 13(2), 188-215. .
• Google. (t.y.). Lighthouse’a Giriş. Erişim tarihi 02 Mayıs 2025,
• Hunta, F. (2023). Why to Use Google’s PageSpeed Tool for Accessibility in Your Development Process. Medium.
• Kaur, A., Dani, D., & Agrawal, G. (2017). Evaluating the accessibility, usability and security of Hospitals websites: An exploratory study. Proceedings of the 7th International Conference Confluence 2017 on Cloud Computing, Data Science and Engineering. Noida, India, 2017. 674-680.
• Macakoğlu, Ş. S., & Peker, S. (2023). Accessibility evaluation of university hospital websites in Turkey. Universal Access in the Information Society, 22(3), 1085-1093.
• Macakoğlu, Ş. S., Peker, S., Medeni, İ. T., Medeni, T. D. (2022). Türk Üniversitelerinin Aday Öğrenci Web Sayfalarının Erişilebilirlik, Kullanılabilirlik ve Güvenlik Açısından Değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 15(3), 261-274.
• Mizanalı, S., & Şerefoğlu Henkoğlu, H. (2023). Türkiye’deki üniversite web sitelerinin erişilebilirliği: Web içeriği erişilebilirlik kılavuzu kapsamında bir değerlendirme. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 5(2), 65-75.
• Odabaşoğlu, A. (2025). Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerine Ait Web Sayfalarının Erişilebilirlik Analizi. Library Archive and Museum Research Journal, 6(1), 39-56.
• Ortner, D., & Miesenberger, K. (2005). Improving Web Accessibility by Providing Higher Education Facilities for Web Designers and Web Developers Following the Design for All Approach. 16th International Workshop on Database and Expert Systems Applications (DEXA'05), Copenhagen, Denmark, 2005, 866-870, doi: 10.1109/DEXA.2005.113.
• Ramírez-Saltos, D., Acosta-Vargas, P., Acosta-Vargas, G., Santórum, M., Carrion-Toro, M., Ayala-Chauvin, M., Ortiz-Prado, E., Maldonado-Garcés, V., & González-Rodríguez, M. (2023). Enhancing Sustainability through Accessible Health Platforms: A Scoping Review. Sustainability (Switzerland), 15(22).
• Serefoglu, H., & Henkoglu, T. (2019). Türkiye’deki Üniversite Web Sitelerinin Görme ve İşitme Engelli Kullanıcılar Açısından Erişilebilirliklerinin Değerlendirilmesi. Journal of Higher Education and Science, 9(1), 111-122.
• Sparkbox. (2020). Google Lighthouse: Automated Accessibility Tool Review.
• Taşören, A. B., Akcan, G., & Başer, E. (2018). Reaktif ve Proaktif Saldırganlığın İlkokul Çocuklarında Belirleyicileri. Trakya Eğitim Dergisi, 8(4), 721-734.
• TAW. (t.y.). Web accessibility and W3C standardization services. Geliş tarihi 02 Mayıs 2025, gönderen
• Teixeira, P., Eusébio, C., & Teixeira, L. (2022). How diverse is hotel website accessibility? A study in the central region of Portugal using web diagnostic tools. Tourism and Hospitality Research, 22(2), 180-195.
• TSB. (2024). Türkiye Sigortalar Birliği.
• Vigo, M., Brown, J., Conway, V. (2013). Benchmarking Web Accessibility Evaluation Tools. Proceedings of the 10th International Cross-Disciplinary Conference on Web Accessibility. 1-10.
• W3C. (t.y.). Web Accessibility Initiative (WAI). Geliş tarihi 02 Mayıs 2025, gönderen
• W3C. (2018). Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1.
• Wagner, L. (2021). Disabled People in the World: Facts and Figures. Inclusive City Makers.
• Yüzbaşı, G. (2024). Kamu Kurumları Web Sitelerinin Erişilebilirlik Bağlamında Değerlendirilmesi. Beykoz Akademi Dergisi, 12(1), 75-98. https://doi.org/10.14514/beykozad.1345484