ÇEVİK LİDERLİĞİN TAKIM HEDEF BAĞLILIĞINA ETKİSİNDE YAŞIN DÜZENLEYİCİ ROLÜNÜN İNCELENMESİ

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 135 - 153, 15.02.2025

Gizem Karatay , Hülya Uzun

https://doi.org/10.58702/teyd.1610819

Abstract

Bu araştırmanın amacı, TR33 Ekonomik bölgesinde (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak) bulunan işletmelerde çevik liderliğin takım hedef bağlılığa etkisinde yaşın düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırmanın kapsamını TR33 Ekonomik bölgesinde (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak) Ar-Ge merkezi olan işletmeler oluşturmaktadır. Bu anlamda örneklem çerçevesi TR33 Ekonomik bölgesinde yer alan il ve ilçelerin Ticaret odalarına kayıtlı 47 adet işletme olarak belirlenmiştir. Veriler, anket tekniği ile elde edilmiştir. Araştırmada katılımcılar, kolayda örneklem yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırma kapsamında verilerin analizinde SPSS 22.0 kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; öncelikle çevik liderlik ölçeğinin boyutlarını belirlemek amacıyla faktör analizi yapılmıştır. Belirlenen çevik liderlik boyutları ile takım hedef bağlılığı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Daha sonra çevik liderliğin ve boyutlarının takım hedef bağlılığı üzerine etkisini incelemek amacıyla basit doğrusal ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. En sonunda ise yaşın düzenleyici etkisini belirleyebilmek amacıyla PROCESS Makro (Process v4.2) yama uygulaması kullanılarak regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda; çevik liderliğin, yetkinlik, hızlı, esnek ve değişim odaklılık, takım odaklılık ve sonuç odaklılık olmak üzere dört boyutunun tespit edildiği, bu boyutlardan sadece takım odaklılığın takım hedef bağlılığı üzerine etkisinde yaşın düzenleyici etkisinin olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Çevik Liderlik, Çeviklik, Hedefe Bağlılık, Takım Hedef Bağlılığı, Yaş Faktörünün Düzenleyici Rolü

EXAMINING THE MODERATING ROLE OF AGE FACTOR ON THE EFFECT OF AGILE LEADERSHIP ON TEAM GOAL COMMITMENT

Abstract

The aim of this research is to examine the moderating role of age factor in the effect of agile leadership on team goal commitment in enterprises located in the TR33 Economic region (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak). The scope of the research consists of enterprises with R&D centers in the TR33 Economic region (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak). In this sense, the sample frame was determined as 47 enterprises registered to the chambers of commerce of the provinces and districts located in the TR33 Economic region. Data were obtained by survey technique. Participants in the research were determined by convenience sampling method. SPSS 22.0 was used in the analysis of data within the scope of the research. In the evaluation of the data, firstly, factor analysis was conducted to determine the dimensions of the agile leadership scale. Correlation analysis was performed to determine the relationship between the determined agile leadership dimensions and team goal commitment. Then, simple linear and multiple linear regression analyzes were conducted to examine the effect of agile leadership and its dimensions on team goal commitment. Finally, regression analysis was conducted using PROCESS Macro (Process v4.2) patch application in order to determine the moderating effect of age. As a result of the analysis, it was determined that four dimensions of agile leadership were identified, namely competence, speed, flexibility and change orientation, team orientation and result orientation, and that only age had a moderating effect on the effect of team orientation on team goal commitment.

Keywords

Agile Leadership, Agility, Goal Commitment, Team Goal Commitment, Moderating Role of Age Factor

References

• Akkaya, B., Kayalıdere, U. K., Aktaş, R. ve Karğın, S. (2020). Çevik liderlik yaklaşımı ve çevik lider davranışlarını ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1605-1621. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.932
• Akkaya, B. ve Bagieńska, A. (2022). The role of agile women leadership in achieving team effectiveness through interpersonal trust for business agility. Sustainability, 14(7), 1-16. https://doi.org/10.3390/su14074070
• Aubé, C. ve Rousseau, V. (2005). Team goal commitment and team effectiveness: The role of task interdependence and supportive behaviors. Group Dynamics: Theory, Research and Practice, 9(3), 189-204. https://doi.org/10.1037/1089-2699.9.3.189
• Aubé, C. ve Rousseau, V. (2011). Interpersonal aggression and team effectiveness: The mediating role of team goal commitment. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 84(3), 565-580. https://doi.org/10.1348/096317910X492568
• Aubé, C., Brunelle, E. ve Rousseau, V. (2014). Flow experience and team performance: The role of team goal commitment and information Exchange. Motivation and Emotion, 38(1), 1-35.
• Bir, Y. ve Koç, M. (2022). VUCA ortamında çalışanların çevik liderlik becerisi algısı: Bir ölçek geliştirme çalışması ve saha araştırması. International Journal of Management Economics and Business, 18(4), 1270-1307. https://doi.org/10.17130/ijmeb.1166705
• Canbek, M. ve Kanbur, E. (2019). Örgütsel sinizmin işten ayrılma niyetine etkisinde yaşın düzenleyici rolünün incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1493-1502. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.685
• Chai, D. S., Hwang, S. J. ve Joo, B. K. (2017). Transformational leadership and organizational commitment in teams: The mediating roles of shared vision and team-goal commitment. Performance Improvement Quarterly, 30(2), 137-158. https://doi.org/10.1002/piq.21244
• Cinnioğlu, H. ve Ertoğrul, R. (2022). Konaklama işletmelerinde çalışanların çevik liderlik algılarının çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeyleri üzerindeki etkisi. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 6(3), 2599-2629. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1070939
• Delioğlu, N. ve Uysal, B. (2023). Çevik liderlik ve dijital dönüşüm üzerine bir inceleme. Yıldız Social Science Review, 8(2), 121-128.
• Drucker, P. F. (1986). Management, tasks, responsibilities, practice. Truman Talley Books.
• Hayward, S. (2018). The agile leadership: How to create an agile business in the digital age (1. Baskı). Kogan Page Limited.
• Higgs, M. ve Rowland, D. (2001). Developing change leaders: Assessing the impact of a development programme. Journal of Change Management Reframing Leadership and Organizational Practice, 2(1), 47-64. https://doi.org/10.1080/714042485.
• Hollenbeck, J. R. ve Klein, H. J. (1987). Goal commitment and the goal-setting process: Problems, prospects and proposals for future research. Journal of Applied Psychology, 72(2), 212-220.
• Hollenbeck, J. R., Klein, H. J., O’Leary, A. M. ve Wright, P. M. (1989). Investigation of the construct validity of a self-report measure of goal commitment. Journal of Applied Psychology, 74, 951–956. https://doi.org/10.1037/0021-9010.74.6.951
• Hollenbeck, J. R., Williams, C. L. ve Klein, H. J. (1989). An empirical examination of the antecedents of commitment to difficult goals. Journal of Applied Psychology, 74, 18–23.
• Joiner, B. ve Josephs, S. (2007). Developing agile leaders. Industrial and Commercial Training, 39(1), 35-42. https://doi.org/10.1108/00197850710721381
• Kartal, S. K. ve Dirlik, E. M. (2016). Geçerlik kavramının tarihsel gelişimi ve güvenirlikte en çok tercih edilen yöntem: Cronbach alfa katsayısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1865-1879.
• Klein, H. J., Wesson, M. J., Hollenbeck, J. R., Wright, P. M. ve DeShon, R. P. (2001). The assessment of goal commitment: A measurement model meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 85(1), 32-55. https://doi.org/10.1006/obhd.2000.2931
• Koçel, T. (2013). İşletme yöneticiliği. Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Kouzes, J. M. ve Posner, B. Z. (1999). Encouraging the heart: a leader's guide to rewarding and recognizing others. Jossey-Bass.
• Lemoine, J., ve Bennett, N. (2014). What vuca really means for you. Harvard Business Review, 92(1/2), 311-317.
• Liu, H. ve Li, G. (2018). Linking transformational leadership and knowledge sharing: The mediating roles of perceived team goal commitment and perceived team identification. Frontiers in Psychology, 9, 1-10. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01331
• Locke, E. A., Shaw, K. N., Saari, L. ve Latham, G. P. (1981). Goal setting and task performance: 1969– 1980. Psychological Bulletin, 90(1), 1-94. https://doi.org/10.1037/0033-2909.90.1.125
• Locke, E. A. ve Latham, G. P. (2009). Has goal setting gone wild, or have its attackers abandoned good scholarship?. Academy of Management Perspectives, 23(1), 17-23. https://doi.org/10.5465/amp.2009.37008000
• Naylor, J. C. ve Ilgen, D. R. (1984). Goal setting: A theoretical analysis of a motivational technology. Research in Organizational Behaviour, 6, 95-140.
• Özcan, E. ve Göral, K. (2020). Sporcularda duygusal zekâ ve hedefe bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Spor Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 303-310. https://doi.org/10.25307/jssr.831539
• Özdamar, K. (2011). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (8. Baskı). Kaan Kitabevi.
• Özdemir, N. ve Çetin, M. (2019). Çevik liderlik ölçeğinin geliştirilmesine yönelik güvenilirlik ve geçerlilik çalışması: Eğitim örgütleri üzerine bir uygulama. Research Studies Anatolia Journal, 2(7), 312-332. https://doi.org/10.33723/rs.619606
• Özgünay, P. ve Egeli, S. (2023). Çevik liderlik özelliklerinin iş tatmini üzerindeki etkisinde kararlara katılımın aracılık rolüne ilişkin bir araştırma. Akademik Hassasiyetler, 10(23), 560-583.
• Özhan-Çaparlar, C. ve Dönmez, A. (2016). Bilimsel araştırma nedir, nasıl yapılır. Turk J Anaesthesiol Reanim, 44(4), 212-218. https://doi.org/10.5152/TJAR.2016.34711
• Padem, H., Göksu, A. ve Konaklı, Z. (2012). Araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. International Burch University Publication.
• Pamuk, S. (2017). Arşivsel örnekleme yöntemlerinin arşiv serileri/sınıfları üzerinde uygulanması. Bilgi ve Belge Araştırmaları, (8), 1-41.
• Parker, D. W., Holesgrove, M. ve Pathak, R. (2015). Improving productivity with self-organized teams and agile leadership. International Journal of Productivity and Performance Management, 64(1), 112-128. https://doi.org/10.1108/IJPPM-10-2013-0178
• Parlak, N. ve Çiftci, D. Ö. (2024). Muhasebe meslek mensuplarının işin anlamına yönelik algıları ile görev performansları arasındaki ilişkide demografik değişkenlerin düzenleyici etkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 16(31), 559-581. https://doi.org/10.38155/ksbd.1472085
• Schunk, D. H. ve Usher, E. L. (2012). Social cognitive theory and motivation. R. M. Ryan (Ed.), The Oxford handbook of human motivation (2. Baskı, s. 11-26) içinde. Oxford University Press.
• Sipahi, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi (2. Baskı). Beta Basım Yayım.
• Spiegler, S. V., Heinecke, C. ve Wagner, S. (2021). An empirical study on changing leadership in agile teams. Empirical Software Engineering, 26, 1-35.
• Süleymanoğulları, M., Doğar, A. ve Bayraktar, G. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin hedef bağlılığı düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(1), 173-183. https://doi.org/10.25307/jssr.911346
• Şenel, E. ve Yıldız, M. (2016). Hedef bağlılığı ölçeği: Türkçe uyarlaması, beden eğitimi ve spor alanında öğrenim gören öğrencilerde geçerlik ve güvenirlik çalışması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 58-65.
• Yılmaz, E. ve Dündar, S. (2021). Hedef bağlılığı ile zaman yönetimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 519-529. https://doi.org/10.29106/fesa.958435