Batı Anadolu Tektonik Kaması’nın Güncel Deformasyonu: Batıya Doğru Kaçıştan Kaynaklanan Blok Hareketleri

Year 2020, Volume: 63 Issue: 2, 161 - 194, 10.02.2020

Fuat Şaroğlu Bahadır Güler

https://doi.org/10.25288/tjb.593423

Cited By: 7

Abstract

Türkiye’nin Neotektoniği ile ilgili araştırmaların tümünde Batı Anadolu ayrı bir bölge olarak kabul edilmektedir. Neotektonik dönem, bazı araştırıcılara göre Üst Oligosen; bazılarına göre ise Üst Miyosen’de başlamakta ve günümüze kadar devam etmektedir. Bölgenin bu süreçte Kuzey-Güney yönde genişlediği kabul edilmektedir. Buna bağlı olarak Doğu-Batı genel gidişli grabenler oluşmaktadır. Bu yorumda, Kuzey-Güney yönlü uzamanın ortaya çıkmasına neden olan normal fayların sıyrılma (detachment) fayı niteliğine ulaştığı savunulmaktadır. Arazi çalışmalarında izlenebildiği gibi bu dönemde kıvrımlar, doğrultu atımlı faylar da gelişmiştir. Aynı şekilde yalın graben sistemi ile açıklanamayacak dönem çökellerinin havza geometrisi ve boyutları da söz konusudur. Volkanizmanın kimyası ile yüzeylendiği alanlarda aykırılıklar bulunmaktadır. Henüz bu tür sorunlara açıklık getirilememiştir. Neotektonik dönemin evrimi ile ilgili zaman-mekân-neden ilişkisi kurularak yapılan açıklamalar soyut modellemeden öteye gidememektedir.

Bu makalede, bugüne kadar önerilen modellerdeki tartışmalara çözüm amaçlı farklı bir yaklaşım modeli önerilmektedir. Öneri, Batı Anadolu’nun Neotektoniğini anlayabilmek için bölgenin günümüzdeki deformasyon şeklini ortaya çıkarmak ve geriye doğru geliştirerek neotektonik evrimi anlatma ilkesine dayanmaktadır.

Günümüzde Batı Anadolu olarak tanımlanan tektonik bölge, doğuda Kuzeybatı-Güneydoğu doğrultulu Bursa-Eskişehir-Afyon ile Kuzeydoğu-Güneybatı doğrultulu Muğla-Afyon Fay Zonları arasında kalan, batıya doğru açılan devrik “V” içindeki bir alanı kaplamaktadır. Bölge, batıya ilerleme esnasında; bölgede var olan litolojik farklılık, paleotektonik yapılar, volkanizma vb. nedenlerle levha içi bloklara ayrılmaktadır. Birbirinden ayrılan bu blokların farklı hareketleri sonucunda bölge deformasyona uğramaktadır. Ayrılan blokların boyutları, hareket hızları ve yönleri bu farklı hareketleri yönlendiren önemli etkenlerdir. Bloklarda ortaya çıkan farklı hareketlerle; blok sınırlarında normal, ters ve doğrultu atımlı faylar ile açılma çatlakları ortaya çıkmaktadır. Bu modelde aynı fay düzleminin farklı yerlerinde değişik hareketler gözlenebilmektedir. Yine bölgede eş yaşta birbirine paralel; fakat farklı yönde hareket eden yapılar da bulunabilmektedir. Blok hareketlerinin toplamında bölge Batı-Güneybatıya doğru ilerlemektedir. Bloklar arasında meydana gelen açılmalarda yer yer graben geometrisine ulaşanlar bulunmaktadır.

Önerilen bu modele göre; Batı Anadolu’da günümüzde gözlenen Doğu-Batı gidişli grabenlerin, Kuzey-Güney yönlü genişlemenin ürünü olmadığı sonucuna ulaşılabilir. Günümüzde, yörede en fazla açılma devrik “V” şeklindeki bloğun doğu sınırlarındadır. Sınırın kuzeyinde Kula Volkanitleri, güneyde Pamukkale yöresinde yoğun termal çıkışlar görülmektedir. 1995 Dinar Depremi’nde 10 km uzunluğundaki kırılma ile Sarıgöl’deki asismik deformasyon hareketleri açılma çatlakları niteliğindedir.

Keywords

Batı Anadolu, aktif tektonik, deformasyon

Thanks

Erdinç Yiğitbaş, Selim Özalp, Cengiz Tapırdamaz ve Semih Ergintav makalenin farklı bölümlerinde istenilen sonuca varmak için katkıda bulunarak fikirleriyle bizi yönlendirmişlerdir. Yücel Yılmaz, Hasan Sözbilir, Orhan Tatar ve Cahit Helvacı makalenin bilimsel değerini artırmak için katkı sunmuşlardır. Makalenin yayın hâline getirilmesinde verdikleri katkılarından dolayı teşekkür etmeyi borç biliriz.

Recent Deformation of the Western Anatolia Tectonic Wedge: Block Motions Caused by Escape to the West

Abstract

All research on neotectonics in Turkey accepts Western Anatolia as a distinct, separate region in which the neotectonic period began in Upper Oligocene, according to some researchers, and in Upper Miocene according to others, and has continued up to the present day. The region expanded in a north-south direction during this process grabens were formed, generally with an east-west orientation.

In this interpretation, the normal faults causing a north-south oriented extension are proposed to have detachment fault characteristics. As observed in field studies, fold and strike-slip faults developed during this period but the sedimentary basin geometry and dimensions cannot be explained by a simple graben system. There are outliers in terms of the chemistry of volcanism in outcropping areas. Explanations for these inconsistencies have yet to be found and those based on time-space-causal relationships related to evolution in the neotectonic period do not go beyond abstract modelling.

In this presentation, a different model is suggested with the aim of solving controversies in the models proposed to date. The recommended method is based on the neotectonic evolution explanatory principle of revealing the current deformation form in a region in order to understand its neotectonics, and then working backwards from today.

Currently, the tectonic region defined as Western Anatolia encompasses an area between the northwest-southeast oriented Bursa-Eskişehir-Afyon Fault Zone and the northeast-southwest oriented Muğla-Afyon Fault Zone in the east, extending in a sideways V shape towards the west. Moving toward the west, the region is separated into intraplate blocks due to the lithological differences, paleotectonic structures and volcanism, etc. present in the region. The different movement velocities of these separate blocks cause deformation in the region. Significant factors affecting these motions are the dimensions, velocity and direction of the blocks. With the varying motion of the blocks, normal, reverse and strike-slip faults along with extensional fractures occur along the block boundaries. In this model, different movements may be observed in different locations on the same fault plane. Again, there are parallel, coeval structures found in the region, although they move in different directions. On the whole, block movements progress toward the west-southwest of the region. Extensions occurring between blocks occasionally form graben geometry.

According to this proposed model, the east-west oriented grabens currently observed in Western Anatolia are concluded not to be products of north-south oriented extensions. Currently, the greatest extension is on the eastern boundaries of the V-shaped block. Intensive thermal manifestations are observed north of this boundary in the Kula Volcanics and to the south in the Pamukkale region. The 10-km long fracture caused by the 1995 Dinar Earthquake and the aseismic deformation motion at Sarıgöl both have extensional fracture characteristics.

Paleomagnetism, crustal thickness, GPS data and the fault-plane solutions of earthquakes in the region support this model. This proposed kinematic model is thought to have been in operation about 3-4 million years before the present.

Keywords

Western Anatolia, active tectonics, deformation

References

• Akçığ, Z.,1988. Batı Anadolu'nun yapısal sorunlarının gravite verileri ile irdelenmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 31 (2), 63-70.
• Aktug, B., Nocquet, J.M., Cingöz, A. Parsons, B., Erkan, Y., England, P., Lenk, O., Gürdal, M.A., Kılıçoğlu, A., Akdeniz, H., Tekgül A., 2009. Deformation of western Turkey from a combination of permanent and campaign GPS data: Limits to block-like behavior. Journal of Geophysical Research, 114 (B10404), 1-22.
• Altunel, E., Hancock, P.L., 1993. Active fissuring and faulting in Quaternary travertines at Pamukkale, western Turkey. Zeitschrift Geomorphologie Supplementary, 94, 285- 302.
• Altunel, E., D’Andria, F. 2019. Pamukkale Travertines: A Natural and Cultural Monument in the World Heritage List, (Landscapes and Landforms of Turkey, Editörler: Kuzucuoğlu, C., Çiner A., Kazancı N.). Springer Nature Switzerland AG, Cham, Switzerland, 219-229.
• Aksu, A.E., Hall, J., Yaltırak, C., 2009. Miocene–Recent evolution of Anaximander Mountains and Finike Basin at the junction of Hellenic and Cyprus Arcs, eastern Mediterranean. Marine Geology, 258 (1-4), 24–47.
• Alçiçek M.C., Ten Veen J.H., Özkul M., 2006. Neotectonic development of the Çameli Basin, southwestern Anatolia, Turkey, (Tectonic Development of the Eastern Mediterranean Region, Editörler: Robertson A.H.F., Mountrakis D.). The Geological Society Publishing House, London, Special Publication 260, 591-611.
• Arpat, E., Bingöl, E. 1969. The rift system of the Western Turkey; thoughts on its development. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 73, 1-9.
• Arslan, S., Akın, U., Alaca, A., 2010. Gravite Verileri ile Türkiye'nin Kabuk Yapısının İncelenmesi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 140, 57-73.
• Arslan, S. 2012. Türkiye 1/1.500.000 Ölçekli Gravite Kabuk Kalınlığı Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Barka, A.A. 1992. The North Anatolian Fault Zone. Annales Tectonicae, 6 (special issue), 164-195.
• Bingöl, E., Akyürek, B., Korkmazer, B. 1975. Biga Yarımadası’nın Jeolojisi ve Karakaya Formasyonunun Bazı Özellikleri. Cumhuriyetin 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi Tebliğler, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara, 70-76.
• Bingöl, E., 1976. Batı Anadolu'nun Jeotektonik Evrimi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 86, 14-34.
• Boray, A., Akat, U., Akdeniz, N., Akçaören, A., Çağlayan, A., Günay, E., Korkmazer, B., Öztürk, E.M., Sal H., 1975. Menderes Masifinin Güney Sınırı Boyunca Bazı Önemli Sorunlar ve Bunların Muhtemel Çözümleri. Cumhuriyetin 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi Tebliğler, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara, 11-20.
• Boray, A., Şaroğlu, F., Emre, Ö., 1985. Isparta Büklümünün Kuzey Kesiminde Doğu-Batı Daralma için Bazı Veriler. Jeoloji Mühendisliği, 23, 9-20.
• Bozkurt, E., 2001. Neotectonics of Turkey – a synthesis. Geodinamica Acta 14, (1–3), 3-30.
• Bozkurt, E. 2019. Batı Anadolu Grabenlerinin Bölümlenmesinin Yapısal Kontrolleri: Doğrultu-Atımlı Faylanmanın Graben Oluşumu Üzerindeki Yeri ve Önemi. 72. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, Sözbilir, H., Özkaymak, Ç., Uzel, B., Sümer, Ö., Softa, M., Tepe, Ç., Eski, S., (editörler), TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları No: 140, Ankara, 35-36.
• Candan, O., Dora O.Ö., Kun, N., Akal, C., Koralay, E., 1992. Aydın Dağları (Menderes Masifi) Güney Kesimindeki Allokton Metamorfik Birimler, Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 4 (1), 93-110.
• Dewey, J.F., Sengör, A.M.C., 1979. Aegean and surrounding regions: complex multiple and continuum tectonics in a convergent zone, Geological Society of America Bulletin, 90 (1), 84–92.
• Dora, O.Ö., Kun, N, Candan, O, 1992. Menderes Masifi’nin Metamorfik Tarihçesi ve Jeotektonik Konumu. 35 (1), 1-14.
• Duman, T.Y., Emre, Ö., Doğan, A., Özalp, S., 2005. Step-over and bend structures along the 1999 Düzce Earthquake surface rupture. North Anatolian Fault, Turkey. Bulletin of Seismological Society of America, 95 (4), 1250-1262.
• Emre, Ö., Erkal, T., Tchepalyga, A., Kazancı, N., Keçer, M., Ünay, E., 1998. Doğu Marmara Bölgesinin Neojen-Kuvaternerdeki Evrimi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 120, 289-314.
• Emre, Ö., Özalp, S., Doğan, A., Özaksoy, V., Yıldırım, C., Göktaş, F., 2005. İzmir Yakın Çevresinin Diri Fayları ve Deprem Potansiyelleri. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi, Rapor No: 10754, 80 s., (yayımlanmış).
• Emre, Ö., Duman, T.Y., Özalp, S., Elmacı, H., Olgun, Ş., Şaroğlu, F., 2013. Açıklamalı Türkiye Diri Fay Haritası. Ölçek 1:1.250.000, VI+89s.+bir pafta, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Özel Yayın Serisi-30, Ankara, 89 s.
• Emre, Ö., Duman, T.Y., Özalp, S., Şaroğlu, F., Olgun, Ş., Elmacı, H., Çan, T., 2018. Active fault databese of Turkey. Bulletin of Earthquake Engineering, 16 (8), 3229-3275.
• Ercan, T., 1981. Kula Yöresinin Jeolojisi ve Volkanitlerin Petrolojisi. İstanbul Üniversitesi, Yerbilimleri Fakültesi, Doktora Tezi, 165 s. (yayımlanmamış).
• Erdoğan, B., 1990. İzmir-Ankara Zonu ile Karaburun Kuşağının Tektonik İlişkisi, Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 110, 1-15.
• Erdoğan, B., Güngör, T. 1992. Menderes Masifinin Kuzey Kanadının Stratigrafisi ve Tektonik Evrimi, Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 4 (1), 9-34.
• Ersoy, E.Y., Çemen, İ., Helvacı, C., Billor, Z., 2014. Tectono-stratigraphy of the Neogene basins in Western Turkey: Implications for tectonic evolution of the Aegean Extended Region. Tectonophysics, 635, 33–58.
• Göncüoğlu, M.C., Turhan, N., Şentürk, K., Uysal, Ş., Özcan, A., Işık, A. 1996. Nallıhan-Sarıcakaya Arasında Orta Sakarya’daki Yapısal Birimlerin Jeolojik Özellikleri. Maden Tetkik ve Arama Raporu No: 10094, (yayımlanmamış).
• Gözler, M.Z., Cevher, F., Küçükayman, A. 1984-1985. Eskişehir civarının jeolojisi ve sıcak su kaynakları. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 103-104, 40-54.
• Gürsoy H, Temiz H., Tatar O, 1997. Gediz grabeni GD kenarındaki güncel deformasyon verileri. Aktif Tektonik Araştırma Grubu 1. Çalıştayı, (ATAG-1), 08-09 Aralık 1997, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 103-112.
• Hakyemez, H.Y., Göktaş, F., Erkal, T., 2013. Gediz Grabeni'nin Kuvaterner Jeolojisi ve Evrimi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 56 (2), 1-26.
• Helvacı, C., Yağmurlu, F., 1995. Geological setting and economic potential of the lignite and evaporite-bearing Neogene basins of Western Anatolia, Turkey. Israel Journal of Earth Sciences, 44, 91-105.
• Helvacı, C., 1995. Stratigraphy, mineralogy, and genesis of the Bigadiç borate deposits, Western Turkey. Economic Geology, 90, 1237-1260.
• Helvacı, C., Orti, F., 1998. Sedimentology and diagenesis of Miocene colemanite-ulexite deposits (western Anatolia, Turkey). Journal of Sedimentary Research, 68 (5), 1021-1033.
• Helvacı, C, 2015. Geological features of Neogene basins hosting borate deposits: An overview of deposits and future forecast. Turkey. Bulletin of the Mineral Research and Exploration. 151, 169-215.
• Helvacı, C., 2019. Turkish Borate Deposits: Geological Setting, Genesis and Overview of the Deposits, (Mineral Resources of Turkey, Modern Approaches in Solid Earth Sciences 16, Editörler: Pirajno, F., Ünlü, T., Dönmez, C., Şahin, M.B.). Springer International Publishing. 535-597.
• Kaya, A., 2015. The effects of extensional structures on the heat transport mechanism: an example from the Ortakçı geothermal field (Büyük Menderes Graben, SW Turkey). Journal of African Earth Sciences. 108, 74–88.
• Kaymakcı, N., Özkaptan, M., Özacar, A.A., Langereis, C., Gülyüz, E., Koç, A., Uzel, B., Sözbilir, H. 2017. GB Anadolu’nun Kinematiği ve Rotasyonal Deformasyonu: Aktif Fethiye-Burdur Fay Zonu Efsanesi. Aktif Tektonik Araştırma Grubu 21. Çalıştayı, (ATAG-21), 26-28 Ekim 2017, Özkaymak, Ç. (ed.), Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, 14-15.
• Kılıç, T., Kartal, R.F., Kadirioğlu, F.T., Duman, T.Y., Özalp, S. 2017. Türkiye ve yakın çevresi için düzenlenmiş moment tensor (1906-2012) kataloğu (MW ≥ 4,0), (Türkiye Sismotektonik Haritası, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Özel Yayınlar Serisi-34, Editör: Duman, T.Y.). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, 95-104.
• Koca, M.Y., Sözbilir, H., Uzel, B., 2011, Sarıgöl Fay Zonu Boyunca Meydana Gelen Deformasyonların Nedenleri Üzerine Bir Araştırma. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 35 (2), 151-174.
• Koçyiğit, A, Yusufoğlu H., Bozkurt E., 1999. Evidence from the Gediz graben for episodic two-stage extension in western Turkey. Journal of Geological Society London 156, 605-616.
• Komut, T., Gray, R. Pysklywec, R., Göğüş, O.H., 2012. Mantle flow uplift of western Anatolia and the Aegean: Interpretations from geophysical analyses and geodynamic modeling. Journal of Geophysical Research, 117 (B11412), 1-14.
• Konak, N. Akdeniz, N., Öztürk, E.M. 1987. Geology of The South of Menderes Massif. Guide Book for the Field Excursion Along Western Anatolia, Turkey. IGCP Project No:5, Correlations of Variscan and Pre-Variscan events of the Alpine-Mediterranean mountain belt, Field Meeting, Mineral Research and Exploration Institute of Turkey (MTA), 42-53.
• Konak, N. 2002. 1/500.000 Türkiye Jeoloji Haritası İzmir Paftası, (Şenel, M., (ed.)) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü.
• Konak, N., Şenel M. 2002. 1/500.000 Türkiye Jeoloji Haritası Denizli Paftası, (Şenel, M., (ed.)) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü.
• Kuşçu, İ., Okamura, M., Matsuoka, H., Yamamori, K., Awata, Y., Özalp, S., 2009. Recognition of Active Faults and Stepover Geometry in Gemlik Bay, Sea of Marmara, NW Turkey. Marine Geology, 260, 90-101.
• Kürçer, A., Özdemir, E., Uygun Güldoğan, Ç., Duman, T., 2016. The First Paleoseismic Trench Data from Acıpayam Fault, Fethiye Burdur Fault Zone, SW Turkey. Bulletin of the Geological Society of Greece, 50 (1), 75-84.
• Nebert, K. 1978. Linyit içeren Soma Neojen bölgesi, Batı Anadolu. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 90, 20-69.
• Okay A.I., Siyako, M., Bürkan, K.A., 1991. Geology and Tectonic Evoluation of the Biga Peninsula, NW Turkey. Bulletin of the Technical University of Istanbul, 44 (1-2), 191-256.
• Okay, A.I., Siyako, M., 1993. İzmir Balıkesir Arasında İzmir Ankara Neo-Tetis Kenedinin Yeni Konumu. Ozan Sungurlu Sempozyumu Bildirileri, Kasım 1991, Turgut, S., (ed), Türkiye Petrol Jeologları Derneği, Ankara, 333-355.
• Okay, A.I., Satır, M., 2000. Coeval plutonism and metamorphism in a latest Oligocene metamorphic core complex in northwest Turkey. Geological Magazine, 137, 495-516.
• Özalp, S., Emre, Ö., Doğan, A., 2013, Kuzey Anadolu Fayı Güney Kolu'nun segment yapısı ve Gemlik Fayı'nın paleosismik davranışı, KB Anadolu. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 147, 1-17, Ankara.
• Özalp, S., Emre Ö., Şaroğlu F., Özaksoy V., Elmacı, H., Duman T.Y., 2018. Active fault segmentation of the Çivril Graben System and surface rupture of the 1 October 1995 Dinar earthquake (Mw 6.2), Southwestern Anatolia, Turkey, Journal of Asian Earth Sciences, 166, 136-151
• Özer, S., Sözbilir, H., Özkar, İ., Toker, V., Sarı B., 2001. Stratigraphy of Upper Cretaceous–Palaeogene sequences in the southern and eastern Menderes Massif (western Turkey). International Journal of Earth Sciences, 89 (4), 852-866.
• Özkaymak, Ç., Sözbilir, H., ve Üzel, B. 2013. Neogene‐Quaternary evolution of the Manisa Basin: Evidence for variation in the stress pattern of the Izmir‐Balıkesir Transfer Zone, western Anatolia. Journal of Geodynamics, 65, 117–135.
• Özkaymak, Ç, Sözbilir, H., Tiryakioğlu, İ. 2017, Afyon-Akşehir Grabeni Kenar Fayları Üzerine Saha Gözlemleri ve Teknik İnceleme. Aktif Tektonik Araştırma Grubu 21. Çalıştayı, (ATAG-21), 26-28 Ekim 2017, Özkaymak, Ç. (ed.), Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Pavlides, S., Mountrakis, D., Kilias, A., Tranos, M. 1990. The role of strike-slip movements in the extensional area of Northern Aegean (Greece). A case of transtensional tectonics. Annales Tectonicae, 4 (2 Special Issue), 196-211.
• Perinçek, D., 1980. Arabistan Kıtası Kuzeyindeki Tektonik Evrimin, Kıta Üzerinde Çökelen İstifteki Etkileri. Türkiye 5. Petrol Kongresi, Nisan 1980, Saner, S., Perinçek, D., (editörler), Ankara, 77-93.
• Reilinger, R., McClusky, S., Vernant, P., Lawrence, S., Ergintav, S., Cakmak, R., Ozener, H., Kadirov, F., Guliev, I., Stepanyan, R., Nadariya, M., Hahubia, G., Mahmoud, S., Sakr, K., ArRajehi, A., Paradissis, D., Al-Aydrus, A., Prilepin, M., Guseva, T., Evren, E., Dmitrotsa, A., Filikov, S.V., Gomez, F., Al-Ghazzi, R., Karam, G., 2006. GPS constraints on continental deformation in the Africa-Arabia-Eurasia continental collision zone and implications for the dynamics of plate interactions. Journal of Geophysical Research, 111 (B05411), 1-26.
• Rojay, B., Toprak, V., Demirci, C., Süzen, L., 2005. Plio-Quaternary evolution of the Küçük Menderes Graben southwestern Anatolia, Turkey. Geodinamica Acta, 18 (3-4), 317–331.
• Seyitoğlu G., Işık V., 2015. Late cenozoic extensional tectonics in western anatolia: Exhumation of the menderes core complex and formation of related basins. Bulletin of the Mineral Research and Exploration, 151, 47-106.
• Seyitoğlu, G., Kaypak, B., Aktuğ, B., Gürbüz, E., Esat, K, Gürbüz, A., 2016. KB Türkiye’de Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun alternatif Güney kolu için bir hipotez. Türkiye Jeoloji Bülteni, 59 (2), 115-130.
• Sözbilir, H., Sümer, Ö., Özkaymak, Ç., Uzel, B., Güler, T., Eski, S., 2016. Kinematic analysis and palaeoseismology of the Edremit Fault Zone: evidence for past earthquakes in the southern branch of the North Anatolian Fault Zone, Biga Peninsula, NW Turkey. Geodinamica Acta, 28, 273-294.
• Şaroğlu F. 1985. Doğu Anadolu’nun neotektonik dönemde jeolojik ve yapısal evrimi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 240 s., (yayımlanmamış).
• Şaroğlu, F., Yılmaz, Y., 1984. Doğu Anadolu’nun Neotektoniği ve ilgili Magmatizması. İhsan Ketin Simpozyumu, 149-162.
• Şaroğlu, F., Emre, Ö., Boray, A., 1987. Türkiye’nin Diri Fayları ve Depremsellikleri, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Rapor No:8174, 394 s.
• Şaroğlu, F., Yılmaz, Y., 1990. Batı Anadolu’da Neojen Deformasyonunu Tipleri ve Havza Gelişimi Üzerine Bazı Görüşler. Türkiye 8. Petrol Kongresi, Ankara, Özler Kitabı, 16-20 Nisan, 1990.
• Şaroğlu, F., Emre, Ö., Kuşçu, İ., 1992. Türkiye Diri Fay Haritası, MTA Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Şaroğlu, F., Emre, Ö., Doğan, A., Yıldırım, C., 2005. Eskişehir Fay Zonu ve Deprem Potansiyeli. Eskişehir Fay Zonu ve İlişkili Sistemlerin Depremselliği Çalıştayı, Genişletilmiş Bildiri Özleri Kitabı, Eskişehir, 11-11.
• Şaroğlu, F., Özgür R., Aydoğdu, Ö., Sarp, S., 2015. Soma Bölgesi Kömür Yataklarının Çökel Havza Modeli. 68. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri Kitabı, Sayıt, K. (ed.), TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayın No: 119, 6-10 Nisan 2015, MTA Kültür Sitesi Ankara, 130-131.
• Şengör, A. M. C., Kidd, W. S. F., 1979. The post-collisional tectonics of the Turkish-Iranian Plateau and a comparison with Tibet. Tectonophysics, 55, 361-376.
• Şengör, A.M.C., 1980. Türkiye’nin neotektoniğinin esasları. Türkiye Jeoloji Kurumu, Konferans Serisi 2, Ankara, 40 s.
• Şengör A.M.C., Yılmaz Y., 1981. Tethyan evolution of Turkey: a plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181–241.
• Şengör, A.M.C., 1982. Ege’nin neotektonik evrimini yöneten etkenler. Batı Anadolu’nun Genç Tektoniği ve Volkanizması Paneli, Türkiye Jeoloji Kurultayı, 59-71.
• Şengör A.M.C., Yılmaz Y., 1983. Türkiye'de Tetis'in Evrimi; Levha Tektoniği Açısından Bir Yaklaşım. Türkiye Jeoloji Kurumu Yerbilimleri Özel Dizisi No:1, 73 s.
• Şengör, A. M. C., Görür, N., Şaroğlu, F., 1985. Strike-slip faulting and related basin formation in zones of tectonic escape: Turkey as a case study. (Strike-slip Deformation, Basin Formation, and Sedimentation, (Editörler: Biddle, K.T., Chrisite-Blick, N.). Society of Economic Paleontologists and Mineralogists, Special Publication, 227- 264.
• Şengör, A.M.C., Tüysüz, O., İmren, C., Sakınç, M., Eyidoğan, H., Görür, N., Le Pichon, X., Rangin, C., 2005. The North Anatolian Fault: A new look. Annual Reviews, Annual Review of Earth and Planetary Sciences, 33, 37-112.
• Şimşek, Ş., 1982. Denizli Sarayköy-Buldan alaninin jeolojisi ve jeotermal enerji olanakları. İstanbul Yerbilimleri Dergisi, 3 (1–2), 145-162.
• Tapırdamaz, M. C., Alparslan, E., Yüce, H., 2006. CBS ortamında Türkiye paleomanyetizma veri kataloğu. 4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri Bildiriler Kitabı, Demirci, A., Karakuyu, M., McAdams, M.A. (editörler), 13-16 Eylül, Fatih Üniversitesi, İstanbul, 351-357.
• Tapırdamaz, M. C., Türkiye Paleomanyetizma Kataloğunun GIS Kullanılarak Hazırlanması. Uluslarası Katılımlı Paleomanyetizma Çalıştayı, Cumhuriyet Üniversitesi Konferans Salonu Sivas, 15-17 Mayıs, 2008.
• Uzel, B., Sözbilir, H., Özkaymak, Ç., Kaymakçı, N., Langereis, G.C., 2013. Structural evidence for strike-slip deformation in the Izmir–Balıkesir transfer zone and consequences for late Cenozoic evolution of western Anatolia (Turkey). Journal of Geodynamics, 65, 94-116.
• Ünay, E., Göktaş, F., Hakyemez, H.Y., Avşar, M., Şan, Ö.M., 1995. Büyük Menderes Grabeni’nin kuzey kenarındaki çökellerin Arvicolidae (Rodentia, Mammalia) faunasına dayalı olarak yaşlandırılması. Türkiye Jeoloji Bülteni 38 (2), 63–68.
• Yazman, M. 1995. Geology of the Alaşehir Graben and petroleum potential, Turkish Petroleum Corporation (TPAO) research group progress report no. 3496, (yayımlanmamış).
• Yılmaz, Y., Genç, S.C., Gürer, F., Bozcu, M., Yılmaz, K., Karacık, Z., Altunkaynak, S., Elmas, A., 2000. When did the western Anatolian grabens begin to develop?, (Tectonics and Magmatism in Turkey and the Surrounding area, Editörler: Bozkurt, E., Winchester, J.A., Piper, J.D.A.). The Geological Society London Special Publication, 173, 353- 384.
• Yılmaz, Y., 2017. Major Problems of Western Anatolian Geology, (Active Global Seismology: Neotectonics and Earthquake Potential of the Eastern Mediterranean Region, Editörler: I. Çemen, Y. Yılmaz). American Geophysical Union, John Wiley & Sons, Inc., New Jersey, 141-187.
• Yılmazer, S., Şaroğlu, F., Özgür, R., Açıkgöz, S., Ercan, T., Gevrek, A.İ., Yıldırım, N., Aydoğdu, Ö., 1994, Kuşadası-Davutlar (Aydın) arasının jeolojisi ve jeotermal olanaklarının değerlendirilmesi, Türkiye 6. Enerji Kongresi, 17-22 Ekim 1994 İzmir, Teknik oturum tebliğleri 1, 156-167.