Histerektomi Olan Hastanın Roy Adaptasyon Modeline Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 5, 401 - 411, 17.11.2025

Neslihan Kazak Saltan , Nülüfer Erbil

Öz

Amaç: Histerektomi kadını fiziksel, psikolojik ve sosyo-kültürel yönden etkileyen cerrahi bir girişimdir. Roy Adaptasyon Modeli, kadının histerektomi cerrahisine hızlı ve kolay adaptasyonunu sağlayıp iyileşme sürecini hızlandırarak komplikasyon gelişme riskini azaltacaktır. Bu çalışmada Roy Adaptasyon Modeline göre histerektomi cerrahisi geçirmiş hastanın hemşirelik bakımının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Veriler hastadan yazılı onam alındıktan sonra olguya göre düzenlenen “Jinekolojik Veri Toplama Formu” kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle elde edilmiştir. Toplanan veriler; Kuzey Amerika Hemşirelik Tanıları Sınıflaması [North American Nursing Diagnosis Association-International (NANDA-I)] kullanılarak, bireye özgü Hemşirelik Girişimleri Sınıflaması [Nursing Interventions Classification (NIC)] ve Hemşirelik Çıktıları Sınıflaması [Nursing Outcomes Classification (NOC)] sistemleri doğrultusunda sistematize edilmiştir.
Bulgular: Ağrı, vajende kötü koku ve menometroraji nedeniyle hastaneye başvuran olguya, endometriyum kanseri tanısı konulduktan sonra histerektomi cerrahisi uygulanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda olgu Roy Adaptasyon Modeli’nin alanlarına göre belirlenen hemşirelik tanıları ile modelin ilgili alanlarına entegre edilmiştir.
Sonuç: Modelin histerektomi cerrahisinde uygun bir rehber olacağı ve hemşirelikte hizmet içi eğitimlerin içeriğine dahil edilmesi, farklı konularda, daha geniş popülasyonlarla, daha kesin kanıtlar sağlayan prospektif çalışmalarda modelin kullanımının yaygınlaştırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

histerektomi , roy adaptasyon modeli , olgu sunumu

Etik Beyan

Hastadan sözlü ve yazılı onam alınmıştır. Çalışmanın her aşamasında Helsinki Deklarasyonu Prensiplerine uygun davranılmıştır.

Destekleyen Kurum

Yazarlar çalışma için finansal destek almadıklarını beyan etmişlerdir.

Nursing Care of A Patient with Hysterectomy According to The Roy Adaptation Model: A Case Report

Öz

Objective: Hysterectomy is a surgical procedure that affects women physically, psychologically, and socio-culturally. The Roy Adaptation Model will facilitate the woman's rapid and easy adaptation to hysterectomy surgery, accelerate the recovery process, and reduce the risk of complications. This study aims to evaluate nursing care for patients who have undergone hysterectomy surgery according to Roy's Adaptation Model.
Method: Data were obtained through face-to-face interviews using the “Gynecological Data Collection Form” tailored to each case after obtaining written consent from the patient. The collected data were analyzed using the North American Nursing Diagnosis Classification [North American Nursing Diagnosis Association-International (NANDA-I)], the individual-specific Nursing Interventions Classification [Nursing Interventions Classification (NIC)] and Nursing Outcomes Classification [Nursing Outcomes Classification (NOC)] systems.
Results: The patient, who was admitted to the hospital due to pain, foul odor in the vagina, and menometrorrhagia, underwent hysterectomy surgery after being diagnosed with endometrial cancer. Based on the data obtained, the nursing diagnoses determined according to the areas of Roy's Adaptation Model were integrated into the relevant areas of the model.
Conclusion: It can be suggested that the model would be an appropriate guide in hysterectomy surgery and that it should be included in the content of in-service training in nursing. Furthermore, the use of the model should be promoted in prospective studies with different topics, broader populations, and more definitive evidence.

Anahtar Kelimeler

hysterectomy , roy adaptation model , case report

Kaynakça

• Abay H, Kaplan S. Histerektomi sonrası cinsel sorunların değerlendirilmesinde PLISSIT Modelinin kullanılması. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi. 2017;11:184-200.
• Wilson LF, Pandeya N, Byles J, Mishra GD. Hysterectomy status and all cause mortality in a 21 year Australian population-based cohort study. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 2019;220(1):83e1-e11.
• Burma E, Kavlak O. Histerektomi ameliyatı geçiren kadınlarda kaygı, ağrı ve sosyal desteğin derlenme kalitesine etkisi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;10(3):325-33.
• Erdoğan E, Demir S, Çalışkan BB, Bayrak NG. Effect of psychological care given to the women who underwent hysterectomy before and after the surgery on depressive symptoms, anxiety and the body image levels. Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2020;40(7):981-7.
• Kök G, Erdoğan EN, Söylemez EB, Güvenç G. Histerektomi olan hastanın fonksiyonel sağlık örüntülerine göre hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;11(2):273-8.
• Ramdhan RC, Loukas M, Tubbs RS. Anatomical complications of hysterectomy: A review. Clinical Anatomy; 2017;30(7):946-52.
• Thuy PT, Thosingha O, ChanruangvanichW. Factors related to recovery in patient safter total hysterectomy. Journal of Nursing Science. 2017;35(4):12-20.
• Ratchasan P, Monkong S, Aree-Ue S. Selected factors related to adaptation among colorectal cancer older adults with colostomy. The Bangkok Medical Journal. 2020;16(1):50-7.
• Bulut Ş, Peksoy-Kaya S, Şahin S. Roy Adaptasyon Modelinin menometroraji tanısı ile histerektomi olmuş hastanın hemşirelik bakımında kullanımı: Olgu sunumu. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2024;7(1):108-18.
• Şahin G, Başak T, Sezgünsay E. Sigmoid Kolon Kanseri Tanısı İle İleostomi Açılan Hastanın Roy Adaptasyon Modeli’ne Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu sunumu. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi.2021;3(1):45-52.
• Vicdan KA, Demirel T. Histerektomi sonrası hemşirelik bakımında Roy Adaptasyon Modelinin kullanımı. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 2015;2:1-10.
• Hosseini M, Soltanian M. Application of Roy’s Adaptation Model in Clinical Nursing: A systematic review. Journal of Iranian Medical Council. 2022;5(4):540-56.
• Roy C. Extending the Roy Adaptation Model to meet changing global needs. Nursing Science Quarterly. 2011;24(4):345-51.
• Faradina DS, Handayani D,Imavike F. Psychosocial adaptation of breast cancer patients based on The Roy Adaptation Model. Jurnal Aisyah Jurnal Ilmu Kesehatan. 2023;8(2):657–64.
• Mohamady SH, El-Said GG, Hassan MM. Effect of Roy Adaptation Model on sexual function and pain coping strategies among women with early stage of cervical cancer. Egyptian Journal of Health Care. 2023;14(2):608-26.
• Gamal A, Ayoub G, Khalil A,Hussein A. Effect of Nursing Care Guided by Roy’s Adaptation Model on self- evaluation of women after caesarean section. Journal of Health, Medicine and Nursing. 2019;67(1):33-42.
• Yılmaz E, Karataş B, Sancı M. Kadınlarda histerektomi sonrası cinsel fonksiyon ve yaşam kalitesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2015;31(2):40-52.
• Maryati I, Sukmawati S, Mamuroh L. The application of “Roy Adaptation” Theory Model in women with early stage of cervical cancer: A study case. Journal of Maternity Care and Reproductive Health. 2018;1(2):386-97.
• Shariat Panahi S, Farahani M, Rafii F, Rassouli M, Tehrani F. Application of Roy Adaptation Model on adherence to treatment in patients with heart failure. Revista Latino Americana de Hipertensión. 2020;15(2):128-37.
• Goudarzi F, Khadivzadeh T, Ebadi A, Babazadeh R. Iranian women’s self concept after hysterectomy: A qualitative study. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2021;26(3):230-37.
• Abdel-Mordy M, Atta-Mohammed W,Rabea-Abd-Elmordy Z. Effect of application Roy’s Adaptation Model on women’s satisfaction and quality of life After mastectomy. Egyptian Journal of Health Care. 2021;12(4):745-61.
• Öztepe-Yeşilyurt K. The effect of Roy Adaptation Model on the adaptation status of Patient safter surgical intervention. Journal Education and Research in Nursing. 2023;20(3):277-83.