“Satıcı” ve Ölümü: Poetik ve Pratik Bilimler Arasındaki Köprü Olarak Tragedya

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 76 - 93, 15.01.2018

Özlem Oğuzhan

Öz

Giriş: Aristoteles Poetika adlı eserinde “tragedya”yı toplumsal bir olgu olarak
tartışır. Tragedya, aynı eserde tasnif ettiği poetik ve pratik bilimler arasında
bir köprü oluşturur. Bu köprü, sanat eserinin sadece estetik değil, aynı
zamanda etik değere ve katharsis’le toplumsal
işleve sahip olduğuna işaret eder. 

Gereç ve Yöntemler:Bu çalışmada öncelikle, Amerikalı yazar Arthur Miller’ın “Satıcının
Ölümü” adlı en bilindik eserinden hareketle “tragedya” kavramı tartışılacaktır.
Geleneksel tragedya ve modern tragedya arasındaki farklar kahramandaki
dönüşümle sorgulanacaktır. Daha sonra ise 2017 yılında Oscar Ödülü alan, İranlı
meşhur yönetmen Asghar Farhadi’nin “Satıcı” adlı filmiyle, uyarlama sürecinin bir
“yeniden üretim” biçimi olduğu iddia edilecektir.

Sonuç:Bir uyarlama olmasına rağmen hiçbir uyarlama kuramının sınıflandırmasına
sığmayan film, farklı uyarlama süreçlerini içinde barındırması, tragedyaya çok
yönlü bir bakış sağlaması bakımından seyirciyle metinlerarası bir etkileşim
kurar. Filmin içinde barındırdığı toplumsal karşıtlıklar ise seyirciyi bireyin
trajedisini düşünmeye zorlar. 

Tartışma: Bu çalışma, iki eser
üzerinden etik ve estetik arasında bir köprü kurma çabasıdır.

Anahtar Kelimeler

Satıcı, Arthur Miller, Asghar Farhadi, tragedya

“Salesman” and His Re-Death: Tragedy as the Bridge Between the Productive and the Practical Sciences

Öz

Aristotle dicusses “tragedy” as a social fact in his book, Poetics. It constructs a bridge in between the productive and the practical sciences which he classifies in his same book. This bridge signifies that a work of art has not only aesthetic but also ethic value and it has social function with catharsis. In this article, firstly, with reference to American writer Arthur Miller’s most known play, “Death of a Salesman”, the concept of “tragedy” will be discussed. The differences between the traditional and the modern tragedy will be questioned through the transformation of the tragic hero. Afterwards it will be asserted that the process of adaptation is a way of “reproduction” by analyzing Oscar Winner Film of 2017, “Salesman” which is the new film of famous Iranian Director Asghar Farhadi. Despite the film is an adaptation, it does not fit in any classification of adaptation theories and constructs an intertextual interaction with its viewer through containing different processes of adaptation and providing multifaceted way for seeing. The social contradictions in the film compels its viewer to think on the tragedy of the individual. Through this two art works, this article is an attampt to built a bridge between ethics and aesthetics and also to discuss the problem of “reproduction”.

Anahtar Kelimeler

Salesman, Arthur Miller, Asghar Farhadi, Tragedy, Adaptation

Kaynakça

• Referans 1 Andrew, D. J. (1984). Concepts in Film Theory. New York: Oxford University.
• Referans 2 Aristoteles (2011). Poetika Şiir Sanatı Üzerine (Çev. F. Akderin). İstanbul: Say.
• Referans 3 Benjamin, W. (2001). Pasajlar (Çev. A. Cemal). İstanbul: Yapı Kredi.
• ...