Merkezi Sınavların Okul Kültürüne Yansımalarının Değerlendirilmesi

Year 2017, Volume: 7 Issue: 2, 578 - 617, 30.06.2017

Sibel Yılmaz Tuncer Bülbül

https://doi.org/10.24315/trkefd.315491

Cited By: 3

Abstract

Bu araştırmanın amacı merkezi sınavların,
ortaöğretim kurumlarının kültürüne yansımalarını kültürel biçimler, değerler ve
temel varsayımlar düzeylerinde; davranışlar, iç paydaşlarla ve çevre ile
ilişkiler boyutlarında yönetici, öğretmen ve veli görüşlerine dayanarak
belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül çoklu durum
deseni seçilmiştir. Araştırmanın verileri altı farklı okuldan yirmi dört
kişiyle gerçekleştirilen görüşmelerden elde edilmiştir. Merkezi sınavlarla
ilgili gerçekleşen son değişiklikleri de kapsayacak biçimde merkezi sınavların
okulun amaç ve hedefleri, yönetim anlayışı, okuldaki başarıya yönelik değerler,
yönetici-öğretmen-öğrenci ilişkileri, okul-çevre ilişkileri üzerindeki
etkilerine ilişkin sorular yöneltilmiştir. Betimsel analiz yöntemiyle
çözümlenen verilerden elde edilen bulgular merkezi sınavların meslek liseleri
dışındaki ortaöğretim kurumlarında rekabet kültürü meydana getirdiğini ve bu
durumun okullardaki öğrencilerin ruhsal durumlarına ve davranışlarına yansıdığını
göstermektedir. Öğretmenlerin üzerinde baskı ve stres oluştuğu, öğretmenlerin
öğretim ve ölçme-değerlendirme süreçlerini merkezi sınavlara uyumlu hale
getirdiği, kendilerini yorgun hissettikleri anlaşılmaktadır. Çok sayıda
öğrencinin temel liselere geçiş yaptığı, okulda açılan destekleme ve yetiştirme
kurslarında dershanelerin model alındığı ifade edilmektedir.  

Keywords

Merkezi sınavlar, örgüt kültürü, okul kültürü

References

• 5. KAYNAKLAR Amrein, A. L. ve Berliner, D. C. (2003). “The Effects of High-Stakes Testing on Student Motivation and Learning”, Educational Leadership. Feb; 60(5): 32-38. Aslan, M., Özer, N. ve Bakır, A. (2009). Okul Kültürüne İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri: Nitel Bir Araştırma, İlköğretim Online, 8(1): 268-281, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000038203 (Erişim tarihi: 04.03.2016). Aylar, E. (2007). “Lise Öğrencilerinin Eğitimde Eşit(siz)liğe İlişkin Kavrayışlarının Çözümlenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Balcı, A. (2008). Örgüt Mecazları, Ankara: Ekinoks Yay. Berberoğlu, G. ve Tansel, A. (2014). “Does Private Tutoring Increase Students‟ Academic Performance? Evidence From Turkey”, International Review of Education, 60(5), 683-701, http://ftp.iza.org/dp8343.pdf (Erişim tarihi: 03.05.2016). Buyruk, H. (2009). “Yükseköğretime Geçiş Sorunsalı”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 7 (26): 69-88. Buyruk, H. (2014). “Öğretmen Performansının Göstergesi Olarak Merkezi Sınavlar ve Eğitimde Performans Değerlendirme”, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (2): 28-42. Dawson, H. S. (2012). “Teachers‟ Motivation and Beliefs in a High-Stakes Testing Context”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, The Ohio State University, https://etd.ohiolink.edu/rws_etd/document/get/osu1338399669/inline (Erişim tarihi: 02.05.2016) Demirtaş, Z. (2010). “Liselerde Okul Kültürü İle Öğrenci Başarısı Arasındaki İlişki”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13): 208-223. Doğan, B. (2012). Örgüt Kültürü, İstanbul: Beta Yay. Eren, E. (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Yay. Geiser, S. ve Santelices, M. V. (2007). “Validity of High School Grades in Predicting Student Success Beyond The Freshman Year: High School Records Vs. Standardized Tests as Indicators of Four-Year College Outcomes”, Research and Occasional Paper Series, University of California, Berkeley, http://www.cshe.berkeley.edu/sites/default/files/shared/publications/docs/ROPS.GEISER._SAT_6.13.07.pdf (Erişim tarihi: 02.10.2016) Geiser, S. (2008). “Back To The Basics: In Defense of Achievement (and Achievement Tests) in College Admissions”, Research and Occasional Paper Series, Center For Studies In Higher Education, University of California, Berkeley, http://www.learningace.com/doc/1650872/c6957d71a29f647ce4b75c452faa6687/geiserpaper (Erişim tarihi: 02.10.2016) Grant, C. (2004). “Oppression, Privilege, And High-Stakes Testing”, Multicultural Perspectives, 6(1): 3-11. Günay, D. ve Gür, B. S. (2009). “Dünyada Üniversiteye Giriş Sistemleri ve ÖSS.”, İ. Bircan (Ed.), Türkiye’nin 2023 Vizyonunda Üniversiteye Giriş Sistemi, 234-243, Ankara: Atılım Üniversitesi. Gür, B. S. ve Çelik, Z. (2009). Türkiye’de Milli Eğitim Sistemi: Yapısal Sorunlar ve Öneriler (Rapor No. 1), Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2012). Eğitim Yönetimi, Teori, Araştırma ve Uygulama (Çeviri editörü: S. Turan). Ankara: Nobel. İpek, C. (1999). “Resmi Liseler ile Özel Liselerde Örgütsel Kültür ve Öğretmen Öğrenci İlişkisi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Jones, K. (2004). “A Balanced School Accountability Model: An Alternative To Highstakes Testing”, Phi Delta Kappan, 85(8): 584-590. Kelecioğlu, H. (2002). “Ortaöğretim Öğrencilerinin Üniversiteye Giriş Sınavları ve Sınavın Öğrenimlerine Etkisi Hakkındaki Görüşleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23:135-144. Köse, M. R. (1999). “Üniversiteye Giriş ve Liselerimiz”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15: 51-60. Marion, S. F. ve Sheinker, A. (1999). Issues And Consequences For State Level Minimum Competency Testing Programs (Wyoming Report, 1), National Center on Educational Outcomes, University of Ninnesota, Minneapolis, https://nceo.info/Resources/publications/OnlinePubs/archive/AssessmentSeries/WyReport1.html (Erişim tarihi: 05.05.2016). Marchant, G. (2004). What Is At Stake With High Stakes Testing? A Discussion of Issues and Research. Ohio Journal of Science, 104(2): 2-7. Millî Eğitim Bakanlığı, (2011). MEB 21. Yüzyıl Öğrenci Profili (Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED) Raporu), http://www.meb.gov.tr/earged/earged/21.%20yy_og_pro.pdf (Erişim: 06.12.2016) Millî Eğitim Bakanlığı, (2014a). Milli Eğitim Temel Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140314-1.htm (Erişim tarihi: 02.02.2016). Millî Eğitim Bakanlığı, (2014b). MEB Örgün ve Yaygın Eğitimi Destekleme ve Yetiştirme Kursları Yönergesi, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/orgundestek_1/orgundestek_1.html (Erişim tarihi: 02.02.2016). Millî Eğitim Bakanlığı, (2015). 2015-2016 Öğretim Yılı Eğitim ve Öğretim Desteği Başvuru ve Yerleştirme e-Kılavuzu, http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_07/31053059_ekilavuz.pdf (Erişim tarihi: 02.02.2016). Özan, M. B. ve Demir, C. (2011). “Farklı Lise Türlerine Göre Öğretmen ve Öğrencilerin Okul Kültürü Metaforu Algıları”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (2): 106-126. Özdemir, A. (2006). “Okul Kültürünün Oluşturulması ve Çevreye Tanıtılmasında Okul Müdürlerinden Beklenen ve Onlarda Gözlenen Davranışlar”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4): 411-433. Paris, S. G. ve McEvoy, A. P. (2000). “Harmful and Enduring Effects of High-Stakes Testing”, Issues in Education, 6 (1-2): 145-159. Sarıer, Y. (2010). “Ortaöğretime Giriş Sınavları (OKS-SBS) ve PISA Sonuçları Işığında Eğitimde Fırsat Eşitliğinin Değerlendirilmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3): 107-129. Schein, H. (Ed.) (1990). “Organizational Culture”, American Psychologist, 45 (2): 109-119. Shepard, L. (2002). “The Hazards of High Stakes Testing”, Issues in Science and Technology, 19 (2): 53-58. Şimşek H. ve Yıldırım A. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı), Ankara: Seçkin. Tansel, A. ve Bircan, F. (2006). “Demand for Education in Turkey: A Tobit Analysis of Private Tutoring Expenditures”, Economics of Education Review, 25(3): 303-313. Togut, T. D. (2004). High-stakes testing: Educational Barometer for Success, or False Prognosticator for Failure, Hartfield, VA: Harbor House Law Center, Inc., http://harborhouselaw.com/articles/highstakes.togut.htm Google Scholar (Erişim tarihi: 06.07.2016). Türk Eğitim Derneği (2005). Türkiye’de Üniversiteye Giriş Sistemi Araştırması, Ankara, http://portal.ted.org.tr/yayinlar/180dk.pdf (Erişim tarihi: 15.02.2016). Türk Eğitim Derneği (2010). Ortaöğretime ve Yükseköğretime Geçiş Sistemi, Ankara, http://portal.ted.org.tr/yayinlar/ortaogretimeveyuksekogretimegecissistemi.pdf (Erişim tarihi: 05.01.2016). Türk Eğitim Derneği (2014). 2014 Eğitim Değerlendirme Raporu, Ankara, http://portal.ted.org.tr/yayinlar/2014-egitim-degerlendirme.pdf (Erişim tarihi: 05.01.2016). Türk Eğitim Derneği (2016). Dershanelerin Eğitim Sistemindeki Yeri, İşlevi ve Dönüştürülme Süreci, Ankara, http://www.ted.org.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FFBB89BF54D3DDD6B9 (Erişim tarihi: 10.03.2016). Vogler, K. & Virtue, D. (2007). “Just The Facts, Ma’am”: Teaching Social Studies In The Era of Standards and High-Stakes Testing, The Social Studies, 98(2): 54-58.