ÇOKLU YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN EV İÇİ GÜVENLİK BECERİLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 3, 1571 - 1587, 27.09.2024

Evgin Çay , Burak Bozak , Tuğba Sivrikaya

https://doi.org/10.24315/tred.1426633

Öz

Çoklu yetersizliği olan çocuklar için ev ortamı bazı durumlarda potansiyel birçok tehlike barındırabilmektedir. Bu tehlikelere ilişkin ebeveynlerin bakış açısı çoklu yetersizliği olan çocuklara güvenli bir ortam sunmak için önemlidir. Bu araştırmanın amacı çoklu yetersizliğe sahip çocuğu olan ebeveynlerin ev içi güvenlik becerilerine ilişkin görüşlerini incelemektir. Mevcut araştırma nitel araştırma modellerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme tercih edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler ise betimsel analiz yaklaşımı ile analiz edilerek sunulmuştur. Araştırmaya çoklu yetersizliğe sahip çocuğu olan 11 ebeveyn katılmıştır. Çalışma grubu belirlenirken ölçüt örnekleme ve kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Ebeveynler kendileri için ev içi güvenlik becerilerini, çocukların erişebilecekleri yerlerde tehlikeli unsurların bulundurulmaması olarak tanımlamışlardır. Ev içi güvenlik becerilerinin önemine ilişkin yaralanma riskinin önlenmesi ve yangın riskinin önlenmesi açısından çok önemli olduğunu, ev içerisindeki riskli durumların ise kesici aletler, sıcaklık ve yanma ile ilgili riskler, düşme ve çarpma ile ilgili riskler olduğunu belirtmişlerdir. Ev içi güvenliği sağlamak adına aldıkları önlemler için de gözetim ve kontrol, tehlikeli aletleri ve eşyaları saklama, genel güvenlik önlemleri, soba ile ilgili güvenlik önlemleri ve mutfak güvenliği gibi konularda önlemler aldıklarını belirtmişlerdir. Araştırmanın tüm bulguları alanyazın çerçevesinde tartışılmış ve konuya ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

çoklu yetersizlik, çoklu yetersizliği olan birey, güvenlik becerileri, ev içi güvenlik becerileri

Kaynakça

• Agran, M. & Krump, M. (2010) A preliminary investigation of parents’ opinions about safety skills instruction: An apparent discrepancy between importance and expectation. Educationand Training in Autism and Developmental Disabilities, 45(2), 303-311.
• Agran, M.; Krump, M.; Spooner, F. & Traice-Lynn, Z. (2012) Asking students about the importance of safety skills instruction: A preliminary analysis of what they think is important. Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 37(2), 45-52.
• Aksu, M., ve Turhan, F. (2012). Yeni tehditler, güvenliğin genişleme boyutları ve insani güvenlik, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), 69-80.
• Bahadır, G. B., Oral, A. ve Güven, A. (2011). Çocukluk çağı travmaları ve önlenmesinde koruyucu hekimliğin rolü. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 243-250.
• Bambara, L. M., Browder, D. M. & Koger, F. (2006). Home and community. In M. E. Snell, and F. Brown (Eds.), Instruction of students with severe disabilities (p. 529-544). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Bambara, L. M., Koger, F. & Bartholomew, A. (2014). Building skills for home and community. In M. E. Snell, and F. Brown (Eds.), Instruction of students with severe disabilites (p. 409-448). Pearson New International Editon.
• Bassette, L., Taber-Doughty, T., Gama, R. L., Alberto, P., Takubova, G., & Cihak, D. (2016). The use of cell phones to address safety skills for students with a moderate ID in community-based settings. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 33(2), 1-11. doi.org/10.1177/1088357616667590
• Bollman, J., & Davis, P. (2009). Teaching women with intellectual disabilities to identify and report inappropriate staff-to-resident interactions. Journal of Applied Behavior Analysis, 42(4), 813-817. doi:10.1901/jaba.2009.42-813
• Bozak, B. (2022). Zihin yetersizliği olan öğrencilere güvenlik becerilerinin öğretiminde ve akıcılığında okuryazarlığa dayalı davranışsal uygulamaların etkililiğinin incelenmesi. (Doktora Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Bozak, B., ve Çay, E. (2021). İşitme yetersizliği. S. Tarkan Aslan (Ed.). Özel gereksinimli çocuğu olan annebaba el kitabı serisi. Eğiten Kitap.