Bir Üniversite Yerleşkesinin Açık Alanını Kullanan Kişilerin Güneşten Korunma Davranışları

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 1, 11 - 19, 10.04.2018

Tuğba Meliha Fatma Ercan

Öz

Öz
Giriş: Güneşten korunma davranışında kişilerin aldığı önlemlerin saptanmasının önemi büyüktür. Bu gerekçeyle, belirlenmiş tarih ve saatlerde güneşten korunma davranışı gözlenmiştir.
Gereç ve Yöntem: Bir üniversitenin sağlık yerleşkesinde seçilmiş iki ayrı noktada (giriş ve çıkışında) yapılmıştır. Veriler; 10-14 Temmuz 2017 tarihleri arasında 11.00-12.00 ve 15.00-16.00 saatlerinde seçilmiş alanlarda toplanmıştır. Bu alanlardan belirlenen gün ve saatlerde geçen kişilerin gözlenmesi sırasında elde edilen veriler için veri toplama formu kullanılmıştır. Bu yolla toplam 1035 kişi gözlenmiştir. Araştırmanın değişkenleri; gözlenen yaş grubu (çocuk ya da erişkin), cinsiyet, sağlık çalışanı olduğuna dair algı (beyaz önlük, yaka kartı), yanında çocuk olup olmadığı, güneş gözlüğü kullanımı, şapka kullanımı, şemsiye kullanımı, kıyafetin rengi, elinde su olup olmamasıdır.
Bulgular: 1035 kişinin %1,3’ü güneşten korunma davranışlarının tamamını uygularken, %11,7’sinin hiçbir davranışı uygulamadığı saptanmıştır. Önerilerin tamamını uygulayan erkeklerin yüzdesi kadınlardan, yaşlı grubu yüzdesi erişkin yaş grubundan yüksektir. Araştırma açısından beklentilerle uyumlu davranış gösteren sağlık çalışanı bulunamamıştır. Cinsiyete göre güneş gözlüğü kullanımı erkeklerde %39,5 ve kadınlarda %53,3’tür. Yaşlıların şapka kullanımı erişkin-çocuk yaş grubuna göre daha yüksektir. Katılımcıların yalnızca %1'inin şemsiye kullandığı saptanmıştır.
Sonuç: Bireylerin güneşten korunma davranışını yeterli ölçüde göstermemeleri önemli bir halk sağlığı problemidir. Çalışmada korunma davranışının tamamını uygulayanların yüzdesinin düşük bulunmasının sebebi olarak toplumun güneşin zararlı etkileri hakkında yeterli bilgiye ve farkındalığa sahip olmaması düşünülebilir. Konuyla ilgili iyileştirici çalışmaların yapılmasına gereksinim vardır.
  

Anahtar Kelimeler

Güneşten etkilenim, Korunma

Kaynakça

• 1. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%20Te%C5%9Fviki%20S%C3%B6zl%C3%BCk.pdf. Erişim:5/7/2017 2. [Internet] http://www.who.int/healthpromotion/ conferences/previous/ottawa/en/. Erişim: 5/7/2017. 3. [Internet]https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane /kitaplar/Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%20Te%C5%9Fviki%20S%C3%B6zl%C3%BCk.pdf. Erişim:5/7/2017. 4. Yurtseven E, Ulus T, Vehid S et al. Assessment of Knowledge, Behaviour and Sun Protection Practices among Health Services Vocational School StudentsInt. J. Environ. Res. Public Health 2012, 9(7), 2378-2385; [Internet] doi:10.3390/ijerph9072378 Erişim:17.07.17 5. Aynur, U.; Süheyla, A.O.; Safak, E. Evaluating the skin cancer risks and sun-protection practices of students. Ege Med. J. 2004, 43, 95–99[internet] http://www.oalib.com/references/8711448 Erişim:17.07.17 6. Grunfeld EA. What influences university students’ intentions to practice safe sun exposure behaviours? J Adolesc Health 2004;35:486–92. [Internet] doi:10.1016/j.jadohealth.2003.11.093 Erişim:17.07.2017 7. Erkin G, Karaduman A. Güneş, güneşten korunma ve güneşten koruyucular[Internet]: http://www.tip.hacettepe.edu.tr/actamedica/2007/sayi_2/baslik4.pdf Erişim:5/7/2017