Bu araştırmanın amacı, bireylerin evlilik uyumlarının bazı psiko-sosyal değişkenler, değer tercihleri ve öznel mutluluk açısından incelenmesidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Evlilikte Uyum Ölçeği, Dilmaç ve Arıcak Değerler Ölçeği ve Öznel Mutluluk Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2013 yılında Rize ilinde yaşayan ve farklı meslek gruplarında çalışan 452 evli birey oluşturmuştur. Araştırmanın sonuçları, evlilik uyumunun meslek grubu ve evlenme biçimine göre farklılaşmadığını, evlilik süresine göre farklılaştığını göstermiştir. Evlilik uyumu ile değer tercihleri arasındaki ilişki incelendiğinde; fütüvvet, özgürlük, romantik değerler, insan onuru, maneviyat, entelektüel değerler, kariyer değerleri ve toplumsal değerler ile evlilik uyumu arasında anlamlı ve olumlu yönde bir ilişki olduğu görülmüştür. Materyalistik değerler ile evlilik uyumu arasında ise anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Evlilik uyumu ile öznel mutluluk arasında anlamlı ve olumlu yönde bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmada ayrıca, öznel mutluluk, romantik değerler ve insan onurunun evlilik uyumu üzerinde anlamlı bir yordayıcı oldukları; kariyer değerleri, maneviyat, entelektüel değerler, özgürlük, materyalistik değerler, fütüvvet, toplumsal değerlerin ise evlilik uyumunda anlamlı bir yordayıcı olmadıkları görülmüştür. Sonuçlar literatür doğrultusunda tartışılmıştır.
Abdel Khalek, A. M. (2006). Measuring happiness
with a single-item scale. Social Behavior and
Personality, 34(2), 139-150.
Acitelli, L. K., Kenny, D. A. ve Weiner, D. (2001).
The importance of similarity and understanding of
partners’ marital ideals to relationship satisfaction.
Personal Relationships, 8, 167–185.
Akbaş, M. (2008). Endüstri meslek liselerinde görev
yapan öğretmenlerin evlilik uyumları ile
öğretmenlik tutumları arasındaki ilişki.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akın, A. ve Satıcı, S. A. (2011). Öznel Mutluluk
Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sakarya
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 65-77.
Akıncı, A. (2005). Hayata anlam vermede dini
değerlerin ve din öğretimin rolü. Değerler Eğitimi
Dergisi, 3(9), 7–24.
Algaç, G. ve Çatay, Z. (2007). Evlilik süresinin ilişki
yürütme tutumlarına ve evlilik memnuniyetine
etkisi, IV. Ulusal Aile ve Evlilik Terapileri
Kongresi, 16-18 Mart, İstanbul.
Bird, G. ve Melville, K. (1994). Families and intimate
relationships. London: McGraw-Hill Inc.
Bradbury, T. N. ve Karney, B. R. (2004).
Understanding and altering the longitudinal course
of marriage. Journal of Marriage and Family, 66,
862-879.
Buss, D. M., Abbatt, M., Anglestner, A., Biaggla, A.,
Blanco, A. ve Bruchan, M. (1990). “International
Preferences in Selecting Mates”: A study of 37
cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology,
21, 5- 47.
Cheng, H. ve Furnham, A. (2004). Perceined parental
rearing style, self-esteem and self-criticism as
predictors of happiness. Journal of Happiness
Studies, 5, 1-21.
Cingisiz, N. (2010). Ortaöğretim okullarında görev
yapan öğretmenlerin duygusal zekaları ile evlilik
doyumları arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi,
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Gaziantep.
Çili, S. A., Kaya, N., Bodur, S., Özkan, İ. ve Kucur, R.
(2004). Ev kadınlarında ve çalışan evli kadınlarda
psikolojik belirtilerin karşılaştırılması. Genel Tıp
Dergisi, 14, 1-5.
Çimen, Ş. E. (2007). Görücü usulü ve anlaşarak
evlenen bireylerin çeşitli sosyal, psikolojik
faktörler yönünden karşılaştırılması.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Demiray, Ö. (2006). Evlilikte uyumun demografik
özelliklere göre incelenmesi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani
değerler eğitiminin verilmesi ve eğitimin ahlaki
olgunluk ölçeği ile sınanması. Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitimi:
Temel tartışmalar ve yaklaşımlar. İlköğretmen
Dergisi, 14, 21–29.
Dilmaç, B. ve Arıcak, O.T. (2012). Değerler ölçeği
geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. 2.Uluslararası
Değerler Eğitimi Sempozyumu, 16-18 Kasım,
İstanbul.
Dryer, D. C. ve Horowitz, M. (1997). When do
opposites attract? Interpersonal complementarity
versus similarity. Journal of Personality and
Social Psychology, 72(3), 592-603.
Erdoğan, S. (2007). Evlilik uyumu ile psikiyatrik
rahatsızlıklar, baglanma stilleri ve mizaç ve
karakter özellikleri arasındaki ilişkilerin
incelenmesi. Uzmanlık tezi, Gazi Üniversitesi Tıp
Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
Fowers, B. J. (1993). Psychology as public
philosophy: An illustration of the moraldimension
of psychology with marital research. Journal of
Theoretical and Philosophical Psychology, 13,
124-136.
Gökmen, A. (2001). Evli eşlerin birbirine yönelik
kontrolcülük ve bağımlılık algılarının evlilik
doyumu üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Gülerce, A. (1996). Türkiye’de ailelerin psikolojik
örüntüleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi
Yayınları.
Güven, N. (2005). İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar
ve evlilikte problem çözme
becerilerinin evlilik doyumu ile ilişkisi.
Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ankara
Üniversitesi, Ankara.
Hawkins, D. N. ve Booth, A. (2005). Unhappily ever
after: Effects of long term, low quality marriages
on well-being. Social Forces, 84(1), 445- 465.
Hayward, M. ve Zhang, Z. (2006). Gender, the marital
life course, and cardiovascular disease in late
midlife. Journal of Marriage and Family, 68(3),
639-657.
Jose, O. ve Alfons, V. (2007). Do demographics affect
marital satisfaction?. Journal of Sex and Marital
Therapy, 33, 73-85.
Kalkan, M. (2002). Evlilik İlişkisini Geliştirme
Programının, Evlilerin Evlilik Uyum Düzeyine
Etkisi. Doktora Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi.
Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Koydemir, S., Selışık, Z. E. ve Tezer, E. (2005).
Evlilik uyumu ve mükemmeliyetçilik boyutları
arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Dergisi, 3 (23), 65-74.
Kropp, F., Lavack, M. A. ve Silvera, D. H. (2005).
Values and collective self-esteem as predictors of
consumer susceptibility to interpersonal influence
among university students. International
Marketing Review, 22( 1), 7-33.
Lyubomirsky, S. ve Lepper, H.S. (1999). A measure
of subjective happiness: Preliminary reliability and
construct validation. Social Indicatiors Research,
46, 37-155.
Meezon, W. ve Rauch, J. (2005). Gay marriage, samesex parenting, and America's children. Future of
Children, 15(2), 97-115.
Myers, J. E., Madathil, J. ve Tingle, L. (2005).
Marriage satisfaction and wellness in India and
United States: A preliminary comparison of
arranged marriages and marriages of choice.
Journal of Counseling and Development, 83, 183-
190.
Nahawat, S. S. ve Mathur, A. (1992). Marital
adjustment and subjective well- being in Indianeducated housewives and working women. The
Journal of Psychology, 127 (3), 353-358.
Onur, B. (2000). Gelişim psikolojisi. Ankara: İmge
Kitabevi Yayınları.
Ödemiş, H. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin iş
tatminleri ile evlilik uyumları arasındaki ilişkinin
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,
Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İstanbul.
Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in
the structure and contents of human values?.
Journal of Social Issues, 4, 19-45.
Sezer, Ö. (2005). Kadınların uyum düzeylerinin bazı
değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik
Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 87-98.
Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment:
New scales for assessing the quality of marriage
and similar dyads. Journal of Marriage and the
Family, 38, 15-28.
Sabatelli, R. M. (1988). Measurement ıssues in marital
research: A review and critique of contemporary
survey ınstruments. Journal of Marriage and the
Family, 50, 891-915.
Sharma, J. ve Sidhu, R. (2009). Differential stress and
subjective well-being as determinants of quality of
life among aged. Indian Journal of Gerontology,
23(2),183-192.
Siffert, A. ve Schwartz, B. (2011). Spouses' demand
and withdrawal during marital conflict in relation
to their subjective well-being. Journal of Social
and Personal Relationships, 28(2), 262-277.
Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love.
Psychological Review, 93, 119- 135.
Şener, A. ve Terzioğlu, R. S. (2002). Ailede eşler
arasında uyuma etki eden faktörlerin araştırılması.
Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu
Başkanlığı Yayınları.
Rhoden, J. L. (2003). Marital cohesion, flexibility, and
communication in the marriages of nontraditional
and traditional women. The Family Journal, 11(3),
248-256.
Tutarel Kışlak, Ş. (1999). Evlilik uyum ölçeğinin
güvenirlik ve geçerlik çalışması. 3P (Psikiyatri,
Psikoloji, Psikofarmakoloji) Dergisi, 7, 50-57.
Tutarel Kışlak, Ş. ve Çabukça, F. (2002). Empati ve
demografik değişkenlerin evlilik uyumu ile ilişkisi.
Aile ve Toplum Dergisi, 2, 40-46.
Waite, L. J. ve Gallagher, M. (2000). The case for
marriage. why married people are
happier,healthier, and better off financially.
Portland: Broadway Books.
Year 2015,
Volume: 5 Issue: 44, 25 - 35, 01.09.2015
Abdel Khalek, A. M. (2006). Measuring happiness
with a single-item scale. Social Behavior and
Personality, 34(2), 139-150.
Acitelli, L. K., Kenny, D. A. ve Weiner, D. (2001).
The importance of similarity and understanding of
partners’ marital ideals to relationship satisfaction.
Personal Relationships, 8, 167–185.
Akbaş, M. (2008). Endüstri meslek liselerinde görev
yapan öğretmenlerin evlilik uyumları ile
öğretmenlik tutumları arasındaki ilişki.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akın, A. ve Satıcı, S. A. (2011). Öznel Mutluluk
Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sakarya
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 65-77.
Akıncı, A. (2005). Hayata anlam vermede dini
değerlerin ve din öğretimin rolü. Değerler Eğitimi
Dergisi, 3(9), 7–24.
Algaç, G. ve Çatay, Z. (2007). Evlilik süresinin ilişki
yürütme tutumlarına ve evlilik memnuniyetine
etkisi, IV. Ulusal Aile ve Evlilik Terapileri
Kongresi, 16-18 Mart, İstanbul.
Bird, G. ve Melville, K. (1994). Families and intimate
relationships. London: McGraw-Hill Inc.
Bradbury, T. N. ve Karney, B. R. (2004).
Understanding and altering the longitudinal course
of marriage. Journal of Marriage and Family, 66,
862-879.
Buss, D. M., Abbatt, M., Anglestner, A., Biaggla, A.,
Blanco, A. ve Bruchan, M. (1990). “International
Preferences in Selecting Mates”: A study of 37
cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology,
21, 5- 47.
Cheng, H. ve Furnham, A. (2004). Perceined parental
rearing style, self-esteem and self-criticism as
predictors of happiness. Journal of Happiness
Studies, 5, 1-21.
Cingisiz, N. (2010). Ortaöğretim okullarında görev
yapan öğretmenlerin duygusal zekaları ile evlilik
doyumları arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi,
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Gaziantep.
Çili, S. A., Kaya, N., Bodur, S., Özkan, İ. ve Kucur, R.
(2004). Ev kadınlarında ve çalışan evli kadınlarda
psikolojik belirtilerin karşılaştırılması. Genel Tıp
Dergisi, 14, 1-5.
Çimen, Ş. E. (2007). Görücü usulü ve anlaşarak
evlenen bireylerin çeşitli sosyal, psikolojik
faktörler yönünden karşılaştırılması.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Demiray, Ö. (2006). Evlilikte uyumun demografik
özelliklere göre incelenmesi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani
değerler eğitiminin verilmesi ve eğitimin ahlaki
olgunluk ölçeği ile sınanması. Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitimi:
Temel tartışmalar ve yaklaşımlar. İlköğretmen
Dergisi, 14, 21–29.
Dilmaç, B. ve Arıcak, O.T. (2012). Değerler ölçeği
geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. 2.Uluslararası
Değerler Eğitimi Sempozyumu, 16-18 Kasım,
İstanbul.
Dryer, D. C. ve Horowitz, M. (1997). When do
opposites attract? Interpersonal complementarity
versus similarity. Journal of Personality and
Social Psychology, 72(3), 592-603.
Erdoğan, S. (2007). Evlilik uyumu ile psikiyatrik
rahatsızlıklar, baglanma stilleri ve mizaç ve
karakter özellikleri arasındaki ilişkilerin
incelenmesi. Uzmanlık tezi, Gazi Üniversitesi Tıp
Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
Fowers, B. J. (1993). Psychology as public
philosophy: An illustration of the moraldimension
of psychology with marital research. Journal of
Theoretical and Philosophical Psychology, 13,
124-136.
Gökmen, A. (2001). Evli eşlerin birbirine yönelik
kontrolcülük ve bağımlılık algılarının evlilik
doyumu üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Gülerce, A. (1996). Türkiye’de ailelerin psikolojik
örüntüleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi
Yayınları.
Güven, N. (2005). İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar
ve evlilikte problem çözme
becerilerinin evlilik doyumu ile ilişkisi.
Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ankara
Üniversitesi, Ankara.
Hawkins, D. N. ve Booth, A. (2005). Unhappily ever
after: Effects of long term, low quality marriages
on well-being. Social Forces, 84(1), 445- 465.
Hayward, M. ve Zhang, Z. (2006). Gender, the marital
life course, and cardiovascular disease in late
midlife. Journal of Marriage and Family, 68(3),
639-657.
Jose, O. ve Alfons, V. (2007). Do demographics affect
marital satisfaction?. Journal of Sex and Marital
Therapy, 33, 73-85.
Kalkan, M. (2002). Evlilik İlişkisini Geliştirme
Programının, Evlilerin Evlilik Uyum Düzeyine
Etkisi. Doktora Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi.
Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Koydemir, S., Selışık, Z. E. ve Tezer, E. (2005).
Evlilik uyumu ve mükemmeliyetçilik boyutları
arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Dergisi, 3 (23), 65-74.
Kropp, F., Lavack, M. A. ve Silvera, D. H. (2005).
Values and collective self-esteem as predictors of
consumer susceptibility to interpersonal influence
among university students. International
Marketing Review, 22( 1), 7-33.
Lyubomirsky, S. ve Lepper, H.S. (1999). A measure
of subjective happiness: Preliminary reliability and
construct validation. Social Indicatiors Research,
46, 37-155.
Meezon, W. ve Rauch, J. (2005). Gay marriage, samesex parenting, and America's children. Future of
Children, 15(2), 97-115.
Myers, J. E., Madathil, J. ve Tingle, L. (2005).
Marriage satisfaction and wellness in India and
United States: A preliminary comparison of
arranged marriages and marriages of choice.
Journal of Counseling and Development, 83, 183-
190.
Nahawat, S. S. ve Mathur, A. (1992). Marital
adjustment and subjective well- being in Indianeducated housewives and working women. The
Journal of Psychology, 127 (3), 353-358.
Onur, B. (2000). Gelişim psikolojisi. Ankara: İmge
Kitabevi Yayınları.
Ödemiş, H. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin iş
tatminleri ile evlilik uyumları arasındaki ilişkinin
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,
Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İstanbul.
Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in
the structure and contents of human values?.
Journal of Social Issues, 4, 19-45.
Sezer, Ö. (2005). Kadınların uyum düzeylerinin bazı
değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik
Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 87-98.
Spanier, G. B. (1976). Measuring dyadic adjustment:
New scales for assessing the quality of marriage
and similar dyads. Journal of Marriage and the
Family, 38, 15-28.
Sabatelli, R. M. (1988). Measurement ıssues in marital
research: A review and critique of contemporary
survey ınstruments. Journal of Marriage and the
Family, 50, 891-915.
Sharma, J. ve Sidhu, R. (2009). Differential stress and
subjective well-being as determinants of quality of
life among aged. Indian Journal of Gerontology,
23(2),183-192.
Siffert, A. ve Schwartz, B. (2011). Spouses' demand
and withdrawal during marital conflict in relation
to their subjective well-being. Journal of Social
and Personal Relationships, 28(2), 262-277.
Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love.
Psychological Review, 93, 119- 135.
Şener, A. ve Terzioğlu, R. S. (2002). Ailede eşler
arasında uyuma etki eden faktörlerin araştırılması.
Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu
Başkanlığı Yayınları.
Rhoden, J. L. (2003). Marital cohesion, flexibility, and
communication in the marriages of nontraditional
and traditional women. The Family Journal, 11(3),
248-256.
Tutarel Kışlak, Ş. (1999). Evlilik uyum ölçeğinin
güvenirlik ve geçerlik çalışması. 3P (Psikiyatri,
Psikoloji, Psikofarmakoloji) Dergisi, 7, 50-57.
Tutarel Kışlak, Ş. ve Çabukça, F. (2002). Empati ve
demografik değişkenlerin evlilik uyumu ile ilişkisi.
Aile ve Toplum Dergisi, 2, 40-46.
Waite, L. J. ve Gallagher, M. (2000). The case for
marriage. why married people are
happier,healthier, and better off financially.
Portland: Broadway Books.
Kublay, D., & Oktan, V. (2015). Evlilik Uyumu: Değer Tercihleri ve Öznel Mutluluk Açısından İncelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 5(44), 25-35.