E-KATILIM DÜZEYİNDEKİ FARKLILIKLAR VE TÜRKİYE’NİN E-KATILIM DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 85 - 101, 15.02.2025

Arzu Dilaveroğlu

https://doi.org/10.58702/teyd.1608533

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızlı bir biçimde gelişimi kamusal süreçlere katılım yol ve yöntemlerinin değişmesine zemin oluşturmuştur. Elektronik katılım (e-katılım) bu yöntemlerden biridir. Bu çalışmada: E-katılım düzeyinin farklılaşmasına sebep olan temel dinamikler nelerdir?, Türkiye’nin e-katılım düzeyi nasıl bir seyir göstermektedir? soruları cevaplandırılmaya çalışılmıştır. İlk sorunun cevaplandırılmasında betimleyici yöntemle ilgili literatürden istifade edilmiştir. İkinci sorunun cevaplandırılması için doküman analizi yöntemi ile Birleşmiş Milletler (BM) E-Katılım Endeksi incelenmiştir. Endeks verileri 2003-2024 yıllarına ait olup, tüm veri seti çalışmaya dahil edilmiştir. E-katılım süreçlerini etkileyen faktörlerin ortaya konulması ve Türkiye’nin e-katılım düzeyinin analizi ile literatüre katkı verilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda ülkede benimsenmiş olan yönetim şekli, teknolojik alt yapı, teknolojinin kullanılma becerisi ve e-katılım sürecine dahil olacak aktörlerin sürece ilişkin algılarının e-katılım düzeyinin farklılaşmasına sebep olduğu; E-Katılım Endeksi verilerine göre Türkiye’nin dünya ölçeğinde 2018, 2020, 2022 ve 2024 verilerine göre çok yüksek ülke kategorisinde yer aldığı; 2008, 2010 ve 2012 yılları dışında kalan yıllarda bölge ortalamasının üzerinde olduğu; 2008, 2012 ve 2014 yıllarında alt bölge ortalaması altında kalmasına rağmen bu yıllar dışında alt bölge ortalamasının üzerinde olduğu ve iki defa alt bölge lideri konumuna yükseldiği bulgularına erişilmiştir.

Keywords

Katılım, E-Katılım, BM E-Katılım Endeksi, Türkiye

Ethical Statement

Çalışmanın bilimsel araştırmalar için aranan etik ilkeler dikkate alınarak hazırlandığını beyan ederim.

Supporting Institution

Çalışma her hangi bir kurumdan destek alınarak hazırlanmamıştır.

DIFFERENCES IN E-PARTICIPATION LEVELS AND EVALUATION OF TURKEY'S E-PARTICIPATION LEVEL

Abstract

The rapid development of information and communication technologies has transformed the modes and methods of engagement in public processes. Electronic participation (e-participation) is one such way. The questions to be answered in the study are as follows: What are the basic dynamics that cause the e-participation level to differ? What is the trajectory of Turkey's e-participation level? The descriptive method was utilized from the relevant literature to answer the first question. The second question was addressed through an analysis of the United Nations (UN) E-Participation Index utilizing the document analysis method. The index data pertains to the years 2003-2024, and the complete data set is used in the analysis. This study seeks to enhance the literature by identifying the elements influencing e-participation processes and evaluating Turkey's e-participation level. The study concluded that the adopted form of government, technological infrastructure, technological proficiency, and the perceptions of participants in the e-participation process contribute to variations in e-participation levels. According to the E-Participation Index data, Turkey is classified as a very high country on a global scale for the years 2018, 2020, 2022, and 2024. It surpassed the regional average in all years except 2008, 2010, and 2012. Although it fell below the sub-regional average in 2008, 2012, and 2014, it exceeded the sub-regional average in the remaining years and emerged as the sub-regional leader twice.

Keywords

Participation, E-Participation, UN E-Participation Index, Turkey

References

• Alkan, Ö. ve Ünver, Ş. (2020). Türkiye’de e-devlet hizmetlerinin kullanımını etkileyen faktörlerin analizi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34(4), 1431-1453. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.757571
• Bağce, H. E. (2014). Halkla ilişkiler ve vatandaş odaklı katılımcı yerel yönetim. İnsan ve İnsan, 1(1), 4-13. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.279973
• Cezar, A. (2024). Pathways to e-participation diffusion: A societal and governance perspective. Telematics and Informatics, 94, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tele.2024.102177
• Demirel, D. (2006). E-devlet ve dünya örnekleri. Sayıştay Dergisi, (61), 83-118.
• Dursun, D. (2018). Siyaset bilimi (9. Baskı). Beta Basım.
• Eryılmaz, B. (2022). Kamu yönetimi (15. Baskı). Umuttepe Yayınları.
• Gül, H. (2018). Dijitalleşmenin kamu yönetimi ve politikaları ile bu alanlardaki araştırmalara etkileri. Yasama Dergisi, (36), 5-26.
• Hooda, A., Gupta, P., Jeyaraj, A., Giannakis, M. ve Dwivedi, Y. K. (2022). The effects of trust on behavioral intention and use behavior within e-government contexts. International Journal of Information Management, 67, 1-13. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2022.102553
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın.
• Karkın, N. ve Çalhan, H. S. (2011). Vilayet ve il özel idare web sitelerinde e-katilim olgusu. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 55-80.
• Kösekahya, G. (2003). Katılımcılık ve iyi yönetişim. İyi yönetişimin temel unsurları (s. 37-47) içinde. Ayrıntı Basım Evi.
• Kumar, S., Baishya, K., Sadarangani, P. H. ve Samalia, H. V. (2020). Cultural influence on e‑Government development. The Electronic Journal of Information Systems Evaluation, 23(1), 17–33. https://doi.org/10.34190/EJISE.20.23.1.002
• Le Blanc, D. (2020). E-participation: A quick overview of recent qualitative trends. (Yayın No. 163). https://www.un.org/sites/un2.un.org/files/2020/08/1597341830.3171.pdf
• Lee, J. ve Kim, S. (2014). Active citizen e-participation in local governance: Do individual social capital and e-participation management matter?. 47th Hawaii International Conference on System Sciences, Waikoloa, 2044-2053. https://doi.org/10.1109/HICSS.2014.259
• Macintosh, A. ve Whyte, A. (2008). Towards an evaluation framework for e-Participation. Transforming Government: People, Process and Policy, 2(1), 16-30.
• Parlak, B. ve Sobacı, M. Z. (2008). Türkiye’deki büyükşehir belediyelerinin website temelli hizmetleri: Karşılaştırmalı bir işlevsellik analizi. B. Parlak (Ed.), Kamu yönetiminde yeni vizyonlar (s. 229-254) içinde. Tuhan kitabevi.
• Pašalić, I. N. ve Ćukušić, M. (2024). Understanding e-participation adoption: Exploring technological, organizational and environmental factors. Technological Forecasting and Social Change, 207, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2024.123633
• Rallis, S., Chatzoudes, D., Symeonidis, S., Aggelidis, V. ve Chatzoglou, P. (2019). Factors affecting intention to use e-government services: The case of non-adopters. M. Themistocleous, P. Rupino da Cunha (Ed.), Lecture notes in business information processing information systems: Vol. 341. EMCIS (s. 302-315) içinde. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-11395-7_25
• Saylam, A. (2019). Türk kamu yönetiminde merkezi düzeyde e-katılım: Bakanlıkların web siteleri üzerinde bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41), 23-37. https://doi.org/10.30794/pausbed.726295
• Sæbø, Ø., Rose, J. ve Flak, L. S. (2008). The shape of e-participation: Characterizing an emerging research area. Government İnformation Quarterly, 25(3), 400-428. https://doi.org/10.1016/j.giq.2007.04.007
• Seyidoğlu, H. (2009). Bilimsel araştırma ve yazma el kitabı (10. Baskı). Güzem Can Yayınları.
• Şahin, A. ve Örselli, E. (2003). E-devlet anlayışı süreci̇nde Türki̇ye. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 343-356.
• Taherdoost, H. (2018). Development of an adoption model to assess user acceptance of e-service technology: E-service technology acceptance model. Behaviour and Information Technology, 37(2), 173–197. https://doi.org/10.1080/0144929X.2018.1427793
• United Nations. (2003). E-government survey. https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Reports/UN-E-Government-Survey-2003
• United Nations. (2020). E-government survey. https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Reports/UN-E-Government-Survey-2020
• United Nations. (2024a). E-participation and citizen engagement. https://publicadministration.desa.un.org/topics/participation-and-accountability/e-participation-and-citizen-engagement
• United Nations. (2024b). E-government survey. https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Reports/UN-E-Government-Survey-2024
• United Nations. (2024c). E-participation index from 2003 to 2024. https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Data-Center
• Verkijika, S. F. ve De Wet, L. (2018). E-government adoption in Sub-Saharan Africa. Electronic Commerce Research and Applications, 30, 83–93. https://doi.org/10.1016/j.elerap.2018.05.012
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, M. (2007). Uluslararası kuruluşların Türkiye’nin e-devlet siyasalarına etkisi. Amme İdaresi Dergisi, 40 (2), 39-55.
• Zheng, Y. ve Schachter, H. L. (2017). Explaining citizens’ e-participation use: The role of perceived advantages. Public Organization Review, 17, 409-428.
• Zolotov, M. N., Oliveira, T., Cruz-Jesus, F. ve Martins, J. (2018). Satisfaction with e-participation: A model from the citizen’s perspective, expectations and affective ties to the place. Á. Rocha, H. Adeli, L.P. Reis, S. Costanzo (Ed.), Trends and advances in information systems and Technologies: Vol. 745. WorldCIST'18 (s. 1049- 1059) içinde. Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319- 77703-0_102