Osmanlı döneminde yaşamış Mısırlı dil ve edebiyat âlimi Şihâbüddîn el-Hafâcî(ö. 1069/1659), Mısır’da başlamış olduğu ilmi hayatını Mekke, Medine ve İstanbul’da önemli âlimlerden istifade ederek sürdüren ve Osmanlı devlet idaresinde kadılık gibi önemli mevkilere gelen âlimlerden biridir. Diğer yandan birden fazla alanda birçok eser telif eden el-Hafâcî velûd bir âlim kimliğine sahiptir. el-Hafâcî’nin başka alanlarda te’lif ettiği kitaplarında değindiği nahiv konularına bakıldığında, nahiv delillerini kullanmadaki yönteminin sabit bir çizgide olmadığı görülmektedir.
Bu çerçevede çalışmamızda, el-Hafâcî’nin hayatı ve eserlerine kısaca değindikten sonra, nahiv delillerinin içerisinde birinci derece öneme sahip olan semaʿ kapsamındaki Kur’ân ve kırâatleri, nahivde kendisi ile istişhâd yapılıp yapılamayacağı konusunda ihtilaf edilen hadis, sahabe sözü, şiir ve Arap kabilelerin lehçeleri ile istişhâd bakışına yer verilmiştir. Ayrıca bu çalışma da nahiv delillerinden ikincisi sayılan kıyasa olan bakışı ve kıyasla bağlantılı bir konu olan illetlere olan bakışına da kısaca değinilmiştir.
Shihabuddin al-Hafaji (d. 1069/1659), an Egyptian language and literature scholar who lived in the Ottoman period, is one of the scholars who continued his scientific life, which he started in Egypt, by making use of important scholars in Mecca, Medina and Istanbul, and who came to important positions such as kadi in the Ottoman state administration. . On the other hand, al-Hafaji, who wrote many works in more than one field, has the identity of a velud scholar. When we look at the syntax issues that al-Hafaji mentioned in his books that he wrote in other fields, it is seen that his method in using syntax evidences is not on a fixed line.
In this context, in our study, after briefly mentioning al-Hafaji's life and works, the Qur'an and its recitations within the scope of sema', which is of primary importance among the syntax evidence, the hadith, the word of the Companions, poetry and Arabic tribes that are disputed about whether istishhad can be made with him in the syntax. Dialects and istishhad perspective are included. In addition, in this study, his view on qiyas, which is considered the second of the syntax evidence, and his view to reasons, which is a related subject, are briefly mentioned.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religious Studies |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2022 |
Submission Date | July 20, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 |
Türkiye İlahiyat Araştrımaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.