Evde Bakım Veren Bireylere Verilen Temel Yaşam Desteği Eğitiminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 3, 331 - 340, 30.09.2023

Hatun Erkuran , Yunus Emre Akan , Hikmet Fırat Örnek

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1183661

Öz

Amaç: Bu çalışma evde bakım hizmeti veren hasta yakınlarının Temel Yaşam Desteği konusunda bilgi ve uygulama düzeylerini ölçme ile Temel Yaşam Desteği eğitimi sonrası verilen eğitimin etkinliğini değerlendirmesi amacıyla yapıldı.
Materyal ve Metod: Araştırma kapsamına alınan bireylere Temel Yaşam Desteği Eğitimi öncesi sosyodemografik bilgi formu ve Temel Yaşam Desteği bilgilerini ölçmeye yönelik 20 sorudan oluşan ön test, eğitim sonrası son test uygulandı. Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 43.27±14.15 olan katılımcıların 17’si kadın (%65.4), 20’si evli (%76.9), 11’i ön lisans-lisans mezunu (%42.3), 17’si ilk yardım eğitimi almamıştır (%65.4). Analiz sonucunda evde bakım hizmeti veren kişilerin temel yaşam desteği eğitimi öncesi ve sonrası doğru yanıt sayıları arasında son test yönünde anlamlı bir farklılığın olduğu bulunmuştur (z=-4.46, p<.001). Evde bakım hizmeti veren kişilerin eğitim öncesi temel yaşam desteği sınavında doğru yanıt sayıları (U=62.50, p>.05) ve eğitim sonrası temel yaşam desteği sınavında doğru yanıt sayıları (U=57.50, p>.05) sıra ortalamalarının cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaşmadığı bulunmuştur. Evde bakım hizmeti veren kişilerin yaşları ile eğitim öncesi temel yaşam desteği sınavında doğru yanıt sayıları arasında orta düzeyde negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuşken (rS=-.567, p<.01); eğitim sonrası temel yaşam desteği sınavında doğru yanıt sayıları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.
Sonuç: Evde bakım hizmeti veren hasta yakınlarının Temel Yaşam Desteği konusunda bilgi ve uygulama düzeylerini ölçme ile Temel Yaşam Desteği eğitimi sonrası verilen eğitimin etkinliğini değerlendirme amacıyla yapılan çalışmamızda eğitim sonrası bilgi düzeylerinde eğitim öncesine göre anlamlı düzeyde bir artış olduğu tespit edildi. Hastalarının bakımı, acil durumlarda hastalarına ilk müdahale edecek kişiler olarak evde bakım veren kişiler anahtar rol oynamaktadır. Hastalarını ilk görecek, ilk değerlendirmesini yapacak, ilk müdahalede bulunacak bakım verenlere bu konularda eğitimler yapılmalı, bağlı oldukları kurumlar bu eğitimleri düzenli olarak tekrarlamalıdır.

Anahtar Kelimeler

evde bakım, temel yaşam desteği, eğitim

EVALUATION OF THE EFFICIENCY OF BASIC LIFE SUPPORT EDUCATION GIVEN TO INDIVIDUALS GIVEN CARE AT HOME

Öz

Aim: This study was carried out to measure the knowledge and practice levels of the relatives of patients who provide home care services on Basic Life Support and to evaluate the effectiveness of the training given after the Basic Life Support training.
Matherial and Method: A pre-test consisting of 20 questions to measure the sociodemographic information form and Basic Life Support information was applied to the individuals included in the study before the Basic Life Support Training, and a post-test after the training. The mean age of the individuals participating in the study was 43.27±14.15, 17 of them were female (65.4%), 20 of them were married (76.9%), 11 of them were associate degree-bachelor's graduates (42.3%), 17 of them did not receive first aid training (% 65.4). As a result of the analysis, it was found that there was a significant difference in the post-test direction between the number of correct answers before and after the basic life support training of the home care providers (z=-4.46, p<.001). The number of correct answers in the pre-training basic life support exam (U=62.50, p>.05) and the number of correct answers in the post-training basic life support exam (U=57.50, p>.05) of home care providers were significantly different by gender. found to differ. While there was a moderately negative and significant relationship between the ages of home care providers and the number of correct answers in the pre-education basic life support exam (rS=-.567, p<.01); There was no significant relationship between the number of correct answers in the post-training basic life support exam.
Result: In our study, which was carried out to measure the knowledge and practice levels of the relatives of patients who provide home care services, and to evaluate the effectiveness of the training given after the Basic Life Support training, it was determined that there was a significant increase in the knowledge levels after the training compared to the pre-training. Home caregivers play a key role in the care of their patients, as the first responders to their patients in an emergency. Caregivers who will see their patients for the first time, make the first evaluation, and give first aid should be trained on these issues, and the institutions they are affiliated with should repeat these trainings regularly.

Anahtar Kelimeler

home care, basic life support, education

Kaynakça

• 1. Nazik B. İlk Yardım. Nadir Kitap, YA PA yayınları, 2003.
• 2. Yaldır, Z. Acil Servise Başvuran Hasta Yakınlarının Temel Yaşam Desteği Farkındalığı ve Sağlık Okuryazarlığının Değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2019, Eskişehir.
• 3. Al B, Zengin S, Kabul S, Güzel R, Sarcan E, Yıldırım C. Hastane Dışı Kardiyopulmoner Arrest Gelişen Hastalarda Temel ve İleri Yaşam Destek Uygulamaları. Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Gaziantep Tıp Dergisi 2013;19(1): 13-17.
• 4. Hohenstein C, Rupp P, Fleischmann T. Critical İncidents During Prehospital Cardiopulmonary Resuscitation: What Are The Problems Nobody Wants to Talk About? Eur J Emerg Med. 2011 Feb;18(1):38-40. doi: 10.1097/MEJ.0b013e32833b1a61.
• 5. Coşkun G. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Görevlilerinin Temel Yaşam Desteği ve İleri Kardiyak Yaşam Desteği Konularında Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Temmuz 2014, Ankara.
• 6. Baran Ö, Altuğ MU. Radikal Sistektomi Uygulanan Mesane Tümörlü Hastalarda; Post Operatif Erken Ölümü Etkileyen Prognostik Faktörlerin Değerlendirilmesi. III. Uluslararası Tıp ve Sağlık Bilimleri Araştırmaları Kongresi, Mart 2020.
• 7. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Ocak 2022 Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni. https://www.aile.gov.tr/media/98625/eyhgm_istatistik_bulteni_ocak_2022.pdf. Erişim Tarihi: 01.07.2022
• 8. Kosaka M, Miyatake H, Arita S, Masunaga H, Ozaki A, Nishikawa Y, Beniya H. Emergency transfers of home care patients in Fukui Prefecture, Japan. Medicine (Baltimore). 2020 Jul 17; 99(29): e21245.
• 9. Hsu H, Wu T, Lin C, Lin C, Chen T, Lin W. Enhanced home palliative care could reduce emergency department visits due to non-organic dyspnea among cancer patients: a retrospective cohort study. BMC Palliat Care. 2021; 20: 42.
• 10. Bayraktar N, Çelik SŞ, Ünlü H, Bulut H. Şoförlere Verilen İlk Yardım Eğitiminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi,2009, 47–58.
• 11. Özkan Hİ. Denizli İl Merkezinde Görev Yapan Polislerin İlk Yardım Eğitimi Öncesi Ve Sonrası Bilgi Düzeylerinin Değerlendirmesi. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Denizli, 2011.
• 12. Andsoy II, Şahin AO, Ural S. Bir Devlet Üniversitesinde Görev Yapan Güvenlik Personeline Verilen İlkyardım Eğitiminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Çağdaş Tıp Dergisi 2014;4(2): 84-90.
• 13. Kim S, Shim J. Factors Affecting Care Workers’ Coping Abilities in Emergencies to the Korean Elderly. Int. J. Environ. Res. Public Health 2019, 16, 2946.
• 14. Şahin M, Aslan R. Bir Halk Eğitim Merkezinde Verilen İlk Yardım Kursunun Etkililiğinin Değerlendirmesi. GÜSBD 2019; 8(4): 390 – 396.
• 15. Kim S. Effect of Case-Based Small-Group Learning on Care Workers' Emergency Coping Abilities. Int J Environ Res Public Health. 2021 Oct 30;18(21):11458.
• 16. Seow H, Barbera L, Pataky R, Lawson B, O’Lery E, Fassbender K, McGrail K, Burge F, Brouwers M, Sutradhar R. Does Increasing Home Care Nursing Reduce Emergency Department Visits at the End of Life? A Population-Based Cohort Study of Cancer Decedents. J Pain Symptom Manage. 2016 Feb;51(2):204-12.
• 17. Ramsey AM, Brennan S, Stricker A, Riek K, Brown D, Gurtowsky R, Sturza J, Filbrun AG. Emergency airway and ventilator procedures for community based home care staff validation of an educational program. Pediatr Pulmonol. 2018 Mar;53(3):374-380.
• 18. Veyron J, Friocourt P, Jeanjean O, Luquel L, Bonifas N, Denis F, Belmin J. Home care aides' observations and machine learning algorithms for the prediction of visits to emergency departments by older community-dwelling individuals receiving home care assistance: A proof of concept study. PLoS One. 2019 Aug 13;14(8):e0220002.
• 19. Jones A, Bronskill SE, Schumacher C, Seow H, Feeny D, Costa AP. Effect of Access to After-Hours Primary Care on the Association Between Home Nursing Visits and Same-Day Emergency Department Use. Ann Fam Med. 2020 Sep;18(5):406-412.
• 20. Hjalmarsson A, Holmberg M, Asp M, Östlund G, Nilsson KW, Kerstis B. Characteristic patterns of emergency ambulance assignments for older adults compared with adults requiring emergency care at home in Sweden: a total population study. BMC Emerg Med. 2020 Dec 2;20(1):94.
• 21. Kalınkara V, Kalaycı I. Yaşlıya Evde Bakım Hizmeti Veren Bireylerde Yaşam Doyumu, Bakım Yükü ve Tükenmişlik. YSAD-EIRJ 2017 / 10(2):19-39.
• 22. Taşdelen P, Ateş M. Evde Bakım Gerektiren Hastaların Bakım Gereksinimleri ile Bakım Verenlerin Yükünün Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi 2012;9 (3): 22-29.