Şiddetin E-Hali: Siber Zorbalık

Yıl 2020, Sayı: 4-5, 161 - 174, 15.06.2020

Esra Gökçen Kaygısız

Öz

Siber zorbalık, son yıllarda teknolojinin yaygınlaşmasıyla zorbalığın dijitalleştirilmiş hali olarak karşımıza çıkmaktadır. Zorbanın internet aracılığıyla 365 gün, 7/24 hedefe yönelik zorbalık yapmasına olanak veren siber zorbalık, bireyler için çağın en önemli psikolojik tehditlerinden birisidir. Siber zorbalık, 15-24 yaş aralığındaki gençler başta olmak üzere iş yaşamında, gündelik yaşamda ve eğitim hayatında her yaş grubunda görülmektedir. Bugün mağdur olanların gelecekte zorba olma potansiyelleri göz önüne alındığında siber zorbalığın yakın gelecekte ne kadar büyük bir tehdit olacağı tahmin edilebilir. Bundan 15 yıl öncesinde adı duyulmamış olan siber zorbalık, Web 1.0 ile başlamış ve Web 2.0’ın sunduğu etkileşimli yeni ortamlar ile maalesef artmıştır. Dolayısıyla yakın gelecekte hayatımıza girecek olan Web 3.0 ve Web 4.0 teknolojileri ile siber zorbalık tehditleri daha fazla artacaktır. Dolayısıyla siber zorbalığa karşı acilen önlemler alınmalıdır. Alınacak önlemlerde bugün ilk ve orta eğitim düzeyinde olan Z ve Alfa Kuşağı bireylerinin önümüzdeki birkaç yılda eğitimlerini tamamlayıp iş yaşamında olacakları gerçeği göz önüne bulundurulmalıdır. Bu çalışmada ise günümüzde önemli bir tehdit olan siber zorbalık kavramı konusunda kavramsal bir çerçeve oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda siber zorbalık konusunda literatür bilgisi doğrultusunda yapılan araştırma sonuçları ve uluslar arası raporlar ele alınmaktadır. Ayrıca siber zorbalığa karşı bireysel ve örgütsel öneriler verilmedir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Siber Zorbalık, Web Teknolojileri, Kuşaklar

Kaynakça

• Altundağ, Y . (2016). The Relationship Between Problematic Internet Use and Cybeybullying among High School Students. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying , 3 (1) , 27-43.
• Aslan, A. ve Doğan, B.Ö. (2017). Çevrimiçi Şiddet: Bir Siber Zorbalık Alanı Olarak “Potinss” Örneği. Marmara İletişim Dergisi. Sayı: 27, 95-119.
• Bauman, S.,Toomey, R. B. ve Walker, J. L. (2013). Associations Among Bullying, Cyberbullying, and Suicide in High School Students. Journal of Adolescence, 36(2), 341–350.
• Cebecioğlu, G, Altıparmak, İ. (2017). Digital Violence: A Research on Social Networks. Sakarya University Journal of Education 7, 423-431.
• Çinkir, Ş. ve Karaman Kepenekçi, Y. (2003). Öğrenciler Arası Zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Sayı: 34, 236-253.
• Eroğlu, Y., Aktepe, E., Akbaba, S., Işık, A. ve Özkorumak, E. (2015). Siber Zorbalık ve Mağduriyetin Yaygınlığının ve Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40 (177), 93–107.
• Gökler, R. (2009). Okullarda Akran Zorbalığı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:6 Sayı:2, 511-537.
• Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2018). Cyberbullying: Identification, Prevention, &Response”. https://cyberbullying.org/Cyberbullying-Identification-Prevention-Response-2018. pdf (20.12.2019).
• Kowalski, R. M.,veLimber, S. P. (2007). Electronic Bullying among Middle School Students. Journal of Adolescent Health, 41, 22-30.
• Mishna, F.,Khoury -Kassabri, M., Gadalla, T. ve Daciuk, J. (2012). Risk factors for Involvement in CyberBullying: Victims, Bullies and Bully–Victims. Children and Youth Services Review, 34 (1), 63-70. doi:10.1016/j.childyouth.2011.08.032.
• Özbay, A. (2013). Ergenlerde Siber Zorbalık, Siber Mağduriyet, Aleksitimiv Öfke İfade Etme Biçimleri Arasındaki İlişki. Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Peker, A. ve İskender, M. (2015). İnsani Değerler Yönelimli Psiko-Eğitim Programının Siber Zorbalık Üzerindeki Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 11-22.
• Serin, H. (2012). Ergenlerde Siber Zorbalık/ Siber Mağduriyet Yaşantıları ve Bu Davranışlara İlişkin Öğretmen ve Eğitim Yöneticilerinin Görüşleri. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul.
• Söyleyici, G. T. (2018). Siber Zorbalık ile İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Sticca, F. ve Perren, S. (2013). Is Cyberbullying Worse Than Traditional Bullying? Examining The Differential Roles of Medium, Publicity, and Anonymity for the Perceived Severity of Bullying. Journal of Youth and Adolescence, Vol.5, 739-750.
• Temur Şimşekcan, N. (2018). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddetin Başka Bir Biçimi: Siber Şiddet. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin.
• The European Institute for Gender Equality. (2017). Cyber Violence Against Women and Girls. https://eige.europa.eu/thesaurus/terms/1484?lang=en (02.12.2019).
• Topçu, Ç., Yıldırım, A., ve Erdur-Baker, Ö. (2013). Cyberbullying@ Schools: What Do Turkish Adolescents Think? International Journal for the Advancement of Counselling, 35(2), 139-151.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, https://sozluk.gov.tr (21.11.2019).
• UN. (2015). Cyber Violence Against Women and Girls:A World-Wide Wake-Up Call. http://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2015/cyber_violence_ gender%20report. pdf?vs=4259 (05.12.2019)
• UNICEF, Basın Bülteni (2019). https://www.unicef.org/turkey/bas%C4%B1n-b%C3%BCltenleri/unicef-anketi-30-%C3%BClkedeki-gen%C3%A7lerin-%C3%BC %C3%A7te-birinden-fazlas%C4%B1-%C3%A7evrimi%C3%A7i-zorbal%C4%B1k (18.12.2019).
• Vandebosch, H. ve Van Cleemput, K. (2008). Defining Cyberbullying: A Qualitative Research IntoThe Perceptions of Youngsters. Cyberpsychol Behav. Aug;11(4):499-503.
• WeAreSocial ve Hootsuit. (2019). Digital 2019.https://wearesocial.com/global-digital-report-2019 (21.11.2019).