Siyasal İletişimde Yapay Zekâ Etkisi ve Deepfake (Derin Sahte) Dezenformasyonu: 2024 ABD Başkanlık Seçimleri Örneği

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 23, 42 - 73, 31.01.2025

Hande Ulusoy , Çağla Kaya İlhan

https://doi.org/10.37679/trta.1563828

Öz

Bu çalışmada, ABD seçim kampanyaları sürecinde dolaşıma giren siyasi deepfake içerikleri analiz ederek, deepfake içeriklerin yoğunluğunu, dolaşıma sokuldukları mecraları, deepfake içeriklerin türlerini, hedef aldıkları siyasi aktörleri, deepfake içeriklerin duygu tonunu ve söz konusu içeriklerin özelliklerini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, internet tabanlı bilgi kaynakları sunan Snopes, AFP, Politifact, Logically, Full Fact ve Teyit doğrulama platformlarından elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yeni nesil dezenformasyon biçimi olarak dikkat çeken deepfake içeriklere ABD secim kampanyaları sürecinde kamuoyunu yanlış yönlendirmek amacıyla başvurulduğu görülmüştür. Söz konusu deepfake içeriklerin sıklıkla X platformunda dolaşıma sokulduğu, fotoğraf ve video-ses deepfake türlerinin ön plana çıktığı ve hedef aldıkları siyasi aktörlere yönelik olumlu duygu tonu içeren deepfake’ler sınırlı kalırken büyük oranda olumsuz duygu tonu oluşturmayı amaçladıkları anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Deepfake, Dezenformasyon, Siyasal İletişim, Yapay Zeka, Manipülasyon

Artificial Intelligence Effect in Political Communication and Deepfake Disinformation: The Case of 2024 US Presidential Elections

Öz

This study analyzes political deepfakes that circulated during the election campaigns in the United States. The study aims to reveal the intensity of deepfakes, the channels in which they are circulated, the types of deepfakes, the political actors they target, the emotional tone of deepfakes and the characteristics of the content in question. In this respect, the data obtained from Snopes, AFP, Politifact, Logically, Full Fact and Teyit verification platforms, which provide internet-based information sources, were analysed by content analysis method. It has been revealed that deepfakes, which attract attention as a new generation form of disinformation, were used to mislead the public opinion during the US election campaigns. It was understood that these deepfakes were frequently circulated on the X platform, photo and video-audio deepfakes were prominent, and while deepfakes with a positive emotional tone towards the targeted political actors were limited, they aimed to create a negative emotional tone to a great extent.

Anahtar Kelimeler

Deepfake, Disinformation, Artificial Intelligence, Political Communication, Manipulation

Kaynakça

• Alanka, D. (2024). Nitel Bir Araştırma Yöntemi Olarak İçerik Analizi: Teorik Bir Çerçeve. Kronotop İletişim Dergisi, 1(1), 62-82.
• Al-Khazraji, S.H., Saleh, H. H., Khalil, A. I., ve Mishkal, I. A. (2023). Impact of Deepfake Technology on Social Media: Detection, Misinformation, and Societal Implications. The Eurasia Proceedings of Science, Technology, Engineering & Mathematics (EPSTEM), 23, 429-441.
• Askari, J. (2023). Deepfakes and Synthetic Media: What are they and how are techUK members taking steps to tackle misinformation and fraud. https:// www.techuk.org/resource/synthetic-media-what-are-they-and-how-are-techuk-members-taking-steps-to-tackle-misinformation-and-fraud. html (Erişim tarihi: 28.09.2024).
• Bartnect, C. ve Lütge, C. (2021). What Is AI? An Introduction to Ethics in Robotics and AI. C. Bartneck, C. Lütge, A. Wagner ve S Welsh (Ed.), An Introduction to Ethics in Robotics and AI. Switzerland: Springer, 5-16.
• BBC. (2023). Donald Trump porno yıldızı Stormy Daniels’a yaptığı ‘sus payı’ ödemesi nedeniyle gözaltına alınabilir mi? https://www.bbc.com/turkce/articles/ cv201wj2j0yo (Erişim Tarihi: 25.07.2024).
• BBC. (2024). Trump supporters target black voters with faked AI images. https://www. bbc.com/news/world-us-canada-68440150 (Erişim Tarihi: 02.08.2024).
• Bengtsson, M. (2016). How to plan and perform a qualitative study using content analysis, Nursing Plus Open, pp.8-14.
• Borana, J. (2016). Applications of Artificial Intelligence and Associated Technologies. Proceeding of International Conference on Emerging Technologies in Engineering, Biomedical, Management and Science, 5-6 March, 64-67.
• Bülbül, A. R. (2021). Haberin Anatomisi ve Temel Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Coşkun, F. ve Gülleroğlu, H. D. (2021). Yapay Zekanın Tarih İçindeki Gelişimi ve Eğitimde Kullanılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(3), 947-966.
• Dereli, T. (2020). Yapay Zekâ ve İnsanlık. İçinde M. Şeker, Y. Bulduklu, C. Korkut ve M. Doğrul (Ed.), Bilişim Teknolojileri ve İletişim: Birey ve Toplum Güvenliği. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi, 113-130.
• Erhat A. (2007). Mitoloji Sözlüğü. (15. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Erkan, G. ve Ayhan, A. (2018). Siyasal İletişimde Dezenformasyon ve Sosyal Medya: Bir Doğrulama Platformu Olarak Teyit.Org. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi (29. Özel Sayısı), 202-223. https://doi.org/10.31123/ akil.458933
• Gelfert, A. (2018). Fake News: A Definition. Informal Logic, 38(1), 84-117.
• Hasan, H. R. ve Salah, K. (2019). Combating Deepfake Videos Using Blockchain and Smart Contracts. IEEE Access, 7, 41596–41606. https://doi.org/10.1109/ ACCESS.2019.2905689
• Kapır, B. (2020). Yapay Zekâ Eksenli Gelişen Algoritmik Toplum. İçinde F. Zengin ve B. Kapır (Ed.), Yapay Zekâ ve Medya. İstanbul: Doruk Yayıncılık, 59-101.
• Karakoç, E. ve Zeybek, B. (2022). Görnek İnanmaya Yeter mi? Görsel Dezenformasyonun Ayırt Edici Biçimi Olarak Siyasi Deepfake İçerikler. Öneri Dergisi, 17(57), 50-72.
• Kırık, A. M. ve Özkoçak, V. (2023). Medya ve İletişim Bağlamında Yapay Zekâ Tarihi ve Teknolojisi ChatGPT ve Deepfake ile Gelen Dijital Dönüşüm. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (58), 73-99, https://doi.org/10.17498/ kdeniz.1308471
• Kietzmann, J., Lee, W. L., McCarthy, P. I. ve Kietzmann, C. T. (2020). Deepfakes: Trick or treat?. Business Horizons. 63, 135-146.
• Kirchengast, T. (2020). Deepfakes and Image Manipulation: Criminalisation and Control. Information & Communications Technology Law, 29(3), 1-16.
• Kurtuluş, Ö. (2023). Turing’den Bugüne Yapay Zekâ Testleri. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/turingden-bugune-yapay-zeka-testleri (Erişim tarihi: 23.09.2024).
• Logically, (2024a). Deepfake video of Kamala Harris shared to claim she delivered incoherent speech. https://www.logicallyfacts.com/en/fact-check/fake-deepfake-video-of-kamala-harris-shared-to-claim-she-delivered-incoherent-speech (Erişim Tarihi: 26.07.2024)
• Logically, (2024b). Deepfake video of actor Will Smith shared to claim he endorsed Donald Trump. https://www.logicallyfacts.com/en/fact-check/fake-deepfake-video-of-actor-will-smith-shared-to-claim-he-endorsed-donald-trump. (Erişim Tarihi: 22.07.2024).
• Maras, M. H. ve Alexandrou, A. (2019). Determining authenticity of video evidence in the age of artificial intelligence and in the wake of Deepfake videos. International Journal of Evidence and Proof, 23(3), 255–262.
• Nisan, F. ve Kara, E. Ş. (2022). Yalan Haber ve Etik. İçinde M. İşliyen ve F. Ş. İşliyen (Ed.), Dijital Sis: Yeni Medya Çağında Bilginin ve Gerçeğin Değişen Konumu. Konya: Çizgi Kitapevi, 99-134.
• Neuendorf, K.A. (2002). The Content Analysis Guidebook. Thousand Oaks: Sage.
• Özsoy, O. (2009). Seçim Kazandıran Siyasal İletişim. İstanbul: Pozitif.
• Politifact, (2024). A July 21 video aired by PBS News shows President Joe Biden’s first video address following dropping out of the presidential race. https://www.politifact.com/factchecks/2024/jul/22/tweets/this-video-doesnt-show-president-joe-bidens-first/ (Erişim tarihi: 28.07.2024).
• Sarıoğlu, B. ve Develi, İ. (2022). Pazarlamada Kampanya Yönetimi ve Yapay Zekâ Kullanımı. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 5(2), 91-124.
• Snopes, (2024a). Clip Features AI-Generated Trump Voice Calling Republicans Dumbest Group of Voters. https://www.snopes.com/fact-check/trump-republicans-ai-dumbest-voters/ (Erişim tarihi: 20.07.2024).
• Snopes, (2024b). Real Photos of Biden Wearing Military Uniform? https://www.snopes.com/fact-check/biden-in-military-uniform/. (Erişim tarihi: 30.08. 2024).
• Tarran, B. (2017). Why facts are not enough in the fight against fake news. Significance, 14(5), 6-7.
• Taştan, Ü. (2024). Turing Testinin Sınırları Üzerine Felsefi Bir İnceleme. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 37, 325-344.
• Tok, İ. (2023). Tık odaklı haberlerin duygusal boyutu: Çevre haberleri üzerine bir inceleme. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi (KİAD), (10), 145-171. DOI: 10.56676/kiad.1251643
• Toker, S. (2019). 23 Haziran Seçimlerinde Yalan Haber ve Dezenformasyon. Seta/Perspektif, 243, 1-5.
• Topal, Ç. (2017). Alan Turing’in Toplumbilimsel Düşünü: Toplumsal Bir Düş Olarak Yapay Zekâ. DTCF Dergisi, 57(2), 1340-1364.
• Yıldırım, A. ve Yolcu, E. (2022). Sahte Ne Kadar Derin? Derin Sahte (Deepfake) Kavramının İzini, Youtube Üzerinden Sürmek. Electronic Cumhuriyet Journal of Communication, 4(1), 65-77.
• Yıldırım, B. (2015). İletişim Araştırmalarında Yöntemler, Konya: Literatürk.
• Yüksel, E. (2019). Türkiye’de İletişim Araştırmalarında İçerik Analizi Uygulamaları, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. International Euroasia Congress on Scientific Researches and Recent Trends – V, Baku, Azerbaycan, 16 - 19 Aralık 2019, cilt.2, 134-152.
• Wardle, C. (2023). Misunderstanding Misinformation. Issues in Science and Technology 29(3), 38-40.
• Wardle, C. ve Derakhshan, H. (2017). Information Disorder: Towards an Interdisciplinary Framework for Research and Policy Making. Council of Europe. France: Strasbourg.
• Westerlund, M. (2019). The Emergence of Deepfake Technology: A Review. Technology Innovation Management Review, 9(11), 39-52.