Yeni Toplumsal İlişkilerin Görünümü: E-Dünya, Beşinci Dünya ve Dördüncül İlişkiler

Year 2025, Issue: 23, 212 - 229, 02.06.2025

Bülent Kara

https://doi.org/10.55256/temasa.1661750

Abstract

Görünen ile gerçekliğin arasındaki farklılığın en yalın ve en anlamlı meydana geldiği bir dönemi ifade eden e-dünya, dijitalleşmenin sonucu ortaya çıkmış ve en çok toplumu etkilemiştir. Sosyal ilişkiler ve sosyal davranışların yeniden şekillenmesini sağlayan bu nesnel durum, sosyolojik olarak yeni yoruma ve anlamlandırmaya muhtaç gibi gözükmektedir. e-Dünya toplumda bir aynileşmeyi yaratırken sosyoloji bu aynileşmenin içinde yaşayan insanların etkileşimlerinin farklılıklarını ortaya çıkarma zorunluluğu olarak kendini yeniden tamamlamalıdır. Geleneksel anlayışın belirlediği tüm bilgi ve tecrübelerin harmanlanıp yeniden yorumlanması sanki toplumu anlamaya yetmeyecek gibi görünmektedir. Onun için bilgi ve tecrübenin ortaya çıkardığı kesişimden ziyade yeni bilgi, yeni teknik ve anlayış ortaya koymak zorunluluğu doğmuştur. Özellikle bu noktada dijitalle yeniden düşünülmesi ve anlamlandırılması gereken toplumu ifade etmek gerekir. Dolayısıyla toplumsal yapının ne yönde dönüştüğünü birçok noktayla içselleştirerek aktarmak faydalı olacaktır. Diyalektik ilişkileri, hakları, toplumun temel yapı taşını oluşturan birtakım unsurlarla dijitali sentezlemek ve aktarmak, yeni düzeni anlamlandırmanın gerekli alt yapısını bizlere sunacaktır. Bunun için dijital dünyanın felsefesinden ve ayrıca toplumun yapısında belirleyiciliği yüksek olan kültür ve din konuları, dijitalle yeniden düşünülmelidir. Bunun yanı sıra dijitalle dönüşen kimliğe ve dijitalin ortaya çıkardığı dezavantajların neler olduğuna eleştirel bakış açısıyla odaklanılmalıdır. Bu yazımızda alandaki temel eserlere atıf yapılarak yeni bir dil, yeni bir söylem ve yeni bir anlamlandırma yapmaya çaba sarf edilmiştir.

Keywords

Yeni Toplumsal İlişkiler , Dijitalleşme , E-Dünya , Beşinci Dünya , Dördüncül İlişkiler

The Manifestation Of New Social Relations: E-World, Fifth World, and Quaternary Relationships

Abstract

The e-world, which represents a period where the difference between appearance and reality is most evident and meaningful, has emerged as a result of digitization and has had the most significant impact on society. This objective situation, which has facilitated the reshaping of social relations and social behaviors, appears to require new interpretation and understanding from a sociological perspective. While the e-world creates a form of homogenization within society, sociology must renew itself by uncovering the differences in the interactions of the individuals who live within this homogenization. The blending and reinterpretation of all knowledge and experiences determined by traditional perspectives seem insufficient to fully comprehend society. Therefore, the emergence of new knowledge, techniques, and understanding has become a necessity, rather than focusing solely on the intersection of existing knowledge and experience. Particularly at this point, it is necessary to reconsider and reinterpret society in the context of the digital world. Thus, it will be beneficial to internalize and convey the transformation of social structure in many dimensions. Synthesizing and conveying digitality with dialectical relationships, rights, and other fundamental elements of society's building blocks will provide us with the necessary framework to understand the new order. For this purpose, both the philosophy of the digital world and issues such as culture and religion, which play a significant role in shaping society, must be reconsidered in the digital context. In addition, attention should be paid to the transformation of identity through digital means and to critically examine the disadvantages that digitalization introduces. In this paper, an effort has been made to construct a new language, new discourse, and new meaning, with reference to key works in the field.

Keywords

New Social Relations , Digitalization , E-World , Fifth World , Quaternary Relationships

References

• Comte, Auguste. Pozitif Felsefe Dersleri ve Pozitif Anlayış Üzerine Konuşma. Çeviren: Erkan Ataçay, Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 2015.
• Donnelly, Jack. Universal Human Rights in Theory and Practice. New York: Cornell University Press, 2013.
• Pitron, Guillaume. Dijital Cehennem Bir Like’ın Ucuna Yolculuk. Çeviren: Alp Tümertekin, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023.
• Rogers, David. Dijital Dönüşümde Oyunun Kuralları. Çeviren: İclal Büyükdevrim Özçelik, İstanbul: Optimist Kitap, 2017.
• Weber, Marx. Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. Çeviren: Milay Köktürk, Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 2011.