Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 17, 29.12.2017

Birgül Burunkaya , Doç.dr. Kenan Topal , Uzm.dr. Gizem Erdoğdu Uzm.dr. Çiğdem Gereklioğlu

Öz

Giriş
ve Amaç: Bu çalışma ile Adana Numune Eğitim ve Araştırma
Hastanesi (ANEAH) sağlık çalışanlarının çalışan güvenliği ile ilgili mevcut
uygulamalardan memnuniyet durumlarının ve 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu hakkında bilgi düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır.

Materyal
ve Metod: Bu kesitsel çalışma ANEAH’nin 521 sağlık çalışanı
üzerinde 1 Mayıs 2015 ile 30 Haziran 2015 tarihleri arasında
gerçekleştirilmiştir. Veri toplama formu katılımcıların sosyo-demografik
özellikleri, çalışan güvenliği ile ilgili mevcut uygulamalardan memnuniyet
durumlarını sorgulayan 21 madde ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hakkında
bilgi düzeylerini araştıran 9 maddeden
oluşturulmuştu. Ayrıca katılımcılara 45 maddelik Hastanelerde Çalışan Sağlık
Personeli İçin İş Güvenliği Ölçeği (HİGÖ) uygulandı.

Bulgular:
Araştırmaya
katılan 521 sağlık çalışanının ortalama
yaşı 35.2±8.2 yıl ve %58.7’si kadın (n=306)idi. Katılımcıların %20.1’i
asistan doktor (n=105), %29.2’si uzman doktor (n=152) ve %50.7’si sağlık memuru ve hemşire (n=264) idi. Katılımcıların
%55.9’unun güvenlik personeli
davranışlarından, %56.8’inin çalışma
ortamındaki kişiler arası ilişkilerden memnun olduklarını ve %56.2’si ise iş
kazası/meslek hastalığı durumunda kurumun sorumluluk alması ve desteğinden
memnun olmadıklarını belirtmişlerdir. Katılımcılara uygulanan HİGÖ ortalama puanı (51.20) düşük bulundu. Yine 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu bilgi düzeyleri hakkındaki maddelerin ortalama skorların düşük olduğu bulunmuştur. Yapılan
karşılaştırmalar sonucunda meslek durumuna göreİş
Güvenliği Ölçek puanları mesleki hastalıklar ve şikayetler konusunda uzman
doktorların ortalama skoru (2.31±0.9) asistan doktor (1.92±1.6) ve hemşirelerin
(2.0±0.9)ortalama skoruna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (F=8.587,
p=0.000). Çalışan güvenliği uygulamalarından memnuniyet oranları lisans ve
yüksek lisans eğitimi alanlarda meslek lisesi ve ön lisans eğitimi alanlara
göre daha yüksek olduğu görüldü (F= 3.737, p= 0.011).

Sonuç:
Katılımcıların HİGÖ ortalama
puanlarının ve İş Sağlığı
ve Güvenliği Kanunu hakkındaki bilgilerinin düşük olduğu bulunmuştur. Araştırmamızda
eğitim düzeyinin artmasıyla çalışan güvenliği uygulamalarından
memnuniyetlerinin arttığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı hizmetleri, çalışan sağlığı

Kaynakça

• 1. Keleş R. İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı ve Kavramla İlgili Yeni Perspektifler. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi 2004; 22(4): 16- 21
• 2. Tüzüner VL, Özaslan BÖ. Hastanelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 2011; 40 (2): 138-154. Erişim yeri:http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuisletme/article/viewFile/1023013906/1023013120 Erişim Tarihi: 09.12.2016
• 3. Sadullah Ö. İnsan Kaynakları Yönetiminde Koruma İşlevi (İş Güvenliği ve İş gören Sağlığı), (Bölüm 9), ‘İnsan Kaynakları Yönetimi’ içerisinde, Uyargil C ve ark. Edt, 5. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2010. Sayfa: 452-494 Erişim Yeri: http://docplayer.biz.tr/3271711-Insan-kaynaklari-yonetimi.html Erişim Tarihi: 09.12.2016
• 4. Öztürk H, Babacan E. Hastanede Çalışan Sağlık Personeli için İş Güvenliği Ölçeği, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2012. 9(1):36-42.
• 5. Ütük Bayılmış O. İş Sağlığı ve Güvenliği Farkındalık Değerlendirmesi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri AD, İnsan Kaynakları ve Çalışma İlişkileri Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ocak 2013. Erişim Yeri:http://ulusaltezmerkezi.com/is-sagligi-ve-guvenligi-farkindalik-degerlendirmesi-saglik-calisanlarina-yonelik-alan-arastirmasi/ Erişim Tarihi:14.12.2016
• 6. Öztürk H, Babacan E, Anahar EÖ. Hastanede Çalışan Sağlık Personelinin İş Güvenliği, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, 2012. 1(4): 252-268. Erişim Yeri:http://sbd.gumushane.edu.tr/media/uploads/sbd/articles/Makale_4_1.pdf Erişim Tarihi:15.12.2016
• 7. Karaer G, Özmen D. Sağlık Çalışanlarının İş Güvenliği: Devlet Hastanesi Örneği, Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 2016; 8(4): 306-316. Erişim Yeri: http://www.turkiyeklinikleri.com/journal/hemsirelik-bilimleri-dergisi/1308-092X/last-issue/tr-index.html Erişim Tarihi:20.12.2016
• 8. Yıldırım, Z. Tekirdağ İli Kamu Hastanelerindeki Sağlık Çalışanlarının İş Doyum Düzeylerinin Değerlendirilmesi, IAAOJ Scientific Science 2015. 3(1):8-18. Erişim Yeri: http://docplayer.biz.tr/19823587-Tekirdag-ili-kamu-hastanelerindeki-saglik-calisanlarinin-is-doyum-duzeylerinin-degerlendirilmesi-ozet.html Erişim Tarihi:20.12.2016