To be Handled of Make an Arrest Warrant Dispute in Regional Courts of Justice

Yıl 2022, Sayı: 49, 641 - 670, 10.01.2022

Uğur Aşkın

https://doi.org/10.54049/taad.1055777

Öz

Appeal is an ordinary legal remedy enacted to the judgments of the first instance court in the Criminal Procedure Code numbered 5271. The remedy responds to an important need in the legal system by virtue of enabling the judgments of the first instance court to be audited both legally and financially.
Unlike appellate review, regional courts of justice on appeal are authorized as a rule to take the actions taken by the court of first instance. Therefore, it is possible that regional courts of justice reach afterwards indications associated with reasons requiring arrest because the regional courts of appeal are capable of collecting evidence in just the same way as a court of first instance. Therefore, an arrest warrant is likely to be issued in company with meeting the conditions of the appeal examination, although an arrest warrant is not be issued in the court of first instance .
In addition to controversial in doctrine, in the case law of the EHRC (European Human Right Court) and the supreme court is emphasized that the maximum periods of detention should not be taken into account, when it is decided continuation of detention on appeal. It is defended that these periods are valid until the first instance court announces its reasoned decision. The adhibition called adjudicatory detention is unacceptable to be compatible with individual rights and freedoms.
This study will examine at what stage detention which is an important protection measure should be issued, detention conditions, maximum duration, termination circumstances, and what legal remedies against these decisions are in detail.

Anahtar Kelimeler

appeal, regional courts of justice, detention, detention times.

BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN TUTUKLAMA KARARI VERME YETKİSİ

Öz

İstinaf, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda ilk derece mahkemesi hükümlerine karşı kabul edilmiş olağan bir kanun yoludur. Burada, ilk derece mahkemesi hükmünün hem hukuki hem de maddi açıdan denetlenmesine imkân tanınması sebebiyle, hukuk sistemi içerisinde önemli bir ihtiyaca cevap verilmektedir.
Temyiz incelemesinden farklı olarak istinafta bölge adliye mahkemeleri, ilk derece mahkemesinin yaptığı işlemleri yapmaya kural olarak yetkilidir. Bu nedenle bölge adliye mahkemeleri, ilk derece mahkemesi gibi delil toplayabileceği için tutuklamayı gerektiren nedenlere ilişkin emarelere sonradan ulaşabilir. Dolayısıyla ilk derece mahkemesinde tutuklama kararı verilmemesine rağmen, istinaf incelemesinde şartların oluşmasıyla tutuklama kararı verilebilir.
Doktrinde tartışmalı olmakla birlikte AİHM ve Yargıtay içtihatlarında, istinafta tutukluluk halinin devamına karar verildiğinde azami tutukluluk sürelerinin dikkate alınmaması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu sürelerin ilk derece mahkemesinin gerekçeli kararını açıklamasına kadar geçerli olduğu savunulmaktadır. Kanunda yer almamasına rağmen hükme bağlı tutukluluk olarak adlandırılan bu uygulamanın kişi hak ve özgürlükleriyle bağdaştığı kabul edilemez.
Bu çalışmada önemli bir koruma tedbiri olan tutuklamanın istinafta bölge adliye mahkemeleri tarafından hangi aşamada verilebileceği, şartları, azami süresi, sona erme halleri ve bu kararlara karşı başvurulabilecek kanun yolları ayrıntılı olarak incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

istinaf, bölge adliye mahkemesi, tutuklama, tutukluluk süreleri.

Kaynakça

• Aldemir H, Hürriyeti Kısıtlayan Koruma Tedbirleri Yakalama, Gözaltına Alma, Tutuklama ve Adli Kontrol, (4. Baskı, Adalet 2020).
• Artuç M, Elmas MT, Ceza Muhakemesinde Duruşma Yönetimi ve İstinaf, (1. Baskı, Adalet 2017).
• Balcı M, “Tutukluluk Süreleri ve Temyiz Aşaması”, (2011) 85 (6), İstanbul Barosu Dergisi.
• Balo YS, “Ceza Muhakemesi Kanununda Öngörülen İstinafın Değerleri ve Bunların Sağlanabilirlik Koşulları”, (2016) 7, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi.
• Baytaz AB, “Hükme Bağlı Tutukluluk”, (2018) 6 (2) Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi.
• Birtek F, Ceza Muhakemesinde İstinaf, (1. Baskı, Adalet 2019).
• Centel N, Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku, (13. Baskı, Beta 2016).
• Çınar AR, Türk ve Alman Ceza Yargılama Hukukunda İstinaf, (1. Baskı, Adalet 2010).
• Çınar AR, Ceza Yargılamasında Temyiz Yolu, (1. Baskı, Adalet 2006).
• Doğru O, Nalbant A, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, C. 1, (1. Baskı, Legal 2012).
• Dönmez H, “CMK 102’deki Tutukluluk Süresiyle İlgili Değerlendirme”, (2010) 4, Ankara Barosu Dergisi.
• Erdem MR, Ceza Muhakemesinde Yeni Bir Denetim Muhakemesi Yolu Olarak İstinaf, (1. Baskı, Seçkin 2010).
• Erdem MR, Şentürk C, Ceza Muhakemesinde Kanun Yolları, (1. Baskı, Seçkin 2018).
• Gökcen A, Balcı M, Alşahin ME, Çakır K, Ceza Muhakemesi Hukuku, (5. Baskı, Adalet 2021).
• Güngör D, Okuyucu Ergün G, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Türk Hukukunda Azami Tutukluluk Sürelerinin Hesaplanmasına İlişkin Değerlendirmeler”, (2012) 4 Ankara Barosu Dergisi.
• Harmon RA, “Why Arrest.” (2016) 115 (3) Michigan Law Review, HeinOnline.
• İnan K, Ceza Yargılamasında Yasa Yolları, (1. Baskı, Seçkin 2006).
• İnci ZÖ, Bir Koruma Tedbiri Türü Olarak Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Tutuklama, (3. Baskı, Seçkin 2014).
• Karakehya H, Ceza Muhakemesi Hukuku, C. 2, (1. Baskı, Savaş 2015).
• Karan U, Kişi Özgürlüğü ve Güvenlik Hakkı, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Kapsamında Bir İnceleme (Edt. Sibel İnceoğlu), (1. Baskı, Avrupa Konseyi 2013).
• Kaymaz S, Ceza Muhakemesinde İstinaf, (2. Baskı, Seçkin 2020).
• Kaymaz S, “Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf Kanun Yoluna İlişkin Bazı Değerlendirmeler”, (2016) 74 (1) İÜHFM.
• Kindhäuser UK, Strafprozessrecht, (2. Auflage, C.H. Beck 2015).
• Koca M, Yıldız AK, Dursun S, Göktürk N, Talas S, Baytaz AB, Mahmutoğlu S, İstinaf ve Bireysel Başvuru Türkiye Raporu, (Editör: Adem Sözüer), İstinaf Kanun Yolu ve Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu Konferansı, 2-3 Haziran 2017.
• Korkut L, “Türkiye’de Tutukluluk Sürelerinin İnsan Hakları Boyutu: Hukuki Çerçeve ve Uygulama Üzerine Bir Değerlendirme”, (2014) 1, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
• Kunter N, Ceza Muhakemesi Hukuku, (9. Bası, İstanbul Üniversitesi 1989).
• Kunter N, Yenisey F ve Nuhoğlu A, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, (18. Baskı, Beta 2010).
• Meyer and Goßner, Reform des Rechtsmittelsystems in Strafsachen (StV 1997).
• Münchalffen G, Gatzweiler N, Das Recht der Untersuchungshaft, (2. Auflage, C. H. Beck 2002).
• Öğütçü Ö, Cezai ve Hukuki Boyutlarıyla Tutuklama, (1. Baskı, Seçkin 2019).
• Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku, (14. Baskı, Seçkin 2021).
• Özen M, “Türk Ceza Muhakemesinde İstinaf”, (2016) 65 (4) AÜHFD.
• Özen M, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Tutuklama”, (2019) 34, Adalet Dergisi.
• Öztürk B, Erdem MR, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, (12. Baskı, Seçkin 2008).
• Öztürk B, Eker Kazancı B ve Soyer Güleç S, Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri, (4. Baskı, Seçkin 2021).
• Öztürk B, Tezcan D, Erdem MR, Gezer ÖS, Saygılar Kırıt YF, Özaydın Ö, Alan Akcan E, Tütüncü EE, Altınok Vıllemin D, Tok MC, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, (15. Baskı, Seçkin 2021).
• Parlar A, Sekmen O, Ceza ve Hukuk Muhakemesinde İstinaf ve Temyiz, (1. Baskı, Bilge 2016).
• Roxin and Schünemann, Strafverfahrensrecht, (27. Auflage, C. H. Beck 2012).
• Schroeder and Verrel, Strafprozessrecht, (7. Auflage, C. H. Beck 2017).
• Soyaslan D, Ceza Muhakemesi Hukuku, (1. Baskı, Yetkin 2014).
• Şahin C, Ceza Muhakemesi Hukuku Gazi Şerhi, (1. Baskı, Seçkin 2005).
• Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku I, (12. Baskı, Seçkin 2021).
• Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku II, (11. Baskı, Seçkin 2021).
• Tezcan D, Erdem MR ve Sancakdar O, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, (2. Baskı, Seçkin 2004).
• Toroslu N ve Feyzioğlu M, Ceza Muhakemesi Hukuku, (13.Baskı, Savaş 2014).
• Turhan F, Ceza Muhakemesi Hukuku, (1. Baskı, Asil 2006).
• Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı, Ceza Muhakemesinde İstinaf El Kitabı, Türkiye Cumhuriyetinde İstinaf Mahkemelerinin Kuruluşunun Desteklenmesi Projesi, (1. Baskı, Adalet 2007).
• Ünsal C, Ceza Muhakemesinde İstinaf, (2. Baskı, Seçkin 2016).
• Ünver Y ve Hakeri H, Ceza Muhakemesi Hukuku II, (10. Baskı, Adalet 2015).
• Yaşar O, Yeni İçtihatlarla Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, C.3, (1. Baskı, Seçkin 2011).
• Yenidünya C ve İçer Z, Ceza Muhakemesi Hukuku, (1. Baskı, Adalet 2016).
• Yenisey F ve Nuhoğlu A, Ceza Muhakemesi Hukuku, (9. Baskı, Seçkin 2021).
• Yenisey F ve Oktar S, “İnsan Hakları Açısından Yakalama ve Tutuklama”, (2019) 21 (Özel sayı) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan.
• Yıldız AK, “Tutuklama Kararlarına Karşı Başvuru ve Denetim Yolları”, (2015) 10 Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
• Yurtcan E, Ceza Yargılaması Hukuku, (13.Baskı, Seçkin 2016).