Arbitration In Insurance Law

Yıl 2018, Sayı: 36, 211 - 240, 01.10.2018

Tuğçe Nimet Yaşar

Öz

In Turkey, arbitration in insurance law is for the first time regulated in Insurance Act No. 5684 which entered into force in 2007. Insurance arbitration system aims at resolving disputes between insurance companies -that are members of the insurance system- and policy holders. The aim of this insurance arbitration system, which is similar to the “ombudsman system” practiced in other countries, is to resolve disputes in an independent, fast, informal, cost-effective and fair way. Arbitration in insurance law is regulated besides the Insurance Act, by the “By-Law on Insurance Arbitration” and the “Communiqué on the Insurance Arbitration Procedures and Insurance Arbitrators No: 2009/1 ”. In 2016, the communiqué was abolished and the by-law was amended. In this study, insurance arbitration system, Insurance Arbitration Commission, arbitrators, rapporteurs, the practice of the system and the amendments to the relevant regulations are discussed. The issue whether according to the Civil Procedure Act No. 6100 and Insurance Act, the arbitral award is subject to annulment or directly to appeal, is discussed

Anahtar Kelimeler

Arbitration, Insurance Law, Insurance Arbitration Commission, Annulment, Appeal

SİGORTA HUKUKUNDA TAHKİM

Öz

Türkiye’de 2007 yılında yürürlüğe giren 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile sigorta hukukunda tahkim sistemi ilk defa düzenlenmiştir. Sigorta tahkim sistemi ile sigortalılar ve sisteme üye sigortacılık yapan kuruluşlar arasındaki uyuşmazlıkların çözümü amaçlanmaktadır. Yabancı “ombudsmanlık sistemi”ne benzer olan bu sistem ile uyuşmazlıkların bağımsız, hızlı, basit ve maliyet etkin bir usulle çözüme kavuşturulması, sigortalıların hak kayıplarının önlenmesi amaçlanmaktadır. Sigorta hukukunda tahkime ilişkin Sigortacılık Kanunu hükümleri yanında “Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik” ve “Sigorta Tahkim Usûlü ve Sigorta Hakemlerine No: 2009/1 ” bulunmakta iken, 2016 yılında “Sigorta Tahkim Usûlü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ” yürürlükten kaldırılmış ve “Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik”te de değişiklikler yapılmıştır. Çalışmamızda genel olarak sigorta tahkim sistemi, Sigorta Tahkim Komisyonu, hakemler ve raportörler, tahkim sisteminin uygulanması değişiklikler ele alınmaktadır. Çalışmamızda ayrıca 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Sigortacılık Kanunu’nun karşılaştırılması sonucu ortaya çıkan hakem kararlarına uygulanacak itiraz ve temyiz yollarındaki sorunlar incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Tahkim, Sigorta Hukuku, Sigorta Tahkim Komisyonu, İptal, Temyiz.

Kaynakça

• ATAMAN-FİGENMEŞE, İnci: “Hakem Kararlarının İptali Kararlarına Karşı İstinaf Yoluna Başvurmadan Doğrudan Temyiz Yoluna Başvurulup Başvurulamayacağı Sorunu ve Soruna İlişkin Güncel Gelişmeler”, MHB 2017, C. 37, S. 2, s. 1004- 1037.
• AYBAR, Ayhan: “Sigorta ile İlgili Tahkim”, BTHAE IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası, 29 Kasım-4 Aralık 1965, s. 371-388.
• BOZER, Ali: Sigorta Hukuku, Ankara 2009.
• CAN, Mertol: Türk Özel Sigorta Hukuku, Ankara 2007.
• COHEN, Tammara: “The Insurance Ombudsman – an Alternative Dispute Resolution Forum for the Insurance Industry”, 8 S. Afr. Mercantile, 1996, s. 252-261.
• ÇEKER, Mustafa: Sigorta Hukuku, Adana 2012.
• DRAKE, Robert: “Insurance Dispute Resolution: Lessons from Europe”, 16 Legal Service Bull. 1991, s. 123-125.
• KALE, Serdar/TUNÇ YÜCEL, Müjgan: “Sigortacılık Kanununda Tahkim”, Haluk Konuralp Anısına Armağan, Ankara 2009, s. 461-477.
• KARACAN, Metin: “Komisyon’un 3. Yılında Başvuru Alınmayan İl Yok”, Sigortalı Dergisi, Ekim 2012, s. 80-81, http://www.sigortatahkim.org/webdev/ files/10-12.pdf.
• KARASU, Rauf: “Sigorta Tahkimi İle İlgili Güncel Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 26 (Nisan 2016), s. 49-69.
• KENDER, Rayegân: Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, İstanbul 2013. KURT KONCA, Nesibe: “Sigorta Uyuşmazlıklarının Tahkim Yoluyla Çözümü”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, C. I, Ankara 2010, s. 1343-1365.
• KURU, Baki/ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder: Medeni Usul Hukuku, 23. Baskı, Ankara 2012.
• KURU, Baki: İstinaf sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku, İstanbul 2016.
• MERİÇ, Nedim: “HMK ve İİK’da Yer Alan Parasal Sınırlar”, https://legalbank. net/belge/hmk-ve-iikda-yer-alan-parasal-sinirlar-2018-yili/3009245.
• METEZADE, Zihni: “Sigortada İhtilafların Çözümü”, Birlik’ten Dergisi 2005, S. 2, s. 40-43.
• ÖZCAN, Erkan: Sigorta Tahkim Komisyonu Nezdinde Tahkim Uygulaması, 2. Baskı, Ankara 2014.
• ÖZDAMAR, Mehmet: “Alman Hukukunda Sigorta Ombudsmanlığı”, Batider 2008, C. XXIV, S. 3, s. 309-328 (Anılış: Özdamar, Ombudsmanlık).
• ÖZDAMAR, Mehmet: “Sigorta Hukukunda Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim Sistemi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, Y. 2013, S. 1-2, s. 831-855 (Anılış: Özdamar, Tahkim).
• ÖZEKES, Muhammet/BİRBEN, Erhan: “2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunundaki Mecburi Tahkim ile İhtiyari Tahkimin Karılaştırılması”, Prof. Dr. Turhan Tûfan Yüce’ye Armağan, İzmir 2001, s. 149-173.
• ÖZTEK, Selçuk: “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Yönünden Sigortacılıkta Tahkime Bakış”, Legal Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 2009, S. 2, s. 221-249.
• PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/ÖZEKES, Muhammet: Medeni Usul Hukuku, Ankara 2014.
• RÖMER, Wolfgang: “Der Ombudsmann für private Versicherungen”, NJW 2005, s. 1251-1255.
• SENEVİRATNE, Mary: “Ombudsmen 2000”, 9 Nottingham Law Journal, 2000, s. 13-24.
• SEVENER, Bahir: “Sigortaya İlişkin İşlerde Tahkim”, BTHAE IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası, 29 Kasım-4 Aralık 1965, s. 391-403.
• ŞANLI, Cemal/ESEN, Emre/ATAMAN FİGANMEŞE, İnci: Milletlerarası Özel Hukuk, 5. Baskı, İstanbul 2016.
• TEPEDELEN, Zekeriya: Zorunlu Sigortalarda Güvence Hesabı, Ankara 2017.
• ULAŞ, Işıl: “Sigortacılıkta Tahkim”, Batider 2007, C. XXIV, S. 2, s. 239-266.
• ULUSOY, Erol: “Finans Hukukunda Tahkim”, II. Uluslararası Özel Hukuk Sempozyumu “Tahkim”, 14 Şubat 2009, İstanbul 2009, s. 203-251.
• UMAR, Bilge: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2014.
• YEŞİLOVA ARAS, Ecehan/YEŞİLOVA, Bilgehan: “Sigortacılık Tahkimi – Sigorta Tahkim Usulü ve Ayırdedici Özellikleri”, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi 2013, Aydın Zevkliler’e Armağan, Sayı: 8, s. 275-380.
• YILMAZ, Zekeriya: “Sigortacılık Kanununa Göre Sigortacılıkta Tahkim”, Terazi Hukuk Dergisi, Ocak 2008, S. 17, s. 37-48.