The Importance and Place of Mancipatio in Roman Ownership

Yıl 2016, Sayı: 27, 467 - 492, 01.07.2016

Elvan Sütken

Öz

Mancipatio, which has a main characteristic of being an Ius Civile process, is also a transaction that serves as an origin of the procedures of the transfer of ownership in Roman Law. Mancipatio, both directly and indirectly had effected profoundly Roman’s commercial and legal world. Some Roman jurists designate mancipatio as a process or method, some of them designate it as a transaction. Because of the great importance of mancipatio among other procedures of the transfer of ownership as primarily it had given solemnity to the transfer of res mancipi which had been the most valuable commercial goods of that time, we decided to analyse it thoroughly among the other methods of transfer of ownership in Roman Law and in this way designate its great role in Roman ownership. In this study of ours in the name of “ The Importance and Place of Mancipatio In Roman Ownersip ”, we also examined other methods of transfer of ownership “in iure cessio” and “traditio” only by main features, in order to analyse the differences in between

Anahtar Kelimeler

Roman Law, Effects of Roman Law on contemporary law, Roman private law, Roman ownership, Mancipatio, Ius civile, Ius civile process, Transfer of ownership in Roman Law, Res mancipi, Usage of mancipatio, In iure cessio magistra önünde terk , Traditio teslim .

ROMA MÜLKİYETİNDE MANCİPATİO’NUN YERİ VE ÖNEMİ

Öz

Roma Hukukunda bir Ius civile işlemi olma özelliğine sahip olan mancipatio, mülkiyetin devren kazanılması yollarının kökeninde bulunan ilk hukuki işlemdir. Mancipatio, gerek doğrudan, gerek dolaylı olarak Roma’nın ticari ve hukuki hayatını derinden etkileyen bir hukuki işlem olmuştur. Bazı Roma’lı hukukçulara göre mancipatio bir yöntem usûl olarak, bazılarınca hukuki işlem olarak adlandırılır. Roma Hukukunda zamanın en değerli malları olan, ticari öneme sahip res mancipi’nin mülkiyetinin devren kazanılmasına resmiyet sağlayan ilk hukuki işlem olduğundan, diğer mülkiyetin devren kazanılması işlemleri arasında yeri ve önemi tarafımızdan incelemeye değer bulunmuştur. “Roma Hukukunda Mancipatio’nun Yeri ve Önemi” başlıklı çalışmamızda ayrıca, mancipatio’nun diğer mülkiyetin devren kazanılma yollarından farkını görebilmek adına, in iure cessio’yu ve traditio’yu da, temel özellikleri itibarıyla kısaca incelemek uygun görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Roma Hukuku, Roma Hukukunun günümüze etkisi, Roma özel hukuku, Roma mülkiyeti, Mancipatio, Ius civile, Ius civile işlemi, Roma’da mülkiyetin devren kazanılması, Res mancipi mallar, Mancipatio’nun kullanımı, In iure cessio, Traditio

Kaynakça

• Arangio – Ruiz, V. Istituzioni di Dritto Romano. Napoli 1991.
• Berki, Şakir. Roma Hukuku. Ankara: 1949.
• Brezzo, C. La Mancipatio. Roma: 1972.
• Di Marzo, Salvatore. Roma Hukuku. Çev.: Ziya Umur. İkinci basım. İstanbul: İ.Ü.H.F.Y., 1959.
• Emiroğlu, Haluk. Roma Hukukunda Kadının Durumu. Ankara: 2003.
• Erdoğmuş, Belgin. Roma Eşya Hukuku. Altıncı basım. İstanbul: Der Yayınları, Günal, A. Nadi. Roma Hukukunda Kazandırıcı Zamanaşımı ile Mülkiyetin İkti- sabı (Usucapio). Yayınlanmış Doçentlik Tezi. Ankara: 1999.
• Honig, Richard. Roma Hukuku Dersleri. Çev.: Şemseddin Talip. İstanbul: Ah- med İhsan Matbaası Ltd., 1935.
• Karadeniz Çelebican, Özcan. Roma Hukuku – Tarihi-Kaynaklar-Genel Kav- ramlar-Kişiler Hukuku-Hakların Korunması. Onyedinci Basım. Ankara: Tur- han Kitabevi, 2014.
• Karadeniz Çelebican, Özcan. Roma Eşya Hukuku. 5. Basım. Ankara: Turhan Kitabevi, 2015.
• Kaser, Max. Ius Gentium. Köln: 1993.
• Kaser, Max. Roman Private Law. Translated by: Rolf Dannenbring. Durban: Butterword & Co. Ltd., 1965.
• Koschaker, Paul. Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları. Çev.: Kudret Ayiter. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, 1993.
• Mayer-Maly, Theo. Römisches Recht. Wien; New York: Springer, 1999.
• Muirhead, John Spencer. An Outline of Roman Law. Second edition. Great Britain: William Hodge and Company, Limited, 1947.
• Nicholas, Barry. An Introduction to Roman Law. New York: Oxford University Press, 1975.
• Oğuzman, Kemal / Seliçi, Özer / Oktay - Özdemir, Saibe. Eşya Hukuku. 15. Bası. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2012.
• Okandan, Recai G. Roma Âmme Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Ya- yınları, 1944.
• Pugliese, Giovanni. Istituzioni di Dritto Romano Sintesi. Seconda edizione. Torino: G. Giappichelli Editore, 1998.
• Schulz, Fritz. Classical Roman Law. Oxford: Oxford Clarendon Press, 1969.
• Schwarz, Andreas. Roma Hukuku Dersleri. Çev.: Türkan Rado. C.1. İstanbul: İ.Ü.H.F.Y., 1963.
• Sirmen, A. Lale. Eşya Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları, 2013.
• Tahiroğlu, Bülent ve Belgin Erdoğmuş. Roma Hukuku Dersleri. 8. Baskı. İstan- bul: Der Yayınları, 2014.
• Talamanca, Mario. Elementi di Dritto Privato Romano. Milano: Giuffrè Edito- re, S.p.A, 2001.
• Tellegen – Couperus, Olga. A Short History of Roman Law. Great Britain: Umur, Ziya. Roma Hukuku-Eşya Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1985.
• Umur, Ziya. Roma Hukuku Ders Notları. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 1999.
• Umur, Ziya. Roma Hukuku Lügatı. İstanbul: Fakülteler Matbaası, 1983.
• Ventura, Mişon. Roma Hukuku. C.1. İstanbul: Ahmed İhsan Matbaası Ltd., Voci, Pasquale. Istituzioni di Diritto Romano. Quinta Edizione. Milano: Giuffrè Editore, 1996.
• Watson, Alan. Sprit of Roman Law. Athens: University of Georgia Press, 1995.
• Watson, Alan. The Law of Property in The Later Roman Republic. Oxford: MAKALELER Fassberg, Celia Wasserstein. “Form and Formalism: A Case Study”, American Journal of Comparative Law 31, 627-650, 1983.
• MacCormack, Geoffrey. “Formalism, Symbolism and Magic in Early Roman Law”, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis 37, 1: 439-468, 1969.
• Oğuz, Arzu. “Roma Hukukunda Mülkiyetin Devir İşlemlerinden Biri Olan Tradi- tio’nun Sebebe Bağlılığı (Iusta Causa Traditionis)”, A.Ü.H.F.D. 47, 1-4: 49-84, Perelló, Carlos Felipe Amunátegui. “Problems Concerning Mancipatio”, Tijds- chrift voor Rechtsgeschiedenis 80 (3-4): 329-352, 2012.
• Phillipson, Gordon E. “Development of The Roman Law of Debt Security”, Stanford Law Review 20, 6: 1230-1248, June 1968.
• Riccobono, Salvatore. “Outlines of The Evolution of Roman Law ”, University of Pennsylvania Law Review and American Law Register, Vol. 74, No 1: 1-19, November 1925.
• Schiller, A. Arthur “Custom in Classical Roman Law”, Virginia Law Review, Vol.24, No 3:268-282, January 1938.
• Umur, Ziya. “Roma Miras Hukuku’nun Ana Hatları”, İ.Ü.H.F.M. XXXI, 1-4: 159- , 1966.
• Watson, Alan. “Illogicality and Roman Law”, Isr. L. Rev 7, 14: 14-24, 1972.
• Berger, Adolf. Encyclopedic Dictionary of Roman Law. Philadelphia: 1953.
• Dinç, Mutlu – Kaya, Dilek Pala (Yayına Hazırlayanlar). Türk Medeni Kanunu. 5. Baskı. Ankara: SeçkinYayıncılık, 2014.
• Gaius. The Institutes of Gaius. Edited by: W. M. Gordon – O. F. Robinson. London: Gerald Duckworth & Co. Ltd., 1997.
• Iustinianus. The Digest of Justinian. Edited by: Theodor Mommsen, Paul Kru- eger, Alan Watson. Philedelphia: Pennysylvania Press, 1985.
• Iustinianus. Institutiones. Çev.: Ziya Umur. İstanbul: Fakülteler Matbaası
• http://www.jstor.org http://www.heinonline.org e.t. 08/01/2015 e.t. 07/02/2009
• http://www.archive.org https://www.researchgate.net e.t. 21/11/2008 e.t. 18/02/2015