ORTAOKUL MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN 5. SINIF DÜZEYİNDE ÖRÜNTÜLERİ ÖĞRETİM SÜREÇLERİ

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 201 - 247

Sinan Salman , Makbule Gözde Didiş Kabar

https://doi.org/10.24315/tred.1456791

Öz

Bu araştırmanın amacı dört ortaokul matematik öğretmeninin 5. sınıf düzeyinde örüntülerin öğretimi ile ilgili süreçlerinin incelenmesidir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu araştırma, 2022-2023 eğitim-öğretim yılının birinci döneminde, Karadeniz Bölgesinde yer alan bir ilin faklı devlet ortaokullarında görev yapan dört öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri öğretim öncesi ve sonrası yapılmış birebir görüşmeler ve öğretimin video kayıtları aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın bulguları öğretmenlerin genel olarak öğretim sürecinde sayı örüntüleri, şekil örüntüleri veya örüntü problemleri gibi farklı soru çeşitliliğine dengeli olarak yer verdiklerini, öğretim sürecinde ağırlıklı olarak “anlatım ve soru cevap” teknikleri ile geleneksel matematik öğretimi yaklaşımını kullandıklarını göstermiştir. Aynı zamanda, öğretmenlerin günlük hayat örnekleri ve çoklu temsil kullanımına sınırlı düzeyde yer verseler de, öğretim sürecinde somut modeller veya materyaller kullanmadıklarını ortaya koymuştur. Bu araştırma öğretmenlere geleneksel bir anlatımın ötesinde öğrencilerin bireysel veya grupça adımlar arasındaki ilişkileri keşfedebilecekleri, tartışabilecekleri ve genelleme fikrini hissedebilecekleri farklı örüntü soruları ve etkinliklerine yer veren zengin öğrenme ortamları sunmalarını önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul matematik öğretmenleri, örüntüler, öğretim

Etik Beyan

Yapılan bu çalışmada araştırma etiği ilkeleri gözetilmiş olup gerekli etik kurul izinleri alınmıştır. Etik kurul izni kapsamında; Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmalar Kurumu, 03.06.2022 tarihli karar, 170455 sayılı belge alınmıştır.

MIDDLE SCHOOL MATHEMATICS TEACHERS’ TEACHING PROCESS OF PATTERNS AT THE 5TH GRADE LEVEL

Öz

This research aims to examine four middle school mathematics teachers’ teaching of patterns at the 5th-grade level. In this study, case study design as one of the qualitative research methods, was used. This research was carried out with four teachers working in four different public middle schools located in a city in the Black Sea Region in the first term of the 2022-2023 academic year. The data sources of the research consist of one-to-one pre and post-teaching interviews and video-recorded lesson records for teachers' patterns teaching process. The findings of the study showed that teachers generally include a variety of different questions about patterns such as number patterns, shape patterns or word problems in the teaching process. However, by using lecturing and question-answer techniques, all four mathematics teachers mainly applied traditional mathematics teaching approaches in teaching process. Furthermore, although teachers included daily life examples and the use of multiple representations at a limited level, they did not use manipulatives in the teaching process. This research suggests that beyond a traditional teaching strategy, teachers should provide rich learning environments that include different pattern questions and activities where students can explore and discuss the relationships between steps and make sense of the generalization idea

Anahtar Kelimeler

Middle school mathematics teachers, pattern, teaching

Kaynakça

• Ball D. L., Thames M. H., & Phelps G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389–407.
• Bay-Williams, J. M. (2001). Principles and standards: What is algebra in elementary school. Teaching Children Mathematics, 8(4), 196–200.
• Çenberci, S., Sezgin-Memnun, D., & İnce, H. (2020). A study on the examination of the metaphoric perceptions of middle school students about pattern. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 10(1), 215–250. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2020.008
• Doğan-Temur, Ö., & Turgut, S. (2020). Sınıf öğretmenleri sayı ve şekil örüntülerini nasıl öğretiyorlar? İlkokul dördüncü sınıf örneği. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 182–200. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-547220
• Girit, D., & Akyüz, D. (2016). Algebraic thinking in middle school students at different grades: Conceptions about generalization of patterns. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 243–272. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.277815
• Gökçe, R., & Yeşildere-İmre, S. (2017). Cebirsel genelleme yapmayı destekleyen etkinliklerin 7. sınıf öğrencilerinin genelleme yapma becerilerini şekillendirmedeki rolü. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 194–213. https://doi.org/10.21547/jss.281675
• Göksülük, G. (2022). Ortaokul ve İmamhatip ortaokulu 5. sınıf matematik ders kitabı. Özgün Yayınları
• Kama, Z., Işıksal-Bostan, M., & Tunç-Pekkan, Z. (2023). Sixth-grade students’ pattern generalization approaches. Journal of Pedagogical Research, 7(5), 136–155. https://doi.org/10.33902/JPR.202316928
• Kılıç, Ç. (2017). Analyzing middle school students’ figural pattern generating strategies considering a quadratic number pattern. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 250–267. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.28551-304633
• Kocamaz, B., & Yıldız-İkikardeş, N. (2021). Örüntüler konusunda 7.sınıf öğrencilerinin karşılaştıkları zorlukların incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23(2), 831–849. https://doi.org/10.25092/baunfbed.868802