KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MOBBİNG - ÖRGÜTSEL GÜVEN İLİŞKİSİ: ÇANAKKALE İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

Year 2015, Issue: 34, 1 - 14, 01.08.2015

Bekir Eşitti Bülent Akyüz

Abstract

Konaklama sektöründe takım çalışmasının önemi ve iş yerinde çalışanlar arasında görülen farklılıkların artması nedeniyle örgütsel güven işin akışı ve sürekliliği için kilit rol oynamaktadır. Örgütsel güven çalışanları motive eden önemli değerlerden biridir. Çalışanların örgütsel güveni, örgüt içerisinde kurdukları ilişkilerde pozitif beklenti içinde olmalarını ifade eder ve çalışanların işletmeye karşı olan tutumlarını pozitif yönde etkiler. Örgütsel güven algısı ölçülürken yönetici, iş arkadaşları ve örgütün kendisinden oluşan örgütsel güvenin boyutları ve işyerindeki temel odak birimler arasında ayrım yapmak önemlidir. Örgütsel güven seviyesi yüksek olan örgütler daha başarılı, yeni koşullara ve durumlara ayak uyduran, yenilikçi işletmelerdir. Mobbing psikolojik şiddet psikolojik yönden istenmeyen tavır ve davranışlarla iş görenin rahatsız edilmesidir. İşletmede bir çalışanın sürekli ve sistematik olarak en az altı ay boyunca bir ya da birden fazla çalışan tarafından saldırgan davranışlara hedef haline getirilmesiyle mobbing meydana gelmektedir. Ortaya çıkarılamayan ya da ters tepki almaktan çekinildiği için sessiz kalınan bu durum iş görene hem fiziksel hem de ruhsal anlamda onarılması güç zararlar vermekte ve örgütsel güveni de olumsuz etkilemektedir.Bu bağlamda çalışmanın amacı, konaklama işletmeleri çalışanlarını etkileyen mobbing sorununun işgörenler tarafından algılanma durumunu ortaya koyarak mobbing ile örgütsel güven arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu yönde bir anket hazırlanmış ve Çanakkale’de bulunan konaklama işletmeleri çalışanlarına uygulanmıştır. Mobbing’i ölçmek için Leymann’ın Psikolojik Terör Envanteri LIPT ve örgütsel güveni ölçmek için Omarov 2009 tarafından düzenlenen Örgütsel Güven Ölçeğinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler istatiksel paket programı ile analiz edilmiştir. Analizlerin neticesinde, mobbing ve örgütsel güven ölçeklerinin ayrı ayrı üç boyut altında toplandığı ve örgütsel güven ile mobbing arasında ters yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Çalışmanın genel sonucuna bakıldığında; konaklama işletmelerinde çalışan katılımcıların örgütsel güven algılarının yüksek ve buna bağlı olarak bu çalışanların mobbing algı düzeylerinin ise düşük olduğu saptanmıştır. Ayrıca, üç ve beş yıldızlı konaklama işletmelerinde çalışan katılımcıların yöneticilerine ve çalıştıkları örgüte dört yıldızlı konaklama işletmelerine göre daha az güvendiği dikkat çekici bir sonuçtur.

Keywords

Mobbing, Örgütsel Güven, Turizm, Konaklama İşletmeleri, Çanakkale.

Mobbing - Organizational Trust Relationship in Accommodation Establishments: A Research in the Province Of Canakkale

Abstract

Due to the importance of team work in the hospitality industry and the increase of differences seen among employees at work, organizational trust plays a key role for the flow and continuity of the business. Organizational trust is one of the important values that motivates employees. Organizational trust of the employees refers to be in positive expectations in their relationship within the organization and affects employees' attitudes towards the company in the positive direction. While measuring the perception of organizational trust, it is important to distinguish the dimensions and main focus units of organizational trust consisting of trust to managers, colleagues and the organization itself. Businesses with a high level of organizational trust are more successful, more adapted to new circumstances and situations and more innovative enterprises. Mobbing psychological violence is the disturbance of an employee by the undesirable psychological attitudes and behaviors. Mobbing occurs by becoming a target of continuous and systematic for at least six months aggressive behaviors by multiple employees in the workplace. This stuation is undetectable of staying silent because of the fear to take adverse reactions that give irreparable harm to the employees in the sense of both physically and spiritually and affects organizational trust negatively. In this context, the purpose of this study is to determine the relation between mobbing and organizational trust by revealing the perceptions of employees of the hospitality establishments against the impact of mobbing issue. A survey was prepared in this direction and applied to the employees of the hospitality enterprises in Canakkale province. To measure mobbing, ‘Leymann Inventory of Psychological Terror LIPT ’ and to measure organizational trust ‘Organizational Trust Scale’ set by Omarov 2009 were used. The obtained data were analyzed with a statistical software package. As a result of the analysis, it has been found out that both mobbing and organizational trust scales were aggregated under three dimensions separately and there exits a significant and inverse relationship between mobbing and organizational trust. Having examined the overall results of the study; it has been found out that while the organizational trust perceptions of the participants working in hospitality establishments are high; their mobbing perception levels are low, accordingly. Also, it is a remarkable result that participants of three and five-star hospitality establishments have less trust to their managers and organizations than participants belonging to four-star hospitality establishments

Keywords

Mobbing, Organizational trust, Tourism, Hospitality Establishments, Canakkale

References

• Asunakutlu, T. (2002). “Örgütsel Güvenin Oluşturulmasına İlişkin Unsurlar ve Bir Değerlendirme”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-13.
• Avcı, U. ve Kaya, U. (2013). “Yıldırma Algısı ve Etkileri: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(2), 1-25.
• Balducci C., Alfano V., ve Fraccaroli F. (2009). “Relationship Between Mobbbing At Work and Mmpı-2 Personality Profile, Posttraumatic Stres Symtoms, and Suicidal İdeation and Behavior”, Violence and Victims, 24 (1), 52-67.
• Bewan, M. C. (2005). Intra Organizational Trust, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Canada: Royal Road University Master of Arts in Leadership and Training.
• Bilgel, N., Aytaç, S. ve Bayram, N. (2011). İşyerinde Yıldırma Davranışı, Serpil Aytaç ve Nuran Bayram (Ed.), İşyerinde Şiddet, İstanbul: BETA Yayınları.
• Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. New York: Transaction Publishers.
• Browne, M. N. ve Smith, M. A. (2008). “Mobbing in the worplace: The Latest Illustration of Pervasive Individuailsm in American Law”, Employee Rights and Employment Policy Journal, 12, 131-161.
• Bultena, C.D. ve Whatcott, R. B. (2008). “Bushwacked At Work: A Comparative Analysis of Mobbing and Bullying At Work”, Proceedings of The American Society of Business and Behavioral Sciences, 15 (1), 652-666.
• Cemaloğlu, N. (2011). “The relationship between leadership styles of primary school principals and organizational health of school and workplace bullying”, Journal of Educational Administration, 49(5), 1-37.
• Cemaloğlu, N. ve Kılınç, A. Ç. (2012). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Algıladıkları Örgütsel Güven ve Yıldırma Arasındaki İlişki”, Eğitim ve Bilim, 37(165), 17-151.
• Cook, J. ve Wall, T. (1980). “New Work Attitude Measures Of Trust,Organizational Commitment And Personal Need Non-Fulfilment”. Journal Of Occupational Psychology, 53, 39-52.
• Davenport, N., Schwartz, R. D., Elliot, G. P. (2003). Mobbing: İş Yerinde Duygusal Taciz, (Çev. Osman Cem Önertoy), İstanbul: Sistem Yayıncılık A.Ş.
• Davis, J. H., Schoorman, F. D., Mayer, R. C. ve Tan, H. H. (2000). “The Trusted General Manager and Business Unit Performance: Empirical Evidence of a Competitive Advantage”, Strategic Management Journal, 21(5), 563–576.
• Durdağ, F. M. ve Naktiyok, A. (2011). “Psikolojik Taciz Algısının Örgütsel Güven Üzerindeki Rolü”, Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(2), 5-37.
• Einarsen, S., ve Skogstad, A. (1996). “Bullying At Work: Epidemiological Findings In Public and Private Organizations”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5, 185-201.
• Hogh, A. ve Ortega, A. (2010). “Does previous bullying increase the risk of bullying and does becoming a new target have an impact on personal disposition? A two-year follow-up study”, 6.th International Conference on Workplace Bullying –Sharing Our Knowledge. Abstracts. 4-6 June 2010 (ss. 42-43). Institut Sante et Societe, Montreal-Canada.
• Hutchinson, M., Vickers, M., Jackson, D. and Wilkes, L. (2010). “Bullying As Circuits of Power : An Australian Nursing Perspective”, Administrative, Theory and Praxis, 32(1), 25 - 47.
• Jenkins, M., Winefield, H. ve Sarris, A. (2010). What's in a name? Workplace Bullying: Perceptions of Organisational Justice and Outcome in Workplace Bullying Policies and Procedures, 6.th International Conference on Workplace Bullying–Sharing Our Knowledge. Abstracts. 4-6 June 2010 (ss. 49-50). Institut Sante et Societe, Montreal-Canada.
• Jennifer, D., Cowie, H. ve Anaiadou, K. (2003). “Perception and Experience of Workplace Bullying In Five Different Working Populations”, Aggressive Behavior, 2, 489-496.
• Kaygın, E. ve Atay, M. (2014). “Mobbingin Örgütsel Güven ve Örgütsel Sessizliğe Etkisi-Kamu Kurumunda Bir Uygulama”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 18(2), 95-113.
• Leymann, H. (1990). “Mobbing and Psychological Terror At Workplaces”, Violence and Victims, 5(2), 119-126.
• Mehmet Mete, M., Ünal, Ö. F., Akyüz, B. ve Kılıç, R. (2015). “Psikolojik Şiddetin İşe Bağlı Tükenmişliğe Etkisi: Batman İilinde Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(12), 37-61.
• Namie, G. ve Namie, R. (2009). The Bully At Work: What You Can Do To Stop The Hurt and Reclaim Your Dignity On The Job, Naperville, II: Sourcebooks.
• Omarov, A. (2009). Örgütsel Güven ve İş Doyumu: Özel Bir Sektörde Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Özer, D. (2009). İşyerinde Psikolojik Taciz Raporu, Bilge Kadın Araştırma Merkezi, 1-28. http://www.bilka.org.tr
• Özler, D., Atalay, E., Giderler, C. ve Şahin, M. D. (2008). “Mobbing’in Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 37–60.
• Rayner, C. ve Hoel. H. (1997). “A Summary Review of Literature Related to Workplace Bullying”, Journal of Community and Applied Social Psychology, 7(183), 199-208.
• Sadykova, G. (2014). Örgütsel Güven Oluşturmada Manipülasyon Tekniklerinin Etkisi: Türkiye-Tataristan Karşılaştırması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Tınaz, P. (2013). Çalışma Psikolojisi Boyutlarıyla Mobbing Tanım ve Tanı, Çalışma Hayatında Psikolojik Taciz (Mobbing) Panel ve Çalıştayı Bildiriler Kitabı, Ankara, 21-33.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri ve Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.