UMBERTO ECO: AÇIK YAPIT VE SINIRSIZ YORUM TARTIŞMASI

Year 2016, Issue: 5, 99 - 118, 01.07.2016

Haluk Aşar

Abstract

Son yüzyıl içerisinde edebi ve felsefi metinlerde anlam sorunu üzerine odaklanıldığını görmekteyiz. Ele alınan sorunlar genelde bu metinlerin yalnızca tek anlamı mı vardır yoksa sınırsız bir anlam veya yorumlama mümkün müdür? Bununla birlikte anlam metinde mi gizlidir yoksa okura mı bağlıdır? soruları üzerine odaklanmıştır. Son dönemlerde ise okur odaklı kuramlar oldukça yaygındır ve bu kuramlar metnin sınırsız yorumlanabileceğini söylemektedirler. Umberto Eco da ilk döneminde okur odaklı kuramcılar arasında sayılsa da daha sonra kendi felsefesinin okurmetin diyalektiğini şart koştuğunu öne sürmüştür. Bu bağlamda Eco da metnin sınırsız yorumlanabileceğini ancak her yorumun da eşit derecede doğru olmayacağını bazı yorumların aşırı olduğunu ileri sürerek yoruma aynı zamanda sınır çizmiştir.

Keywords

Metin, okur, anlam, yorum

UMBERTO ECO: OPEN TEXT AND DISPUTE OF LIMITLESS INTERPRETION

Abstract

It is seen that the issue of meaning in literature and philosophy is highly emphasized in the last century. These issues usually focus on these questions: do these texts have one meaning or is it possible to have unlimited interpretations and meanings? Also, is the meaning placed in the text hidden or does it depend on the reader? Recently, reader-response theories are quite common and they claim that a text can be interpreted freely without any limits. Though Umberto Eco was considered as a readerresponse critic at first, he later asserted that his philosophy requires the reader- text dialectic. In this context, Eco draw a line for interpretation by saying that a text can be interpreted freely but not each interpretation would be equally correct.

Keywords

Text, reader, meaning, interpretation

References

• Eco, Umberto; Açık Yapıt, (Çev: Pınar Savaş), Can Yayınları, İstanbul: 2001.
• Eco, Umberto; The Open Work, (Trans: Anna Cancogni), Hutchinson Radios, London: 1989.
• Eco, Umberto; Alımlama Göstergebilimi, (Çev: Sema Rifat), Düzlem Yayıncılık, İstanbul: 1991.
• Eco, Umberto; Yorum ve Aşırı Yorum, (Çev: Kemal Atakay), Can Yayınları. İstanbul: 1996.
• Eco, Umberto; The Limits of Interpretation, Indiana University Press. Bloomington: 1990.
• Eco, Umberto; Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti, (Çev: Kemal Atakay), Can Yayınları, İstanbul: 1995.
• Eco, Umberto; Foucault’s Pendulum, (Trans: William Weaver), Ballantine Books, New York: 1990.
• Eco, Umberto; The Role of the Reader, Indiana University Press, Bloomington: 1979.
• Rifat, Mehmet; XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, YKY, İstanbul: 2008.
• Topakkaya, Arslan; “Felsefi Hermeneutik”, FLSF, Sayı 4 (Güz), Ankara: 2007, ss.75-94.