YÖNTEMSEL BİR KAVRAM OLARAK TÜRK HALK BİLİMİ ÇALIŞMALARINDA DÜŞÜNÜMSELLİK

Year 2018, Volume: 6 Issue: 11, 168 - 180, 30.06.2018

Metin Eren

Abstract

Halk
bilimi, halk hayatını çeşitli yönlerden inceleyen bir disiplindir. Bu inceleme,
genellikle, alan araştırması sonucu elde edilen veriler kullanılarak
gerçekleştirilir. Yakın dönemlere kadar saha çalışmalarında araştırmacı, bütün
araştırma sürecine hakim kişi olarak kabul ediliyordu. Araştırmacının özne,
otorite konumu uzun bir süre herhangi bir sorgulamaya konu edilmedi.

II.
Dünya Savaşı sonrası dönemde bilgi felsefesi alanında bilginin niteliği ve
değişen yapısı üzerine ortaya çıkan 
tartışmalar bilimsel bilginin öznesine dair sorgulamaları da beraberinde
getirdi. Bu sorgulama farklı bilimsel disiplinleri ve disiplinler çerçevesinde
araştırma yapanları içerecek şekilde genişledi. Bu tartışmalar sonucu yönteme
ilişkin bir kavram olarak düşünümsellik kavramı gelişti. Düşünümsellik, hem
bilimsel disiplinin kendi yöntemlerine hem de araştırmacının konumuna ilişkin
yeni yaklaşımları ifade eden bir kavram olarak şekillendi. Düşünümsellik ile
ilgili tartışmalar dilbilim, sosyoloji, antropoloji, medya çalışmaları gibi
disiplinleri etkiledi.

Düşünümsellik,
halk bilimi gibi önemli ölçüde alan araştırmasına dayanan bir bilgi dalında
araştırmacının ve kaynak kişilerin konumlarını birlikte değerlendirmeye olanak
sağlamaktadır. Düşünümselliği dikkate alan bir yaklaşım, birçok değişkenin
olduğu bir alanda bilimsel nesnelliğin sağlanmasına araştırmacıları daha da
yaklaştıracaktır. 

Keywords

Halk bilimi, yöntem, düşünümsellik., öznellik

References

• Akarçay Özdemir, G. (2013). Etnografların Alanda Fotoğrafı Kullanma Deneyimleri ve Çalışma Pratikleri Üzerine Bir Etnografik Çalışma. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi. S.26., s. 83-128.
• Aktay, Y. (1998). The Reflexivity of Modernity and Social Sciences, S.Ü. Fen-Edebiyat Fakultesi Dergisi, 1998, Number: 12. p. 151-166.
• Allred, D. (2000). Representing Culture Reflexivity and Mormon Folklore Scholarship. Master of Arts English Department Brigham Young University.
• Atay, Tayfun (2017). Sosyal Antropolojide Yöntem Ve Etik Sorunu: “Klasik Etnografiden Diyalojik Etnografiye Doğru” Moment Dergi, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi. 4(1): 189-206.
• Briggs, C. (1986). Learning how to ask: A sociolinguistic appraisal of the role of the interview in social science research. New York: Cambridge University Press.
• Çobanoğlu, ö. (1999). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Giddens, A. (1994). Modernliğin Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Harmanşah, R.; Nahya, N. Z. (2016). Etnografik Hikayeler Türkiye’de Alan Araştırması Deneyimleri. İstanbul: Metis Yayınları.
• Hufford, David J. (1995). The Scholarly Voice and the Personal Voice: Reflexivity in Belief Studies. Western Folklore, Vol. 54, No. 1, Reflexivity and the Study of Belief: 57-76.
• Malinowski, B. (1992). Bilimsel Bir Kültür Teorisi. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Mullen, Patrick B. (2000). Belief and the American Folk. The Journal of American Folklore, Vol. 113, No. 448 (Spring): 119-143.
• Mücen, B. http://www.academia.edu/18059885/Sabitfikirlerle_Y%C3%BCzle%C5%9Fen_Bilimsel_Tutum_Reflexivity_as_a_Scientific_Habitus_Confronting_Doxa_ Myerhoff, B. ; Rubby J. (1982). A crack in the mirror: Reflexive Perspectives in Anthropology. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Savran, G. (2012). “Düşünüyorum, Öyleyse Varım”. İstanbul Üniversitesi Felsefe Arkivi Dergisi, S. 21. s. 157-168.
• Tedlock, B. (1991). From Participant Observation To The Observation Of Participation: The Emergence Of Narrative Ethnography. Journal of Anthropological Research, Vol.:47. No: 1, pp. 69-94.