Turizmde Çekicilik Unsuru Olarak Dağıstan Mutfağı: Güneyköy Örneği

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 712 - 732, 30.06.2021

Hatice Güçlü Nergiz , Evrim Karaca

https://doi.org/10.31454/troyacademy.946328

Cited By: 2

Öz

Yemek ve mutfak kültürü, toplumların kimliğini ve özelliklerini yansıtan kültürel miras unsurlarındandır. Aynı zamanda, mutfak kültürü turizm ürününde önemli bir çekicilik unsurudur. Çekicilik bir bölgeye veya mekâna turistin gidip gitmemesinde etkili olan yöreye özgü cezbedici faktörler olarak tanımlanabilir. Bu çekicilik faktörleri arasında yöresel mutfaklar artan bir öneme sahiptir. Günümüzde kültürel miras öğesi olarak yöresel yiyecekler ve ürünlerin sürdürülebilir bir boyutta ele alınarak, gelecek nesillere aktarılması da son derece önem taşımaktadır. Araştırma konusunu teşkil eden Dağıstan mutfağı Türk mutfak kültürünü etkileyen ana etnik topluluklardan biridir. Yalova ilinde yaşayan ve bu yörenin mutfak kültürünün şekillenmesinde rol oynayan topluluklardan biri Dağıstanlılardır. Bu çalışmada, Yalova ili Güneyköy’de bulunan Dağıstanlıların yemek kültürü ve özelliklerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi kullanılarak, Güneyköy’de Dağıstan göçmenleri ile yapılan yüzyüze görüşmelerden elde edilen bilgiler sunulmuştur. Sonuçlar, Yalova Güneyköy’de Dağıstan mutfağında üzüm sirkesi ve sarımsağın ağırlıklı olarak kullanıldığını, hamur işlerinin fazla tercih edildiği bu mutfakta yapılan geleneksel lezzetlerin yöreye gelen ziyaretçiler tarafından da tercih edildiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yemek Kültürü, Yöresel Mutfak, Dağıstan Mutfağı, Güneyköy, Yalova

Kaynakça

• Avcıkurt, C. (2005). Turizmde Tanıtma ve Satış Geliştirme, Değişim, İstanbul.
• Bessiere, J. (1998). “Local Development and Heritage: Traditional Food and Cuisine as Tourist Attractions in Rural Areas”, European Society for Rural Sociology, 38 (1), 21-34.
• Boydak, M. (2011). “Araştırma ve Yayın Etiği”. Bilim Etiği (Ed. Atasoy, N, Boydak, M., Çırpan, H. A., Kendigelen, A., Meriç, İ. E., Sarıkayan, A. T., Ulubelen, A., Yazıcı, H. ve Yıldırım, N.), İstanbul Üniversitesi Yayın No: 5048, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem, Ankara.
• Charzyński, Przemysław, Podgórski, Zbigniew, Dąbkowska, Anna ve Stawska, Monika. (2017). “Assessment of the Recognisability and Attractiveness of Regional Kinds of Polish Cuisine in the Context of Culinary Tourism”, Geography and Tourism, 5 (1), 7-18.
• Cohen, E., ve Avieli, N. (2004). “Food in Tourism: Attraction and Impediment”, Annals of Tourism Research, 31 (4), 755–778.
• Çalışkan, O. (2013). “Destinasyon Rekabetçiliği ve Seyahat Motivasyon Bakımından Gastronomik Kimlik”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(2), 3-12.
• Duman, T. ve Öztürk, A. B. (2005). “Yerli Turistlerin Mersin Kızkalesi Destinasyonu ve Tekrar Ziyaret Niyetleri ile İlgili Algılamaları Üzerine Bir Araştırma”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(1), 9-23.
• Eldarov, Eldar M., Gadzhiev, Magamedkamil D. ve Vagabov, Makhach M. (2017). “Methods of Study and Practical Analysis of Culinary Tourism in Dagestan”, International Journal of Sciences and Research, 73 (4), 65- 76.
• Guan, Jingjing Jones, David L. (2015) “The Contribution of Local Cuisine to Destination Attractiveness: An Analysis Involving Chinese Tourists' Heterogeneous Preferences”, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 20 (4), 416-434.
• Hacıoğlu, N., Girgin, G. K. ve Giritlioğlu, İ. (2009). “Yiyecek-İçecek İşletmelerinin Pazarlama Faaliyetlerinde Yöresel Mutfakların Kullanımı-Balıkesir Örneği”, III. Gastronomi Sempozyumu, 17-18 Nisan 2009, Antalya.
• Haven-Tang, C. and Jones, E. (2006). “Using Local Food and Drink to Differentiate Tourism Destinations through a Sense of Place: a Story From Wales-Dining at Monmouthshire's Great Table”, Journal of Culinary Science & Technology, 4(4), 69-86.
• https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/yalova/kulturenvanteri/mehmet-resat-han-cesmesi (15.11.2019).
• http://yalovakentmuzesi.gov.tr/tarihi-eserler/yalova-merkez-ilce-guneykoyde-bina/ (08.11.2019).
• http://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/yalova/nealinir/boynuz-ve-gumus-sleme-takilar (15.11.2019)
• Jalis, M. H., Che, D. ve Markwell, K. (2014). “Utilising Local Cuisine to Market Malaysia as a Tourist Destination”, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 144, 102– 110. Karaca, E ve Sarıışık, M. (2018). “Yöresel Mutfakların Kendi Destinasyonları Dışındaki Faaliyetlerinde Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Bir Araştırma”, International Journal of Contemporary Tourism Research, 2 (2), 1-10.
• Kemaloğlu, M. (2012). “Terekeme-Karapapah Türkleri Ağzına Ait Sözcükler Muş-Bulanık Çevresi”, Türkiyat Mecmuası, 22, 62-97.
• Keskin, S. (2015). “Kocaeli Vilayetine Yerleştirilen Dağıstanlı Muhacirlerin Sultan Reşad Himayesinde Kurulan Reşadiye’ye (Güneyköy) İskanı ile Gerçekleşen İnşa Süreci”, Uluslararası Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2341-2373.
• Kılıç, A. (2020). Tarihi Eserleri, Doğal Güzellikleri ve Kültürüyle Yalova, Yalova İl Özel İdaresi Kültür Yayınları 02, İzmir.
• Kivela, J. J. ve Crotts, J.C. (2009). “Understanding Travelers’ Experiences of Gastronomy through Etymology and Narration”,.Journal of Hospitality and Tourism Research, 33 (2), 161-192.
• Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Kozak, N., Kozak, M. A. ve Kozak, M. (2008). Genel Turizm: İlkeler ve Kavramlar, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Long, L. M. (2004). Culinary Tourism, The University Press of Kentucky, USA.
• Lopez-Guzman, T. ve Sanchez-Canizares, S. (2012). “Culinary Tourism in Cordoba, Spain”, British Food Journal, 114 (2), 169-179.
• Maviş, F. (2003). Endüstriyel Yiyecek Üretimi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• McKrecher, B. Okumus, F. and Okumus, B. (2008). “Food Tourism as a Viable Market Segment: it’s all how You Cook the Numbers”, Journal of Travel and Tourism Marketing, 2 (2), 137-148.
• Mil, B. ve Denk, E. (2015). “Erzurum Mutfağı Yöresel Ürünlerin Otel Restoran Menülerinde Kullanım Düzeyi: Palandöken Örneği”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 5 (2), 1-7.
• Okumus, F., Kock, G., Scantlebury, M. M. G. ve Okumus, B. (2013). “Using Local Cuisines when Promoting Small Caribbean Island Destinations”, Journal of Travel and Tourism Marketing, 30 (4), 410-429.
• Öney, H. (2013). “Gastronomi Turizmi”, Alternatif Turizm (Ed. Bahçe, A. S.), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Özbay, G. ve Çekin, A. (2020). “Turizm, Ulaşım ve Sosyal Medya Etkileşimi: Doğu Ekspresi ve Kars’taki Konaklama İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 327-344.
• Quan, S. & Wang, N. (2004). “Towards a Structural Model of the Tourist Experience: An Illustration from Food Experiences in Tourism”, Tourism Management, 25, 297-305.
• Selwood, J. (2003). “The lure of Food: Food as an Attraction in Destination Marketing in Manitoba, Canada”, Food Tourism around the World: Management of Development and Markets, (Ed. Hall, M.), Elseiver, Great Britain.
• Su, C. S. ve Horng, J. S. (2012). “Recent Development in Research and Future Directions of Culinary Tourism: A Review”, Visions for Global Tourism Industry: Creating and Sustaining Competitive Strategies, (Ed.Kasimoglu, M.), InTech, Crotia.
• Şengül, S. ve Genç, V. (2016). “Festival Turizmi Kapsamında Yöresel Mutfak Kültürünün Destekleyici Ürün Olarak Kullanılması: Mudurnu İpekyol Kültür Sanat ve Turizm Festivali Örneği”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 79-89.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2014). “Yöresel Mutfaklar Eğitimi Üzerinden Kimlik, Mutfak Kültürü ve Turizm Gelişimine Dair Çıkarımlar: Mudurnu Örneği”, Citta Slow Eko-Gastronomi Kongresi, Gökçeada.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2018). “Yöresel Mutfak Motivasyon Unsurlarının Destinasyonu Tekrar Tercih Etme ve Başkalarına Önerme Üzerine Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 149–172.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2015). “Gastronomi Turizmi Bağlamında Akdeniz Mutfak Kültürünün Turistik Ürün Olarak Kullanılması”, IV. Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, Hatay.
• Şutanrıkulu, G. (2015). “Derbent Bölgesi Terekeme Türklerinin Aile Yaşantısındaki Sosyo-Kültürel Değişimler”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 5(1), 139-150.
• Ünyay Açıkgöz, F. (2019). “İspanya’dan Osmanlı’ya: Bazı Yeni Kaynaklar Işığında Çikolatanın Tarihi Serüvenine Katkı”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 16- 27.
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı. (2012). Yalova Doğa Turizmi Master Planı, Yalova: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yalova Şube Müdürlüğü.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Zengin, K. (1987). Yalova, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.