Research Article
BibTex RIS Cite

Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları

Year 2011, Volume: 54 Issue: 3, 93 - 108, 01.12.2011

Nizamettin Kazancı Mümtaz Kibar Yusuf Kağan Kadıoğlu

Abstract

Mucur yöresindeki (Kırşehir) Geç Miyosen-Pliyosen istifinin çökelleri içinde,  boyları 1 metreden 3-4 cm’e kadar değişen koyu renkli, çoğunluğu breşik dokulu metamorfik kaya çakılları ile az sayıda, silis kabukla çevrili bazalt görünüşlü ergimiş kaya parçaları bulunmuştur. Petrografik olarak takilit veya impaktit şeklinde adlandırılan çok özel taneler, içine yerleştiği istifin alt-orta bölümünde olup, bulunduğu alandaki toplam çakıl miktarının yaklaşık % 1-1,5 kadarını oluşturur. Bu takilit parçaları ve/veya metamorfik kaya kırıntıları büyük bir çarpma kraterinin aşınıp dağılan parçaları olup, Geç Miyosen öncesi bir zamanda orta Anadolu’ya asteroid düşmesinin işaretçileridir. Takilit tiplerine ve bolluğuna göre, çarpma kraterinin minimum 2 km çapında ve 200 m derinliğinde dairesel bir çukur olduğu anlaşılmaktadır. Böyle büyük bir çarpmanın yarattığı olası paleoekolojik ve paleocoğrafik etkiler araştırılmaktadır.

Keywords

Asteroid çarpma krateri takilit impaktit Mucur orta Anadolu Geç Neojen

References

  • AGI (American Geological Institute), 1977. Glossary of Geology. DC Washington, USA.
  • Akgün, F., Olgun, E., Kuşçu, İ., Toprak, V., Göncüoğlu, M.C., 1995. Orta Anadolu Kompleksinin “Oligo-Miyosen” örtüsünün stratigrafisi, çökelme ortamı ve gerçek yaşına ilişkin yeni bulgular: Türkiye Petrol Jeologları Der. Bülteni, 6/1, 5168.
  • Arpat, E.,Güner, Y., 1976. Doğu Bayezıt çukuru göktaşı çukuru mu? Çökme çukuru mu? Yeryuvarı ve İnsan 1, 1-3.
  • Atabey, E., 1989. Kayseri H 19 paftası. 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi, no 18. Maden Tetkik ve Arama Yayınları, Ankara.
  • Atabey, E., Tarhan, N., Yusufoğlu H., Canpolat, M., 1988. Hacıbektaş, Gülşehir, Kalaba (Nevşehir)-Himmetdede (Kayseri) arasının jeolojisi. M.T.A. Rap. 8523, (yayımlanmamış).
  • Bayramgil, O., 1952. Seyhan İline düşen bir meteor hakkında rapor. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 3/2, 21-26 (Türkçe ve Almanca).
  • Collins, G.S., Elbeshausen, D., Davison, T.M., Robbins, S.J., Hynek, B.M., 2011. The size-frequency distribution of elliptical impact craters. Earth and Planetary Science Letters 310, 1–8.
  • Dağcı, M., 1997. Türkiye’de meteorit kraterlerinin landsat uydu görüntülerinde aranması. Yüksek Lisans tezi, Ege
  • Demirel, S., Göncüoğlu, M.C., Topuz, G., Işık, V., 2009. Geology and chemical variations in tourmaline from the quartz– tourmaline breccias within the Kerkenez granite–monzonite massif, central Anatolian crystalline complex,
  • Del Gaudio, R., Geraci, G., D’Argenia, B., 2010. Role of meteorites and torentanane rocks in prebiotic chemistry. EPSC Abstracts Vol. 5, European Planetary Science Congress, p.2, Vienna.
  • Dietz, R.S., 1961. Astroblems. Scientific American 205, 50-58.
  • Kara, H., Dönmez, M., 1990. 1:100 000 Ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi no. 34, Kırşehir- G 17 Paftası. MTA, Yay., 17 s., Ankara.
  • Karadenizli, L., 2011. Oligocene to Pliocene paleogeographic evolution of the Çankırı-Çorum Basin, central Anatolia,
  • Kocahan, Ö., Şengül, E., özel, M.E., 2006. Türkye’nin meteorit çarpma kraterleri envanteri çalışmaları. XV Ulusal
  • Astronomi Kongresi (28 Ağustos-1 Eylül 2006), Bildiri Özleri Kitabı, Kültür Üniversitesi, İstanbul, s. 61-70.
  • Köksal, S., Göncüoğlu, M.C., 1997. İdiş Dağı-Avanos alanının jeolojisi (Nevşehir, Orta Anadolu). Maden Tetkik ve
  • MTA, 2002. 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, no 9, Kayseri Paftası. Maden Tetki ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Melosh, H.J., 1989. Impact Cratering; a Geologic Process. Oxford University Press, New York, 245 p.
  • Özel, ME, Dağcı, M., Yıldırım, H., Sezer, C., 1998. “Türkiyede Göktaşı Kraterleri Var mı?”. Cumhuriyet Bilim Teknik,
  • Seymen, İ., 1981. Kaman (Kırşehir) dolayında Kırşehir masifinin stratigrafisi ve metamorfizması. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 24, 7-14.
  • Şen, Ş., Seyitoğlu, G., Karadenizli, L., Kazancı, N., Varol, B., Araz, H., 1998. Mammal biochronology of Neogene
  • Şengül, E., Kocahan, Ö., Özel, M.E., 2008. Türkiye’de meteor çarpma kraterleri ve göktaşları. TMMOB Jeofizik Müh.

Year 2011, Volume: 54 Issue: 3, 93 - 108, 01.12.2011

Nizamettin Kazancı Mümtaz Kibar Yusuf Kağan Kadıoğlu

Abstract

References

  • AGI (American Geological Institute), 1977. Glossary of Geology. DC Washington, USA.
  • Akgün, F., Olgun, E., Kuşçu, İ., Toprak, V., Göncüoğlu, M.C., 1995. Orta Anadolu Kompleksinin “Oligo-Miyosen” örtüsünün stratigrafisi, çökelme ortamı ve gerçek yaşına ilişkin yeni bulgular: Türkiye Petrol Jeologları Der. Bülteni, 6/1, 5168.
  • Arpat, E.,Güner, Y., 1976. Doğu Bayezıt çukuru göktaşı çukuru mu? Çökme çukuru mu? Yeryuvarı ve İnsan 1, 1-3.
  • Atabey, E., 1989. Kayseri H 19 paftası. 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi, no 18. Maden Tetkik ve Arama Yayınları, Ankara.
  • Atabey, E., Tarhan, N., Yusufoğlu H., Canpolat, M., 1988. Hacıbektaş, Gülşehir, Kalaba (Nevşehir)-Himmetdede (Kayseri) arasının jeolojisi. M.T.A. Rap. 8523, (yayımlanmamış).
  • Bayramgil, O., 1952. Seyhan İline düşen bir meteor hakkında rapor. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 3/2, 21-26 (Türkçe ve Almanca).
  • Collins, G.S., Elbeshausen, D., Davison, T.M., Robbins, S.J., Hynek, B.M., 2011. The size-frequency distribution of elliptical impact craters. Earth and Planetary Science Letters 310, 1–8.
  • Dağcı, M., 1997. Türkiye’de meteorit kraterlerinin landsat uydu görüntülerinde aranması. Yüksek Lisans tezi, Ege
  • Demirel, S., Göncüoğlu, M.C., Topuz, G., Işık, V., 2009. Geology and chemical variations in tourmaline from the quartz– tourmaline breccias within the Kerkenez granite–monzonite massif, central Anatolian crystalline complex,
  • Del Gaudio, R., Geraci, G., D’Argenia, B., 2010. Role of meteorites and torentanane rocks in prebiotic chemistry. EPSC Abstracts Vol. 5, European Planetary Science Congress, p.2, Vienna.
  • Dietz, R.S., 1961. Astroblems. Scientific American 205, 50-58.
  • Kara, H., Dönmez, M., 1990. 1:100 000 Ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi no. 34, Kırşehir- G 17 Paftası. MTA, Yay., 17 s., Ankara.
  • Karadenizli, L., 2011. Oligocene to Pliocene paleogeographic evolution of the Çankırı-Çorum Basin, central Anatolia,
  • Kocahan, Ö., Şengül, E., özel, M.E., 2006. Türkye’nin meteorit çarpma kraterleri envanteri çalışmaları. XV Ulusal
  • Astronomi Kongresi (28 Ağustos-1 Eylül 2006), Bildiri Özleri Kitabı, Kültür Üniversitesi, İstanbul, s. 61-70.
  • Köksal, S., Göncüoğlu, M.C., 1997. İdiş Dağı-Avanos alanının jeolojisi (Nevşehir, Orta Anadolu). Maden Tetkik ve
  • MTA, 2002. 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, no 9, Kayseri Paftası. Maden Tetki ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Melosh, H.J., 1989. Impact Cratering; a Geologic Process. Oxford University Press, New York, 245 p.
  • Özel, ME, Dağcı, M., Yıldırım, H., Sezer, C., 1998. “Türkiyede Göktaşı Kraterleri Var mı?”. Cumhuriyet Bilim Teknik,
  • Seymen, İ., 1981. Kaman (Kırşehir) dolayında Kırşehir masifinin stratigrafisi ve metamorfizması. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 24, 7-14.
  • Şen, Ş., Seyitoğlu, G., Karadenizli, L., Kazancı, N., Varol, B., Araz, H., 1998. Mammal biochronology of Neogene
  • Şengül, E., Kocahan, Ö., Özel, M.E., 2008. Türkiye’de meteor çarpma kraterleri ve göktaşları. TMMOB Jeofizik Müh.
There are 22 citations in total.

Details

Subjects Geological Sciences and Engineering (Other)
Journal Section Makaleler - Articles
Authors

Nizamettin Kazancı This is me

Mümtaz Kibar This is me

Yusuf Kağan Kadıoğlu This is me

Publication Date December 1, 2011
Submission Date March 21, 2017
Published in Issue Year 2011 Volume: 54 Issue: 3

Cite

APA Kazancı, N., Kibar, M., & Kadıoğlu, Y. K. (2011). Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları. Türkiye Jeoloji Bülteni, 54(3), 93-108.
AMA Kazancı N, Kibar M, Kadıoğlu YK. Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları. Geol. Bull. Turkey. December 2011;54(3):93-108.
Chicago Kazancı, Nizamettin, Mümtaz Kibar, and Yusuf Kağan Kadıoğlu. “Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları”. Türkiye Jeoloji Bülteni 54, no. 3 (December 2011): 93-108.
EndNote Kazancı N, Kibar M, Kadıoğlu YK (December 1, 2011) Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları. Türkiye Jeoloji Bülteni 54 3 93–108.
IEEE N. Kazancı, M. Kibar, and Y. K. Kadıoğlu, “Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları”, Geol. Bull. Turkey, vol. 54, no. 3, pp. 93–108, 2011.
ISNAD Kazancı, Nizamettin et al. “Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları”. Türkiye Jeoloji Bülteni 54/3 (December 2011), 93-108.
JAMA Kazancı N, Kibar M, Kadıoğlu YK. Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları. Geol. Bull. Turkey. 2011;54:93–108.
MLA Kazancı, Nizamettin et al. “Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları”. Türkiye Jeoloji Bülteni, vol. 54, no. 3, 2011, pp. 93-108.
Vancouver Kazancı N, Kibar M, Kadıoğlu YK. Orta Anadolu Geç Neojen Tortullarında Asteroid Çarpma Bulguları. Geol. Bull. Turkey. 2011;54(3):93-108.
 Download Cover Image

Instructions for Authors: http://www.jmo.org.tr/yayinlar/tjb_yazim_kurallari.php
Ethical Statement and Copyrighy Form:  https://www.jmo.org.tr/yayinlar/tjb_telif_etik_formlar.php