Aile Hayatına Saygı ve Aile Hayatının Korunması Hakkı Bağlamında Ele Alınan Birkaç Kurum Üzerine İnceleme

Year 2022, Volume: 30 Issue: 3, 1561 - 1589, 15.09.2022

Özlem Usta

https://doi.org/10.15337/suhfd.1088340

Abstract

Aile hayatına saygı ve aile hayatının korunması hakkı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 20 ve 41. maddelerinde koruma altına alınmış temel bireysel haklardandır. Ancak düzenlemeler detaylı olarak incelendiğinde, birey ve aileye sağlanan korumaların kapsam ve sınırlarında belirsizlikler bulunduğu görülmektedir. Dolayısıyla kapsam ve sınırları belirlemede AİHM ve Anayasa Mahkemesi gibi yüksek mahkemeler bize yol göstermekte, hatta bazı durumlarda hakkın kapsamını genişletebilmektedir.
Bu kapsamda yapılan çalışmada, aile hayatına saygı hakkı ve ailenin korunması hakkı bağlamında değerlendirilen hususlar, Çocuğun Soyadı, Evlenme Hakkı, Fiili Birliktelikler, Eş Durumu Tayini ve Pembe Oda başlıklarında incelenmiştir. Ayrıca çalışmada, bu hakların koruma altına alınmasına yönelik yargı kararlarında zaman içinde yapılan değişiklikler ve içtihatlarla değinilen ilkeler de incelenmiştir.
Çalışmanın sonunda, özellikle yüksek mahkeme kararlarında aile hayatının korunması ve aile hayatına saygı hakkına büyük önem verildiği, aile hayatın-da saygı gösterilmesine ilişkin görüş ve uygulamaların zamanla edinilen tecrübeler ve değişen yaşam koşulları doğrultusunda yeniden düzenlendiği ve bu yöndeki kanuni yaklaşımın güncel olarak takip edildiği değerlendirilmektedir.

Keywords

Aile, Aile Hayatının Korunması, Aile Hayatına Saygı

References

• KAYNAKÇA ACABEY, Beşir, Türk Hukukunda Aile Adı (Eşlerin ve Çocukların Soyadı), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, C. 19, Özel Sayı, 2017, s. 493-512.
• ÇAKMAK, U. Ramazan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Evlenme Hakkı, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.25, S.2, 2017, s.163-184.
• DURSUN, Gizem, AİHM Kararları Işığında Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.13, 2018, s. 167-168.
• ELBAN, Hasan Kemal (Editör), Mahpuslara Muameleye Dair Birleşmiş Milletler Asgari Standart Kuralları (Nelson Mandela Kuralları), Türkiye İnsan Hakları Vakfı Yayınları, Ankara, Haziran 2019.
• EREN, Abdurrahman, “Bir İnsan Hakkı Olarak Hükümlü ve Tutukluların ‘Eş Ziyareti Hakkı’”, Prof. Dr. Yılmaz Aliefendioğlu’na Armağan, Ed.: İbrahim Ö. Kaboğlu vd. Yetkin Yayınları, Ankara, 2009.
• KABA, Ladji, AİHM Kararlarında Aile Hayatına Saygı Hakkının Uygulanmasında Devletin Yükümlülükleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2018.
• KÖNEZOĞLU, Bilge, Aile ve Ailenin Korunması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
• MURAT, Abdullah, Hükümlü ve Tutukluların Özel Hayat ve Aile Hayatlarının Korunması, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli, 2010.
• OSMANOĞLU, Bilal, PARLAK, O. Emre, “Mahpusların Ailesi ve Yakınlarıyla Görüşme Hakkı”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, 2021, s.237-290.
• Ö. ARSLAN, Gülay, Özel Yaşama ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru El Kitapları Serisi – 8, Avrupa Konseyi, 2019.
• PEHLİVAN, M. Gökhan, Soyadı Kavramı ve Küçüklerin Soyadı İle Velayet Hakkı Arasındaki İlişkinin Yargı Kararları Işığında Değerlendirilmesi, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S. 7, 2016, s. 793-829.
• ULUSOY, D. Ali, Kamu Görevlilerinin Eş Durumu Nedeniyle Tayinlerinde Ayrımcılık Hakkında Bir Karşı Oy, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, Cilt: 8, Özel Sayı, Haziran 2013, s. 3265-3267.
• YAVUZDOĞAN, Seçkin, Danıştay’ın Naklen Atamalarda “Aile Birliğinin Korunması Amacıyla Eş Durumunun Gözetilmesi” İlkesine Yaklaşımı, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 19, s.415-446.