Classification of Countries Based on Environmental Performance Using the TOPSIS Sort-B Method and Identification of Common Characteristics of Countries with Good Environmental Performance

Year 2025, Volume: 33 Issue: 65, 535 - 568, 17.07.2025

Ahmet Serhat Uludağ , Mevlüt İnanç

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2025.03.24

Abstract

The Environmental Performance Index (EPI) helps countries evaluate how close they are to achieving their environmental goals and develop strategies to improve performance. Many indices, like the EPI, do not classify decision-making units into predefined categories. This study addresses this by classifying 105 countries from the 2024 EPI into four categories using the TOPSIS Sort-B method. It also identifies the standard features of countries that have good environmental performance. The findings show that these countries share high per capita income, strong governance, personal freedoms, rule of law, education, environmental commitment, happiness, human development and sustainable development goals.

Keywords

Environmental Performance Index, Multi-Criteria Classification, TOPSIS Sort-B, Entropy

TOPSIS Sort-B Yöntemiyle Ülkelerin Çevresel Performanslarına Göre Sınıflandırılması ve Çevresel Performansı İyi Olan Ülkelerin Ortak Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Çevresel performans indeksi (EPI), ülkelerin çevresel konulardaki amaçlarını başarmaya ne kadar yaklaştıklarını görebilmelerine ve çevresel performanslarını geliştirebilmelerine rehberlik eden bir çalışmadır. Bu indeks gibi pek çok indekste çoğu zaman karar birimleri önceden tanımlanmış sınıflara ayrılmamaktadır. Bu noktadan hareketle bu çalışmada TOPSIS Sort-B yöntemiyle 2024 yılı Çevresel Performans İndeksi’ndeki 105 ülkenin tercih sırası önceden belirlenmiş dört sınıfa ayrılması ve çevresel performansı iyi olan ülkelerin ortak özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Elde edilen bulgular, çevresel performansı iyi seviyedeki ülkelerin; kişi başına düşen milli gelir, yönetişim, özgürlükler, hukukun üstünlüğü, eğitim seviyesi, çevreye verilen önem, mutluluk, insani gelişmişlik, sürdürülebilir kalkınma hedefleri gibi konularda benzeştiklerini göstermiştir.

Keywords

Çevresel Performans İndeksi, Çok Kriterli Sınıflandırma, TOPSIS Sort-B, Entropi

References

• Akandere, G. & M. Zerenler (2022), “Evaluation of the environmental and economic performance of Eastern European countries with the integrated CRITIC-TOPSIS method”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25, 524-535.
• Akandere, G. (2021), “Kuşak Yol Ülkelerinin Lojistik ve Çevresel Performansının Analizi”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(4), 1893-1915.
• Altıntaş, F.F. (2021), “Çevre performanslarının ENTROPİ tabanlı ROV, ARAS ve COPRAS yöntemleri ile ölçülmesi: G20 grubu ülkeleri örneği”, Social Sciences Research Journal, 10(1), 55-78.
• Altıntaş, F.F. (2021a), “Ülkelerin çevre performanslarının CODAS ve TOPSIS yöntemleri ile ölçülmesi: G7 grubu ülkeleri örneği”, Ulakbilge, 59, 544-559.
• Arslan, R. (2020), “Entropy Yöntemi”, içinde: H. Bircan (ed.), Çok Kriterli Karar Verme Problemlerinde Kriter Ağırlıklandırma Yöntemleri (1-17), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Ayçin, E. (2020), Çok Kriterli Karar Verme Bilgisayar Uygulamalı Çözümler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aytekin, A. & H.G. Gündoğdu (2021), “OECD ve AB üyesi ülkelerin sürdürülebilir yönetişim düzeylerine göre SWARA tabanlı TOPSIS-Sort-B ve WASPAS yöntemleriyle incelenmesi”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 16(56), 943-971.
• Aytekin, A. (2020), “TOPSIS-Sort ile ülkelerin çocuklar açısından yaşanabilirlik sınıflandırması”, içinde: International Online Conference on Social Sciences Researches (274-285), Avrasya University.
• Aytekin, A. (2020a), “Türkiye’de önde gelen şirketlerin etkinlik, farklılık ve performans ölçümü”, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 19-35.
• Aytekin, M. (2023), “Küresel pazarda yeni arayışlar ve iş yapma kolaylığı bağlamında gelişmekte olan pazarların sınıflandırılması”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(34), 1-23.
• Baloch, Z.A. et al. (2020), “Trilemma assessment of energy intensity, efficiency, and environmental index: Evidence from BRICS countries”, Environmental Science and Pollution Research, 27, 34337-34347.
• Çakın, E. & E. Ayçin (2019), “Ülkelerin çevresel performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ve bulanık mantık tabanlı bir yaklaşımla bütünleşik olarak değerlendirilmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(3), 631-656.
• De Lima Silva, D.F. et al. (2020), “A new preference disaggregation TOPSIS approach applied to sort corporate bonds based on financial statements and expert's assessment”, Expert Systems With Applications, 152, 113369.
• De Lima Silva, D.F. et al. (2023), “Preference disaggregation on TOPSIS for sorting applied to an economic freedom assessment”, Expert Systems With Applications, 215, 119341.
• Doğan, H. (2022), “Seçilmiş Ülkelerin Çevresel Performanslarının Bütünleşik CRITIC-MABAC Yöntemleriyle Ölçülmesi”, Journal of Emerging Economies and Policy, 7(2), 433-448.
• Durmaz, E.D. & İ. Gölcük (2023), “Entropi tabanlı TOPSIS-Sort ile iş güvenliği risklerinin sınıflandırılması”, Journal of Turkish Operations Management, 7(1), 1550-1563.
• Ecer, F. (2020), Çok Kriterli Karar Verme Geçmişten Günümüze Kapsamlı Bir Yaklaşım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Freedom House (2024), Freedom in the World 2024, <https://freedomhouse.org/explore-the-map?type=fiw&year=2024>, 06.09.2024.
• Genç, N. & O. Demirdöğen (2000), Yönetim El Kitabı, Birey Yayıncılık.
• Gül, M. (2021), “A quantitative occupational risk assessment methodology based on TOPSIS-Sort with its application in the aluminum extrusion industry”, International Journal of Pure and Applied Sciences, 7(1), 163-172.
• Helliwell, J.F. et al. (2024), World Happiness Report 2024, Sustainable Development Solutions Network.
• Hendiani, S. & G. Walther (2023), “TOPSISort-L: An extended likelihood-based interval-valued intuitionistic fuzzy TOPSIS-sort method and its application to multi-criteria group decision-making”, Expert Systems With Applications, 233, 121005.
• Keshavarz Ghorabaee, M. et al. (2016), “Multi-criteria inventory classification using a new method of evaluation based on distance from average solution (EDAS)”, Informatica, 27(3), 511-528.
• Matsumoto, K. et al. (2020), “Evaluating environmental performance using data envelopment analysis: The case of European countries”, Journal of Cleaner Production, 272, 122637.
• Ocampo, L. et al. (2021), “Classifying the degree of exposure of customers to COVID-19 in the restaurant industry: A novel intuitionistic fuzzy set extension of the TOPSIS-Sort”, Applied Soft Computing, 113, 107906.
• Onaran, B. (2014), Sürdürülebilir Pazarlama, Ankara: Detay Yayınlıcılık.
• Özçalıcı, M. (2021), MATLAB ile Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Özkan, M. & A. Özcan (2018), “Veri zarflama analizi ile seçilmiş çevresel göstergeler üzerinden bir değerlendirme: OECD performans incelemesi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 485-508.
• Özkan-Aksu, E. & C. Temel-Gencer (2018), “Veri zarflama analizi ile OECD ülkelerinin çevre performansının incelenmesi”, International Journal of Economic and Administrative Studies, 18(EYİ Özel Sayısı), 191-206.
• Rogge, N. (2012), “Undesirable specialization in the construction of composite policy indicators: The Environmental Performance Index”, Ecological Indicators, 23, 143-154.
• Roy, P.K. & K. Shaw (2023), “An integrated fuzzy credit rating model using fuzzy-BWM and new fuzzy-TOPSIS-Sort-C”, Complex & Intelligent Systems, 9, 3581-3600.
• Roy, P.K. et al. (2023a), “Developing an integrated fuzzy credit rating system for SMEs using fuzzy-BWM and fuzzy-TOPSIS-Sort-C”, Annals of Operations Research, 325, 1197-1229.
• Sabokbar, H.F. et al. (2016), “A novel sorting method TOPSIS-Sort: An application for Tehran environmental quality evaluation”, E+M Ekonomie a Management, 19(2), 87-98.
• Senir, G. (2024), “Evaluation of the environmental sustainability performance of Eastern European countries with integrated MCDM methods”, International Journal of Agriculture, Environment and Food Sciences, 8(2), 378-391.
• Singer, H. & T. Över-Özçelik (2024), “Classifying the properties of stainless steel materials for biomedical applications under an intuitionistic fuzzy environment: An FMEA-based TOPSIS-Sort methodology”, Materials Today Communications, 40, 110183.
• Sustainable Development Solutions Network (2024), Sustainable Development Goals (SDG) Index Rankings, <https://dashboards.sdgindex.org/rankings>, 06.09.2024.
• Tiwari, A. & Q.M.D. Lohani (2023), “Proposed intuitionistic fuzzy entropy measure along with novel multicriteria sorting techniques”, IEEE Access, 11, 7630-7641.
• Uludağ, A.S. & H. Doğan (2021), Üretim Yönetiminde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Literatür, Teri ve Uygulama, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Uludağ, A.S. (2023), “TOPSIS Sort-B Yönteminin Doğal Afet Risk Değerlendirmesinde Kullanılabilirliği: Meteorolojik Afetler Üzerine Bir Araştırma”, içinde: VI. Uluslararası Ekonomi, Siyaset ve Yönetim Sempozyumu (226-252), Diyarbakır.
• UNDP United Nations Development Programme (2024), Human Development Report 2023-2024.
• Vinitha, K. et al. (2020), “Review on industrial mathematics and materials at Industry 1.0 to Industry 4.0”, Materials Today: Proceedings, 33, 3956-3960.
• Wang, T-C. & H-D. Lee (2009), “Developing a fuzzy TOPSIS approach based on subjective weights and objective weights”, Expert Systems with Applications, 36(5), 8980-8985.
• World Bank (2024a), World Development Indicators, <https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators>, 06.09.2024.
• World Bank (2024b), Worldwide Governance Indicators, <https://www.worldbank.org/en/publication/worldwide-governance-indicators/interactive-data-access>, 06.09.2024.
• Yale Center for Environmental Law & Policy (2024), 2024 Environmental Performance Index (EPI), Yale University, <https://epi.yale.edu/epi-results/2024>, 06.09.2024.
• Yamagishi, K. & L. Ocampo (2022), “Utilizing TOPSIS-Sort for sorting tourist sites for perceived COVID-19 exposure”, Current Issues in Tourism, 25(2), 168-178.
• Yegen, N. & S. Gül (2024), “Çevik proje yönetiminde Scrum takımlarının başarı sınıflandırmasına yönelik bir ÇKKV modeli: AHS bütünleşik TOPSIS-Sort-B”, Politeknik Dergisi, 27(2), 731-748.
• Zhang, Z. & Z. Li (2023), “Consensus-based TOPSIS-Sort-B for multi-criteria sorting in the context of group decision-making”, Annals of Operations Research, 325, 911-938.