Ortaöğretime Geçiş Sınavlarının (OKS, SBS, TEOG, LGS) Kelime Sayıları ve Sıklıkları Bakımından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 2, 919 - 943, 30.08.2024

Mustafa Yıldız , Hasret Kabaran , Zehra Yaşar Sağlık

https://doi.org/10.37217/tebd.1336962

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretime geçiş sınavlarının (OKS, SBS, TEOG, LGS) kelime sayıları ve sıklıkları bakımından incelenmesidir. Çalışmada, ortaöğretime geçişte uygulanan sınavlarda yer alan kelimeler, hece ve harf sayıları ile en fazla tekrar eden kelimeler incelenmiştir. Araştırmada doküman incelemesinden faydalanılmış, 2008 OKS, 2013 SBS, 2017 TEOG, 2018 LGS ve 2022 LGS sınavlarında yer alan Türkçe, matematik, fen ve teknoloji/fen bilimleri ile sosyal bilgiler/ T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük derslerine ait sınavlar incelenmiştir. Verilerin analizinde MAXQDA ve Excel programları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre; en fazla kelime, hece ve harf sayısının 2018 ve 2022 LGS’de, en az ise 2017 TEOG sınavında olduğu görülmüştür. Soru başına düşen kelime sayıları da 2008 yılından 2018 yılına tüm derslerde belirli oranda artış göstermiştir. Kelime sıklıkları bakımından incelendiğinde Türkçe dersinde cümle, parça ve metin; matematik dersinde santimetre ve alan; fen bilimleri dersinde gaz, bitki ve sıcaklık; sosyal bilgiler/T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersinde ülke, savaş, Atatürk ve Türk gibi alana özgü kelimelerin öne çıktığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretim, Sınav, Kelime

Analysis of the Secondary Education Transition Exams (OKS, SBS, TEOG, LGS) in Terms of Word Count and Frequency

Öz

The aim of this study is to examine the word counts and frequencies in secondary education entrance exams (OKS, SBS, TEOG, LGS). In this study, the words used in the secondary education entrance exams, along with their syllable and letter counts, as well as the most frequently repeated words, were analyzed. In the study, document analysis was utilized, and the exams of Turkish, mathematics, science and technology/science and social sciences/the history of revolution and Kemalism courses in 2008 OKS, 2013 SBS, 2017 TEOG, 2018 LGS and 2022 LGS exams were examined. MAXQDA and Excel software were used for data analysis. According to the data obtained as a result of the research, it was seen that the highest number of words, syllables and letters was in 2018 and 2022 LGS and the lowest number was in 2017 TEOG exam. The number of words per question also showed a certain increase in all subjects from 2008 to 2018. When analyzed in terms of word frequency, it was found that the field-specific words became prominent such as sentence, part and text in Turkish lesson; centimeter and area in Mathematics lesson; gas, plant and temperature in science lesson; country, war, Atatürk and Turkish in social studies/the history of revolution and Kemalism lesson.

Anahtar Kelimeler

Secondary education, Exam, Word

Kaynakça

• Akman, O. (2017). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavlarına ilişkin 9. sınıf öğrencilerinin görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Aksoy, T. (2017). Okuma alışkanlığının temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 571-588.
• Baş, G. & Şahin, C. (2012). İlköğretim öğrencilerinin okuma tutumları, yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
• Bayat, N., Şekercioğlu, G., & Bakır, S. (2014). Okuduğunu anlama ve fen başarısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 457-466.
• Biber, A. Ç., Tuna, A., Uysal, R. & Kabuklu, Ü. N. (2018). Liselere geçiş sınavının örnek matematik sorularına ve yeni sınav sistemine dair destekleme ve yetiştirme kursu matematik öğretmenlerinin görüşleri. Asya Öğretim Dergisi, 6(2), 63-80.
• Bryman, A. (2004). Social research methods (8. b.). New York: Oxford University.
• Ceran, D. & Deniz, K. (2015). TEOG sınavı sorularının okuma becerisiyle çözülebilme düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 92-109.
• Çelik, Z. (2011). 2000’li yıllarda Türk eğitim sisteminin genel görünümü. B. S. Gür (Ed.), Türkiye’de eğitim içinde (s. 17–76). İstanbul: Meydan.
• Çetinkaya, F. Ç. (2011). İlköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin kelime kullanım sıklıkları üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çıplak, M. (2005). Uşak merkez ilköğretim 5., 8. ve 11. sınıflarının yazılı kelime hazinesinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Çiftçi, M. (1991). Bir grup yükseköğrenim öğrencisi üzerinde kelime serveti araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Dalak, O. (2015). TEOG sınav soruları ile 8. sınıf öğretim programlarındaki ilgili kazanımların yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Demir, S. & Demiriz, H. N. (2019). Okuma eğitimi ve sözcük öğretimi. A. Okur & G. Göçen (Ed.), Türkçenin sözcük öğretimi içinde (s. 39-63). Ankara: Pegem Akademi.
• Erol, H. (2016). TEOG sınavı TC inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi sınav sorularına ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(57), 548-567.
• García-Madruga, J. A., Vila, J. O., Gómez-Veiga, I., Duque, G., & Elosúa, M. R. (2014). Executive processes, reading comprehension and academic achievement in 3th grade primary students. Learning and Individual Differences, 35, 41-48.
• Göçen, G. (2016). Yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ile Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki söz varlığı. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Gökdemir, F. (2010). Seviye belirleme sınavının söz varlığı açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Göktaş, Ö. (2010). Okuduğunu anlama becerisinin ilköğretim ikinci kademe matematik dersindeki akademik başarıya etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Güler, M., Arslan, Z. & Çelik, D. (2019) Liselere Giriş Sınavına ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 337-363.
• Gündoğdu, K., Kızıltaş, E. & Çimen, N. (2010). Seviye belirleme sınavına (SBS) ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri (Erzurum il örneği). İlköğretim Online, 9(1), 316-330.
• Güngör, E. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Güzeller, C. (2006). Ortaöğretim kurumları öğrenci seçme sınavının Türkçe dil yeterlilikleri açısından modellenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 403-412.
• Harit, Ö. (1971). Samsun ve Ankara illerinin 6-7 yaş çocuklarında kelime hazinesi araştırması. Ankara: MEB Planlama, Araştırma ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı.
• İnceoğlu, S. (2015). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavının matematik öğretmenleri ve sekizinci sınıf öğrencileri tarafından değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kablan, Z. & Bozkus, F. (2021). Liselere giriş sınavı matematik problemlerine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 211-231.
• Kahraman, E. (2013). 6. 7. ve 8. sınıf Fen ve Teknoloji derslerinde yer alan kavramların öğretmen kılavuzu kitapları, ders kitapları, öğrenci çalışma kitapları ve seviye belirleme sınavı analizi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Karadayı-Atalar, Ü. B. (2019). Ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerisi ile akademik başarısı arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Karadeniz, O., Eker, C. & Ulusoy, M. (2015). TEOG sınavındaki T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersine ait soruların kazanım temelli olarak değerlendirilmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 115-134.
• Kaşıkçı, Y., Bolat, A., Değirmenci, S. & Karamustafaoğlu, S. (2015). İkinci dönem TEOG sınavı fen ve teknoloji sorularının bazı kriterlere göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 225-232.
• Keskin-Deniz, M. (2013). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinde okuduğunu anlama becerisi ile matematik dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kılınçarslan, B. (2009). Orhan Veli'nin şiirlerinde kelime sıklığı üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kıvrak, Y. (2014). Okuma anlamadaki başarının matematik başarısına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kızgın, A. (2019). Okuma motivasyonu ve okuduğunu anlamanın akademik başarıya etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kurnaz, M. A. & Yüzbaşıoğlu, M. K. (2013). Ortaöğretim kurumlarına giriş sınav sorularının bazı gösterim türleri arasındaki geçişler açısından incelenmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 2(2), 267-279.
• Kutlu, Ö. & Karakaya, İ. (2007). Ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavında kullanılan testlerin faktör yapılarının belirlenmesine ilişkin bir araştırma. İlköğretim Online, 6(3), 397-410.
• Mart, M. T. (2014). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş sistemi (TEOG) sınavlarına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Miles, M. & Huberman, A. (1984). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Beverly Hills: Sage. MEB. (2006) Millî eğitim bakanlığı merkezî sistem sınav yönergesi. Tebliğler Dergisi, 2584.
• MEB. (2018) Liselere geçiş sistemi merkezi sınavla yerleşen öğrenci performansı. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, 3. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/17094056_ 2018_lgs_rapor.pdf sayfasından erişilmiştir.
• MEB. (2019) Ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, 7. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24094730_2019_Ortaogretim_ Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Mutlu, Y. & Akgün, L. (2016). 1998-2013 SBS-OKS sınav sorularının matematik okuryazarlığı ekseninde içerik ve bağlam yönünden değerlendirilmesi. Turkish Studies, 11(3), 1769-1780.
• Obalı, B. (2009). Öğrencilerin fen ve teknoloji akademik başarısıyla Türkçede okuduğunu anlama ve matematik başarıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Ölker, G. (2011a). Sözlük türleri ve kelime sıklığı sözlüğü üzerine. Dil Araştırmaları, 9(9), 45-60.
• Ölker, G. (2011b). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü (1945-1950 Arası). (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özel, A. & Taylan, M. (2007). OKS Coğrafya sorularının ilköğretim coğrafya konularına göre dağılımının incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 16, 43-52.
• Özercan, M. G. (2010). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin kullandığı öğrenme ve okuma stratejilerinin seviye belirleme sınav sonuçlarıyla karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özkan, Y. Ö., Satıcı, D. K. & Güvendir, M. A. (2016). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavının uygulama koşullarına ilişkin öğrenci görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1160-1180.
• Pinto, N. S., Martínez, A. I. M., & Jiménez-Taracido, L. (2016). Learning strategies, reading comprehension and academic achievement in Secondary Education. Psicologia Escolar e Educacional, 20, 447-456.
• Pura, B. (2020). Ortaöğretime geçiş sistemi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Şen, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin serbest zaman okuma alışkanlıklarının sosyal bilgiler dersindeki akademik başarıya etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Tompkins, G. E. (2006). Literacy for the 21st century: A balanced approach. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Ural, A. & Ülper, H. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematiksel modelleme ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Journal of Theoretical Educational Science, 6(2), 214-241.
• Uzoğlu, M., Cengiz, E. & Daşdemir, İ. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin seviye belirleme sınavı (SBS)’nda yapılan değişiklikler ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 77-86.
• Ülgen, G. (2004). Kelime geliştirme. Ankara: Nobel.
• Yener, M. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavı (TEOG) hakkındaki tutumlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. b.). Ankara: Seçkin.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Electronic Turkish Studies, 8(4), 1461-1478.
• Yılmaz, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 9-14.